Αre you crazy, Stavros?

Σαν vintage μιας εποχής που τη ζήσαμε και - για να πω την αμαρτία μου - εις ό,τι με αφορά τη νοσταλγώ πολύ συχνά…

Με την Τρέισερ (ή όπως αλλιώς λεγόταν κατά καιρούς) Μιλάνο, τη Μακάμπι Τελ Αβίβ, την Μπαρτσελόνα, τη Γιουγκοπλάστικα, τη Ντεν Μπος, την Παρτίζαν Βελιγραδίου, την Ορτέζ, τη Σατούρν Κολωνίας, τη Ρεάλ Μαδρίτης, τη Ζαντάρ, τη Ζαλγκίρις και βεβαίως τον Άρη…

Τον Άρη μας και αυτή η κτητική αντωνυμία έχει τον λόγο της, καθότι εκείνη την εποχή ο Άρης δεν ήταν ο Άρης των Αρειανών, αλλά ο Άρης όλων των Ελλήνων!

Επίτηδες ανάφερα τις συγκεκριμένες ομάδες: ήταν αυτές που πρωταγωνίστησαν σε εκείνη τη διετία την οποία, δίκην ρετρό, αναβιώνουν απόψε στο Forum (του Μεδιολάνου και ουχί του Λος Άνχτζελες) οι Λομβαρδοί και οι Μακκαβαίοι.

Επίτηδες πάλι ανακατεύω και την παλιά έδρα των Λέικερς στο Ίνγκλγουντ, διότι έτυχε και συνέπεσε το 1988 να γνωρίσουν και τα δυο γήπεδα που φέρουν το ίδιο όνομα μεγάλες δόξες ως τα άντρα των πρωταθλητών του ΝΒΑ και της Ευρώπης: οι μεν Λιμνάνθρωποι κόντρα στους Πίστονς σε σειρά επτά τελικών (4-3), οι δε Μιλανέζοι απέναντι στη Μακάμπι στο παρθενικό Final 4 της σύγχρονης ιστορίας, στη Γάνδη…

Η Ιστορία βεβαίως είχε αρχίσει να γράφεται την προηγούμενη χρονιά (1986-87) όταν οι δυο ομάδες διάνυσαν εκ παραλλήλου όλο το δρόμο ως την τελική αναμέτρηση…

Στον όμιλο των έξι, μοιράσθηκαν τις νίκες και μάλιστα με μεγάλες διαφορές και παρεμφερή σκορ: η Τρέισερ νίκησε στο Μιλάνο με 97-79 και η Μακάμπι πήρε τη ρεβάνς στο Τελ Αβίβ με 94-79. Στο τέλος αυτής της φάσης βρέθηκαν αγκαλιά στην κορυφή με ρεκόρ 7-3 και προκρίθηκαν στον τελικό που είχε ορισθεί στο Mallet της Λωζάννης…

Το ημερολόγιο έδειχνε 2 Απριλίου του 1987 και τα καραβάνια των Ισραηλινών και των Ιταλών είχαν πλημμυρίσει όχι μονάχα την ούτως ή άλλως μικρή Λωζάννη, αλλά ολάκερη την Ελβετία. Λίγη ώρα πριν από την έναρξη του τελικού βάρεσε συναγερμός: φίλαθλοι των δυο ομάδων πλακώνονταν έξω από το γήπεδο, που φαινόταν μικρό για να χωρέσει τις ορδές των δυο ομάδων με αποτέλεσμα να τεθεί επί τάπητος ζήτημα αναβολής του τελικού!

Οι παίκτες έκαναν ήδη προθέρμανση και η οι αστυνομικοί αδυνατούσαν να συγκρατήσουν τους εισβολείς! Με ή χωρίς εισιτήρια οι Ισραηλινοί και οι Ιταλοί έμπαιναν κατά κύματα και ο τότε Γενικός Γραμματέας της FIBA Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς, διαπιστώνοντας ότι το αδιαχώρητο εγκυμονούσε προβλήματα ασφαλείας και σοβαρούς κινδύνους, κοίταξε με νόημα τον Σταύρο Δουβή και τον Βιέτσλαβ Ζιχ…

«Δεν θα ξεχάσω ποτέ την κουβέντα του» μου διηγήθηκε χθες το βράδυ ο Δουβής. «Την ώρα που έκανα την προθέρμανση και πέρασε από μπροστά μου γύρισε και με ρώτησε “Αre you crazy, Stavros?”. O Μπόρα δεν ήθελε να διεξαχθεί ο τελικός υπ’ αυτές τις συνθήκες, αλλά μαζί με τον Ζιχ σκεφτήκαμε ότι η αναβολή θα προκαλούσε σοβαρά προβλήματα. Σφυρίξαμε λοιπόν τα τρία λεπτά, κάναμε το τζάμπολ και ταυτόχρονα την προσευχή μας»!

