H NASA αποκαλύπτει τις «καταστροφικές» συνέπειες για τους αστροναύτες που δεν κοιμούνται αρκετά στο διάστημα

Σύμφωνα με νέα δεδομένα από τη NASA, η στέρηση ύπνου στους αστροναύτες που βρίσκονται στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) μπορεί να έχει σοβαρές και μακροπρόθεσμες συνέπειες στην υγεία, καθώς και να θέσει σε κίνδυνο κρίσιμες αποστολές.
Οι συνθήκες μηδενικής βαρύτητας δεν διευκολύνουν την ξεκούραση. Χωρίς την αίσθηση της βαρύτητας ή της πίεσης από ένα στρώμα και κουβέρτα, οι αστροναύτες κοιμούνται δεμένοι σε ειδικές κάψουλες ή στερεωμένοι στους τοίχους, με τα άκρα τους συχνά να αιωρούνται. Οι συνεχείς εναλλαγές φωτός – 16 ανατολές και δύσεις την ημέρα λόγω της ταχύτατης τροχιάς του ISS – προκαλούν σύγχυση στον κιρκάδιο ρυθμό (=είναι μια οποιαδήποτε βιολογική διαδικασία που παρουσιάζει ενδογενή περιοδική μεταβολή στη διάρκεια ενός 24ώρου).
Για να περιορίσει τις επιπτώσεις, η NASA έχει τροποποιήσει τον φωτισμό του σταθμού ώστε να προσομοιώνει τη φυσική εναλλαγή ημέρας και νύχτας. Παράλληλα, κάθε αστροναύτης διαθέτει ιδιωτικό χώρο με ρυθμιζόμενο φωτισμό και θερμοκρασία, και ενθαρρύνεται να χρησιμοποιεί βοηθήματα ύπνου, όπως μάσκες και ωτοασπίδες.
Ωστόσο, όπως προειδοποιεί η επιστήμονας της NASA Έριν Φλιν-Έβανς, η κόπωση μπορεί να έχει επικίνδυνες συνέπειες: «Οι αστροναύτες εκτελούν σύνθετα πειράματα και αν κάνουν λάθος λόγω έλλειψης ύπνου, μπορεί να χαθούν πολύτιμα επιστημονικά δεδομένα – ή και να διακινδυνεύσουν τη ζωή τους».
Ένα ιστορικό παράδειγμα των κινδύνων αποτελεί η σύγκρουση του 1997 στον ρωσικό σταθμό Mir, η οποία αποδόθηκε σε κόπωση μέλους του πληρώματος.
Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ, η χρόνια στέρηση ύπνου μπορεί να μειώσει τη μνήμη, να επηρεάσει την κρίση και να εξασθενήσει το ανοσοποιητικό σύστημα – κάτι που στο διάστημα ενέχει τεράστιους κινδύνους.
Η NASA εφαρμόζει αυστηρό πρωτόκολλο, προσφέροντας στους αστροναύτες έως 8,5 ώρες ανάπαυσης ανά 24ωρο. Ωστόσο, όπως τονίζει η ερευνήτρια Ρέιτσελ Τζάνσεν, η προσπάθεια είναι συνεχής: «Η βαρύτητα και η έλλειψη φυσικών κύκλων επηρεάζουν τα πάντα. Αν δεν διαχειριστούμε σωστά τον ύπνο, οι επιπτώσεις μπορεί να είναι καταστροφικές».