Στο πέρασμα των αιώνων η ελληνική ιστορία έχει να παρουσιάσει χιλιάδες παραδείγματα αυτοθυσίας και ηρωισμού. Χωρίς ίχνος ματαιοδοξίας, εθνικισμού ή όπως αλλιώς μπορεί κάποιος να χαρακτηρίσει την οποιαδήποτε απεικόνιση των πεπραγμένων μας ανά τους αιώνες, υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που μας κάνουν να αισθανόμαστε υπερήφανοι που υπήρξαν πρόγονοί μας.

Χωρίς να έχει σημασία ιδεολογικά που ανήκαν, αν ήταν δεξιοί, κεντρώοι ή αριστεροί ή αν βρίσκονταν σε οποιαδήποτε άλλη διαχωριστική γραμμή που κατά καιρούς βάζουμε οι ίδιοι μεταξύ μας, ώστε να «βρίσκουμε» αφορμή για να «τρωγόμαστε». Το έπος του '40 δεν το έγραψαν οι πολιτικοί ή γενικότερα οι ηγέτες αυτής της χώρας, αλλά οι απλοί άνθρωποι που υπό αντίξοες συνθήκες έδειξαν σε όλη την Ευρώπη πως το «Χαλύβδινο Σύμφωνο» δεν είναι και τόσο...ατσάλινο, όπως ήθελαν να το παρουσιάσουν οι εκπρόσωποί του.

Καθημερινές φυσιογνωμίες, όλων των κοινωνικών τάξεων, βρέθηκαν στα βουνά της Πίνδου, στο αλβανικό έδαφος και στα οχυρά της γραμμής Μεταξά και δεν ρωτούσαν τον διπλανό τους για τα πιστεύω του ή τα φρονήματά του, αλλά εμψύχωνε ο ένας τον άλλον ώστε να ζήσουν ακόμη μία ημέρα, με στόχο να χαρίσουν στους δικούς τους και γενικότερα στο έθνος, περαιτέρω 24 ώρες ελευθερία.

Μία χαρακτηριστική περίπτωση ενός τέτοιου ήρωα είναι ο Δημήτρης Ιτσιος, ένα όνομα που ίσως να μην θυμίζει κάτι σε πολλούς. Ομως είναι ο απλός άνθρωπος, εκείνος της διπλανής πόρτας, ο οποίος στη σκέψη της υποταγής στον φασισμό έδωσε τα πάντα και θυσιάστηκε για χάρη του υπέρτατου αγαθού. Την ελευθερία. Σε μία χώρα που αντί να υπερηφανεύεται για την αληθινή της ιστορία πλάθει «μύθους», όπως τη φερόμενη ως φράση του Ουίνστον Τσώτσιλ ότι «στο εξής δεν θα λέμε ότι οι Ελληνες πολεμούν σαν ήρωες, αλλά ότι οι ήρωες πολεμούν σαν Ελληνες». Η οποία και δεν έχει καταγραφεί σε καμία επίσημη ομιλία του Αγγλου πρωθυπουργού και προφανώς «διαιωνίστηκε» στην χώρα μας για ψυχολογικούς λόγους.

Λες και χρειαζόμαστε ως έθνος κάτι ανάλογο, όταν πράξεις ανθρώπων όπως εκείνη του αδικοχαμένου λοχία, αποτελούν από μόνες τους πηγή έμπνευσης για τον οποιοδήποτε μαχητή της ελευθερίας. Γεννημένος το 1906 στο νομό Σερρών που τότε βρίσκονταν υπό Οθωμανικό ζυγό, στα 35 του χρόνια εκτελέστηκε από τους Γερμανούς λόγω των πολλών απωλειών που τους προκάλεσε, στο πρώτο έγκλημα πολέμου που διέπραξαν οι Ναζί στην Ελλάδα. Περίπου 10 ώρες μετά την έναρξη των εχθροπραξιών και την εισβολή τους στην χώρα μας.

