«Τους είπα ότι θα ζωγραφίσω έναν Θεό και ζωγράφισα τον Μαραντόνα»
- «Σαν να με τράβηξε το χέρι του Θεού»
- «Εγινα γνωστός για τις "παράνομες" ζωγραφιές μου»
- «Να απενοχοποιηθεί το γκράφιτι»
Βλέπεις το γκράφιτι για τον Ντιέγκο Μαραντόνα, λίγο μετά τον θάνατό του και λες "ουάου". Μένεις με το στόμα ανοιχτό ρε παιδάκι μου. Νομίζεις ότι έχει γίνει κάπου έξω από το Σαν Πάολο ή το Μπομπονέρα.
Όχι. Βρίσκεται σ' ένα Δημοτικό Σχολείο στην Καλαμαριά. "Υπεύθυνος" γι' αυτό το αριστούργημα είναι ο Ηλίας Στύλος ή αλλιώς «Hayate», ο οποίος παρέδωσε ένα δώρο στην τοπική - κι όχι μόνο - κοινωνία.
Ενα έργο τέχνης που προκάλεσε αντιδράσεις κάποιων γονέων και καθηγητών. Αντιδράσεις, που ευτυχώς πολύ γρήγορα, ο Δήμαρχος της πόλης Γιάννης Δαρδαμανέλης φρόντισε να βάλει στο "mute".
Υπήρχαν διάφορα σχέδια στο ίντερνετ, διάφορες φωτογραφίες στα social media. Τίποτα απ' αυτά δεν επηρέασε τον Ηλία. Για την ακρίβεια, ο ίδιος, μας είπε ότι δεν γνώριζε την ύπαρξη άλλων γκράφιτι με τη μορφή του Ντιεγκίτο.
Μιλώντας στο Gazzetta Weekend Journal, ο Ηλίας Στύλος, εξηγεί το πώς δημιουργήθηκε αυτό το αριστούργημα, τι απάντηση έδωσε όταν άκουσε ότι ζωγράφισε έναν "ναρκομανή" και πώς.. το χέρι του Θεού τον βοήθησε να ολοκληρώσει αυτό το "ποίημα".
Η συμβουλή που του έδωσε ο αστυνομικός μπαμπάς του και το μήνυμα που θέλει να περάσει για να υπάρξει επιτέλους ένα νομοθετικό πλαίσιο, που θα εξασφαλίζει στους street artists να δίνουν χρώμα σε άσχημα, ψυχρά ντουβάρια χωρίς το φόβο να πάνε μέσα.
Επειδή έχουμε δει πολλά γκράφιτι στο διαδίκτυο, αυτό είναι ένα πραγματικά εξαιρετικά πιστό αντίγραφο του Μαραντόνα.
Σας ευχαριστώ. Η αλήθεια είναι ότι δεν γνώριζα ότι υπάρχουν κι άλλα γκράφιτι, δεν ήξερα ότι είχαν φιλοτεχνηθεί κι άλλα σχέδια του Μαραντόνα. Το συγκεκριμένο έγινε ύστερα από δική μου πρωτοβουλία, είναι στον πίσω χώρο του 3ου Δημοτικού Καλαμαριάς. Στον μπροστά χώρο φιλοτέχνησα την Αργοναυτική Εκστρατεία που είναι και μάθημα και τη διδάσκονται τα παιδιά του Δημοτικού και έγινε εκεί για να τη βλέπουν. Είχα πάρα πολλή όρεξη, ξεκίνησα ένα πολύ ωραίο δημιούργημα. Νομίζω δεν ήταν σωστή η στάση κάποιων καθηγητών που ήταν εκεί υπεύθυνοι. Άρχισαν να εκμεταλλεύονται την κατάσταση, γιατί όπως είπα το έκανα αφιλοκερδώς. Αντιμετώπισα καταστάσεις του στιλ "να βάψουμε και τα πλαϊνά τα τοιχάκια, να κάνουμε και λίγο τα φουσκώματα, εκεί έχει κάτι σκασίματα. Ενιωσα ότι πήγαν να με εκμεταλλευτούν.
