Τα σάπια μήλα και στην ελληνική κοινωνία που can't breathe

Χρήστος Κιούσης Χρήστος Κιούσης
Τα σάπια μήλα και στην ελληνική κοινωνία που can't breathe
Το "Tamborine" του Chris Rock στο Netflix, μια παράσταση από το 2017 τραγικά επίκαιρη που μιλά για τα "σάπια μήλα" της αμερικανικής κοινωνίας και που ο Χρήστος Κιούσης προσπαθεί να παραλληλίσει με τα ελληνικά φαινόμενα.

Build A Bet στο ΠΑΟΚ - Ολυμπιακός. Ένας αγώνας – πολλές αγορές – ένα στοίχημα. |21+

Έβλεπα τη stand up παράσταση “Tamborine” του Chris Rock από το 2017 και για μια ακόμα φορά ένιωσα δέος μπροστά στο πόσο επίκαιρη και διαχρονική μπορεί να είναι η Τέχνη. Ακόμα και το φαινομενικά ελαφρύ είδος του stand up (που τελικά καθόλου ελαφρύ δεν είναι), ακόμα και ατάκες που γράφτηκαν πριν από 4+ χρόνια για την αμερικανική κοινωνία, το ρατσισμό, την αστυνομική βία, την έλλειψη ισονομίας και ισότητας και άλλα ήρθαν και ταίριαξαν γάντι στη σημερινή Αμερική μετά τη δολοφονία του Floyd, τις ταραχές και τις διαμαρτυρίες.

Χωρίς να θέλω να σας κάνω spoilers το κομμάτι της παράστασης που αναφέρεται στην Αστυνομία και τη γενίκευση ότι «σε όλα τα επαγγέλματα συναντά κανείς σάπια μήλα» είναι ανατριχιαστικά επίκαιρο και ξεκαρδιστικό ταυτόχρονα χάρη στο ταλέντο του μαύρου κωμικού. Κάποια «σάπια μήλα» είναι οπωσδήποτε πιο σάπια από κάποια άλλα και σε κάποιους επαγγελματικούς τομείς τα σάπια αυτά μήλα κάνουν προφανώς πολύ μεγαλύτερη ζημιά απ’ ότι σε κάποιους άλλους.

«Οι Έλληνες δεν είμαστε ρατσιστές». Ωραία ατάκα, πολύ αισιόδοξη αλλά φοβάμαι πως είμαστε αναρμόδιοι ως Έλληνες να το δηλώνουμε. Καλύτερα να ρωτήσουμε ανθρώπους που ανήκουν σε μειοψηφίες, ανθρώπους που δε γεννήθηκαν στην Ελλάδα, που δεν είναι λευκοί Χριστιανοί ορθόδοξοι, που δεν είναι straight, που είναι Ρομά αναλφάβητοι και πολλές κατηγορίες ανθρώπων, οι οποίοι και μόνο που κατηγοριοποιούνται είναι κι αυτό μια πρώτης μορφής ρατσισμός. Εγώ είμαι ρατσιστής; Ομολογώ πως ναι, έχω πιάσει τον εαυτό μου να σκέφτεται ή να συμπεριφέρεται ρατσιστικά με την ακριβή ερμηνεία του όρου. Όπως όμως συζητούσαμε χτες με τον Μάνο και τον Δομήνικο του Shake ‘n’ Bake, είναι κάτι διαφορετικό ο αυτόματος και αντανακλαστικός ρατσισμός που πηγάζει από το πως μεγάλωσα κι εκπαιδεύτηκα ως μονάδα του περιούσιου λαού κι άλλο το αν θα κάνω μια εγκληματική ρατσιστική πράξη.

Γενικά έχει χαθεί η μπάλα στη μετάβαση μεταξύ σκέψης-διάθεσης και πράξης ή δημόσιας έκφρασης. Μπερδέψαμε κάπου και την ελευθερία του λόγου με την αμετροέπεια στο δημόσιο λόγο, πιστέψαμε ότι το δημόσιο βήμα των social media μας επιτρέπει τα πάντα κι έτσι περιορισμένες και σχετικά ακίνδυνες κουβέντες του καφενείου μετατράπηκαν σε δημόσιο debate. Αν ξεκινήσουμε το δημόσιο διάλογο με συνθήκες καφενείου ή συνθήκες facebook είναι πολύ εύκολο μετά να αναδειχθούν φωνές κασιδιάρικες χωρίς επιχειρήματα, χωρίς λογική, με μίσος και εχθρότητα. Κάπου εκεί αρχίζουν να σαπίζουν τα ήδη ώριμα από τις δυσκολίες μήλα.