Στις 6 Απρίλιο του 1941 οι Γερμανοί είχαν θέσει τότε σε πλήρη εξέλιξη την επιχείρηση «Μαρίτα». Βρίσκονταν ήδη στην Γιουγκοσλαβία που δεν μπόρεσε να προβάλει ουσιαστική αντίσταση και κατευθύνονταν στην Ελλάδα τόσο μέσω του Αξιού ποταμού,όσο και από τα σύνορα με την Βουλγαρία. Η οποία τους παραχώρησε πρόσβαση στο έδαφός της με αντάλλαγμα την ανατολική Μακεδονία και την Θράκη. Ο Ιτσιος υπηρετεί ως έφεδρος λοχίας στην περιοχή Ομορφοπλαγιά του όρους Μπέλες όπου βρίσκονταν τα πρώτα πολυβολεία των Ελλήνων και ήταν κοντά στο χωριό Ανω Πορόια Σερρών, την γενέτειρά του.

Οι άνδρες που τα επάνδρωναν παίρνουν εντολή να καθυστερήσουν τους εισβολείς ώστε οι ημέτερες δυνάμεις να υποχωρήσουν στα Κρούσια, όπου βρίσκονταν τα πρώτα οχυρά της «γραμμής» Μεταξά. Μόλις συνέβαινε αυτό θα εγκατέλειπαν τις θέσεις τους με σκοπό να ενσωματωθούν και εκείνοι στα ελληνικά τμήματα. Ολοι τους κατάγονταν από την ευρύτερη περιοχή και ήξεραν την μορφολογία του εδάφους, κάτι που θα τους επέτρεπε με ευκολία να απαγκιστρωθούν. Ο Ιτσιος μαζί με ακόμη 5 στρατιώτες επανδρώνουν το πολυβολείο Νο 8, από τα 9 που βρίσκονται στο βουνό.

Από τα ξημερώματα δέχονται σφοδρή αεροπορική επίθεση και σταδιακά σιγούν τα 7, καθώς καταλαμβάνονται από τις χερσαίες δυνάμεις των Γερμανών που εφορμούν εναντίον τους ή καταστρέφονται. Ο αδικοχαμένος λοχίας τότε δίνει διαταγή στους άνδρες του να φύγουν προς την δεύτερη ελληνική γραμμή άμυνας, όμως δύο συντοπίτες του αποφασίζουν να μείνουν μαζί του.

Συνεχίζουν να αντιστέκονται, μέχρι που εξαντλούνται τα πυρομαχικά τους, ενώ παράλληλα λόγω των σφοδρών βομβαρδισμών, δεν έχουν επικοινωνία με τα οχυρά. Ετσι αποφασίζουν να παραδοθούν, αφού πρώτα έχουν ρίξει περίπου 38.000 σφαίρες εναντίον των Γερμανών και τους προκάλεσαν απώλειες 232 ανδρών. Μάλιστα δυσκολεύονται να ανοίξουν την πόρτα του πολυβολείου καθώς εκείνο έχει γεμίσει κάλυκες. Μόλις το κατάφεραν και παρουσιάστηκαν ενώπιον των Γερμανών, συνέβη το μοιραίο.

Το πολυβολείο Νο 8 που επάνδρωνε ο άτυχος λοχίας με πενταμελές πλήρωμα

Για το τι ακριβώς έγινε στα λεπτά που ακολούθησαν υπάρχουν τρεις θεωρίες. Η πρώτη αναφέρει πως ο Ιτσιος πυροβολήθηκε στο κεφάλι προσπαθώντας να βγει από το πυροβολείο του, κρατώντας μία αραβίδα. Κάτι που όμως δεν συνάγει τόσο με τα λεγόμενα εκείνων που έζησαν τα γεγονότα, όσο με τις επίσημες αναφορές των εμπλεκόμενων στρατιωτικών μονάδων.

Οπου όλες συμφωνούν ότι ο άτυχος 35χρονος άνδρας πυροβολήθηκε εν ψυχρώ. Το ερώτημα ακόμη και τώρα είναι από ποιον και πώς. Η δεύτερη εκδοχή «λέει» πως βγαίνοντας από το πολυβολείο είχε συνομιλία με έναν Γερμανό ταγματάρχη που γνώριζε άπταιστα ελληνικά και ο οποίος έδωσε διαταγή να τον πυροβολήσει ένας υφιστάμενός του, αφού πρώτα τον έδεσαν. Κάτι που όμως δεν συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες και για αυτό όλα συγκλίνουν πως η δολοφονία του ήταν απόφαση του υποστράτηγου Φέρντιναντ Σέρνερ.

Ο οποίος είχε μεταβεί αυτοπροσώπως στο πολυβολείο, αφού ήταν το μόνο που αντιστέκονταν και τα τμήματά του είχαν «κολλήσει» σε αυτό.