Κάνε μας και λίγο τον μπογιατζή, δηλαδή.
Ναι, βρήκαμε παπά να θάψουμε 5-6. Τους είπα αν θέλουν να πάρουν μια τεχνική εταιρία, να εξασφαλίσουν και τη σχετική άδεια για σκαλωσιά και να έρθουν οι μάστορες να τους πληρώσουν και να κάνουν τη δουλειά. Να τους πληρώσουν, γιατί εγώ είμαι καλλιτέχνης και φιλοτεχνώ, όπως τους είπα, δεν είμαι μπογιατζής τους οποίους και φυσικά σέβομαι. Επειδή είδα αυτήν την αντιμετώπιση και έπρεπε να πάει 14.30 να σχολάσουν και να φύγουν, οπότε έπρεπε να φεύγω και 'γω και να μην πηγαίνω τα Σαββατοκύριακα, πείσμωσα και τελείωσα το σχέδιο. Τους έδωσα ένα δώρο.
Από 'κει και πέρα, αυτόν τον τοίχο τον είχα σταμπάρει, από την πίσω πλευρά. Είναι ένα πολυσύχναστο σημείο, από την πίσω πλευρά. Είπα στους καθηγητές ότι στον πίσω τοίχο θα κάνω έναν Θεό. Φαντάστηκαν ότι θα κάνω κάποιον Θεό του Ολύμπου, τον Δωδεκάθεο... και 'γω τους έκανα τον Θεό της μπάλας και τους έκανα τον Μαραντόνα, για να τιμήσω κιόλας τον θάνατό του.
«Σαν να με τράβηξε το χέρι του Θεού»
Σ' αυτό οι καθηγητές είχαν πρόβλημα;
Σ' αυτό θέλω να εξηγήσω ότι εγώ έκατσα τρεις μέρες, από τις 9 το πρωί μέχρι να δύσει ο ήλιος, με κρύο και βροχή. Μέσα σ' αυτές τις τρεις μέρες δεν μπορούσε κάποιος να έρθει και να μου πει "τι κάνεις εκεί". Τι σημαίνει αυτό; Ότι εγώ τρεις μέρες ζωγράφιζα και δεν ήρθε κάποιος να με ρωτήσει τι κάνω. Έγινε κατόπιν εορτής. Εγώ ζωγράφιζα το γκράφιτι φίλε μου και από πίσω σταματούσαν τ' αυτοκίνητα και έβγαζαν φωτογραφίες, άκουγα ωραία σχόλια... Πριν το ολοκληρώσω μου έλεγαν "ο Μαραντόνα, φαίνεται, είναι τέλειο". Έπαιρνα περισσότερη δύναμη, πείσμωσα και το ολοκλήρωσα.
Την επόμενη μέρα είδα ότι ανέβασαν φωτογραφίες από περαστικούς σε μεγάλα social media. Η χαρά πήγε να μου κοπεί στις 9.30 το πρωί της ίδιας μέρας, καθώς με κάλεσε από το σχολείο μια μικρή ομάδα ανθρώπων - γιατί υπήρχα πάρα πολλοί υποστηρικτές από τους γονείς και τους κηδεμόνες. Μου είπαν "τι είναι αυτό που έκανες;". "Ενας Θεός", τους απάντησα. "Είναι ο Μαραντόνα Θεός; Ο ναρκομανής;", μου είπαν για να τους πω: "Είστε ημιμαθείς και είστε και εκπαιδευτικοί. Κάνετε πολύ μεγάλο λάθος χωρίς να γνωρίζετε, διαβάστε τι έχει κάνει. Εγώ τον ζωγράφισα με την αθλητική του φανέλα". Δεν θέλαμε σε καμία περίπτωση να φέρουμε σε αντιπαράθεση και να μιλήσουμε για την κακή πλευρά της ζωής. Βέβαια, κι αυτή η πλευρά μπορεί να γίνει μάθημα ζωής και να αποτρέψει τα παιδιά. Μετά πήραν θέση και κάποιοι γονείς και ζητούσαν να σβηστεί. Μου είπαν "πάρε τις βούρτσες σου και έλα να το σβήσεις". Τους είπα ότι φυσικά δεν υπήρχε περίπτωση.
