Μάρκοβιτς: «Ο Ράις ήλθε στην Ελλάδα με μια μπάλα στα χέρια»!

Γιάννης Σταυρουλάκης
Μάρκοβιτς: «Ο Ράις ήλθε στην Ελλάδα με μια μπάλα στα χέρια»!
O Νέναντ Μάρκοβιτς έφερε τον Ταϊρίς Ράις στον Πανιώνιο πριν από 10 χρόνια και μιλάει στην EuroLeague Greece για τον Αμερικανό γκαρντ που κατέληξε στην Ελλάδα το 2009 αφού ο Τζέρεμι Πάργκο προτίμησε το Ισραήλ για 10.000 δολάρια παραπάνω.

Η τελευταία σημείωση σε ό,τι έχει να κάνει με τον Ταϊρίς Ράις και την career high εμφάνιση του στο ντέρμπι με τον Ολυμπιακό ήταν η μπάλα… παραμάσχαλα. Το ενθύμιο που κράτησε για να μην ξεχάσει ποτέ τη βραδιά που σκόραρε 41 πόντους στο ΟΑΚΑ και ισοφάρισε τη δεύτερη καλύτερη επίδοση όλων των εποχών στην ιστορία της EuroLeague, σημειώνοντας μάλιστα τους περισσότερους πόντους σε ντέρμπι «αιωνίων» στην Ευρώπη.

Ο Αμερικανός γκαρντ συστήθηκε στα μέρη μας με τη φανέλα του Πανιωνίου τη σεζόν 2009-10, όταν ο Νέναντ Μάρκοβιτς έφερε στον «Ιστορικό» έναν rookie από το Boston College με άγνοια κινδύνου που δεν δίσταζε να πάρει την μπάλα στα χέρια στα τελευταία δευτερόλεπτα…

Ό,τι συνέβη δηλαδή στο πρώτο παιχνίδι του κόντρα στον Παναθηναϊκό, στις 3 Ιανουαρίου 2010. Ο Πανιώνιος ήταν στο -2 (75-77) στα 29 δευτερόλεπτα για το φινάλε, ο Ράις προσπάθησε να σκοράρει με layup μπροστά στον Βασίλη Σπανούλη όμως οι διαιτητές είδαν μεταφορά μπάλας για να ακολουθήσει ο… κακός χαμός στον πάγκο των «κυανέρυθρων» και τις εξέδρες. Ακολούθησε μια υπέροχη διαδρομή, με τον Ράις να κατακτά την EuroLeague με τη Μακάμπι και το EuroCup με τη Χίμκι, αμφότερα ως MVP.

O Νέναντ Μάρκοβιτς επέστρεψε στην Αθήνα ως κόουτς της Γκαζιαντέπ για τον αγώνα με το Περιστέρι και μίλησε στην EuroLeague Greece για τη συνεργασία του με τον Ράις στον Πανιώνιο, τη ζωή στο Γκαζιαντέπ κοντά στα σύνορα με τη Συρία, την κρίση στη Φενέρμπαχτσε και τις σπουδαίες νίκες κόντρα στον Ολυμπιακό με τους 28 πόντους του Γιάννη Καλαμπόκη και τον ΚΑΟΔ.

Πως βιώνεις την κατάσταση σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη περιοχή όπως το Γκαζιαντέπ που βρίσκεται μεν μακριά από την Κωνσταντινούπολη ή την Άγκυρα, όμως είναι κοντά στα νοτιοανατολικά σύνορα της χώρας;

«Οι άνθρωποι είναι πολύ φιλικοί ενώ η πόλη αναπτύσσεται και γίνεται καλύτερη μέρα με τη μέρα, χρόνο με τον χρόνο... Ζω μαζί μου την οικογένεια μου, οι δυο κόρες μου μαθαίνουν τουρκικά, γενικώς έχουμε μια φυσιολογική ζωή. Μπορώ να πω ότι τα τελευταία χρόνια που ζω στο Γκαζιαντέπ, δεν έχω δει έναν στρατιώτη ή οτιδήποτε σχετίζεται με τον τουρκικό στρατό, μολονότι η πόλη είναι σχετικά κοντά στα σύνορα με τη Συρία. Δεν νιώθουμε, δηλαδή κάποια απειλή ή οτιδήποτε άλλο. Σε ό,τι αφορά τους Τούρκους, δεν μιλούν για αυτό. Νομίζω ότι τους επηρέασε περισσότερο η οικονομική κρίση, ειδικά τους ανθρώπους του αθλητισμού. Ξέρεις ότι τα συμβόλαια των ξένων είναι σε δολάριο. Αν το δολάριο πάει 30% πάνω, θα ανέβουν και τα συμβόλαια».

