• Κορονοϊός ή κορωνοϊός ή κοροναϊός: Ποιο είναι το σωστό;
• Ιχνηλάτηση
• Ορφανό κρούσμα
• Περίοδος επώασης
• Ασθενής μηδέν
• Ευπαθείς ομάδες
• Τηλεργασία

Ο Covid-19 αποτελεί πλέον πανδημία, όπως ανακοίνωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Τα κρούσματα είναι αρκετά και στην Ελλάδα, ενώ σε όλο τον κόσμο οι νεκροί είναι χιλιάδες.

Ωστόσο ο κορονοϊός ή κορωνοϊός ή κοροναϊός ήταν μια λέξη άγνωστη στους περισσότερους μέχρι πρότινος. Πλέον είναι η πρώτη λέξη που ακούει κάποιος όταν ξυπνάει και η τελευταία πριν κοιμηθεί.

Τόσο στα ΜΜΕ όσο και στον δρόμο, στον φούρνο, στην παρέα, οπουδήποτε είναι η λέξη που ακούγεται συνεχώς. Ωστόσο ο Covid-19 έχει φέρει μαζί του κι άλλες λέξεις-εκφράσεις που πλέον της λέει-ακούει κάποιος συχνότερα κι από το «καλημέρα». Αρχικά ο ίδιος ο κορονοϊός που τον ακούμε σε πολλές... παραλλαγές.

Κορονοϊός ή κορωνοϊός ή κοροναϊός: Ποιο είναι το σωστό;

Στην αρχή έγινε γνωστός ως «κοροναϊός», μάλλον από το αγγλικό Coronavirus (κορόνα και ιός δηλαδή).

Στην συνέχεια ο Γιώργος Μπαμπινιώτης εξήγησε πως το σωστό είναι «κορωνοϊός». Σύμφωνα, λοιπόν, με τον γνωστό πανεπιστημιακό καθηγητή δεν είναι ούτε κορονοϊός, ούτε κοροναϊός.

Δηλαδή, δεν προφέρεται -αϊός και στη δεύτερη συλλαβή θέλει «ω» στον γραπτό λόγο. Οι περισσότεροι, όπως εξηγεί ο κος Μπαμπινιώτης, απλά έκαναν τη μετάφραση του ξένου corona-virus, που είναι λάθος.

Ιχνηλάτηση

Η πρώτη λέξη που «συνοδεύει» πάντα τον κορωνοϊό είναι η «ιχνηλάτηση».

Τι είναι λοιπόν αυτή η ιχνηλάτηση που ακούμε συνεχώς μαζί με τον ιό;

Σύμφωνα με τον λοιμοξιωλόγο Σωτήρη Τσίοδρα: «Όταν κάνουμε ιχνηλάτηση επαφών μιλάμε γι' αυτό που ονομάζουμε υψηλού κινδύνου επαφή».

Και την «υψηλού κινδύνου επαφή» την επεξηγεί ως εξής: «Παραδείγματος χάριν, κάποιος ο οποίος έχει κάτσει σε ένα δωμάτιο, πολλή ώρα, περισσότερο από 15 λεπτά και έχει έρθει σε πολύ κοντινή επαφή έχει δώσει χειραψία, μια αγκαλιά, με κάποιον άνθρωπο που έχει διαγνωστεί με τη νόσο. Αυτοί οι άνθρωποι θεωρούνται στενές επαφές και υψηλού κινδύνου επαφές. Σε αυτούς τους ανθρώπους έχει απόλυτη σημασία να περιορίζονται για 14 ημέρες, να παρακολουθούν την υγεία τους και εάν εμφανίσουν συμπτώματα να ειδοποιούν τις αρχές. Αυτοί οι άνθρωποι είναι σημαντικό να περιορίζονται κατ’ οίκον…».

Ορφανό κρούσμα

Πλέον όταν κάποιος ακούει την λέξη «ορφανό» δεν σκέφτεται π.χ. ένα παιδί που δεν έχει γονείς αλλά το κρούσμα. Έτσι, αμέσως το μυαλό του πάει στην φράση: «ορφανό κρούσμα».

«Ορφανά κρούσματα» είναι οι περιπτώσεις για τις οποίες δεν έχει εντοπιστεί η εστία μετάδοσης, δηλαδή δεν πρόκειται για εισαγόμενο κρούσμα ή για επαφές αυτών.