Ο δήμαρχος είπε ότι έγινε με άδεια και έξοδα του Δήμου και δεν θα σβηστεί, σωστά;
Πολύ σωστά, πήρε θέση. Ήθελε να δει αρχικά πως εξελίσσεται το θέμα, να δει τις αντιδράσεις... Και μετά είπε ότι δεν θα σβηστεί. Και να σβηστεί δηλαδή, εγώ θα το ξανακάνω. Η τέχνη είναι για να ενώνει, σε καμία περίπτωση δεν θέλω να φέρω σε δύσκολη θέση κανέναν. Εχουν την άποψή τους, δεν χρειάζεται να την ενστερνιστούμε. Ο καθένας μπορεί να έχει την άποψή του, εμείς κάναμε κάτι όμορφο, δημιουργήσαμε, κάναμε νομίζω ένα από τα καλύτερα γκράφιτι που τιμούν τον Μαραντόνα. Εγώ έδωσα μεγάλη έμφαση, ήταν δύσκολες οι μέρες, είχα πάθει κι ένα τράβηγμα στη μέση... δυσκόλευε πολύ η κατάσταση. Ένιωσα μέσα μου, το "χέρι του Θεού" και ήθελα να το τελειώσω. Εκμεταλλευόμενος την άδεια που μου δόθηκε, ήθελα να κάνω κάτι δικό μου γιατί τ' άλλα δύο σχέδια που κάναμε έγιναν κατόπιν συνεννόησης. Θέλω να πω πως αν αφήσεις τον καλλιτέχνη να εκφραστεί και να κάνει αυτό που θέλει μπορεί να κάνει θαύματα.
Και πάνω σ' αυτό, επειδή έχετε πολλούς αναγνώστες και ακόλουθους... Εχω δεχτεί πολλά τηλεφωνήματα και μηνύματα από Αθήνα μέχρι Μπουένος Άιρες. Παρόλα αυτά, θα ήθελα να επιμείνω και αφού πήρε τόσο μεγάλη διάσταση κι ο κόσμος είναι δεκτικός στην τέχνη, πρέπει να κάνουμε κάτι να αξιοποιήσουμε χώρους που βανδαλίζονται καθημερινά. Όχι με γκράφιτι. Πρέπει να εμπνευστούν απ' αυτό που έχει συμβεί στην προκειμένη περίπτωση και να βγάλουν άδειες, γιατί δεν υπάρχει καν το νομοθετικό πλαίσιο, για να μπορούν να φιλοτεχνούνται από τα παιδιά συγκεκριμένοι χώροι που είναι μέχρι σήμερα.
«Εγινα γνωστός για τις "παράνομες" ζωγραφιές μου»
Εγώ για να φτάσω στο σημείο να μπω μέσα σε ένα σχολείο και να βάψω χωρίς να με ενοχλήσει κανείς, σημαίνει ότι εμένα σαν street artist με είχαν σταματήσει πολλές φορές. Στην Καλαμαριά έγινα γνωστός από "παράνομες" ζωγραφιές. Στην Νέα Κρήνη είχε κάποιους τοίχους και ξυπνούσα το πρωί 9 τους ζωγράφιζα κι όλα καλά. Υπήρξε όμως ο ένας τρίτης ηλικίας άμνθρωπος και έκανε καταγγελία. Ερχονταν οι αστυνομικοί, οι οποίοι βέβαια κι αυτοί που είναι νέοι, μου έλεγαν "ρε φίλε μακάρι να ερχόμασταν πιο μετά να το τελείωνες". Και η Αστυνομία λέει ότι "νομικά πρέπει να σε πάρουμε".