Σε ό,τι αφορά την καθημερινότητα εκεί; Έχουν επηρεαστεί οι ρυθμοί ζωής;

«Σε γενικές γραμμές, έχουμε τα πάντα κοντά στο σπίτι μας. Η καθημερινότητά μου είναι απλή. Προπόνηση, ταξίδια και παιχνίδια! Πέρσι δεν είχαμε ευρωπαϊκή διοργάνωση, φέτος όμως είμαστε με τη βαλίτσα στο χέρι (γέλια). Σκέψου ότι φύγαμε από το Γκαζιαντέπ το απόγευμα της Τρίτης για τον αγώνα με το Περιστέρι και θα γυρίσουμε το βράδυ της Κυριακής αφού πάμε απευθείας στην Κωνσταντινούπολη για το ματς με την Μπεσίκτας (15/12)!Σε γενικές γραμμές η Γκαζιαντέπ είναι ένα ασφαλές κλαμπ, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το οικονομικό κομμάτι. Προσπαθούμε να χρησιμοποιούμε σωστά το μπάτζετ ώστε να είμαστε σε θέση να παλεύουμε για τα playoffs. Πέρσι, με μικρότερο μπάτζετ, τερματίσαμε στην πέμπτη θέση έχοντας μπροστά μας 7-8 ομάδες που έριξαν περισσότερα χρήματα στο τραπέζι».

«Δεν μπορώ να κοουτσάρω άλλη ομάδα στην Τουρκία λόγω κανονισμών»!

Φαίνεται πάντως πως σου ταιριάζει η Τουρκία… Τραπεζούντα, Σμύρνη και τώρα Γκαζιαντέπ.

«Όταν κάνεις αυτή τη δουλειά, πρέπει να ψάχνεις μέρη που σε σέβονται. Δεν είναι εύκολο... Ίσα - ίσα, η κρίση έχει κάνει πιο δύσκολα τα πράγματα. Δεν έχω το παραμικρό πρόβλημα στην Γκαζιαντέπ. Το μοναδικό ζήτημα έχει να κάνει με τους κανονισμούς που αφορούν τους προπονητές που δουλεύουν στην τουρκική λίγκα. Με βάση τα τωρινά δεδομένα, δεν μπορώ να κοουτσάρω άλλη ομάδα στην Τουρκία! Αν είσαι ξένος κόουτς και θες να δουλέψεις εδώ, πρέπει να έχεις φτάσει μίνιμουμ στα ημιτελικά στα πέντε top πρωταθλήματα της Ευρώπης! Είναι ένας κανονισμός που εφαρμόστηκε πέρσι... Όσο εργάζομαι στην ίδια ομάδα είμαι ΟΚ, ωστόσο δεν μπορώ να δουλέψω πουθενά αλλού στην TBL. Σκέψου πως προκρίθηκα στα ημιτελικά με την Τράμπζονσπορ όμως το τουρκικό πρωτάθλημα δεν περιλαμβάνεται σε αυτό το top-5 (γέλια)! Τα τελευταία πέντε χρόνια έφτασα στα ημιτελικά με την Τράμπζον και στον τελικό του EuroChallenge με την Καρσίγιακα, κατέκτησα το Διηπειρωτικό με την Τενερίφη κι έπαιξα στα ημιτελικά του τουρκικού κυπέλλου... Όλα αυτά δεν είναι αρκετά για να κοουτσάρω στην Τουρκία»!

«Στη δουλειά μας πρέπει να έχεις πάντα έτοιμη τη βαλίτσα»

Τι δεν πήγε καλά στην Τενερίφη; Κατακτήσατε, μεν το Διηπειρωτικό όμως αποχώρησες πρόωρα…

«Απλώς δεν ταιριάξαμε. Στην αρχή όλα πήγαιναν καλά. Κερδίσαμε το Διηπειρωτικό, ήμασταν πρώτοι στον όμιλο του BCL όμως κάναμε κάποιες συνεχόμενες ήττες στην Ισπανία, μεταξύ αυτών χάσαμε στην έδρα μας από τη Ρεάλ και τη Βαλένθια. Ενδεχομένως οι άνθρωποι της ομάδας να πίστεψαν ότι πρέπει να έλθει ένας προπονητής που να γνωρίζει καλύτερα την ACB. Ειλικρινά, δεν είχα πρόβλημα αφού αμέσως ήλθε πρόταση στα χέρια μου. Συμφωνήσαμε, λοιπόν να χωρίσουν οι δρόμοι μας ενώ ακόμα και τώρα διατηρώ πολύ καλές σχέσεις με τον GM και τον πρόεδρο του κλαμπ. Κανένα πρόβλημα... Η ζωή συνεχίζεται. Πολλές φορές βιώνεις μια κατάσταση όπου ενδεχομένως δεν είσαι χαρούμενος ή οι άνθρωποι γύρω σου δεν είναι χαρούμενοι. Πήγα στην Τουρκία, έφεραν άλλον κόουτς και αυτό είναι όλο. Στη δουλειά μας πρέπει να έχεις πάντα έτοιμη τη βαλίτσα. Πακετάρεις και φεύγεις...»

