Ένας κοντός θα… μας σώσει

Από όποια πλευρά και να εξετάσει κανείς την εξέλιξη των φετινών τελικών, ή αν θέλετε να το γενικεύσουμε: την έκβαση των φετινών (και όχι μόνο) μονομαχιών των δυο «αιωνίων», το στοιχείο που τους προσδίδει διαφορετικό χρώμα είναι τα απανωτά break, τα οποία τα τελευταία χρόνια γίνονται όλο και πιο συχνά.

Ο Παναθηναϊκός έχει νικήσει και στις τρεις επισκέψεις του στο ΣΕΦ, (Euroleague,κανονική περίοδος, δεύτερος τελικός). Ο Ολυμπιακός έχει πετύχει και τις δύο νίκες του μέσα στο ΟΑΚΑ (Euroleague,πρώτος τελικός). Είναι προφανές ότι έτσι όπως πάνε τα πράγματα, στο φινάλε, τον τίτλο θα τον κατακτήσει η ομάδα που θα καταφέρει να υπερασπιστεί περισσότερες φορές την έδρα της, στα δυο ή τρία μας που απομένουν μέχρι να τελειώσει η σειρά.

Με την σταθερή υποσημείωση ότι κάθε παιχνίδι είναι διαφορετικό, ότι το πρώτο ζητούμενο στον επαγγελματικό αθλητισμό είναι το αποτέλεσμα και ότι σε ένα εθνικό πρωτάθλημα όπως το ελληνικό το οποίο τα τελευταία 13 χρόνια διεκδικούν σταθερά οι δυο συγκεκριμένες ομάδες, η αξιολόγηση των συμπερασμάτων δεν μπορεί πάντα να είναι ακριβής και αξιόπιστη για τον απλούστατο λόγο ότι τελικά μία από αυτές θα επικρατήσει. Μπορεί γιατί είναι η καλύτερη, μπορεί γιατί είναι η λιγότερο κακή, ή γιατί την δεδομένη στιγμή που παίχτηκαν οι τελικοί την ευνόησαν οι συγκυρίες. Έχει πάρει πρωτάθλημα με «σκούπα» ο Παναθηναϊκός (το 2013) μετά τον θρίαμβο του Ολυμπιακού στο Λονδίνο, όπου κατά γενική ομολογία είχε παίξει το πιο ολοκληρωτικό και ποιοτικό μπάσκετ της σύγχρονης ιστορίας του. Έχει πάρει πρωτάθλημα με «σκούπα» ο Ολυμπιακός (το 2015) γιατί πέτυχε τους «πράσινους» σχεδόν διαλυμένους, να παίζουν χωρίς τρεις βασικούς εκείνη την εποχή παίκτες τους, τον Γκιστ, τον Παππά και τον Μπατίστα και με υπηρεσιακό προπονητή τον Μανωλόπουλο που κλήθηκε να πάρει τη θέση του Ιβάνοβιτς. Ως εκ τούτου έχει πολύ μεγάλη σημασία όταν έρθει η στιγμή της ανάλυσης να απαντήσουμε στα δυο βασικά ερωτήματα: το «πώς;» και το «γιατί;».

Κάτω από αυτό το πρίσμα, στον σχηματισμό της εξίσωσης, που πρέπει να λυθεί για να φτάσουμε στο τελικό αποτέλεσμα, μπαίνουν πολλές παράμετροι.

Η μία είναι η δεδομένη πίεση του «πρέπει» που έχει στην πλάτη του και οφείλει να σηκώσει η ομάδα που παίζει στο σπίτι της και μπροστά στο κοινό της. Υπάρχει και ο αντίλογος: από τη στιγμή που μιλάμε για τόσο μεγάλα και έμπειρα κλαμπ, με αναρίθμητες ευρωπαϊκές παραστάσεις είναι λογικό τα στελέχη τους να επικαλούνται την πίεση ως παραμορφωτικό παράγοντα, μια πίεση η οποία είναι εκ των ουκ άνευ μέρος της καθημερινότητας ενός παίκτη που έχει φτάσει στο επίπεδο να φορά αυτές τις βαριές φανέλες ή ενός προπονητή που έχει δεν μπορεί να βρίσκεται τυχαία στο τιμόνι τους; Στην ουσία ο πρωταθλητής γι αυτή ακριβώς την ικανότητά του δεν ξεχωρίζει, από τον εκάστοτε αντίπαλό του; Εδώ θεωρώ λοιπόν και χρήσιμο και κρίσιμο να ξεκαθαρίσω ότι η έννοια «πρωταθλητής» είναι μια έννοια σχετική. «Πρωταθλητές» είναι και οι Ουόριορς που πρόσφατα «σκούπισαν» τους Καβαλίερς. «Πρωταθλήτρια» λέγεται και η ομάδα που θα πάρει τον τίτλο στο Βέλγιο συγκρινόμενη με τις άλλες ομάδες του Βελγίου, πρωταθλήτρια κι εκείνη που πήρε τον τίτλο στην Α2 συγκρινόμενη με τις άλλες ομάδες της ίδιας κατηγορίας, πρωταθλήτρια κι εκεί που τερμάτισε πρώτη στην Α’ ΕΣΚΑ. Ο προσδιορισμός μπορεί να είναι ίδιος, αλλά τα κυβικά διαφορετικά.