Ο διάλογος των δύο ανδρών και η σκηνή που διαδραματίστηκε, μεταφέρεται στο πέρασμα του χρόνου περίπου ως εξής. Μόλις ο Σέρνερ είδε να βγαίνουν από το χαράκωμα δύο απλοί στρατιώτες και ένας λοχίας, σαστισμένος ρώτησε στα ελληνικά που είναι ο αξιωματικός του πληρώματος. «Δεν υπάρχει, εγώ είμαι επικεφαλής», απάντησε ο Ιτσιος και ο διοικητής της Ορεινής Μεραρχίας που είχε επιφορτιστεί με την κατάληψη της περιοχής του είπε. «Συγχαρητήρια, ζωντάνεψες το πνεύμα των προγόνων σου».

Την ίδια στιγμή Γερμανοί στρατιώτες ήταν παραταγμένοι δεξιά και αριστερά στους τρεις Ελληνες και ο ηρωικός λοχίας πήρε ξανά τον λόγο. «Εκανα απλά το καθήκον μου». Τότε ο Γερμανός αξιωματικός επιβεβαίωσε με τον χειρότερο τρόπο γιατί τον φώναζαν ο «αιμοσταγής Φέρντιναντ». «Τώρα θα πρέπει να κάνω και εγώ το δικό μου. Εξαιτίας σου έχασα έναν αντισυνταγματάρχη και πάνω από διακόσιους άνδρες» σχολίασε, ενώ του έδειχνε τα πτώματα των Γερμανών. Τότε έδωσε εντολή σε δύο διμοιρίες να αποδώσουν τιμές στον Ελληνα υπαξιωματικό, εκείνος έπραξε κάτι ανάλογο και διέταξε να τον εκτελέσει ένας επιλοχίας που ήταν δίπλα του!

Οπως και τελικά έκανε, πυροβολώντας τον άτυχο λοχία με μία σφαίρα στον κρόταφο. Το έγκλημα πολέμου του Σέρνερ με το «αρρωστημένο» σενάριο δεν τιμωρήθηκε ποτέ, παρότι ο Ιτσιος προστατεύονταν από τη συνθήκη της Γενεύης, ενώ ουσιαστικά ήταν μία αψυχολόγητη κίνηση ακόμη και για έναν εισβολέα. Ομως ο συγκεκριμένος αξιωματικός ήταν από τους πιο φανατικούς Ναζί που υπηρετούσαν στην Βέρμαχτ, ενώ οι κατώτεροί του έλεγαν πως δεν δίσταζε να τιμωρήσει σκληρά και τους Γερμανούς στρατιώτες, όταν έκρινε πως δεν απέδιδαν στη μάχη ή υπέπιπταν σε πειθαρχικό παράπτωμα.

Ο Δημήτρης Ιτσιος κείτεται νεκρός έξω από το πολυβολείο του.

Αρκετοί απαγχονίστηκαν ή τουφεκίστηκαν, άλλοι υποβιβάστηκαν σε χαμηλότερο βαθμό, ενώ προχωρούσε και σε εικονικές εκτελέσεις! Μάλιστα ορισμένες φορές κυκλοφορούσε με στολή αντισυνταγματάρχη πάνω από εκείνη του υποστράτηγου ή και του στρατάρχη, βαθμό στον οποίο έφτασε κάποια στιγμή, ώστε να παρατηρεί αν τηρείται η ιεραρχία και αν οι υφιστάμενοι δείχνουν σεβασμό και σε ανώτερους αξιωματικούς και όχι μόνο σε ανώτατους, όπως εκείνος.

Ηταν από τους πλέον έμπιστους του Χίτλερ που τον ονόμασε διάδοχό του στο γενικό επιτελείο στρατού στην διαθήκη του, ενώ μετά τον πόλεμο συνελήφθηκε και καταδικάστηκε από την ΕΣΣΔ σε 25ετη φυλάκιση.

Το 1955 του απονεμήθηκε χάρη και επέστρεψε στο Μόναχο, αφού νωρίτερα δεν αποδέχθηκε πρόταση των Σοβιετικών να ενταχθεί στον στρατό της Ανατολικής Γερμανίας. Βρέθηκε όμως αντιμέτωπος με την κατακραυγή του κόσμου, καθώς δεν ξέχασαν τα εγκλήματα που είχε διαπράξει εναντίον Γερμανών στρατιωτών.

