Εχει την πλάκα του, όπως και να το κάνουμε, ο Λάζλο Μπόλονι να αναλαμβάνει τον Παναθηναϊκό του… Γιώργου Δώνη, καθώς αν βγάλουμε από τη μέση τους τρεις αποτυχημένους μήνες του Ντάνι Πογιάτος, η «παράδοση-παραλαβή» των «πράσινων» θα μπορούσε να γίνει από τον Έλληνα προπονητή, καθώς αφού τον δικό του Παναθηναϊκό παραλαμβάνει ο Ρουμάνος τεχνικός.

Το καλοκαίρι του 2012 οι ρόλοι είχαν αντιστραφεί, καθώς τότε ο Μπόλονι είδε τον Δώνη να τον διαδέχεται στον πάγκο του ΠΑΟΚ! Ιστορικά υπάρχουν άλλοι τέσσερις προπονητές, οι οποίοι είτε στα ντουζένια τους, είτε ως περαστικοί κάθισαν στους πάγκους των δύο ομάδων, με τον γεννημένο στο Τίργκου Μούρες της Ρουμανίας πριν από 67 χρόνια, Λαντισλάου Ζοζέφ Μπόλονι, όπως είναι το πλήρες όνομά του, να γίνεται ο έκτος της σχετικά μικρής λίστας.

Ο πρώτος που άνοιξε τον χορό ήταν ο μεγάλος Λάκης Πετρόπουλος, τον οποίο ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος σ’ ένα άρθρο τον περασμένο Ιούνιο, ανήμερα της 24^ης επετείου του θανάτου του, δεν δίστασε να τον χαρακτηρίσει ως τον πιο πετυχημένο Έλληνα προπονητή όλων των εποχών σε συλλογικό επίπεδο! «Μόνο ο Αλκέτας Παναγούλιας λόγω των επιτυχιών που έκανε στην Εθνική ομάδα θα έμπαινε σε ίδια κουβέντα, επέμενε στο ίδιο άρθρο ο Χρήστος περιγράφοντας τον αείμνηστο Έλληνα προπονητή, ο οποίος στα νιάτα του υπήρξε ποδοσφαιριστής του Παναθηναϊκού τη δεκαετία του ’50 και έμαθε τα μυστικά της προπονητικής δίπλα στον Στέφαν Μπόμπεκ.

Το 1969 οδήγησε τους «πράσινους» στο πρώτο νταμπλ της ιστορίας τους, ακολούθησε το πρωτάθλημα του 1970, όσοι έβλεπαν το ποδόσφαιρο που έπαιζε ο Παναθηναϊκός του Γουέμπλεϊ (και του Πούσκας) τα επόμενα χρόνια, έλεγαν ότι είχε την υπογραφή του Λάκη, ο οποίος δεν δίστασε κάποια στιγμή να εργαστεί ταυτόχρονα στον Παναθηναϊκό, στον Βύζαντα Μεγάρων και στην Εθνική ομάδα!

Ανέλαβε τον Ολυμπιακό του Γουλανδρή χάνοντας μόνο από τον ΠΑΟΚ του μεγάλου Λες Σάνον, τη διετία 1972-74, πριν βρεθεί στον «ασπρόμαυρο» πάγκο, ενώ ενδιάμεσα έγινε ο πρώτος Έλληνας προπονητής που εργάστηκε στο εξωτερικό, πιο συγκεκριμένα στο Βέλγιο και στη Σερκλ Μπριζ το 1977 υπογράφοντας ένα μυθικό συμβόλαιο για την εποχή. Η νοσταλγία για την Ελλάδα τον έφερε πίσω, όχι στην αγαπημένη του Αθήνα, αλλά στη Θεσσαλονίκη.

Οκτώ εξώδικα!

Ο ΠΑΟΚ είχε ξεκινήσει την σεζόν 1977-78, με τον Άγγλο Μπίλι Μπίγκαμ στο τιμόνι, ο Δημήτρης Καλογιάννης κάθισε ως υπηρεσιακός για εννιά ματς στον πάγκο του και τον Δεκέμβριο ανέλαβε ο Λάκης Πετρόπουλος. Ο «Δικέφαλος» στα χέρια του μεταμορφώνεται, αρχίζει να παίζει όμορφο ποδόσφαιρο φτάνοντας λίγες αγωνιστικές πριν από το φινάλε του πρωταθλήματος να διεκδικεί με αξιώσεις το πρωτάθλημα από την μετέπειτα πρωταθλήτρια ΑΕΚ του Ζλάτκο «Τσικ» Τσαϊκόφσκι.

