Η Γη «επιταχύνει»: Η σημερινή ημέρα θα είναι η πιο σύντομη που έχει καταγραφεί
- Πόσο διαρκεί μια μέρα στον πλανήτη μας
- Πότε αναμένονται ξανά «σύντομες» ημέρες: Η επίδραση της Σελήνης
Με τους επιστήμονες να δηλώνουν αρκετά μπερδεμένοι, η σημερινή ημέρα (9 Ιουλίου) προβλέπεται να είναι η πιο σύντομη στην καταγεγραμμένη ιστορία. Ναι, θα χάσουμε ύπνο γι’ αυτό. Ε, έστω ένα μικροσκοπικό κομματάκι ύπνου δηλαδή. Είναι κάπως μπερδεμένο να το σκεφτεί κανείς, ιδίως επειδή είναι καλοκαίρι και, ως γνωστόν, οι μέρες είναι «μεγαλύτερες» λόγω περισσότερων ωρών ηλιοφάνειας.
Ωστόσο, στην πραγματικότητα είναι ο ίδιος ο χρόνος που είναι μικρότερος σήμερα, καθώς η πλήρης διάρκεια της ημέρας θα είναι 1,3 έως 1,6 χιλιοστά του δευτερολέπτου μικρότερη από τον μέσο όρο. Μπορεί εμάς, τους απλούς κατοίκους της Γης, να μη μας φανεί αισθητή αυτή η μείωση, αλλά αποτελεί ένδειξη ότι κάτι αλλάζει στον πλανήτη.
Και οι επιστήμονες λένε πως περισσότερες τέτοιες σύντομες μέρες αναμένονται στο άμεσο μέλλον.
Πόσο διαρκεί μια μέρα στον πλανήτη μας
Ο πλανήτης Γη χρειάζεται 24 ώρες (ή 86.400 δευτερόλεπτα) για να ολοκληρώσει μία πλήρη περιστροφή γύρω από τον άξονά του - όμως αξίζει να σημειωθεί ότι αυτός ο ρυθμός παρουσιάζει μικρές διακυμάνσεις.
Για την παρακολούθηση των αλλαγών στη δραστηριότητα του πλανήτη, η Υπηρεσία Διεθνούς Περιστροφής της Γης και Συστημάτων Αναφοράς (IERS) μετρά διαρκώς τη διάρκεια της ημέρας με εξαιρετική ακρίβεια.
«Από παλιά υπήρχε η ανάγκη να γίνονται ορισμένα πράγματα σε συγκεκριμένες ώρες, με διαφορετικά επίπεδα ακρίβειας, όπως π.χ. να ξέρουμε πότε να φυτέψουμε τις καλλιέργειες», δήλωσε στον Guardian ο Dr. Michael Wouters, υπεύθυνος για τον χρόνο και τις συχνότητες στο Εθνικό Ινστιτούτο Μέτρησης της Αυστραλίας. Η IERS έχει παρατηρήσει μια μικρή επιτάχυνση στην περιστροφή της Γης από το 2020, και από τότε γίνεται σταθερά πιο γρήγορη.
Πότε αναμένονται ξανά «σύντομες» ημέρες: Η επίδραση της Σελήνης
Οι επιστήμονες έχουν προβλέψει ότι οι άλλες δύο πιο σύντομες ημέρες της φετινής χρονιάς θα είναι η 22α Ιουλίου και η 5η Αυγούστου - τότε που η Σελήνη θα βρίσκεται πιο μακριά από τον ισημερινό της Γης.
Ο Dr. David Gozzard, πειραματικός φυσικός που ειδικεύεται σε τεχνολογίες ακριβείας για τη μέτρηση και συγχρονισμό του χρόνου στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αυστραλίας, δήλωσε επίσης στον Guardian ότι ο «βαρυτικός χορός μεταξύ Γης και Σελήνης» είναι βασικός παράγοντας στις διακυμάνσεις της διάρκειας της ημέρας.
Ορισμένες φορές η Σελήνη δρα σαν «χειρόφρενο», προκαλώντας τις παλίρροιες των ωκεανών να φουσκώνουν προς αυτήν, επιβραδύνοντας ελαφρώς την περιστροφή της Γης. Όταν όμως η Σελήνη είναι πιο μακριά από τον ισημερινό, το αποτέλεσμα αυτό εξασθενεί.
Λέγεται ότι η βαρυτική έλξη της Σελήνης επιβραδύνει τη Γη κατά περίπου 2 χιλιοστά του δευτερολέπτου ανά αιώνα, κάτι που σημαίνει ότι την εποχή των δεινοσαύρων μια ημέρα διαρκούσε λίγο λιγότερο από 23 ώρες.
Η IERS προσθέτει περιστασιακά ένα «δευτερόλεπτο άλματος» (leap second) στο ημερολόγιο, ώστε τα ρολόγια ακριβείας να συνεχίζουν να συγχρονίζονται σωστά. Η τελευταία φορά που έγινε αυτό ήταν το 2016. Φέτος δεν κρίθηκε απαραίτητο να προστεθεί leap second, όμως ίσως χρειαστεί να αφαιρεθεί ένα το 2029.
