«Καπούτ»: Σεισμός στα θεμέλια της Ευρώπης

Αντώνης Πατσούρας
«Καπούτ»: Σεισμός στα θεμέλια της Ευρώπης
Η ανταπόκριση του Κούρτσιο Μαλαπάρτε από τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο.

Τον Κούρτσιο Μαλαπάρτε τον διάβασα για πρώτη φορά αγοράζοντας το βιβλίο «Η τεχνική του πραξικοπήματος». Ο Ιταλός γράφει εκεί για τον άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, για την κυριαρχία του Μουσουλίνι στην Ιταλία αλλά και για την Οκτωβριανή επανάσταση.

Είναι η εποχή της άνθισης. Άλλοι τα "βαπτίζουν" κινήματα, άλλοι "επαναστάσεις", άλλοι "δικτατορίες". Τι σημασία έχει; Όπως και να τα γράψεις η ουσία παραμένει η ίδια.

Ο Μαλαπάρτε, ένας Ιταλός αξιωματικός και δημοσιογράφος, συντάχθηκε στα πρώτα του χρόνια με τον Μουσολίνι και τον φασισμό. Μετά είδε πιο ψυχρά τα πράγματα.

To βιβλίο του με τίτλο "Καπούτ" εκδόθηκε πρώτη φορά το 1944. Είναι η μαρτυρία του συγγραφέα από τις χώρες που συμμετείχαν στον Πόλεμο με τον έναν ή τον άλλο τρόπο.

Η μαρτυρία από το 1941 έως το 1943. Είναι από πιο "σκληρά" βιβλία που γράφτηκαν για τον πόλεμο. Πιο "σκληρό" και από τον πόλεμο; Όχι, δα. Ο Μαλαπάρτε που γυρίζει στην Ουκρανία, στη Ρωσία, στη Σουηδία, στη Γερμανία και σ' άλλες χώρες θα καταγράψει την πολιτιστική και ηθική πτώση της Ευρώπης.

Το καπούτ μας γράφει ότι είναι...το σπασμένο, το τελειωμένο, το κομματιασμένο. Το βιβλίο είναι και μυθικό και ανθρώπινο μαζί. Δύσκολο (650 σελίδες) και σε κουράζει σε κάποια σημεία όπου υπάρχει υπερανάλυση.

Ο συγγραφέας μπλέκει λέξεις από διάφορες χώρες στο κείμενο του. Κροατικά, γαλλικά, ρώσικα, γερμανικά, ρουμανικά, φιλανδικά...

Υπάρχει και η Ελλάδα που ξεπροβάλει μέσα από ένα ποίημα του Έντγκαρ Άλλαν Πόε. «Ο αργός θάνατος του φωτός, η επιστροφή της νύχτας έπειτα από την ατέρμονη θερινή ημέρα, μου έδιναν την αίσθηση γαλήνης και ηρεμίας. Μου φαινόταν ότι ο πόλεμος είχε τελειώσει και η Ευρώπη ήταν ακόμη ζωντανή...»γράφει για να φτάσει έως εκεί...

*«Καπούτ», Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2017.