Πάντως, το ντεμπούτο του, δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων, απέναντι στον Πανσερραϊκό έγινε με τα… δεύτερα και όχι την κανονική ομάδα. Ο λόγος; Η απεργία των ποδοσφαιριστών της Α’ Εθνικής (διεκδικούσαν ενιαία ασφάλιση από το κράτος και την ΕΠΟ) που δεν κατέβηκαν να αγωνιστούν στα παιχνίδια της 15^ης αγωνιστικής. Ο Πετρόπουλος πήρε στις Σέρρες τα πιτσιρίκια, ανάμεσα τους ο Νίκος Αλαβάντας, ο Χάρης Μπανιώτης, κερδίζοντας με 2-1 και μετά από μια ήττα στο Αιγάλεω (2-1) ξανά έχασε την τελευταία αγωνιστική στη Νέα Φιλαδέλφεια από την ΑΕΚ (2-0) μετρώντας 12 νίκες και 6 ισοπαλίες σε πρωτάθλημα και κύπελλο.

Έχοντας αποκλείσει τον Ηρακλή (0-1) στα προημιτελικά και τον Άρη (0-1 στην παράταση με γκολ του Ορφανού στο 118΄) στα ημιτελικά, παίζοντας στις έδρες τους, έφτασε μέχρι τον τελικό του κυπέλλου Ελλάδας, όπου ηττήθηκε πάλι από την ΑΕΚ (2-0). Όλοι περίμεναν τον Πετρόπουλο να συνεχίζει και την επόμενη σεζόν, όμως μετά τον χαμένο τελικό στο Καραϊσκάκη, ξεκίνησε ένας χαρτοπόλεμος με τον Γιώργο Παντελάκη, που τελικά οδήγησε στο διαζύγιο των δύο πλευρών, αφού πρώτα ο ΠΑΟΚ είχε στείλει οκτώ εξώδικα στον προπονητή του!!!

Το καλοκαίρι του 1979 επέστρεψε στον Παναθηναϊκό και έγινε ο πρώτος προπονητής του «τριφυλλιού» στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο, ενώ στην τελευταία του θητεία στον «πράσινο» πάγκο (1981-82) κατέκτησε το Κύπελλο Ελλάδας, επικρατώντας με 1-0 της ΑΕΛ και έχασε το πρωτάθλημα στο μπαράζ του Βόλου από τον Ολυμπιακό, ολοκληρώνοντας την παρουσία του στους «πράσινους» με 168 αγώνες (98 νίκες, 39 ισοπαλίες, 32 ήττες).

Τον έδιωξε ο… Παναθηναϊκός!

Ο Γκίντερ Μπένγκτσον, ένας από τους πιο πετυχημένους Σουηδούς προπονητές (είχε κατακτήσει το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ ως τεχνικός της Γκέτεμποργκ το 1987) ήρθε στη χώρα μας για να εργαστεί αρχικά στον Παναθηναϊκό και κάποια χρόνια αργότερα στον ΠΑΟΚ.

Ανέλαβε τον «πράσινο» πάγκο στις 25 Ιανουαρίου του 1988 και παρέμεινε έως τις 2 Νοεμβρίου του 1989 (77 αγώνες, 40 νίκες, 19 ισοπαλίες, 18 ήττες) κατακτώντας δυο κύπελλα (1988, 1989) και ένα Σούπερ Καπ (1989).

Στις 2 Αυγούστου του 2019 ο Σουηδός προπονητής έχασε τη μάχη με τη ζωή σε ηλικία 73 ετών, μετά από μακροχρόνια αρρώστια, με το πέρασμα του από την Τούμπα να είναι σύντομο δίχως να έχει αφήσει κάτι πίσω του. Ανέλαβε στο φινάλε μιας δύσκολης και περιπετειώδους σεζόν (1995-96) και έμεινε για άλλα 13 παιχνίδια την επόμενη χρονιά.

Την 1^η Δεκεμβρίου του 1996 ο ΠΑΟΚ αντιμετώπισε τον Παναθηναϊκό και στο τέλος της βραδιάς οι δύο τεράστιοι φωτεινοί πίνακες του ΟΑΚΑ αποτύπωναν μια από τις πιο βαριές ήττες των «ασπρόμαυρων» στην ιστορία της Α’ Εθνικής κατηγορίας. Το βαρύ κι ασήκωτο 5-0 έφερε την απομάκρυνση του Μπένγκτσον, για να ακολουθήσουν οι παραιτήσεις του Γιώργου Καλύβα και του Λάζαρου Κασάμπαλη, οι οποίοι διαφώνησαν με τον τρόπο λειτουργίας της ομάδας από τον μεγαλομέτοχο, Γιώργο Μπατατούδη.

