Από τα χρόνια της φωτιάς, στα πέτρινα χρόνια! Κι αν η φωτιά καταστρέφει και δημιουργεί την ίδια στιγμή, η πέτρα είναι εκεί για να αντέχει και να διατηρεί. Ό,τι γράφει στην πέτρα μένει για πάντα. Η μνήμη κάθεται και αναπαύεται στην πέτρα και είναι εκεί για να μας θυμίζει τους αγώνες, τις αγωνίες, τα σχέδια και τις αναπάντεχες και τόσο επώδυνες ήττες. Τα πέτρινα χρόνια είναι λαμπρά χρόνια για τους νικητές, αυτοί τα δημιούργησαν και τα άφησαν βάρος ασήκωτο στις πλάτες των ηττημένων. Ή έτσι νόμιζαν… Το βάρος, όσο μεγάλο κι αν είναι, ασήκωτο δεν θα γίνει ποτέ. Αυτοί που το σηκώνουν έμαθαν να προχωράνε μ’ αυτό, έγινε εφόδιο και μόνιμη υπενθύμιση στη συνείδηση τους: να μην ξεχάσουν. Τα γραμμένα στην πέτρα χρόνια, όσο σκληρά κι αν ήταν (και είναι), όσο κι αν έχασαν το χρώμα τους, την εικόνα τους τη διατήρησαν αναλλοίωτη και σε αυτή οι λέξεις “ήττα”, “μνήμη”, “έρωτας” κυριαρχούν. Αυτές κάνουν τα πέτρινα χρόνια πολύτιμη κληρονομιά των ηττημένων και δεν πρέπει να χαριστούν σε κανέναν, όσο κι αν αγκυλώνουν την ψυχή. Στα πέτρινα χρόνια ανήκει και ο έρωτας, με μια διαφορά όμως: αυτός δεν χάνει ποτέ! Τα “Πέτρινα Χρόνια” είναι η 91η ταινία που σας παρουσιάζει το G-Weekend Journal.

Με το βλέμμα να περιπλανιέται…

Ο Παντελής Βούλγαρης πίσω από την κάμερα. Το βλέμμα του πάντα να περιπλανιέται στον χρόνο και στον εξαφανισμένο χώρο. Πότε μέσα από τα πρόσωπα (Ελευθέριος Βενιζέλος), πότε μέσα από το σιωπηλό και απόλυτο τοπίο (Happy Days). Εδώ, μέσα από τον έρωτα, την αγάπη. Την αγάπη δύο ανθρώπων, κομμουνιστών, που επιμένει και ξεπερνά διαταγές, ριπές και κομματικές γραμμές. Όσο σκληρά κι αν είναι τα χρόνια, όσο κι αν οι τάξεις συνεχίζουν απτόητες να πολεμάνε η μία την άλλη, ο έρωτας θα ναι στη μέση και θα προχωρά σίγουρος νικητής. Για τον Βούλγαρη ο έρωτας ανήκει στη μεριά αυτών που πάλεψαν για ειρήνη και κοινωνική δικαιοσύνη. Για τον Βούλγαρη είναι η ουτοπία εν τοις πράγμασι. Αν κάτι μπορεί να αποδείξει πως το ανέφικτο είναι εφικτό, αυτό είναι ο έρωτας, όπου κι αν βρίσκεται, όποιες κι αν είναι οι συνθήκες που πρέπει να αντιμετωπίσει. Στα “Πέτρινα Χρόνια” είναι η εξορία, ο χαφιές, η αστυνομοκρατία, η διαρκής φυγή και τα κάγκελα… Ο έρωτας όμως εγγράφεται στο σώμα, στη σκέψη, στην πάροδο των ετών, στην πέτρα που δεν φθείρεται, δεν υποχωρεί.