Στην καριέρα του ο βετεράνος διεθνής διαιτητής διεύθυνε πάνω από 2.500 αγώνες, εκ των οποίων καμιά επτακοσαριά σε διεθνές επίπεδο. «Εκείνος ο τελικός όμως είναι ο δυσκολότερος της ζωής μου» υπερθεματίζει. «Το τι ξύλο έπεσε, δεν περιγράφεται. Υπήρχε ένταση, οι παίκτες των δυο ομάδων ήταν πολύ φανατισμένοι, τα φάουλ διαδέχονταν το ένα το άλλο κι αν τα σφυρίζαμε όλα, στο τέλος δεν θα έμενε κανείς πάνω στο παρκέ. Μπαίναμε στη μέση, κάναμε συστάσεις και ο αγώνας ήταν αληθινό μαρτύριο»!

Οι θανατηφόροι αγκώνες του Ντίνο Μενεγκίν (του οποίου τη φανέλα με το Νο 11 θα αποσύρουν απόψε οι Μιλανέζοι) έμοιαζαν με… δρεπανηφόρα, αλλά και ο συχωρεμένος ο Κέβιν Μαγκί δεν μάσαγε! Οι δυο τους μπουρδουκλωνόντουσαν συνεχώς και μάλιστα οι ομηρικές μάχες τους γέννησαν κάμποσα τηλεοπτικά bloopers!

«Ναι όντως» το επιβεβαιώνει ο Δουβής. «Σφύριζα ένα φάουλ στον Μενεγκίν που γύρναγε γεμάτος έκπληξη και με ρώταγε “Io?” δηλαδή “Εγώ;” και του απαντούσα “Si». Ναι εσύ! Ύστερα σφύριζα ένα φάουλ στον Μαγκί και παιζόταν το ίδιο έργο; Ρωτούσε «Μe;» δηλαδή “Εγώ;”, του απαντούσα “Yes” και αυτές οι στιχομυθίες κράτησαν όλη τη νύχτα»!

Και δεν ήταν μονάχα ο Μενεγκίν και ο Μαγκί που δερνόντουσαν, το ίδιο συνέβαινε και με τους υπόλοιπους παίκτες, τόσο μέσα στη ρακέτα (με τον πρωταθλητή και πρώτο σκόρερ του ΝΒΑ, Μπομπ Μακ Αντου, τον Κεν Μπάρλοου και τον Λι Τζόνσον), όσο και στην περιφέρεια, προεξάρχοντος του Ρομπέρτο Πρεμιέρ, που έκανε κιόλας το ματς της ζωής του!

Η πλάκα είναι ότι αυτοί που αποβλήθηκαν με πέντε φάουλ και μάλιστα στα τελευταία δευτερόλεπτά δεν ήταν οι συνήθεις ύποπτοι, αλλά ο Μάικ Ντ’ Αντόνι και ο Χεν Λίπιν…

Το ματς, ενώπιον 11.000 θεατών, ήταν σκέτο θρίλερ. Η Ψυχώ του Χίτσκοκ και λίγα λέω! Εβδομήντα δυο δευτερόλεπτά πριν από τη λήξη, ο νυν προπονητής των Ρόκετς, Μάικ Ντ’ Αντόνι με 2/2 βολές έδωσε αέρα τεσσάρων πόντων (71-67) στα «Scarpette Rosse», αλλά οι Ισραηλινοί δεν είχαν πει την τελευταία λέξη τους…

Στα 52’’’ ο Μαγκί μείωσε σε 71-69, ενώ στα 28’’ οι διαιτητές έδωσαν τζάμπολ σε μια αμφισβητούμενη φάση. Η Μακάμπι πήρε την κατοχή της μπάλας και είχε τον χρόνο και την ευκαιρία για να ισοφαρίσει ή ακόμη και να νικήσει, αλλά οι ελπίδες της ταξίδεψαν μαζί με το άστοχο σουτ του Ντορόν Τζάμσι στην εκπνοή.

Οι συνθέσεις των δυο ομάδων:

ΤΡΕΙΣΕΡ ΜΙΛΑΝΟ: Πρέμιερ 23, Μπάρλοου 18 (5ρ.0, Μακ Αντου 21 (9ρ.), Ντ’ Αντόνι 7, Μενεγκίν 2, Μπάρνια, Μποζέλι, Πίτις, Γκαλινάρι. Προπονητής: Νταν Πίτερσον.

ΜΑΚΑΜΠΙ ΤΕΛ ΑΒΙΒ: Λίπιν 1, Τζάμσι 15, Μαγκί 16 (7ρ.), Λάσοφ 4, Τζόνσον 24, Αροέστι, Κορνίλιους, Μπέρκοβιτς. Προπονητής: Σβι Σερφ.

