Για τη φουκαριάρα τη μάνα του

Για τη φουκαριάρα τη μάνα του
Ο Νίκος Παπαδογιάννης στηλιτεύει αναδρομικά τα φαινόμενα που έκαναν τα ελληνικά γήπεδα μαύρη τρύπα της Ευρώπης.

Moλονότι βαριέμαι αφόρητα να παρακολουθώ μπάσκετ και γενικώς αθλητικά τις ελεύθερες ώρες μου, έχω χαζέψει αρκετές φορές σε βίντεο τα μεγάλα ραντεβού του ελληνικού μπάσκετ.

Για κάποιον λόγο που δεν πολυκαταλάβαινα όσο περνούσαν τα χρόνια, τον συναρπαστικό τελικό του 2007 στην Αθήνα, Παναθηναϊκός-ΤΣΣΚΑ 93-91, πάντοτε τον προσπερνούσα.

Τον παρακολούθησα και περιέγραψα ζωντανά τη μέρα της διεξαγωγής του από τα θεωρεία του ραδιοφώνου -ιδρωμένος από τη ζέστη και σκυμμένος στο μικρόφωνο του Sport FM- αλλά …ποτέ άλλοτε.

Μέχρι χθες, που τον ξαναείδα στη ρετρό προβολή που οργάνωσε το gazzetta.gr μέσω της Εuroleague και θυμήθηκα το συναίσθημα που με έκανε να τον αποφεύγω.

Ντροπή.

Με όλη την εκτίμηση στους ουκ ολίγους αληθινούς φιλάθλους που φέρθηκαν κόσμια και ευχαριστήθηκαν τη ματσάρα, η ατμόσφαιρα στο γήπεδο θύμιζε Ελλάδα στα χειρότερά της.

Και τα χειρότερα των ελληνικών γηπέδων είναι τα χειρότερα ολόκληρης της Ευρώπης. Στο τέλος της βραδιάς, το κύπελλο κατέληξε σε ελληνικά χέρια. Πρωταθλητές Ευρώπης σε όλα.

Για να είμαι δίκαιος και να προλάβω τους επαγγελματίες του θυμού, δεν εστιάζω το χάλι στο κοινό του Παναθηναϊκού.

Τα ίδια θα έπρατταν, και έχουν πράξει επανειλημμένα, οι οπαδοί του Ολυμπιακού, του Άρη, του ΠΑΟΚ, της ΑΕΚ. Όσο μεγαλύτερο και πιο καυτό το ματς, τόσο περισσότερη η λάβα.

Θυμάστε μήπως το Τορίνο; Το Τελ Αβίβ; Τη Σαραγόσα; Τη Γενεύη; Τη Βαρκελώνη; Δεν χρειάζεται να υπενθυμίσω ημερομηνίες και άλλες λεπτομέρειες, οι ένοχοι κατάλαβαν σε τι ακριβώς αναφέρομαι.

Ο τελικός του final-4 του 2007 ήταν ίσως το σημείο ναδίρ, επειδή έγινε στην Ελλάδα. Οι πύλες άνοιξαν διάπλατα για την καφρίλα, μεταφορικά και κυριολεκτικά.

Τα πλάνα της τηλεόρασης, αλλά και η μνήμη όσων βρέθηκαν στο ΟΑΚΑ, φανερώνουν απερίγραπτο συνωστισμό, με χιλιάδες τζαμπατζήδες που τρύπωσαν από τις γνωστές κερκόπορτες.

Ειδικά στον τελικό δεν υπήρχε ελεύθερη σπιθαμή στα διαζώματα, στα σκαλοπάτια, στους διαδρόμους, πουθενά. Μία στρακαστρούκα θα μπορούσε να γεννήσει μακελειό.

Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι αυτή η κατάσταση δημιουργήθηκε με επίσημη ευλογία, όχι του Μπερτομέου, αλλά της οικοδέσποινας ομάδες.

Άλλωστε ο Παναθηναϊκός λέρωσε ξανά τη φωλιά του με παρόμοιο τρόπο, στα χρόνια που ακολούθησαν.