«Παίρνεις ό,τι πληρώσεις» είπε σε μια από τις ατάκες του ο Chris Rock αναφερόμενος στα «σάπια μήλα» της αμερικανικής αστυνομίας κι αν το καλοσκεφτείτε έτσι ακριβώς είναι σε πολλές περισσότερες κατηγορίες επαγγελματιών. Αν τον αστυνομικό τον έχεις υποαμειβόμενο, υποεκπαιδευμένο, υποαξιολογημένο και υποεξοπλισμένο τον εκθέτεις κι εκθέτεις κι όλη την κοινωνία σε έναν ολόκληρο φαύλο κύκλο κινδύνων. Αν τον δάσκαλο που διδάσκει μικρά παιδιά και τα πλάθει, τον αφήσεις ανασφαλή οικονομικά, δεν επενδύσεις αρκετά στην επιμόρφωσή του κι αν δεν προβλέψεις και για την ολοκληρωμένη κι έγκαιρη ψυχολογική του αξιολόγηση κι επιτρέψεις να μπουν «σάπιοι» στα σχολεία μας, τότε πως σαν κοινωνία θα σκίζεις μετά τα ρούχα αιφνιδιασμένη μπροστά σε οτιδήποτε συμβαίνει;

Στον επαγγελματικό ελληνικό αθλητισμό αλήθεια πόση σαπίλα βλέπετε; Το να κερδίζει πρωταθλήματα αρκεί για να μυρίσει το «σάπιο μήλο» πιο όμορφα; I can’t breathe γράφουν οι μπλούζες που δικαιολογημένα κι έξυπνα πρόλαβαν να τυπώσουν τα τμήματα marketing των ελληνικών συλλόγων αλλά ελάτε τώρα σοβαρά; Τώρα ξαφνικά δεν μπορείτε να αναπνεύσετε στα ελληνικά γήπεδα του ποδοσφαίρου και του μπάσκετ; Να τσακίσουμε το ρατσισμό και να διακηρύξουμε την ισότητα για να ξαναρχίσουμε τις ελληνικές «ομορφιές» ; Υπάρχει μεγάλο πλήθος ανθρώπων που can’t breathe χρόνια τώρα αλλά όποτε σήκωσαν ανάστημα έφαγαν κυνηγητό και ξύλο ή κράξιμο ως φλώροι.

Τα «σάπια μήλα» σε κάνουν ανήμπορο να αναπνεύσεις αλλά είναι εκεί, τα κοιτάς,τα ανέχεσαι, όσο κι αν αποστρέφεις το βλέμμα, όσο κι αν είσαι σνομπ ελιτιστής σαν εμένα, αυτά την κάνουν δουλίτσα τους, το μολύνουν όλο το πανέρι και μετά όλο το μανάβικο. Τελικά ανακαλύπτεις μια μέρα ο υπεράνω, ότι δεν αντέχεις να ζεις σε αυτή τη γειτονιά You can’t breathe !

Δείτε με την ησυχία σας το Tamborine του Chris Rock όχι μόνο για τα παραπάνω, έχει πολύ ψωμί και για τα ζευγάρια, τα διαζύγια, το ρόλο του πατέρα, το sex και και και... Καμιά φορά μόνο στην κωμωδία ανέχεσαι να δεις αυτά που δε θέλεις καθημερινά να «βλέπεις».

Χρήστος Κιούσης
Χρήστος Κιούσης

Ο Χρήστος Κιούσης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα, αλλά ζει κι εργάζεται στην Θεσσαλονίκη από το 1997. Σπούδασε Κινηματογράφο και Τηλεόραση στη Σχολή Σταυράκου και digital marketing. Mιλάει Αγγλικά κάθε μέρα, Γερμανικά όποτε τα θυμηθεί και Ιταλικά στις διακοπές κυρίως αν χρειαστεί να παραγγείλει φαγητό στην Ιταλία. Εργάζεται σε τηλεοπτικές παραγωγές από το 1994. Συμπαρουσιάζει τη σατιρική εκπομπή «Ράδιο Αρβύλα» στον ΑΝΤ1 και το "Βινύλιο" στο ίδιο κανάλι.

Είναι φίλαθλος από μικρός και πατέρας τριών υπέροχων παιδιών. Έχει παίξει μπάσκετ ως νέος με επιεικώς μέτριες επιδόσεις και τένις ως μεσήλικας με ακόμα πιο φτωχά αποτελέσματα. Του αρέσουν το γράψιμο, οι συνεντεύξεις, το ραδιόφωνο, η παραγωγή τηλεοπτικού περιεχομένου και τα ταξίδια κι ελπίζει μια μέρα, να μπορέσει να τα συνδυάσει όλα επαγγελματικά.