Περίοδος επώασης

«Περίοδος επώασης» είναι ακόμα μια έκφραση που αρκετοί αγνοούσαν αλλά πλέον οι περισσότεροι έχουν μάθει τι σημαίνει.

Σύμφωνα λοιπόν με την Wikipedia, «περίοδος επώασης (ή λανθάνουσα περίοδος) είναι ο χρόνος ο οποίος μεσολαβεί από την έκθεση ενός ατόμου σε παθογόνο οργανισμό, σε μια χημική ουσία ή σε κάποιο είδος ακτινοβολίας μέχρι την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων από την έκθεση αυτή. Σε μια τυπική μολυσματική ασθένεια, η περίοδος επώασης είναι η περίοδος που χρειάζεται ο παθογόνος οργανισμός ώστε να εμφανίσει στον ξενιστή τα πρώτα συμπτώματα».

Ασθενής μηδέν

Όλοι γνώριζαν τι σημαίνει ασθενής, όμως πλέον μετά την εμφάνιση του θανατηφόρου ιού μάθαμε και τον «ασθενή μηδέν».

Τι ακριβώς σημαίνει ο όρος αυτός: Η έννοια του «ασθενή μηδέν» μιας επιδημίας αναφέρεται στον πρώτο άνθρωπο που μολύνεται από μια ιογενή ή βακτηριακή ασθένεια σε ένα ξέσπασμα.

Ωστόσο, οι επιστήμονες φέρονται να διαφωνούν στο αν τελικά πρέπει να γίνεται αυτός ο εντοπισμός του πρώτου ατόμου που μολύνεται. Μάλιστα αρκετοί υποστηρίζουν ότι είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να βλέπουν από πού προήλθε μια επιδημία, καθώς η ανίχνευση αυτών των ανθρώπων μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση κρίσιμων ερωτημάτων σχετικά με το πώς, πότε και γιατί ξεκίνησε. Υπάρχουν κι εκείνοι που αντιτίθενται, αφού θεωρούν ότι μπορεί να οδηγήσει σε παραπληροφόρηση σχετικά με την ασθένεια ή ακόμη και στη στιγματοποίηση του ατόμου.

Ευπαθείς ομάδες

Κάτι άλλο που «συνοδεύει» τον ιό εκτός από την ιχνηλάτηση είναι και η έκφραση «ευπαθείς ομάδες».

Αυτόν τον όρο όμως λίγο-πολύ σχεδόν όλοι τον γνωρίζουν. Όμως όσον αφορά τον Covid-19 πρόκειται για τα ηλικιωμένα άτομα, καθώς και άτομα οποιασδήποτε ηλικίας με χρόνια υποκείμενα νοσήματα (π.χ. χρόνια αναπνευστικά νοσήματα, κακοήθειες κλπ). Αυτοί ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για εμφάνιση σοβαρής νόσου και επιπλοκών.

Τηλεργασία

Εκτός όμως από τους ιατρικούς όρους, μπήκαν στην καθημερινότητα όλων και τεχνολογικοί, όπως π.χ. η τηλεργασία.

Τηλεργασία ή εργασία από απόσταση είναι μια νέα μορφή εργασίας κατά την οποία οι εργαζόμενοι έχουν τη δυνατότητα να εργάζονται από οπουδήποτε και οποιαδήποτε μέρα και ώρα. Με άλλα λόγια, η καθημερινή μεταφορά τους σε ένα κεντρικό τόπο δουλειάς αντικαθίστανται από τη δυνατότητα εργασίας κάνοντας χρήση των σύγχρονων μορφών τηλεπικοινωνίας, όπως αναφέρει η Wikipedia.

Οι παραπάνω ήταν μερικές από τις λέξεις-φράσεις που έχουν μπει για τα καλά στην καθημερινότητά μας και δύσκολα τις ξεχνάει κανείς, αφού τις ακούει συνεχώς.

Όμως οι εκφράσεις που με τίποτα δεν πρέπει να ξεχάσουμε μέχρι να περάσει αυτή η δύσκολη περίοδος είναι:

• «Μένουμε στο σπίτι»
• «Παραμένουμε ψύχραιμοι»
• «Προστατεύουμε τον εαυτό μας και τους άλλους»
• «Ακολουθούμε τις οδηγίες των ειδικών»
• «Λειτουργούμε με υπευθυνότητα»

Και αυτές τις γνωρίζουμε όλοι καλά χωρίς να χρειάζεται επεξήγηση…