Προσωπικά έπαψα να πηγαίνω στο γήπεδο εξαιτίας του τρόμου που κυρίευσε εμένα και δικούς μου ανθρώπους σε δύο αγώνες των «πρασίνων» με τη Μακάμπι και τη Μπαρτσελόνα, όταν το ΟΑΚΑ πλημμύρισε από 20-25 χιλιάδες κόσμο, καταργώντας κάθε έννοια ασφάλειας.

Για άνεση και ταξιθεσία δεν συζητάμε, αυτά αποτελούν είδη πολυτελείας στο ανεξέλεγκτο τσιφλίκι των φανατικών.

Ξέρω, ξέρω. «Αν δεν σου αρέσει, να πας στο θέατρο ή στην εκκλησία». Από τότε που συνέβησαν τα παραπάνω, πηγαίνω στο θέατρο. Με την εκκλησία όπως ξέρετε δεν έχω καλές σχέσεις.

Αλλά δεν ήταν μόνο αυτό. Ήταν και τα συνθήματα. Το υβρεολόγιο ενάντια στον Θοδωρή Παπαλουκά και τη φουκαριάρα τη μάνα του ξεπέρασε κάθε όριο.

«Προκαλούσε», λέει, ο Παπαλουκάς. Προκαλούσε με τον γνώριμο, απαράδεκτο στο μυαλό του Έλληνα οπαδού, τρόπο: έβαζε καλάθια και τα πανηγύριζε, παροτρύνοντας τους συμπαίκτες του να συνεχίσουν την προσπάθεια.

Σημειωτέον ότι ο Παπαλουκάς δεν ήταν τότε «ο Παπαλουκάς του Ολυμπιακού», αλλά ο υπαρχηγός και ηγέτης της Εθνικής ομάδας, πρώτης στην Ευρώπη και δεύτερης στον κόσμο.

Ο Παπαλουκάς της ΣαΪτάμα, του Βελιγραδίου και της Πράγας. Ο MVP και πρωταθλητής της Εuroleague. Ο «τσάρος» της Μόσχας. Ο καλύτερος παίκτης του πέραν του ΝΒΑ σύμπαντος. Ο εξαίρετος πρεσβευτής της Ελλάδας στο εξωτερικό.

«Η ήττα από τον Παναθηναϊκό το 2007 ήταν η χειρότερη της καριέρας μου», ομολόγησε ο ίδιος σε ύστερη συνέντευξή του.

Όχι επειδή παιζόταν ένα τρόπαιο (άλλωστε η ΤΣΣΚΑ το είχε κατακτήσει το 2006 και θα το ξανακέρδιζε το 2008), αλλά επειδή ο Θοδωρής επιθυμούσε διακαώς να βουλώσει τα στόματα των υβριστών.

Οι συμπαίκτες του στην Εθνική ομάδα θα μπορούσαν να τον υπερασπιστούν με ένα νεύμα προς τη μανουριασμένη κερκίδα, αλλά δεν θυμάμαι κανέναν να το έπραξε.

Ομολογώ ότι με ξενερώνουν πολύ οι τελικοί που γίνονται στο σπίτι της μίας από τις δύο φιναλίστ, με 90-10 εξέδρα.

Έχουν πολλή πλάκα όταν ο μουσαφίρης χαλάει το πάρτι (ο Παναθηναϊκός της Μπολόνια, η Εθνική Ρωσίας στο Ευρωμπάσκετ της Μαδρίτης, δυστυχώς η Μπένετον του 1993 απέναντι στον ΠΑΟΚ), αλλά γίνονται ενοχλητικοί και άνισοι όταν επιβάλλεται «ο νόμος της έδρας».

Οι εκδηλώσεις του πλήθους στον τελικό του 2007, αυτό το θυμάμαι καθαρά από το γήπεδο, άφηναν να αιωρείται στην ατμόσφαιρα το δόγμα «ή εμείς ή κανείς».

Ευτυχώς για τον Παναθηναϊκό και για όλους τους υπόλοιπους, ο πρωταθλητής Ελλάδας κέρδισε το ματς, καθαρά και ξάστερα.

Δεν ξέρω πώς θα τελείωνε η βραδιά αν έκλεβε στο τέλος το ματς η ΤΣΣΚΑ. Ιδίως αν έμπαιναν στην εξίσωση τίποτε αμφισβητούμενα σφυρίγματα.

