Τι δουλειά έχουν τα φορτηγά μέσα στην Αγιά Σοφιά: «Το μνημείο θα καταρρεύσει και ο κόσμος θα κατηγορήσει τους Τούρκους»
- Οι ειδικοί προειδοποιούν: «Το μνημείο μπορεί να μην αντέξει»
- Τα τουρκικά πρωτοσέλιδα μιλούν για «σκάνδαλο»
- Οι τουρκικές αρχές επιμένουν: «Όλα είναι ασφαλή»
Έντονες αντιδράσεις έχουν ξεσπάσει στην Τουρκία, μετά την απόφαση των αρχών να επιτρέψουν την είσοδο βαρέων φορτηγών στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων εργασιών ενίσχυσης και αποκατάστασης. Η εικόνα των οχημάτων να πατούν στο ιστορικό δάπεδο του μνημείου προκάλεσε σοκ, προκαλώντας ερωτήματα και οργή, καθώς η Αγία Σοφία θεωρείται εξαιρετικά εύθραυστη. Κι όταν λέμε «εύθραυστη», δεν χρειάζεται παρά να υπενθυμίσουμε το εξής: στο παρελθόν είχε απαγορευτεί ακόμη και η προσευχή προκειμένου να μειωθούν οι κραδασμοί.
Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης και μεγάλος αριθμός επιστημόνων επισημαίνουν πως το μνημείο απαιτεί ειδική μεταχείριση. Το θέμα πήρε τεράστιες διαστάσεις όταν φωτογραφίες έδειξαν τα φορτηγά να βρίσκονται πάνω σε λεπτές προσωρινές πλάκες, οι οποίες θεωρήθηκαν ανεπαρκείς για τη διανομή του βάρους. Οι φόβοι εντάθηκαν, καθώς στο παρελθόν είχαν καταγραφεί ζημιές από παρεμβάσεις που δεν πληρούσαν τα διεθνή πρότυπα
Οι ειδικοί προειδοποιούν: «Το μνημείο μπορεί να μην αντέξει»
Αρχιτέκτονες και αρχαιολόγοι επισημαίνουν ότι για μνημεία τέτοιου μεγέθους η διεθνής πρακτική επιβάλλει τη χρήση πολύ πιο σύνθετων συστημάτων διανομής βάρους, με πολλαπλές στρώσεις, παχιές χαλύβδινες πλάκες και ξύλινες δοκούς ώστε να μην ασκείται πίεση σε ένα και μόνο σημείο. Το σύστημα που φάνηκε στις φωτογραφίες χαρακτηρίστηκε «ελλιπές» και «επικίνδυνο».
Ο διάσημος ιστορικός Ιλμπέρ Ορταϊλί προειδοποίησε με δραματικό τόνο: «Ούτε αυτοκίνητο, πόσο μάλλον φορτηγό, δεν μπορεί να μπει μέσα. Το έδαφος κάτω από την Αγιά Σοφιά είναι γεμάτο σπηλαιώσεις. Θα καταρρεύσει και τότε ο κόσμος θα κατηγορήσει την Τουρκία». Και με χαρακτηριστική ειρωνεία πρόσθεσε: «Από πού πήραν τα στοιχεία; Ρώτησαν τον Ανθέμιο;».
Ο αρχιτέκτονας Κόρχαν Γκιουμούς μίλησε ακόμη πιο σκληρά, λέγοντας ότι τα φορτηγά «καταστρέφουν τον πολιτισμό», υποστηρίζοντας ότι ο χειρισμός της αποκατάστασης του σπουδαίου αυτού μνημείου γίνεται «σαν να πρόκειται για ένα κοινό εργοτάξιο».
Τα τουρκικά πρωτοσέλιδα μιλούν για «σκάνδαλο»
Η εφημερίδα Cumhuriyet κυκλοφόρησε με πρωτοσέλιδο: «Έβαλαν φορτηγά στην Αγία Σοφία, που –για την προστασία της– απαγορεύεται ακόμη και να μιλάς δυνατά».
Το KARAR από την πλευρά του δημοσίευσε φωτογραφίες από το σημείο, θέτοντας το ερώτημα: «Τι κάνουν τα φορτηγά μέσα στην Αγία Σοφία;». Η εφημερίδα ανέφερε ότι τρία φορτηγά 45 τόνων μπήκαν στο εσωτερικό του μνημείου, παρά τις οδηγίες της UNESCO που απαγορεύουν τη χρήση βαρέων μηχανημάτων σε ιστορικές κατασκευές.

Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ, οι ειδικοί προειδοποίησαν ότι οι εργασίες στην Αυτοκρατορική Πύλη θα έπρεπε να γίνονται «με την ακρίβεια κοσμηματοπώλη και όχι με βαριά μηχανήματα».
Οι τουρκικές αρχές επιμένουν: «Όλα είναι ασφαλή»
Παρά την κατακραυγή, οι αρμόδιοι φορείς υποστηρίζουν πως «όλες οι μελέτες έχουν γίνει» και πως δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για το μνημείο. Η Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων τόνισε ότι η διαδικασία «διεξάγεται με επιστημονικό τρόπο».
Ωστόσο, το θέμα συνεχίζει να προκαλεί ένταση, με δημοσιογράφους, όπως στο HalkTV, να κάνουν λόγο για «σκάνδαλο» και να υπενθυμίζουν ότι στο παρελθόν είχε σταματήσει ακόμη και η προσευχή για να αποτραπούν νέες φθορές.