Καταδικάστηκε και αποφυλακίστηκε μετά από μερικά χρόνια λόγω προβλημάτων υγείας, ενώ η απέχθεια των συμπατριωτών του προς το πρόσωπό του παράμενε μεγάλη. Δεν του αναγνωρίσθηκε σύνταξη, ζούσε από δωρεές παλαιών του συμπολεμιστών και πέθανε πάμπτωχος το 1973 σε ηλικία 81 ετών. Μάλιστα το Υπουργείο Αμύνης της Δυτικής Γερμανίας ανακοίνωσε τότε πως η ταφή του θα γίνει χωρίς στρατιωτικές τιμές και απαγόρευσε στα μέλη της να παρευρεθούν ένστολα στην κηδεία του. Για όσους επιθυμούν να πάνε σε αυτή με πολιτικά, ανέφερε πως η «παρουσία τους δεν είναι επιθυμητή»!

Οι φωτογραφίες με το άψυχο σώμα του άτυχου 35χρονου λοχία βρέθηκαν τυχαία στο άλμπουμ ενός Γερμανού στρατιώτη που υπηρετούσε στη μεραρχία του Σέρνερ και αποτυπώνουν το πώς αντιμετώπισαν οι άνδρες της Βέρμαχτ τον άτυχο λοχία. Ηθελαν να εκδικηθούν για τον χαμό των συντρόφων τους και το σώμα του ήταν για εκείνους ένα «λάφυρο». Αποθανάτισαν τη στιγμή, ενώ στο νεκρό σώμα του Ιτσιου είναι εμφανές το σημάδι που υπάρχει στον κρόταφο από την σφαίρα που δέχθηκε.

Οι Γερμανοί φωτογραφήθηκαν με το άψυχο σώμα του αδικοχαμένου λοχία.

Μετά τον πόλεμο η σύζυγός του Αννα μαζί με άλλους κατοίκους του χωριού του, πήγαν στη περιοχή και μετέφεραν όσα οστά βρήκαν στα Ανω Πορόια, όπου και ενταφιάστηκαν. Μετά θάνατον του απονεμήθηκε ο βαθμός του Επιλοχία και το Αργυρό Αριστείο Ανδρείας, ενώ στην Ομορφοπλαγιά υπάρχει το μνημείο, όπου αναγράφονται τα ονόματα όλων των αξιωματικών και οπλιτών που έχασαν τη ζωής τους στο Μπέλες.

Πάντως μέχρι να ανεγερθεί, η περιοχή γύρω από το πολυβολείο 8 είχε μετατραπεί σε μαντρί από κάποιον βοσκό που προφανώς δεν γνώριζε τι είχε συμβεί εκεί. Στην γενέτειρά του υπάρχει η προτομή του, ενώ το στρατόπεδο που βρίσκεται στην περιοχή φέρει το όνομά του. Ο Ιτσιος ανήκε στο 111/70 τάγμα πεζικού, το οποίο στην ιστορία του γράφει για εκείνον μεταξύ άλλων πως «με το σκληρό θάνατό του θα εισέλθει στο πάνθεον των ηρώων και η ιστορία θα αναγράφει το όνομά του προς παραδειγματισμό των επερχόμενων γενεών....»

Ο Χίτλερ σε μία ομιλία του στο Ράιχσταγκ είχε πει τα εξής: «Χάριν της ιστορικής δικαιοσύνης είμαι υποχρεωμένος να διαπιστώσω ότι από τους αντιπάλους οι οποίοι μας αντιμετώπισαν ήταν ιδιαίτερα ο Ελληνας στρατιώτης που πολέμησε με παράτολμο θάρρος και ύψιστη περιφρόνηση προς τον θάνατο. Συνθηκολόγησε τότε μόνον όταν κάθε περαιτέρω αντίσταση ήταν αδύνατη και επομένως μάταιη». Η περίπτωση του Δημήτρη Ιτσιου είναι μία από τις πολλές που το επιβεβαιώνουν. Πρόσφατα μάλιστα το ίδρυμα για την ημέρα του «Οχι» που εδρεύει στην Ουάσινγκτον των ΗΠΑ, τίμησε τη μνήμη του αδικοχαμένου λοχία.