Ανακαλύφθηκαν τα ερείπια «χαμένου» μεσαιωνικού κάστρου στη Σκωτία: Κέντρο εξουσίας πριν από 700 χρόνια
Το κάστρο, στο νησί Άιλαϊ, ήταν το κέντρο εξουσίας των Λόρδων των Νήσων, μιας ισχυρής δυναστείας που κυβέρνησε μεγάλα τμήματα της δυτικής Σκωτίας πριν από 700 χρόνια. Αυτό το μέχρι πρότινος άγνωστο κάστρο θα διέθετε μεγάλη αίθουσα συμποσίων, παρεκκλήσι, εργαστήρια, χώρους ύπνου και πολλά άλλα.
Οι Λόρδοι των Νήσων, στενά συνδεδεμένοι με τη σκωτσέζικη φατρία των ΜακΝτόναλντ, πιθανότατα ζούσαν σε άνεση και πολυτέλεια κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας τους μεταξύ του 13ου και του 15ου αιώνα. Ήταν ανεξάρτητοι από τη σκωτσέζικη μοναρχία, γεγονός που προκαλούσε δυσαρέσκεια σε βασιλείς όπως ο Ιάκωβος Δ', που κυβερνούσε από το Εδιμβούργο και το Στίρλινγκ. Αυτή η κοινότητα των ημι-αυτόνομων, ισχυρών ευγενών κυβερνούσε τα δικά της εδάφη στα Δυτικά Νησιά και τα Χάιλαντς.
Η καταστροφή του κάστρου
Η δύναμή τους έφτασε στο τέλος στα τέλη του 15ου αιώνα, όταν το φρούριο καταστράφηκε, αφήνοντας το κάστρο και τα υπόλοιπα κτίρια σε ερείπια. Σύμφωνα με τους ειδικούς, το μεγαλοπρεπές φρούριο εκτεινόταν σε δύο μικρά νησάκια στη λίμνη Φινλάγκαν, μια σημαντική αρχαιολογική περιοχή στο Άιλαϊ.
Νέα αρχαιολογικά στοιχεία αποκαλύπτουν ότι ένα «ανώνυμο» βασιλικό κάστρο καταλάμβανε και τα δύο νησάκια, προτού τελικά κατεδαφιστεί. Στο μεγαλύτερο νησί υπήρχε αρχικά ένας μεγάλος πέτρινος πύργος, που χρησίμευε ως κατοικία και παρατηρητήριο για τον βασιλιά ή τον λόρδο.
Ο πύργος, με εκτιμώμενες διαστάσεις περίπου 18x18 μέτρα, συγκρίνεται σε μέγεθος με αγγλικά κάστρα όπως το Κάρλαϊλ, το Μπάμπουρχ και το Λάνκαστερ. Στο μικρότερο νησί υπήρχε μια ορθογώνια αυλή με κουζίνες, παρεκκλήσι και νεκροταφείο, οικίες, εργαστήρια και μεγάλη αίθουσα συμποσίων.
Η ακμή και η πτώση
Μόνο αργότερα, τον 14ο και 15ο αιώνα, οι Λόρδοι των Νήσων έφτασαν στο απόγειο της δύναμής τους. Η πρόσβαση γινόταν με βάρκα, ενώ λιθόστρωτα μονοπάτια οδηγούσαν σε κεντρικά κτίρια όπως η αίθουσα συμποσίων, το παρεκκλήσι και οι ιδιωτικοί χώροι.
Το κάστρο πιθανότατα είχε ήδη αποσυναρμολογηθεί εκείνη την εποχή, είτε λόγω εχθρικών επιθέσεων είτε επειδή κρίθηκε ακατάλληλο. Οι Λόρδοι απολάμβαναν μουσική, εισαγόμενο κρασί και ακόμη και επιτραπέζια παιχνίδια, σύμφωνα με ιστορικούς. Παρουσιάζονταν ισότιμοι με Σκωτσέζους και Άγγλους βασιλείς, αλλά η έλλειψη ισχυρών οχυρωματικών έργων πιθανόν να υπέσκαψε την ασφάλειά τους.
Τον 15ο αιώνα, ο Ιάκωβος Δ' της Σκωτίας έστειλε στρατιωτική αποστολή στο Φινλάγκαν, κατέστρεψε πολλά κτίρια, και με το πέρασμα των αιώνων ο τόπος βυθίστηκε στη λήθη.
Αρχαιολογικά ευρήματα, που παρουσιάζονται σε νέο βιβλίο του ακαδημαϊκού Dr. Ντέιβιντ Κάλντγουελ, επιβεβαιώνουν το Φινλάγκαν ως σημαντικό κέντρο εξουσίας: «Η επεξεργασία όλων των δεδομένων που συλλέχθηκαν αποτελεί μεγάλο μέρος της ζωής μου από τη δεκαετία του 1990», ανέφερε ο ίδιος, ελπίζοντας ότι θα αποτελέσουν βάση για περαιτέρω έρευνα.