Αγάπη εν μέσω διώξεων

Ο Βούλγαρης επιλέγει την άδολη και βαθιά αγάπη δύο νέων, του Μπάμπη και της Ελένης, για να αφηγηθεί την πολιτική του ιστορία. Χρονικό πλαίσιο η περίοδος 1954-1974. Το μετεμφυλιακό κράτος της Δεξιάς, παρά τη νίκη του, δεν σταματά τη δίωξη των κομμουνιστών. Οι παρακολουθήσεις, οι συλλήψεις, οι φάκελοι, οι δηλώσεις νομιμοφροσύνης, όλα, συνεχίζουν να υπάρχουν. Δεν αρκεί η επικράτηση στον Εμφύλιο, ο Κομμουνισμός πρέπει να ξεριζωθεί από τις συνειδήσεις των ανθρώπων, τα υπολείμματα του να χαθούν οριστικά. Εξού η παρουσία της Ασφάλειας σε πόλεις και χωριά με σκοπό να εξαρθρώσουν τις “συμμορίες κομμουνιστών”, να στείλουν στις φυλακές τους ταξικούς εχθρούς. Η απέναντι πλευρά δρα με τον τρόπο που ξέρει: συνωμοτικά και με αποφασιστικότητα στην επίτευξη του σκοπού. Εν μέσω διανομής προκηρύξεων, μόνιμης κίνησης και αλλαγής καταφυγίων, δυο νέοι άνθρωποι ενώνονται, αγαπιούνται και αποφασίζουν να πορευτούν μαζί για το υπόλοιπο της ζωής τους. Θα το καταφέρουν κερδίζοντας όλους τους εχθρούς.

Ημισκοτεινές διαδρομές

Η ταινία είναι εμπνευσμένη από αληθινά γεγονότα. Η Ελένη 18 ετών και ο Μπάμπης 22 ετών, ζουν στη Θεσσαλία. Ερωτεύονται και παράλληλα μετέχουν στον κομμουνιστικό αγώνα για την ανατροπή του αντιδραστικού καθεστώτος. Ο Μπάμπης όμως συλλαμβάνεται και οι δρόμοι των δύο χωρίζουν. Ο αγώνας τους όμως δεν σταματά. Συνδράμουν με όποιον τρόπο μπορούνε. Η Ελένη φοβισμένη αλλά πιστή. Ποτέ δεν ξεχνά τον αγαπημένο της, τον βλέπει σποραδικά και το 1966 ξανασμίγουν όταν ο Μπάμπης απελευθερώνεται. Οι καλές μέρες όμως κρατάνε λίγο, διότι με τη δικτατορία της 21ης Απριλίου 1967 το σκηνικό επαναλαμβάνεται. Η Ελένη συλλαμβάνεται και καταδικάζεται ως τρομοκράτης. Λίγο καιρό μετά ακολουθεί ο Μπάμπης. Στο μεταξύ η Ελένη έχει μείνει έγκυος. Το παιδί γεννιέται στη φυλακή και οι δυο τους παντρεύονται σ’ αυτή. Για τον Βούλγαρη ο έρωτας είναι η μόνη σταθερά σε ένα τοπίο ρευστό, άγριο και απάνθρωπο. Γίνεται παράδειγμα θάρρους και συνέπειας, αντοχής. Ο έρωτας των δύο είναι μικρή νίκη μέσα στο απάνθρωπο καθεστώς. Δεν ενώνει μόνο αυτούς, αλλά και τον ίδιο τον αντικαθεστωτικό αγώνα. Η έννοια της συντροφικότητας, της αλληλεγγύης, της πίστης, αποκτά νέο νόημα.

Ο αφηγηματικός ρυθμός του φιλμ είναι σταθερός, ήρεμος, η δράση σε ημισκοτεινά δωμάτια, διαδρομές, τα λόγια είναι ψίθυροι και η κρυφή αγωνία ορίζει τον χαρακτήρα της ταινίας. Φυσικά, η μουσική του Σταμάτη Σπανουδάκη και το κλαρίνο του Βασίλη Σαλέα συνοδεύουν μοναδικά την εξέλιξη της ιστορίας. Πολύ καλή φωτογραφία (Γιώργος Αρβανίτης) και μοντάζ (Ανδρέας Ανδρεαδάκης). Άψογη καλλιτεχνική συνάντηση για τους Δημήτρης Καταλειφό, Θέμιδα Μπαζάκα. Η ταινία διακρίθηκε στο 26ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.