Η προχειρότητα και ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζονται στην Ελλάδα τομείς του ποδοσφαίρου όπως η διαιτησία έχει φανεί επανειλημμένα στο παρελθόν. Έχει κατακριθεί, έχει προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις, όμως κάποιοι συνεχίζουν να νομίζουν ότι βρέχει. Το συγκεκριμένο θέμα, το οποίο φέρνει στο φως της δημοσιότητας το gazzetta.gr είναι ακόμα ένα παράδειγμα που ενισχύει το ρητό πως «το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι».

Φέτος ήταν μια πολύ σημαντική χρονιά στον τομέα της διαιτησίας. Στην Γενική συνεδρίαση του Διεθνούς Ποδοσφαιρικού Συμβουλίου στις αρχές Μαρτίου, συμφωνήθηκε μια σειρά αλλαγών στους κανονισμούς. Ήταν ένα πρότζεκτ που δουλευόταν για 18 μήνες και συνολικά έγιναν 94 αλλαγές, κάποιες εκ των οποίων είχαν σκοπό τη βελτίωση της δομής και της φρασεολογίας, ενώ άλλες έγιναν προκειμένου η διαιτησία να μην μένει πίσω από την εξέλιξη του ίδιου του παιχνιδιού, βασιζόμενες στην κοινή λογική του ποδοσφαίρου το 2016.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι πως μετά τη σέντρα η μπάλα θα μπορεί να κατευθυνθεί προς κάθε κατεύθυνση, ή το ότι ένας ποδοσφαιριστής που τραυματίζεται θα μπορεί να εκτιμηθεί απευθείας η κατάστασή του στον αγωνιστικό χώρο, αν ο αντίπαλος έχει πάρει κίτρινη κάρτα που σημαίνει ότι υπέπεσε σε σοβαρό φάουλ, χωρίς να κρίνεται υποχρεωτικό το να βγει από το ματς και να αφήσει για περισσότερο διάστημα την ομάδα του με λιγότερους παίκτες. Η εγκύκλιος στάλθηκε προς όλες τις Ομοσπονδίες και από εκεί και πέρα ήταν δική τους δουλειά ο τρόπος με τον οποίο θα τον περάσουν στους διαιτητές τους.

Στο site της ΕΠΟ, στους κανονισμούς, υπάρχει ακόμα ο περσινός. Παρότι έχει περάσει ένα εύλογο χρονικό διάστημα η μετάφραση του νέου κανονισμού δεν έχει ολοκληρωθεί. Από τις 6 Ιουνίου υπάρχουν διαθέσιμες μόνο οι αλλαγές, στην κατηγορία της εκπαίδευσης. Είναι διαθέσιμες δηλαδή στα ελληνικά οι τροποποιήσεις, αλά όχι ολόκληρος ο νέος κανονισμός! Και στις αλλαγές η απόδοση που έχει γίνει αντί να βοηθάει, μπερδεύει περισσότερο.

Τη στιγμή που στην παρουσίαση των κανόνων από το IFAB δεν υπάρχουν φωτογραφίες, αλλά ο παλιός κανονισμός, δίπλα του ο καινούργιος και από κάτω η επεξήγηση, στην ελληνική υπάρχει ένα κείμενο με φωτογραφίες. Προφανώς η μετάφραση για την ελληνική έκδοση έγινε χωρίς την παρουσία διαιτητή ή κάποιου που να κατανοεί την φύση του παιχνιδιού και το σκοπό των διαιτητικών αποφάσεων. Δεν μπορούν να εξηγηθούν αλλιώς προτάσεις χωρίς νόημα όπως το «Ο διαιτητής δεν μπορεί να επινοήσει ελεύθερο διαιτητή δικής του έμπνευσης», μεταφράσεις που χάνουν το νόημα του κανονισμού και λανθασμένες φωτογραφίες όπως η παρακάτω με τη λεζάντα «δεν χρειάζεται ένας παίκτης να βρίσκεται στο αντίπαλο μισό», κάτι που φυσικά ίσχυε πάντα!

Ο τρόπος με τον οποίο έχει αποδοθεί στα ελληνικά το κείμενο των αλλαγών προκαλεί σε αρκετές περιπτώσεις σύγχυση αντί για βοήθεια, Μια ματιά στην αγγλική έκδοση είναι αρκετή για να καταλάβει κανεις ότι έχουν γίνει... χοντράδες. Αποτέλεσμα αυτού είναι οι περισσότεροι διαιτητές να διαβάζουν απευθείας τις ερωτήσεις, μαθαίνοντας απ' έξω τις απαντήσεις. Αυτή, πάντως, ήταν μια λογική που ίσχυε για πολλούς και σε προηγούμενες εξετάσεις

Εκεί, όμως τα πράγματα είναι χειρότερα!