Πως εξηγείς την κρίση στη Φενέρμπαχτσε κι εκείνο το… viral timeout του Ομπράντοβιτς;

«Ο Ζέλικο ήλθε σε δύσκολη θέση όπως συμβαίνει με όλους τους προπονητές, απογοητεύτηκε και είναι κάτι φυσιολογικό. Ειδικά όταν είσαι τόσα χρόνια στο πιο υψηλό επίπεδο κι έχεις συνηθίσει να παλεύεις κάθε χρόνο για όλους τους τίτλους, πρώτα στον Παναθηναϊκό και τώρα στη Φενέρμπαχτσε. Είναι λογικό ένας κόουτς να έλθει σε αυτή την κατάσταση όταν δεν παίρνει το 100% από το ρόστερ του, έχοντας παράλληλα να ξεπεράσει τεράστια προβλήματα τραυματισμών με βασικούς παίκτες του όπως ο Βέσελι και ο Ντατόμε. Σκεφτείτε, για παράδειγμα την Εφές χωρίς τον Λάρκιν και τον Μίτσιτς. Μην ξεχνάτε, επίσης πως τα χρόνια περνούν και οι παίκτες μεγαλώνουν...».

Από την άλλη πλευρά, τι άλλαξε στην Αναντολού Εφές και τα τελευταία δυο χρόνια πέρασε στην κατηγορία των contenders της EuroLeague;

«Υπογράφεις 2-3 εξαιρετικούς παίκτες, βρίσκουν "χημεία" και αυτό είναι όλο! Δεν χρειάζεται ανάλυση ή φιλοσοφία! Η Εφές έχει σταρ που ταίριαξαν καλά και πλέον παίζουν εκπληκτικά. Ίσως ο Αταμάν να βρήκε τη φόρμουλα ώστε να δουλέψει καλά το πράγμα, από τη στιγμή μάλιστα που διαθέτει σπουδαία και ποιοτικά γκαρντ όπως ο Μίτσιτς, ο Μπουμπουά, ο Σιμόν και ο Λάρκιν. Υπάρχει, επίσης ο Ντάνστον, ένας από τους καλύτερους ψηλούς στην Ευρώπη και οι υπόλοιποι ξέρουν τους ρόλους τους, αποτελώντας ένα σπουδαίο supporting cast».

Σε ό,τι αφορά τον Ταϊρίς Ράις… Πως ήλθε στην Ελλάδα και τον Πανιώνιο και τι ξεχώρισες σε αυτόν;

«Θυμάμαι πως δεν είχαμε πολλά χρήματα εκείνη τη χρονιά. Ψάχναμε ξένους με συμβόλαια 60-80.000 δολαρίων, έχοντας ήδη υπογράψει κάποιους σημαντικούς Έλληνες παίκτες όπως ο Παπανικολάου και ο Καλαμπόκης. Στο μεσοδιάστημα, ήλθε και ο Ιβάν Ζορόσκι, τον οποίο ήξερα από πριν, δεν ήταν φθηνός... Έτσι μπήκαμε στη διαδικασία να βρούμε κάποιους rookies και να… ποντάρουμε σε στοιχήματα. Σε ό,τι αφορά τον Ταϊρίς, τον είδα σε ένα summer league και μου άρεσε πολύ το στιλ του. Αριστερόχειρας, γρήγορος, καλός στο 1-1... Είπα, λοιπόν ότι αυτό το παιδί δείχνει να έχει χαρακτήρα και προοπτική, ας τον φέρουμε! Δεν θα ξεχάσω πως ήλθε στην Ελλάδα κρατώντας μια μπάλα στα χέρια! Είμαι έτοιμος κόουτς, είμαι έτοιμος! Δεν έπαιζε καλά στην αρχή, όμως όλα άλλαξαν έπειτα από ένα παιχνίδι με τον Ολυμπιακό, από εκείνο το σημείο άρχισε να παίζει καλύτερα».