Μπορεί να καμωνόμαστε ότι το ξεχνάμε, αλλά στα χρόνια της ελληνικής κυριαρχίας (2007-13 και όχι μόνο), τα σπόρια έπεφταν συνήθως από τη δική μας πλευρά.

Γκρίνια για τον Λουίτζι Λαμόνικα δεν ακούστηκε σε εκείνον τον τελικό, ένα περίεργο πράγμα.

Στην εξέδρα, βέβαια, το «εεεεεεεε!» έπεφτε σύννεφο στη διάρκεια του τελικού. Οι φανατικοί υποθέτω ότι θα μιλούσαν μέχρι σήμερα για σφαγείο, εάν ολοκληρωνόταν η απόπειρα αυτοχειρίας.

Έκτοτε κύλησε συναπτή δεκαετία χωρίς να διεξαχθεί μεγάλη διοργάνωση στην Ελλάδα, μέχρι που η ΑΕΚ φιλοξένησε στο ΟΑΚΑ το δικό της final-4 (του Basketball Champions League) το 2018.

Ευτυχώς εκεί δεν είχαμε ιδιαίτερα παρατράγουδα, αν και στιγμές στιγμές άναβε το φυτίλι. Η παρουσία δανεικών από το ποδόσφαιρο οπαδών δεν είναι ποτέ καλός σύμβουλος.

Παρά τις παλινωδίες της, η Εuroleague έχει κάνει καλή δουλειά στον διαρκή πόλεμο ενάντια στον βαλκανικό χουλιγκανισμό.

Βεβαίως το modus operandi της περιορίζεται σε πρόστιμα, τιμωρίες και απειλές, αλλά μόνο από δαμόκλειο σπάθη καταλαβαίνουν μερικοί μερικοί.

Τόσο ο Παναθηναϊκός όσο και ο Ολυμπιακός (όπως και ομάδες από τη Σερβία, την Τουρκία κ.α.) έχουν πληρώσει ακριβά τη συμπεριφορά οπαδών και διοικήσεων τα τελευταία χρόνια.

Κουτσά ή στραβά, το περιβάλλον αποστειρώθηκε σε αξιοσημείωτο βαθμό, έστω υπό τον φόβο της «καμπάνας». Αφού δεν καθαρίζουμε το σπίτι μας, το καθαρίζουν άλλοι για λογαριασμό μας.

Οι βρισιές ενάντια στον Παπαλουκά και το θέαμα της κατάμεστης μέχρι σκασμού εξέδρας έμειναν στην πινακοθήκη των τελικών, για να μας θυμίζουν ότι η ντροπή και η φοβέρα παραμένουν αναπόσπαστο μέρος της γηπεδικής κουλτούρας της χώρας των 9 Κυπέλλων Πρωταθλητριών.

Τριάντα χρόνια τώρα, τα ίδια και τα ίδια. Kαι τα χειρότερα. Μπορείς να βγάλεις τον Έλληνα από την Ελλάδα, αλλά ποτέ την Ελλάδα μέσα από τον Έλληνα.

Διάβασε όλα τα τελευταία νέα της αθλητικής επικαιρότητας. Μάθε για όλους τους live αγώνες σήμερα και δες τις αθλητικές μεταδόσεις της ημέρας και της εβδομάδας μέσα από το υπερπλήρες Πρόγραμμα TV του Gazzetta.

Νίκος Παπαδογιάννης
Νίκος Παπαδογιάννης

Ανέμων, υδάτων και ακραίων καιρικών φαινομένων το ανάγνωσμα. Μπήκατε στο λημέρι του μπάσκετ, αλλά κινδυνεύετε να διαβάσετε ό,τι άλλο βρέξει ο ουρανός. Το πορτοκαλί ένδυμα υποχρεωτικό, το χαμόγελο προαιρετικό. Εδώ δεν χαϊδεύουμε αυτιά, ούτε κρύβουμε λόγια. Αυτές είναι οι αρχές μας. Αν σας αρέσουν, αφήστε τα έγχρωμα γυαλιά στην είσοδο και κοπιάστε. Αν δεν σας αρέσουν, έχουμε κι άλλες.

Μοναδικός απαράβατος κανόνας είναι ότι όλα επιτρέπονται.