Η εξεταστέα ύλη των σεμιναρίων προεπιλογής διαιτητών για την περίοδο 2016-17 βρίσκεται στον «αέρα» της ιστοσελίδα της ΕΠΟ από την πρώτη Ιουνίου, έτσι ώστε να έχουν περισσότερο χρόνο οι υποψήφιοι να μελετήσουν την ύλη. Σήμερα, την 1η Αυγούστου, ξεκινούν οι εξετάσεις για τους εκπαιδευτές και τους παρατηρητές. Ακολουθούν οι διαιτητές των υπόλοιπων κατηγοριών ανάλογα με τις ΕΠΣ και η Σούπερ Λιγκ. Πρόκειται για 686 ερωτήσεις τύπου πολλαπλής επιλογής και υποτίθεται πως όποιος δεν καταφέρει να περάσει το τεστ, δεν έχει το δικαίωμα να σφυρίξει. Το θέμα είναι ότι οι... φωστήρες που έβγαλαν τις φετινές ερωτήσεις, αφαιρώντας κάποιες από τις περσινές για να αποφύγουν τις «γκέλες», έχουν δώσει για σωστές λάθος απαντήσεις. Οι ίδιοι οι άνθρωποι που είναι υπεύθυνοι για την εκπαίδευση των διαιτητών, δεν έχουν συμπεριλάβει στα τεστ τις αλλαγές του κανονισμού!

Ας δούμε μερικά παραδείγματα. «Ένας αναπληρωματικός κατά τη διάρκεια της προθέρμανσής του πίσω από το έρμα παρατηρεί ότι η ομάδα του βρίσκεται σε κίνδυνο να δεχθεί γκολ. Μπαίνει στον αγωνιστικό χώρο και κλωτσά τη μπάλα μακριά. Έτσι δεν μπαίνει γκολ. Ο διαιτητής...».

Σωστή απάντηση έχει δοθεί το ότι: «διακόπτει το παιχνίδι, παρατηρεί τον αναπληρωματικό και καταλογίζει έμμεσο φάουλ για την αντίπαλη ομάδα που θα εκτελεστεί από το σημείο στο οποίο βρισκόταν η μπάλα όταν διακόπηκε το παιχνίδι». Με το νέο κανονισμό όμως πρέπει να δοθεί πέναλτι ή άμεσο χτύπημα, αν είναι εκτός περιοχής! Ο λόγος, όπως εξηγείται στην IFAB, είναι επειδή παρατηρείται τελευταία ένα αυξανόμενο ζήτημα αναπληρωματικών ή μελών του τιμ που σκοπίμως παρεμβαίνουν στη ροή του παιχνιδιού. Θεωρήθηκε έτσι πως ο καταλογισμος ενός φάουλ ή ενός πέναλτι είναι πιο δίκαιη ποινή, προκειμένου αυτό να σταματήσει. Δείτε παρακάτω τον κανονισμό στα αγγλικά.

Ένα άλλο παράδειγμα. «Πότε μπορεί να μπει και πάλι στον αγωνιστικό χώρο παίκτης από τον οποίο ο διαιτητής ζήτησε να φύγει προκειμένου να τακτοποιήσει τη στολή του;».

Ως σωστή απάντηση έχει δοθεί το «όταν δεν παίζεται η μπάλα». Με τον νέο κανονισμό ωστόσο, έχει την δυνατότητα να μπει οποτεδήποτε, αφού ελεγχθεί από κάποιον από τους διαιτητές και αφού δώσει την άδεια ο διαιτητής».

Θα μπορούσε, δηλαδή, ένας ποδοσφαιριστής να πάρει το ok από τον τέταρτο και να περιμένει μάταια να περάσει στον αγωνιστικό χώρο καθώς ο διαιτητής, ο οποίος θα έχει δώσει εξετάσεις με τις λάθος απαντήσεις, θα περιμένει διακοπή αγώνα! Κι αν στο μεταξύ η ομάδα του ποδοσφαιριστή δεχθεί γκολ; Δεν βαριέσαι, ποιος θα ψάξει τον κανονισμό.

Στην ερώτηση 149 με περιεχόμενο «Ένας παίκτης αποχωρεί από τον αγωνιστικό χώρο για να διορθώσει τα παπούτσια του. Μπορεί ο διαιτητής να του δώσει άδεια να επιστρέψει ενώ παίζεται η μπάλα;», ως σωστή απάντηση δίνεται ένα ξερό όχι, ενώ ισχύει ότι και παραπάνω: Αν ελεγχθεί από οποιονδήποτε διαιτητή και στη συνέχεια ο πρώτος δώσει άδεια, μπορεί να μπει!

Αυτά είναι μόνο μερικά παραδείγματα, καθώς λάθη υπάρχουν και σε άλλες ερωτήσεις, κυρίως σχετικές με αποχώρηση και επιστροφή ποδοσφαιριστή στον αγωνιστικό χώρο.

Είναι εκπληκτικό το ότι κάποιος διαιτητής που μπορεί να ξέρει πολύ καλά τον κανονισμό, έχοντας μελετήσει τις αλλαγές στην IFAB από τη μέρα έκδοσής του, μπορεί να κοπεί στις εξετάσεις και να περάσει κάποιος που έχει μάθει... παπαγαλία τις απαντήσεις, χωρίς να έχει διαβάσει τα άρθρα. Μαθαίνει δηλαδή μέσω των ερωταπαντήσεων λάθος τον κανονισμό. Κι όταν κληθεί να τον εφαρμόσει στο γήπεδο, θα έχει τις ευλογίες των ανωτέρων του ότι το έκανε σωστά.

Καταλαβαίνει κανείς για τι επίπεδο οργάνωσης και αντιμετώπισης των γεγονότων μιλάμε. Πράξεις που βλάπτουν το ίδιο το ποδόσφαιρο που καλούνται να προστατέψουν.