Ο «μύθος» της 25ης Μαρτίου!

Γιώργος Ντυμένος
Ο «μύθος» της 25ης Μαρτίου!

bet365

Η Επανάσταση του 1821 ξεκίνησε πριν από την ημέρα που είχε οριστεί και το G-Weekend γράφει για το που έπεσαν οι πρώτες τουφεκιές της ελευθερίας. Πώς και γιατί ταυτίζεται η έναρξή της με τη μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας.

Ας φέρουμε τον χρόνο πίσω. Εκεί, στους πρώτους μήνες του 1821, όπου ένα σκλαβωμένο έθνος προσπαθούσε να οργανωθεί υπό τη σκέπη της Φιλικής Εταιρείας και να αποτινάξει τον οθωμανικό ζυγό. Με πρωτόγονα μέσα επικοινωνίας και σε αντίξοες συνθήκες, ως μέρα του ξεσηκωμού ορίστηκε η 25η Μαρτίου. Ωστε να συμπέσει με τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Οχι μόνο για θρησκευτικούς λόγους, αλλά και επειδή κρίθηκε πως οι Ελληνες θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν αναβρασμό που θα επικρατούσε, λόγω των σχετικών εορτασμών.

Αλλά ως είθισται σε αντίστοιχες περιπτώσεις, τα σχέδια παραμένουν επί χάρτου. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης αναγκάστηκε τον Φλεβάρη να εισβάλει στη Μολδοβλαχία, είτε επειδή τα σχέδιά του είχαν ήδη διαρρεύσει, είτε γιατί επέλεξε να θυσιαστεί και οι δυνάμεις τους να λειτουργήσουν ως αντιπερισπασμός. Την ίδια στιγμή, από τα τέλη του 1820, η Πελοπόννησος και η Στερεά Ελλάδα ήταν... στο φτερό. Απέμενε μόνο η σπίθα.

Ο μύθος λέει πως η Ελληνική Επανάσταση ξεκίνησε ανήμερα της μεγάλης μας εορτής στη μονή της Αγίας Λαύρας, όπου ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ύψωσε το λάβαρό της. Αυτό όμως έγκεινται, όπως όλα δείχνουν, στη σφαίρα της φαντασίας και στην ανάγκη που υπάρχει να εορτάζεται μία εκ των μεγαλύτερων στιγμών της ιστορίας μας. Στα 1838, επί βασιλείας του Οθωνα και με σκοπό εκείνος να προσεταιριστεί τον λαό, κρίθηκε απαραίτητο να οριστεί μία ημερομηνία, ως εκείνη που ξεκίνησαν οι εχθροπραξίες.

Τότε, μετά από πρόταση του αξιωματούχου Γεώργιου Γλαράκη, επισημοποιήθηκε η 25η Μαρτίου, τόσο για να τιμηθεί η αρχική επιθυμία των Φιλικών και Οπλαρχηγών του 1821, όσο και για να ενισχύσει ο Βαυαρός μονάρχης το ορθόδοξο προφίλ του. Στην πορεία η σχετική εικασία ενισχύθηκε από εξαιρετικούς πίνακες ζωγραφικής, όπως εκείνον του Θεοδώρου Βρυζάκη.

Ωστόσο σύμφωνα τα γραφόμενα και τις μαρτυρίες που έχουν διασωθεί, τόσο το φιτίλι άναψε αρκετές μέρες πριν, όσο και οι «πρωταγωνιστές» της επίμαχης σκηνής όπως ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, δεν βρίσκονταν τη συγκεκριμένη στιγμή στην περιοχή των Καλαβρύτων.

Αν κάποιος θεωρήσει την εισβολή του Υψηλάντη στη Μολδοβλαχία και την επανάσταση στην ηπειρωτική Ελλάδα δύο διαφορετικές κινήσεις, τότε η δεύτερη που οδήγησε στην ελευθερία των Ελλήνων, άρχισε τέτοιες ημέρες.

Από τις 14 του μηνός, είχαν ήδη ξεκινήσει οι συμπλοκές. Πρώτα στην περιοχή Αγρίδι Νωνάκριδος, όταν ο Νικόλαος Σολιώτης και οι κλέφτες του, έπληξαν φάλαγγα που μετέφερε γράμματα και άλλα είδη στα Γιάννινα. Την «σκυτάλη» πήραν άλλα σημεία του Μωριά. Οπως στο γεφύρι του Αμπήμπαγα, όπου σκοτώθηκε ο τοπάρχης Μουλά Γιακούπ και συνελήφθη αιχμάλωτος ο Σελήμ Αγάς, εκ των κεφαλών του Ναυπλίου. Μάλιστα στις 17 Μαρτίου, οι Μανιάτες αναχώρησαν από την Αρεόπολη της Λακωνίας με προορισμό το εσωτερικό της Πελοποννήσου και οι Ελληνες συγκροτούνταν ήδη σε στρατιωτικά σώματα. Πλέον αναζητούσαν την πρώτη τους μεγάλη στρατιωτική επιτυχία.

Την οποία και βρήκαν στα Καλάβρυτα, τα οποία εκείνα τα χρόνια ήταν εκ των μεγαλυτέρων πόλεων της επικράτειας και ο πληθυσμός τους ανέρχονταν στις 40.000 ψυχές. Στην ευρύτερη περιοχή βρίσκονταν από μέρες αρκετοί πρόκριτοι, που δεν είχαν αποδεχθεί την πρόσκληση-παγίδα των Τούρκων, ώστε να μεταβούν στην Τριπολιτσά. Ηταν αποφασισμένοι να περιμένουν τις εξελίξεις και εάν τελικά οι κατακτητές έρχονταν προς αναζήτησή τους, αυτόματα θα έπαιρναν τα όπλα.