Ο «Δικέφαλος» έμοιαζε με ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί, την ίδια ώρα που ο Μπατατούδης ονειρευόταν και ήθελε να φέρει στην Ελλαδα έναν Ρουμάνο προπονητή από το ιταλικό πρωτάθλημα και την Ρετζιάνα. Το όνομά του: Μιρτσέα Λουτσέσκου! Τελικά αυτός που διαδέχθηκε τον Μπένγκτσον ήταν ο Χρήστος Αρχοντίδης, ο οποίος με τη σειρά του παρέδωσε τα κλειδιά της ομάδας στον Αγγελο Αναστασιάδη. Όλα αυτά σε μια χρονιά που στο τέλος της βρήκε τον ΠΑΟΚ στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ.

Ο Άγγελος και των δύο

Ο πρώην ομοσπονδιακός τεχνικός, γέννημα θρέμμα της «ασπρόμαυρης» οικογένειας, είναι ο μοναδικός από τους έξι προπονητές που έχει περάσει από τους δύο συλλόγους ως ποδοσφαιριστής (ΠΑΟΚ 1973-1981, ΠΑΟ 1981-1984) και ως προπονητής (ΠΑΟΚ 1997-1998, 1998-1999, 2002-2004, 2014-2015, ΠΑΟ 2000-2001), αφήνοντας το στίγμα του κυρίως στην ομάδα της Θεσσαλονίκης, με την οποία κατέκτησε ένα πρωτάθλημα (1976) και ένα κύπελλο (1974) ως ποδοσφαιριστής, ενώ την οδήγησε στην κατάκτηση του κυπέλλου Ελλάδας το 2003.

Για πολλά χρόνια και μέχρι να εμφανιστεί στην Τούμπα ο Ραζβάν Λουτσέσκου, ο Αναστασιάδης ήταν ο πολυνίκης προπονητής του ΠΑΟΚ με 120 νίκες, 43 ισοπαλίες και 50 ήττες σε 213 αγώνες, ωστόσο τον ξεπέρασε ο Ρουμάνος τεχνικός με την εκπληκτική συγκομιδή τίτλων τη διετία 2017-2019 και το απίστευτο 72,5% στις νίκες.

Πίσω στις αρχές του 2000 ο Έλληνας τεχνικός ανέλαβε τον Παναθηναϊκό. Παρά την εξαιρετική πορεία στο Champions League δεν κατάφερε να μακροημερεύσει στον «πράσινο» πάγκο, όπου παρέμεινε μέχρι τον Φεβρουάριο του 2001. Επικρίθηκε για τις επιλογές του, αν και οι παροικούντες στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας λένε πως οι σχέσεις του με τις βεντέτες της ομάδας ήταν ο βασικός λόγος, που απομακρύνθηκε μετά από 44 αγώνες (ρεκόρ: 25-10-09) στο «τριφύλλι».

Τον… έδιωξε ο ΠΑΟΚ!

Ότι πάνω κάτω συνέβη με τον Γκίντερ Μπένγκτσον, κάποια χρόνια νωρίτερα, το βίωσε από την ανάποδη και ο Φερνάντο Σάντος στο σύντομο πέρασμα του από τον Παναθηναϊκό (9 αγώνες, με 6 νίκες και 3 ήττες) στις αρχές της περιόδου 2003-04. Η βαριά ήττα με 4-1 στην πρεμιέρα του πρωταθλήματος από τον ΠΑΟΚ του… Άγγελου Αναστασιάδη ήταν αρκετή για να πυκνώσουν τα σύννεφα πάνω από την Παιανία και να τον οδηγήσουν στην ανεργία.

Ο Πορτογάλος τεχνικός, που στη συνέχεια πέρασε με επιτυχία από τον πάγκο του «Δικεφάλου», το παραδέχθηκε μετά την απόλυσή του σε συνέντευξη που είχε δώσει και στην οποία είχε πει: «Τον τελευταίο μήνα αισθανόμουν ότι με κάποιες αποκλίσεις οι παίκτες πηγαίνουν στον δρόμο μου. Και αυτό δεν συνέβη νωρίτερα εξαιτίας του αγώνα με τον ΠΑΟΚ και της κακής υποδοχής που έτυχαν από τους οπαδούς στο αεροδρόμιο. Αισθάνθηκα τότε ότι υπήρξε υποχώρηση, πτώση εμπιστοσύνης από την πλευρά τους. Διότι αν πιστεύεις σε κάτι, αλλά ξαφνικά αντιμετωπίζεις μια πρωτόγνωρη αρνητική κατάσταση, πανικοβάλλεσαι. Οι παίκτες ήρθαν σε πανικό. Και τότε ήρθαν, όπως είναι φυσικό, οι αμφιβολίες. Υστερα από αυτό είναι δύσκολο να ξανανέβεις».

