Την ημέρα που η Κροατία αποχαιρετούσε τον ανίκητο Ντράζεν Πέτροβιτς, τον ήρωα της, αυτόν που ανήκε σε όλους και ο μόνο ο χρόνος τον αρνήθηκε, έτσι άδικα και πρόωρα. Θεός και διάβολος, φίλος, αδελφός, γιος… Γιος του διαβόλου, μια ανθρώπινη, άψογη, μπασκετική συμφωνία. Η κηδεία ποτίστηκε με δάκρυα και “ντύθηκε” με υγρά βλέμματα, ύμνους και καπνούς από φωτιές, καταστροφές. Η τελευταία έξοδος του Ντράζεν, μια ατελείωτη νίκη επί εχθρών και φίλων, στις 11 Ιουνίου 1993.

Πέτροβιτς: Η αποφράδα ημέρα που άλλαξε η ιστορία του μπάσκετ... (vids)

Ο χρόνος οπισθοδρόμησε

Υπάρχουν μέρες που ο αέρας είναι βαρύς, ασήκωτος και ο ουρανός δεν αλλάζει χρώμα, μουντός, ζοφερός, σκέτο μολύβι. Υπάρχουν μέρες που η θλίψη απλώνεται παντού, γίνεται ο ήλιος μιας μέρας που δεν θα ξεχαστεί ποτέ. Μια τέτοια βίωσε ο κόσμος του μπάσκετ –και όχι μόνο- το 1993. Το καταθλιπτικό σκηνικό στήθηκε στο Ζάγκρεμπ, στην Κροατία, πατρίδα του Ντράζεν Πέτροβιτς. Εκεί η θλίψη έλαμψε, εκείνη τη μέρα που δεκάδες χιλιάδες πενθούντες φίλαθλοι μετέβησαν στον τόπο τον ιερό, στη μόνιμη οδό, για να πουν το ύστατο χαίρε στον γιο του Θεού και του Διαβόλου. Όσοι είναι εκεί μιλούν για το ατύχημα-δυστύχημα, απορούν και δεν βρίσκουν απάντηση στο “γιατί σε αυτόν;”.

Στα 28 του, στην ακμή της καριέρας του, ο χρόνος οπισθοδρόμησε σε έναν δρόμο της Γερμανίας. Αξιωματούχοι, πολιτικοί, συναθλητές και κόσμος που έτσι απλά τον αγάπησε βρέθηκε στη κηδεία του. Οι περισσότεροι είχαν αποχαιρετήσει κι άλλους, πολλούς, νεαρούς άνδρες στη διάρκεια του πολέμου για την ανεξαρτησία της Κροατίας. Το 1991 ήταν το μολύβι από τις σφαίρες, εκείνη τη μέρα, τον Ιούνιο του 1993 ήταν το μολύβι του ουρανού.

Τα τελευταία οδόσημα, το “Άβε Μαρία” και οι λυγμοί του Στόικο

Ο Πέτροβιτς μπορεί να μην έπεσε υπερασπιζόμενος την πατρίδα του, όμως η απώλεια του είχε σημαντικό αντίκτυπο στις ψυχές και τις καρδιές των συμπατριωτών του. Οι Κροάτες είχαν “συνηθίσει” το ξόδι. Οι μαυροφορεμένες μανάδες και οι τάφοι είχαν κορέσει την απρόσκλητη ανάγκη τους για θλίψη και οιμωγή. Η χαρά τους έλειπε, η περηφάνια τους διψούσε για αναίμακτα κατορθώματα, όπως αυτά που σημείωνε ο Ντράζεν στα γήπεδα του κόσμου. Ο Μίρο Γιούριτς, νεαρός τότε μπασκετμπολίστας, από το Σιμπένικ, γενέθλιος τόπος Πέτροβιτς, δήλωνε πως “καμία χειροβομβίδα δεν σόκαρε το Σιμπένικ όσο τα νέα του θανάτου σου!”.

Στη νεκρώσιμη πομπή ήταν όλοι εκεί, όλοι! Και στην πορεία αυτή λουλούδια, κεριά και εικόνες, τα τελευταία οδόσημα της διαδρομής (του). Τα λόγια των πολιτικών μπορεί να είναι άψυχα πουλιά, όμως κλέβουν κάτι από την αήττητη αλήθεια. Όπως αυτά που ξεκινούν με “ήσουν σύμβολο αντίστασης και νίκης” και καταλήγουν “όμως έγινες μύθος πολύ γρήγορα”. Εν αντιθέσει με τα ξύλινα και ψεύτικα, στο κλάμα και στον ύμνο μόνο ανυπόκριτη αλήθεια υπάρχει. Την ώρα που ακούγεται το “Άβε Μαρία” ο Στόικο Βράνκοβιτς ξεσπά σε λυγμούς. Εκεί είναι ο Ντίνο Ράτζα για να τον στηρίξει… Απλή, ατρόμητη αλήθεια.

Ανήκει σε όλη τη Γιουγκοσλαβία!

Μετά τις υμνωδίες, ο θρήνος. Ο θρήνος της μάνας και τα λόγια περισσεύουν. Το “Γύρνα πίσω Ντράζεν, γύρνα πίσω!” δεν ακούγεται παρά μόνο στα αυτιά του νεκρού γιου. Δεν είναι τίποτε άλλο από παράπονο, κορυφαία εκδήλωση αγάπης. Τη συγκρατούν για να μην τον συνοδεύσει στο μεγάλο ταξίδι.

Στην κηδεία και μέλη της ομάδας των Νιου Τζέρσεϊ Νετς. Αν και γνωρίζουν, μένουν αποσβολωμένοι με την υποδοχή, τη λατρεία, την πίστη σ’ αυτόν. Ο Κρις Ντάνλι δηλώνει ότι “είναι Θεός εδώ”. Και πώς να μην είναι; Ο Πέτροβιτς ήταν αυτός που έδινε μόνο νίκες στους συμπατριώτες του που μάχονταν με σφαίρες και κανόνια. Εκεί, στο ΝΒΑ δεν υπήρχε περίπτωση ήττας και η ψυχή, η κροατική ψυχή, αγαλλίαζε, αναθαρρούσε. […] Η ιερή σιωπή δεν ήταν μόνη της εκείνη τη μέρα. Η κηδεία έγινε σε φόντο πολεμικό. Στη γειτονική Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βόσνιοι-μουσουλμάνοι πολεμούν ενάντια σε Κροάτες. Κάποτε μαζί απέναντι στους Σέρβους, τώρα… Οι Βόσνιοι-μουσουλμάνοι πρόσφυγες στην Κροατία δέχονται απειλές και επιθέσεις από κροάτες εξτρεμιστές. Αυτό δεν εμπόδισε τον Άισα Στέτα, πρόσφυγα από το Σαράγεβο, να παραβρεθεί στην τελετή κρατώντας μπουκέτο με λουλούδια. Τα λόγια του επιβεβαιώνουν την πανεθνική διάσταση του Ντράζεν. “Όλοι ένιωθαν ότι ο Ντράζεν τους ανήκει, ανήκει σε όλη τη Γιουγκοσλαβία. Δεν έχει σημασία αν είσαι Βόσνιος, Σέρβος, Κροάτης, όλοι τον αγαπούσαμε”.

Πηγή

-“Croatia buries a national hero” [nytimes]