Συναγερμός στην WADA: Ντόπινγκ από θαλάσσια σκουλήκια με 10πλάσιο οξυγόνο και μηδενικά ίχνη

• Τι είναι το M101 και γιατί θεωρείται «νέα EPO»
• Εκρηκτική αύξηση αντοχής χωρίς παρενέργειες
• Γιατί δεν «χτυπά» συναγερμός στο βιολογικό διαβατήριο
• Συναγερμός στα εργαστήρια αντιντόπινγκ
• Το μέλλον του ντόπινγκ και ο αγώνας δρόμου

Μια νέα και ιδιαίτερα ανησυχητική μορφή ντόπινγκ φαίνεται να αλλάζει τα δεδομένα στην καταπολέμηση της τακτικής αυτής στον παγκόσμιο αθλητισμό και θέτει σε συναγερμό στην WADA. Πρόκειται για μια ουσία γνωστή ως M101, μια ειδική αιμοσφαιρίνη που εξάγεται από τον θαλάσσιο σκώληκα Arenicola Marina και έχει τη δυνατότητα να αυξάνει τη μεταφορά οξυγόνου στο αίμα έως και δέκα φορές, όπως αναφέρει ρεπορτάζ της Corriere della Sera. Το πιο ανησυχητικό στοιχείο; Η ουσία αυτή δεν αλλοιώνει το βιολογικό διαβατήριο των αθλητών και εξαφανίζεται από τον οργανισμό μέσα σε λίγες ώρες, καθιστώντας τον εντοπισμό της εξαιρετικά δύσκολο.

Τι είναι το M101 και γιατί θεωρείται «νέα EPO»

Η Arenicola Marina είναι ένας θαλάσσιος οργανισμός, ο οποίος, αν και δεν εντυπωσιάζει με την εμφάνισή του, διαθέτει μια μοναδική βιολογική ιδιότητα: η αιμοσφαιρίνη του μπορεί να μεταφέρει 156 μόρια οξυγόνου, σε αντίθεση με τα μόλις 4 της ανθρώπινης. Το εκχύλισμα αυτής της αιμοσφαιρίνης, το M101, λειτουργεί σε ακραίες θερμοκρασίες και δεν επηρεάζεται από τις συνθήκες που συνήθως περιορίζουν την απόδοση του ανθρώπινου οργανισμού. Είναι αποτελεσματικό, δηλαδή, όχι μόνο στους 37 βαθμούς του σώματος, αλλά και σε πολύ υψηλότερες ή πολύ χαμηλότερες θερμοκρασίες.

Αρχικά, το M101 αναπτύχθηκε για ιατρικούς σκοπούς: αντικατάσταση μεταγγίσεων αίματος, χρήση σε χειρουργεία, πολεμικά μέτωπα και συντήρηση οργάνων προς μεταμόσχευση. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια άρχισε να τραβά το ενδιαφέρον εργαστηρίων στη Λευκορωσία, την Κίνα και τη Ρωσία για καθαρά αθλητική χρήση.

Εκρηκτική αύξηση αντοχής χωρίς παρενέργειες

Σύμφωνα με το ιταλικό δημοσίευμα, τεχνικοί των βιοχημικών εργαστηρίων του Μινσκ, στη Λευκορωσία, και του Τσανγκτσούν, στην Κίνα, διεξάγουν πειράματα σε χρυσαφένια χάμστερ (Mesocricetus auratus), στα οποία πραγματοποιούν κύκλους ενέσεων M101. Τι δείχνουν τα αποτελέσματα; Η ικανότητα μεταφοράς οξυγόνου στο αίμα αυξάνεται δραματικά. Η υποξία στους ιστούς μειώνεται, ενώ η αντοχή και η δύναμη εκτοξεύονται σε επίπεδα που μέχρι πρότινος επιτυγχάνονταν μόνο με EPO ή μεταγγίσεις αίματος.

Όσο υπερβολικό κι αν ακούγεται, τα χάμστερ αυτά μετατρέπονται σε μαραθωνοδρόμους, ορειβάτες και τριαθλητές με εξαιρετικές ικανότητες, όπως αναφέρει επί λέξει η Corriere della Sera, ενώ το στοιχείο που καθιστά το M101 ακόμη πιο επικίνδυνο είναι η απουσία εμφανών παρενεργειών. Δεν παρατηρούνται υπέρταση, αγγειοσυστολή ή αυξημένος κίνδυνος θρόμβωσης. Αντιθέτως, σε αρκετές περιπτώσεις διαπιστώνεται μειωμένο οξειδωτικό στρες και ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Γιατί δεν «χτυπά» συναγερμός στο βιολογικό διαβατήριο

Το βιολογικό διαβατήριο αποτελεί εδώ και χρόνια το βασικό όπλο κατά του ντόπινγκ, καθώς καταγράφει μεταβολές σε κρίσιμους αιματολογικούς δείκτες, όπως ο αιματοκρίτης, η αιμοσφαιρίνη και η φερριτίνη. Το M101, όμως, κυκλοφορεί στο πλάσμα χωρίς να επηρεάζει αυτούς τους δείκτες. Έτσι, ο αθλητής μπορεί να αποκομίζει τεράστιο πλεονέκτημα χωρίς να αφήνει ίχνη στους κλασικούς ελέγχους.

Επιπλέον, ο χρόνος ημίσειας ζωής της ουσίας είναι μόλις λίγες ώρες, γεγονός που δυσκολεύει ακόμη περισσότερο τον εντοπισμό της, ακόμη και με εξειδικευμένες αναλύσεις.

Συναγερμός στα εργαστήρια αντιντόπινγκ

Η αποκάλυψη της χρήσης του M101 έχει σημάνει συναγερμό στους διεθνείς μηχανισμούς αντιντόπινγκ. Ήδη γίνεται λόγος για τη μεγαλύτερη πρόκληση της «μετα-EPO εποχής», καθώς απαιτούνται νέες, ακριβές και ταχύτατες μέθοδοι ανάλυσης για τον εντοπισμό μη ανθρώπινης αιμοσφαιρίνης στο αίμα.

Εργαστήρια σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις προετοιμάζονται ώστε να μπορούν να εξετάζουν δείγματα σχεδόν άμεσα μετά τους αγώνες, ενώ προβλέπεται και μακροχρόνια φύλαξη δειγμάτων για μελλοντικούς επανελέγχους, όταν η τεχνολογία το επιτρέψει.

Το μέλλον του ντόπινγκ και ο αγώνας δρόμου

Αν επιβεβαιωθεί η ευρεία χρήση του M101 στον αθλητισμό, μιλάμε για μια ουσία που μπορεί να αλλάξει ριζικά την έννοια της αντοχής και της ανθρώπινης απόδοσης. Το ερώτημα πλέον δεν είναι αν το ντόπινγκ εξελίσσεται, αλλά αν οι μηχανισμοί ελέγχου μπορούν να το προλάβουν εγκαίρως. Γιατί, όπως δείχνουν όλα τα δεδομένα, αυτή τη φορά οι «υπεραθλητές» τρέχουν μπροστά — και το αντιντόπινγκ προσπαθεί απλώς να τους προλάβει.