Η δεύτερη πολυσυζητημένη παράμετρος είναι η επίδραση των προπονητών με τις επιλογές τους σε επίπεδο τακτικής. Ωστόσο, στην προκειμένη περίπτωση τα στατιστικά που προβλήθηκαν προσφάτως, περισσότερο μας παρά μας διευκολύνουν γιατί ειδικά στην περίπτωση Τσάβι- Σφαιρόπουλου είναι εξόχως αντιφατικά. Από τη μία ο κόουτς των «ερυθρολεύκων» δικαιούταν να καμαρώνει ότι στη διάρκεια της θητείας του έχει πετύχει τις περισσότερες νίκες από τον κάθε προκάτοχό του μέσα στο ΟΑΚΑ. Αλλά από την άλλη, ο Τσάβι Πασκουάλ, αυτή την σκάρτη διετία που βρίσκεται στον πάγκο των «πρασίνων» μπορεί να υπερηφανεύεται ότι πέρυσι ουσιαστικά έκανε το νταμπλ μέσα στο ΣΕΦ, αφού νίκησε και τον κρίσιμο ημιτελικό(ουσιαστικά τελικό) του κυπέλλου και τον πέμπτο τελικό που έκρινε τον πρωταθλητή, μέσα στο άντρο του αντιπάλου, εκεί όπου φέτος μετράει (μέχρι στιγμής) τρία στα τρία.

Και πάμε στο βασικότερο κομμάτι στο οποίο προφανώς πρέπει να αναζητήσουμε μια πιο ασφαλή απάντηση: στους παίκτες. Θυμόμαστε τίτλους να κρίνονται από μία ή περισσότερες ενέργειές τους, όταν το υπόλοιπο περιβάλλον έδειχνε «παγωμένο» και το ματς είχε φτάσει να κρίνεται σε τεντωμένο σχοινί. Ο Διαμαντίδης για παράδειγμα, έβαλε την υπογραφή του κάτω από πολλές κρίσιμες νίκες που χάρισαν πρωταθλήματα στον Παναθηναϊκό. Θυμηθείτε την τάπα στον Άκερ και το επιθετικό ριμπάουντ που συνοδεύτηκε από το νικητήριο καλάθι το 2007. Μήπως ήταν φάσεις που βγήκαν από το πινακάκι του Ομπράντοβιτς; Ο Σπανούλης πήρε μόνος του, με τα δυο νικητήρια τρίποντά του σε δυο διαφορετικούς τελικούς στο ΟΑΚΑ, το πρωτάθλημα του 2016, χωρίς να δώσει ούτε πάσα. Προφανώς ήταν μια στιγμή προσωπικής ευθύνης και έμπνευσης και όχι προϊόν προπονητικής επιρροής.

Στο δια ταύτα, είναι πλέον διαπιστωμένο ότι από τότε που καθιερώθηκαν τα 24 δευτερόλεπτα, το μπάσκετ από «ρατσιστικό» άθλημα των ψηλών άρχισε να μετατρέπεται σε «ρατσιστικό» άθλημα των κοντών. Αν υπολογίσουμε τον καθαρό χρόνο που η μπάλα βρίσκεται στα χέρια των χειριστών και τον καθαρό χρόνο που περνάει από τα χέρια των ψηλών τότε τα θηρία θα πρέπει να αρχίσουν να πέφτουν σε κατάθλιψη. Είναι τυχαίο πως όσο περνάνε τα χρόνια άρχισε να χαμηλώνει ο μέσος όρος ύψους των σέντερ με πιο κλασσικό το παράδειγμα του Χάινς; Είναι συμπτωματικό ότι το βασικότερο προσόν των σύγχρονων ψηλών είναι να μπορούν να παίζουν άμυνα με αλλαγές για να μπορούν να μαρκάρουν και να σταματούν τους κοντούς; Ότι η επίδρασή τους στο παιχνίδι έχει επικουρικό χαρακτήρα;

Για να μη μακρηγορήσω, η αίσθησή μου είναι ότι οι δυο πρώτοι φετινοί τελικοί κρίθηκαν από την απόδοση των περιφερειακών των δυο ομάδων. Ο Ολυμπιακός νίκησε μέσα στο ΟΑΚΑ, τον πρώτο τελικό γιατί έκαναν μεγάλο παιχνίδι τρεις κοντοί (Μάντζαρης, Στρέλνιεκς, Ρόμπερτς) την ίδια ώρα που ο Καλάθης είχε 0/7 τρίποντα και ο Μάικ Τζέιμς έπαιζε μπάσκετ παιδικής χαράς. Ο Παναθηναϊκός απάντησε μέσα στο ΣΕΦ, γιατί ο Καλάθης επανήλθε στα υψηλά στάνταρ στα οποία κυμαινόταν όλη τη χρονιά, ο Τζέιμς σκόραρε σουτάροντας με μεγαλύτερη οικονομία και γιατί ο Σίνγκλετον αναχαίτισε τους γκαρντ του Ολυμπιακού, οι οποίοι άρχισαν να κάνουν του κεφαλιού τους, να ορμάνε στο καλάθι χωρίς λογική, να προκαλούν αναρχία να αστοχούν ακόμη και ξεμαρκάριστοι και να αφήνουν τους ψηλούς να πηγαίνουν πάνω κάτω και να βλέπουν τις μπάλες να περνούν πάνω από το κεφάλι τους.

Αναλογιστείτε πόσο άλλαξε τον ΠΑΟΚ που κατέκτησε την 3η θέση η απόκτηση του Γκος ή την Κύμη ο ερχομός του ΜακΦάντεν και μάλλον θα συμφωνήσετε ότι το μπάσκετ έχει πάει πλέον στην αθλητικότητα και στα χέρια των κοντών

Λογικά το ίδιο θα συμβεί και σήμερα και την Πέμπτη και ενδεχομένως την άλλη Κυριακή αν οι τελικοί φτάσουν να κριθούν σε πέμπτο παιχνίδι.