Είναι και με τι πρότυπα έχεις μεγαλώσει. Εμένα ο πατέρας μου είναι αστυνομικός και μου είπε, 'παιδί μου σε εμπιστεύομαι, να ακολουθήσεις το όνειρό σου, πρόσεχε μη πέσεις σε κακούς ανθρώπους'. Επειδή με έπιασαν 1-2 φορές να κάνω ένα σχέδιο πάνω σε δικό μου σχέδιο και δεν το πάτησαν στην Χιλής. Είπα ότι δεν θα το αφήσω έτσι, ήθελα να εκφραστώ καλλιτεχνικά. Βρήκα την αντιδήμαρχο, την κυρία Ναταλία Παντελίδου και πίστεψε σε μένα. ξεκινήσαμε με τον Μικρό Πρίγκιπα στο 23ο Καλαμαριάς, μια πολύ όμορφη δουλειά. Την αγκάλιασαν όλοι. Μετά την παρέπεμψα στο 3ο. Δέχτηκα τη συμφωνία να βάψουμε κάποια τοιχάκια δεξιά - αριστερά, τους έκανα και ένα δικό τους θέμα, τους το έκανα δώρο. Από εκεί και πέρα, αφού πέρασα αυτόν το Γολγοθά και είδα την αντιμετώπισή τους να είναι ανάλογη, έτσι κι εγώ εκφράστηκα με τον δικό μου τρόπο.
Βλέπω να κατεβαίνουν από τα περίχωρα. Τα σχόλια που λαμβάνω είναι απίστευτα. Πριν ολοκληρώσω το γκράφιτι, μου είπε ένας κύριος "με έκανες να νιώσω όπως όταν ταξίδεψα στη Νάπολη για να δω τον Μαραντόνα να παίζει μπάλα, είναι ίδιος".
Ελαβα ένα άλλο που λέει "είχα σταματήσει την μπάλα, ειλικρινά μου έδωσες μεγάλη δύναμη και επειδή είναι δίπλα το γήπεδο του Αριστοτέλη, πήρα την μπάλα κι άρχισα να παίζω μόνος μου". Όλο αυτό αποτελεί κινητήρια δύναμη, έχει πάρει ωραία τροπή για να μπορέσουμε να δείξουμε παιδιά που έχουν ταλέντο, να δημιουργήσουν, να αθληθούν. Δεν θέλουν να είναι με το τάμπλετ. Εγώ είδα ότι όλοι θέλουν αγάπη και προσοχή για να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα. Όλα τα αρνητικά που βλέπουν τους κάνουν να κλείνονται μέσα.
«Να απενοχοποιηθεί το γκράφιτι»
Ενας street artist μπορεί να βιοποριστεί μέσα από την τέχνη του;
Ευελπιστώ σ' αυτό, αυτός είναι ο στόχος μου. Είμαι στο χώρο 13 χρόνια, είμαι χρωματοτεριαχτής σε μαγαζί. Έρχονται εταιρίες που θέλουν να βάψουν χώρους και τους προτείνω ιδέες για χρώματα ώστε να εναρμονίζονται με τα έπιπλά τους. Από εκεί και πέρα θα ήθελα να προσθέσω κι ένα σχέδιο που θα δώσει στο χώρο και μια άλλη διάσταση. Κι αυτό παλεύω. Μόλις τελειώσω τη δουλειά πάω γυμναστήριο και μετά 2-3 πριν κοιμηθώ τις αφιερώνω στην τέχνη.
Ο Ρονάλντο που έχεις κάνει είναι τρομερός επίσης.