Ωστόσο οι εξελίξεις τους πρόλαβαν και το ποτάμι δεν γυρνούσε πίσω. Ηταν πρωί της 21ης Μαρτίου του 1821, όταν ξημέρωσε η ημέρα της λευτεριάς.

Οι Μουσουλμάνοι της πόλης είχαν από καιρό αποσυρθεί στο μικρό κάστρο των Καλαβρύτων, λόγω επίθεσης που δέχθηκαν οι άνδρες του Ιμπραήμ Αρναούτογλου. Ο διοικητής της επαρχίας πήρε τη συγκεκριμένη απόφαση γιατί ήλπιζε σε άμεσες ενισχύσεις, καθώς παντού «βούιζε» ότι οι ραγιάδες – όπως μας αποκαλούσαν οι βάρβαροι κατακτητές – ετοιμάζονταν για επανάσταση. Για αυτό άλλωστε είχαν κληθεί οι διακεκριμένοι Ελληνες στην Τριπολιτσά, ώστε να βρεθούν όμηροι στα χέρια των Τούρκων.

Τότε 600 ένοπλοι υπό την ηγεσία των Σωτήρη Χαραλάμπη, Νίκου Πετμεζά και άλλων, μπήκαν στην πόλη και την απελευθέρωσαν. Ετσι έγινε η πρώτη ελεύθερη ελληνική αστική, τρόπο τινά, περιοχή, μετά από 400 χρόνια σκληρής σκλαβιάς, όπως συνηθίζουμε να λέμε την περίοδο της τουρκοκρατίας. Μόλις τέσσερις μέρες μετά έπεσε και το κάστρο της, ενώ πολλοί από τους Μουσουλμάνος της φρουράς σφαγιάστηκαν, παρότι είχαν παραδοθεί. Αντίθετα οι ελληνικές απώλειες ανέρχονταν μόλις σε τρεις νεκρούς και λίγους τραυματίες. Μεταξύ εκείνων που έχασαν τη ζωή τους ήταν και ο Νικόλαος Σολιώτης, ο οποίος πρωταγωνίστησε στην ενέδρα του Αγρίδιου.

Την επομένη (22/3) ο Ανδρέας Λόντος κήρυξε την επανάσταση στο Αίγιο και τα γεγονότα έτρεχαν με κινηματογραφική ταχύτητα. Στις 23, περισσότεροι από 4.000 άνδρες υπό την ηγεσία του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη και του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, εισήλθαν στην Καλαμάτα την οποία οι Τούρκοι εγκατέλειψαν έντρομοι και παρέδωσαν αμαχητί. Μάλιστα, η πρώτη πράξη της Μεσσηνιακής Γερουσίας συντάχθηκε λίγες ώρες μετά και έχει ημερομηνία 23 Μαρτίου 1821. Σε αυτή υπήρχε μία επιστολή προς όλους τους ευρωπαϊκούς λαούς, ότι οι Ελληνες διεκδικούν πλέον το δικαίωμά τους να ζήσουν ελεύθεροι.

Την ίδια ημέρα μάλιστα, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ύψωσε στην Πάτρα (στην πλατεία του Αγίου Γεωργίου), το λάβαρο της ελευθερίας. Πάντως η πρωτεύουσα της Αχαΐας δεν έπεσε ποτέ εξ΄ ολοκλήρου σε ελληνικά χέρια – απελευθερώθηκε οριστικά το 1828 από τους Γάλλους που εκκαθάριζαν την Πελοπόννησο από τους Αιγύπτιους– και αυτό ήταν ένα μεγάλο πλήγμα.

Ετσι, στις 25 Μαρτίου πολλές περιοχές της χώρας μας είχαν ήδη κηρύξει τον ένοπλο αγώνα κατά των Οθωμανών και η συγκεκριμένη ημερομηνία, ιστορικά τουλάχιστον, έχει περισσότερο συμβολικό χαρακτήρα παρά ουσιαστικό. Αλλωστε... πως το είπε ο «Γέρος του Μοριά»; «Οταν αποφασίσαμε να κάμωμε την Επανάσταση, δεν εσυλλογισθήκαμε ούτε πόσοι είμεθα ούτε πως δεν έχομε άρματα ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις ούτε κανένας φρόνιμος μας είπε 'πού πάτε εδώ να πολεμήσετε με σιταροκάραβα βατσέλα'».

Υπήρχε κάτι το ιδεώδες, ένας στόχος και δίψα για την λευτεριά. Αυτό είναι η 25η Μαρτίου. Μία ιδέα που καλό θα είναι, στις δύσκολες εποχές που βιώνουμε, να μην ξεχνάμε ποτέ. Οπως και φυσικά την παραλίγο τραγική κατάληξη που θα είχε η Επανάσταση, λόγω των εμφύλιων πολέμων και διαφωνιών που υπήρξαν. Αλλά αυτό είναι ένα άλλο, πονεμένο, κεφάλαιο της ελληνικής ιστορίας.

Διάβασε όλα τα τελευταία νέα της αθλητικής επικαιρότητας. Μάθε για όλους τους live αγώνες σήμερα και δες τις αθλητικές μεταδόσεις της ημέρας και της εβδομάδας μέσα από το υπερπλήρες Πρόγραμμα TV του Gazzetta.

 

Τελευταία Νέα