«Κάναμε πρόταση στον Πάργκο πριν από τον Ράις»

Ήταν η πρώτη επιλογή ή υπήρξαν εναλλακτικές;

«Για την ακρίβεια, κάναμε μια προσφορά στον Τζέρεμι Πάργκο πριν από τον Ράις. Εν τέλει ο Πάργκο πήγε στην Γκαλίλ Γκιλμπόα για 10.000 δολάρια παραπάνω και κατέκτησε πρωτάθλημα στο Ισραήλ! Νομίζω ότι ο Ράις ήλθε στον Πανιώνιο για 60-70.000 δολάρια… Είμαι πολύ χαρούμενος για την καριέρα του και τη διαδρομή του. Παρεμπιπτόντως, είδα και το ντέρμπι. Έκανε ασύλληπτα πράγματα»!

Θυμάσαι το πρώτο παιχνίδι του Ράις κόντρα στον Παναθηναϊκό στη Νέα Σμύρνη..

«(μας διακόπτει) Όταν πέρασε τον Σπανούλη και ο διαιτητής έδωσε μεταφορά μπάλας; Θυμάμαι ότι ο Σπανούλης σήκωσε το χέρι του σαν να παραδέχεται ότι έκανε φάουλ και ο ρεφ αποφάσισε να σφυρίξει μεταφορά μπάλας στα 20 για το τέλος…».

H επίμαχη φάση στο 5:37 του video

Τι ζητούσατε από τον Ράις στο παιχνίδι; Ποιος ήταν ο ρόλος του σε εκείνον τον Πανιώνιο;

«Ο Ράις ήθελε την μπάλα στα χέρια του. Δεν ήταν σκόρερ όπως είναι τώρα… Πλέον είναι πιο έμπειρος και πιο ώριμος. Δεν χρειαζόταν να βάλει 30 πόντους, κανείς δεν του ζητούσε να κάνει κάτι τέτοιο! Θυμάμαι, χαρακτηριστικά εκείνο το παιχνίδι με τον Ολυμπιακό που κερδίσαμε. Είχαμε δουλέψει καλά όλη την εβδομάδα, είχαμε προετοιμαστεί καλά και συζητούσα με τον βοηθό μου, τον Χρήστο Παππά. Είχε πλάκα γιατί ο Χρήστος μου είπε ότι χρειαζόμασταν έναν παίκτη που θα βάλει 30 πόντους για να κερδίσουμε τον Ολυμπιακό! Ποιος μπορεί να βάλει 30 πόντους; Ίσως ο Παπανικολάου; Ίσως ο Ράις; Ίσως ο Έρτσεγκ που είχε κίνητρο να αποδείξει ότι έκαναν λάθος στον Ολυμπιακό που τον έδωσαν δανεικό; Ε, τελικά ο Καλαμπόκης τελείωσε τον αγώνα με 28 πόντους»!!!

Παρεμπιπτόντως, ποια νίκη ξεχωρίζεις; Αυτή με τον Πανιώνιο ή εκείνη με τον ΚΑΟΔ;

«Με το Πανιώνιο αντιμετωπίσαμε την πιο ακριβή ομάδα στην ιστορία του Ολυμπιακού! Κλέιζα, Βούιτσιτς, Μπουρούσης, Μπέβερλι, Βασιλόπουλος, Τεόντοσιτς, Τσίλντρες… Απίθανο ρόστερ! Με τον ΚΑΟΔ κερδίσαμε τους back2back πρωταθλητές Ευρώπης. Νομίζω, μάλιστα ότι δεν είχαν χάσει άλλο παιχνίδι από το Φάιναλ Φορ ως το παιχνίδι στη Δράμα εκτός από το ματς Κυπέλλου με τον Παναθηναϊκό! Ξέρεις γιατί το θυμάμαι; Το πρωινό του αγώνα πήγα σε ένα μαγαζί για να αγοράσω βερίκοκα… Το είχε ένας καλός κύριος που ερχόταν στο γήπεδο, πιάσαμε την κουβέντα για μπάσκετ και με ρώτησε… Κόουτς, ο Ολυμπιακός θα χάσει το πρώτο του παιχνίδι απόψε; Εκείνη την εβδομάδα μάλιστα πήγαμε με όλη την ομάδα σε ένα μαγαζί και είδαμε το Μπάγερν – Ολυμπιακός. Η Μπάγερν είχε τον Πέσιτς και ο Ολυμπιακός νίκησε με 103-105. Είπα στους παίκτες μου Δείτε απλώς με ποιους θα παίξουμε… Και ο Τζέι Κόβαν Μπράουν μου είπε Εντάξει κόουτς, δεν έγινε και τίποτα. Θα τους κερδίσουμε»!