Στο μικρό διάστημα (108 ημέρες) της παρουσίας του ως προπονητής του Παναθηναϊκού είχε ζητήσει την απόκτηση του Θόδωρου Ζαγοράκη, η διοίκηση δεν του έκανε το χατίρι και όταν το 2007 ο αρχηγός της πρωταθλήτριας Ευρώπης ανέλαβε τα ηνία των «ασπρόμαυρων» τον πρώτο προπονητή που σκέφτηκε να φέρει στην ομάδα της Θεσσαλονίκης ήταν ο Φερνάντο Σάντος!

Στην Τούμπα, μετά από τον πρώτο δύσκολο χρόνο, οι δύο άνδρες δημιούργησαν μια πανίσχυρη ομάδα με παίκτες που μνημονεύονται ακόμα και σήμερα από τον κόσμο του ΠΑΟΚ. Με τους Γκαρσία, Κοντρέρας, Μουσλίμοβιτς, Βιεϊρίνια, Ίβιτς, Κονσεϊσαο, Λίνο, Χαλκιά και πολλούς άλλους ποδοσφαιριστές, ο «Δικέφαλος» έφτασε να διεκδικεί στα ίσια το πρωτάθλημα την σεζόν 2009-10, το οποίο τελικά έχασε από τον Παναθηναϊκό.

Από τον Μπόλονι στον Δώνη

Ο Σάντος ολοκλήρωσε την παρουσία του στον «ασπρόμαυρο» πάγκο μετά από 114 αγώνες (59 νίκες, 23 ισοπαλίες, 32 ήττες) και ένα χρόνο αργότερα στη θέση του βρέθηκε ο Λάζλο Μπόλονι, τον οποίο διαδέχθηκε ο Γιώργος Δώνης.

Οι επαφές ΠΑΟΚ και Δώνη άρχισαν και ολοκληρώθηκαν θετικά, χωρίς ωστόσο να έχει λυθεί το συμβόλαιο με τον Ρουμάνο προπονητή, ο οποίος τελικά απομακρύνθηκε από τον τότε πρόεδρο της ομάδας, Ζήση Βρύζα, που ήταν υπέρμαχος της επιλογής του Έλληνα προπονητή για τον οποίο έδειχνε έντονο ενδιαφέρον και ο Παναθηναϊκός, αλλά όπως είχε δηλώσει ο Δώνης φεύγοντας από τον Ατρόμητο «ο Παναθηναϊκός τότε έκανε μία διοικητική αλλαγή. Ηταν αβέβαια τα πράγματα και γι’ αυτό επέλεξα τον ΠΑΟΚ». Οι επόμενοι δέκα μήνες έδειξαν ότι δε δικαιώθηκε ούτε για εκείνη την επιλογή του.

Ο «ασπρόμαυρος» οργανισμός άρχιζε να ζει σιγά-σιγά στους ρυθμούς της εποχής Ιβάν Σαββίδη, η έλευση του Γκέρμαν Τσιστιακόφ διαφοροποίησε την καθημερινότητα ολόκληρης της ομάδας, ενώ σε μια πρώτη απόφασή του ο νέος ιδιοκτήτης ζήτησε από τον Έλληνα τεχνικό να αλλάξει τους όρους του συμβολαίου του, κάτι που έγινε μετά από αρκετές πολύωρες συναντήσεις στο «Μακεδονία Παλλάς», που μόλις είχε περάσει στα χέρια του ομογενή επιχειρηματία.

«Αν δεν ήταν ο Γκαρσία, ο Δώνης μπορεί και να ήταν ακόμη στον ΠΑΟΚ», είχε πει ο Έλληνας τεχνικός σε μια συνέντευξη του σε ραδιοφωνικό σταθμό της Θεσσαλονίκης. Η εκρηκτική σχέση με τον αγαπημένο Πάμπλο της «ασπρόμαυρης» κερκίδας ήταν ο βασικός λόγος που οι δύο πλευρές οδηγήθηκαν σ’ ένα ταραγμένο διαζύγιο, με πολλά επεισόδια, μετά τον αποκλεισμό του «Δικεφάλου» στα ημιτελικά του Κυπέλλου Ελλάδας από τον Αστέρα Τρίπολης.

Ότι δεν συνέβη το 2012 έγινε πραγματικότητα έξι χρόνια αργότερα, με τον Γιώργο Δώνη να αναλαμβάνει, σε μια επίσης πολύ δύσκολη περίοδο, το τιμόνι του «πράσινου» καραβιού. Στον ΠΑΟΚ το ρεκόρ του ήταν 26 νίκες, 9 ισοπαλίες, 7 ήττες σε 42 αγώνες, στον Παναθηναϊκό έμεινε δύο σεζόν και ολοκλήρωσε την παρουσία του με 33 νίκες, 22 ισοπαλίες, 22 ήττες σε 77 αγώνες.