Δίκην déjà vu - και με τον μετέπειτα παίκτη του ΠΑΟΚ, Κεν Μπάρλλου να βρίσκεται στην αντίπερα όχθη - οι δυο ομάδες ξαναβρέθηκαν στην ίδια θέση έναν χρόνο αργότερα στο Flanders Expo της Γάνδης…

Στον όμιλο των έξι, η Τρέισερ κατέλαβε την τρίτη θέση με 9-5 και η Μακάμπι την τέταρτη με 8-6, ενώ πρώτη τερμάτισε η Παρτίζαν Βελιγραδίου με 10-4 και δεύτερος ο Άρης με 9-5.

Στις 5 Απριλίου, στους ημιτελικούς του πρώτου Final 4 της σύγχρονης εποχής (μετά τη διεξαγωγή του το 1966 και το 1967), οι Ιταλοί νίκησαν τον Αρη με 87-82 και οι Ισραηλινοί την Παρτίζαν με 87-82, με τον Ντούσκο Βουγιόσεβιτς σε μια… πρώιμη εφαρμογή των αλλαγών στα σκριν να ρισκάρει στέλνοντας τον Βλάντε Ντίβατς να μαρκάρει στην περιφέρεια τον δαίμονα Γουίλι Σιμς.

Δυο βράδια αργότερα, Μεγάλη Πέμπτη, 7 Απριλίου του ’87, μπροστά σε 9.000 θεατές παίχθηκε το remake της Λωζάννης, που είχε την ίδια κατάληξη: τα… γερόντια της Τρέισερ επικράτησαν με 90-84 και πέτυχαν το repeat κατακτώντας τον τρίτο (και στοιχειωμένο μέχρι τούδε) τίτλο τους μετά από εκείνον του 1966 που έφερε τη σφραγίδα της κλάσης του μετέπειτα δις πρωταθλητή του ΝΒΑ, μέντορα του Φιλ Τζάκσον, γερουσιαστή και παρ’ ολίγον υποψήφιου προέδρου των ΗΠΑ, Μπιλ Μπράντλεϊ.

Ακολουθώντας τις οδηγίες του Νταν Πίτερσον, ο πρώην βοηθός του, Φράνκο Καζαλίνι εμπέδωσε στην Τρέισερ την ηρεμία, απόρροια της εμπειρίας και της σιγουριάς των παικτών της, με άρμα μάχης τόσο στον ημιτελικό, όσο και στον τελικό την πατροπαράδοτη άμυνα ζώνης 1-3-1, κωδικοποιημένη από το παρελθόν με το όνομα «Αquila» (αετός).

Οι συνθέσεις των δυο ομάδων (διαιτητές Νταβίντοφ και Ζιχ):

ΤΡΕΙΣΕΡ ΜΙΛΑΝΟ: Ντ’ Αντόνι 17, Ορεμιε΄ρ 3, Μπράουν 17 (8ρ.), Μακ Αντου 25 912ρ.), Μενεγκίν 5, Αλντι 7, Πίτις 8, Μοντέκι 8. Προπονητής: Φράνκο Καζαλίνι.

ΜΑΚΑΜΠΙ ΤΕΛ ΑΒΙΒ: Αροέστι, Σιμς 15, Τζάμσι 24, Μπάρλοου 21 (14ρ.), Μαγκί 13, Ντάνιελ 2, Μπέρκοβιτς 3, Λίπιν, Κοέν 6, Κατζ. Προπονητής: Ραλφ Κλάιν.

Είκοσι έξι χρόνια αργότερα, τον Απρίλιο του 2014, οι δυο ομάδες ξανασυναντήθηκαν, αυτή τη φορά στα… μαρμαρένια αλώνια των play offs της Euroleague, με θέα το Final 4 στο Μιλάνο.

Οι Λομβαρδοί (με τον Κιθ Λάνγκφορντ, τον Ντάνιελ Χάκετ και τον Γκάνι Λαουάλ) είχαν το πλεονέκτημα έδρας , αλλά με το καλημέρα η Μακάμπι (Ντέιβιντ Μπλατ, Σοφοκλής Σχορτσανίτης, Ταϊρίς Ράις, Αντρια Ζίζιτς, Ντέβιν Σμιθ) πέτυχαν το break, αλώνοντας το Forum με 101-99 στην παράταση. Oι Ιταλοί επιβλήθηκαν στον δεύτερο αγώνα με 91-77, αλλά η Μακάμπι απάντησε με δυο νίκες στο Τελ Αβίβ ( 75-63, 86-66) και επέστρεψε στο Μιλάνο για να στεφθεί πρωταθλήτρια Ευρώπης.

Προτού ανταμώσουν απόψε στο Μιλάνο, οι δυο ομάδες αναμετρήθηκαν στο ΟΑΚΑ, στις 21 του περασμένου Σεπτεμβρίου, στον τελικό του Τουρνουά στη μνήμη του Παύλου Γιαννακόπουλου, στον οποίο η Αρμάνι Μιλάνο του Ετορε Μεσίνα νίκησε τη Μακάμπι Τελ Αβίβ του Γιάννη Σφαιρόπουλου με 78-69.