Κορώνα ή γράμματα: Η επιστήμη αποδεικνύει γιατί η ρίψη νομίσματος ΔΕΝ είναι 50%-50%

Επιμέλεια: Newsroom
Κορώνα ή γράμματα: Η επιστήμη αποδεικνύει γιατί η ρίψη νομίσματος ΔΕΝ είναι 50%-50%
Νομίζεις ότι η ρίψη νομίσματος είναι 50%-50%; Λάθος! Δες τι αποκάλυψαν επιστήμονες μετά από χιλιάδες δοκιμές. Η στατιστική που μπορεί να σου δώσει πλεονέκτημα.

Για δεκαετίες —ίσως και αιώνες— η ρίψη νομίσματος θεωρούνταν η επιτομή της τύχης. Ένας απλός, γρήγορος τρόπος για να παρθεί μια απόφαση, βασισμένος σε μια «δίκαιη» πιθανότητα 50-50. Ή μήπως όχι;

Σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στην πλατφόρμα arXiv.org, φαίνεται πως τα νομίσματα δεν είναι τόσο... ουδέτερα όσο νομίζουμε. Ερευνητές, υπό την καθοδήγηση του υποψήφιου διδάκτορα František Bartoš από το Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, κατέγραψαν περισσότερες από 350.000 ρίψεις νομισμάτων και κατέληξαν σε ένα εντυπωσιακό εύρημα: τα κέρματα προσγειώνονταν με την αρχική τους πλευρά προς τα πάνω σε ποσοστό 50,8% -ποσοστό αρκετά υψηλό ώστε να μην αποδίδεται στην τύχη.

Η έρευνα επιβεβαιώνει θεωρητικές προβλέψεις από το 2007, όπου ο στατιστικολόγος Persi Diaconis του Πανεπιστημίου Stanford και η ομάδα του έδειξαν ότι, λόγω της ασυμμετρίας στον τρόπο περιστροφής των κερμάτων, υπάρχει μία ελαφριά αλλά σταθερή τάση να προσγειώνονται με την αρχική «πάνω» πλευρά (προς τα πάνω).

Ο λόγος; Τα νομίσματα δεν περιστρέφονται τέλεια γύρω από τον άξονά τους. Κατά το γύρισμά τους, τείνουν να ταλαντεύονται εκτός κέντρου άξονα, παραμένοντας για λίγο περισσότερο χρόνο με τη μία πλευρά ψηλά — αυξάνοντας έτσι την πιθανότητα να προσγειωθούν όπως ξεκίνησαν.

 

Αν και η διαφορά είναι μικρή, η στατιστικολόγος Amelia McNamara του Πανεπιστημίου της Μινεσότα σημειώνει ότι το δείγμα είναι τόσο μεγάλο που η προκατάληψη δεν μπορεί να θεωρηθεί τυχαία. «Πρόκειται για εξαιρετικά ισχυρά δεδομένα», αναφέρει.

Για την καθημερινότητα, η προκατάληψη αυτή είναι πρακτικά αμελητέα — δεν επηρεάζει μια φιλική απόφαση για το ποιος θα αρχίσει πρώτος στο παιχνίδι. Ωστόσο, για όσους αναζητούν κάθε πλεονέκτημα, υπάρχει τρόπος να αξιοποιήσουν τη γνώση: αν γνωρίζετε ποια πλευρά του νομίσματος ήταν προς τα πάνω πριν τη ρίψη, έχετε πιθανότητα 51% να κερδίσετε.

Εναλλακτικά, αν θέλετε να διατηρήσετε τη... δίκαιη τύχη, μπορείτε απλά να κρύψετε την αρχική πλευρά του κέρματος πριν τη ρίψη.

«Αν κάποιος μου έλεγε να ποντάρω σε ρίψη νομίσματος», λέει ο Bartoš, «θα προτιμούσα να έχω μαζί μου ακόμα και ένα 1% πλεονέκτημα - γιατί όχι;». Και πράγματι, σε έναν κόσμο όπου τα καζίνο βασίζονται σε παρόμοια ποσοστά για να βγάζουν δισεκατομμύρια, ίσως η ρίψη νομίσματος δεν είναι τόσο τυχαία όσο φαίνεται.

ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΕΤΑΙ

BEST OF LIQUID MEDIA