Αυτό το έκανα τη μέρα που πέθανε ο Μαραντόνα. Δέχτηκα σχόλια "γιατί δεν έκανες τον Μαραντόνα". Ελεγα 'θα έρθει η ώρα του, να γίνουν τα 3ήμερα πρώτα'. Και στον Ρονάλντο αν δεις, ο τοίχος δεν βόλευε, δεν είναι λείος, ήταν πάνω σε λίθους και ήθελα να δημιουργήσω κάτι πιο ευχάριστο για τα παιδιά. Είναι ενός φίλου μου που με υποστηρίζει, είναι κι αυτός αστυνομικός. Με υποστηρίζει χρόνια και είναι καλό μου φιλαράκι. Με βοηθάει. Θέλω να μείνει αυτό, να μην είναι μια είδηση της μίας μέρας. Πρέπει να δώσουμε ώθηση, η νέα γενιά το χρειάζεται. Θέλει έξω να παίξει μπάλα, να βγει να ζωγραφίσει και να μη φοβάται μη το συλλάβουν ή μη του ρίξουν πρόστιμο. Πρέπει να απενοχοποιηθεί το γκράφιτι, δεν είναι βανδαλισμός, δεν είναι συνθήματα, δεν είναι μουτζούρες.
Ο Μαραντόνα ήταν το ίνδαλμά σου;
Δεν ασχολούμαι με το ποδόσφαιρο. Για τον Μαραντόνα έχω διαβάσει τι έχει προσφέρει στο ποδόσφαιρο και στην κοινωνία. Ξέρω ποιος είναι ως άνθρωπος, άκουσα ιστορίες από παλιούς που στέκονταν στην τηλεόραση για να "κλέψουν", όπως μου έχουν πει λίγες από τις ικανότητές του. Ήταν ο εμπνευστής τους. Εχω ακούσει μέσα απ' αυτό συγκλονιστικές ιστορίες. Δεν μπορούμε να ερχόμαστε το 2020 και να λέμε ότι ήταν ναρκομανής. Δεν μας ενδιαφέρει. Το έργο του κάθε καλλιτέχνη μας ενδιαφέρει, όχι τι κάνει στην προσωπική του ζωή. Ετσι και στους τραγουδιστές. Όσοι κρίνουν αρνητικά δεν ξέρουν τι θα έκαναν στη θέση του. Τόση δόξα δεν μπορείς να τη διαχειριστείς. Οποιοσδήποτε στη θέση του Μαραντόνα θα μπορούσε να πέσει στην ίδια κατάσταση από την πρώτη μέρα.
Μπορεί να λέμε ότι παίζουν την καλύτερη μπάλα οι Μέσι-Ρονάλντο αλλά δεν έχουν πολιτική άποψη. Ο Μαραντόνα στάθηκε απέναντι σε τόσο μεγάλα πρόσωπα. Δεν μπορούμε να κριτικάρουμε αρνητικά τον Μαραντόνα.
To "Hayate" πώς προέκυψε;
Σημαίνει τυφώνας, είναι αυτό που ό,τι παίρνει το ανεβάζει. Σαν παιδί και 'γω των '90s έβλεπα Καπαμαρού κι ο Hayate ήταν αυτός που του έμαθε τι είναι η μακαρονάδα, αυτός που τον προστάτευε, ήταν η σκιά του Καπαμαρού.
Κλείνοντας θες να πει κάτι άλλο;
Κλείνοντας θέλω να πω στο Δημοτικό Συμβούλιο ότι ο Μαραντόνα είναι ναρκομανής και δεν έκανε καλή ζωή... Αν αυτό το έργο το πληρώνατε, όπως πληρώνετε στο Λούβρο για να δείτε την Τζοκόντα, δεν θα είχατε άποψη, θα λέγατε "ααα ωραίο". Άρα, επειδή δεν πληρώνετε νομίζετε ότι μπορείτε να έχετε αρνητική άποψη. Θέλω να πω ότι πολλές φορές έχει να κάνει και με το πού είναι ένα πράγμα. Μπράβο στο Δήμαρχο που τοποθετήθηκε και κέρδισε τον κόσμο του Δήμου Καλαμαριάς φαντάζομαι. Εγώ το έκανα δώρο στον κόσμο αυτό, με τον τρόπο του να το τιμά και να βγαίνει φωτογραφίες μ' αυτό.
