Lower leagues save the Queen

Στην επίσκεψη μας στο St George's Park, το «σπίτι» του αγγλικού ποδοσφαίρου και στρατηγείο όλων των εθνικών ομάδων, έγινε ξεκάθαρο το όραμα να εμπνευστεί από το αρτιότατο επίπεδο η επόμενη γενιά του αγγλικού ποδοσφαίρου, που θα οδηγήσει επιτέλους σε καλύτερες μέρες και τα «τρία λιοντάρια». Η σωστή δουλειά με τους διεθνείς όμως όταν καλούνται στο αντιπροσωπευτικό συγκρότημα δεν αρκεί. Το θέμα είναι τι γίνεται στις ομάδες τους.

Η ανάγκη για περισσότερη βάση στους παίκτες που προέρχονται από τις χαμηλότερες κατηγορίες της Αγγλίας έχει επικαιροποιηθεί ξανά, μετά το ρεκόρ του Τζέιμι Βάρντι, ενός γνήσιου ταλέντου το οποίο λίγο έλειψε να μείνει εκτός παιχνιδιού, αλλά και με την ραγδαία εξέλιξη του Ντέλε Άλι, που έχει γίνει βασικότατος στην Τότεναμ και έλαμψε με την εθνική. Οι φωνές για περισσότερες ευκαιρίες στα εγχώρια ταλέντα, προκειμένου να επωφεληθούν και οι εθνικές ομάδες, έχουν αυξηθεί εδώ και αρκετό καιρό, αφού τα ιλιγγιώδη ποσά που μοιράστηκαν από το νέο τηλεοπτικό συμβόλαιο χτύπησαν το καμπανάκι. Το Sky Sports και το BT πλήρωσαν 5.136 δισεκατομμύρια λίρες για τα δικαιώματα από το 2016 μέχρι το 2019. Την αμέσως προηγούμενη τριετία, στην οποία συμπεριλαμβάνεται και το 2015, τα τηλεοπτικά έσοδα ήταν 3.018 δις. Η αύξηση άγγιξε το 70%. Παρόλα αυτά, ελάχιστα από τα χρήματα «κατεβαίνουν» στις μικρότερες κατηγορίες. Το Elite Player Performance Plan που υπογράφηκε τον Οκτώβριο του 2011 και στόχο έχει να βελτιώσει την ποσότητα και την ποιότητα των γηγενών ποδοσφαιριστών που "παράγουν" τα μεγάλα αγγλικά κλαμπ δεν πρόκειται να αποδώσει όσο οι ομάδες προτιμούν, κυρίως λόγω κόστους, να αγοράσουν έναν ποδοσφαιριστή με παρόμοια ποιοτικά χαρακτηριστικά από το εξωτερικό. Το εγχώριο σκάουτινγκ «σνομπάρεται».

Ο Τζον Φράι, πρόεδρος στη Γέοβιλ είχε θέσει το πρόβλημα στη βάση του με αφορμή το νέο συμβόλαιο: «Ακούμε για αυτά τα ποσά και όλοι οι παίκτες μας κοιτάζουν ψηλά και βλέπουν απίστευτους αριθμούς χρημάτων. Γίνεται όλο και πιο δύσκολο το να παραμείνεις πραγματικά λογικός με τα δικά σου μπάτζετ. Τα περισσότερα από τα έσοδα που υπάρχουν στην Premier League διατίθενται για μισθούς. Αυτό δεν σημαίνει μόνο ότι καταναλώνουν τα χρήματά τους, αλλά επίσης αναιρούν αυτό που κάνουμε εμείς στις χαμηλότερες λίγκες, γιατί προσπαθούμε να πληρώσουμε με αυτά που βγάζουμε. Αυτό οδηγεί σε μεγαλύτερη ανεργία και σκοτώνει το μέγεθος των ρόστερ και την προοπτική για τους νέους Άγγλους ποδοσφαιριστές. Δεν νομίζω ότι το elite player system λειτουργεί. Ίσως για ομάδες στην πρώτη κατηγορία, αλλά όχι για τις υπόλοιπες». Ο εκτελεστικός διευθυντής της Premier, Ρίτσαρντ Σκάνταμορ, υποσχέθηκε ότι τουλάχιστον το 1 δις θα επενδυθεί στις χαμηλότερες κατηγορίες και σε αναπτυξιακά προγράμματα, ωστόσο μένει να δούμε το πως ακριβώς θα γίνει αυτό.

Ο Τζέιμι Βάρντι, ο οποίος στα 28 του έσπασε το ρεκόρ του Φαν Νίστελροϊ με 11 σερί γκολ έχοντας ήδη κληθεί στην εθνική Αγγλίας, απορρίφθηκε από τη Σέφιλντ Γιουένσντεϊ στα 16 του και πάλεψε σκληρά για να επιστρέψει στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Πέρασε από τους Στόκμπριτζ Παρκ Στιλς στην όγδοη κατηγορία, την Χάλιφαξ και τη Φλίτγουντ, η οποία ήταν σε non-league επίπεδο τότε, πρν πείσει την Λέστερ να τον αποκτήσει. Στις 28 Απριλίου του 2012, σε ένα ματς απένατι στη Λούτον, το πενταετές ταξίδι του εκτός επαγγελματικού ποδοσφαίρου ολοκληρώθηκε.

Κατανοώντας τα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζουν άλλοι ποδοσφαιριστές που απλά δεν βρήκαν την ευκαιρία, αποφάσισε να δημιουργήσει ακαδημία επικεντρωμένη ακριβώς σε αυτούς τους ποδοσφαιριστές. «Γνωρίζω ότι υπάρχουν ποδοσφαιριστές εκεί έξω που είναι στην ίδια κατάσταση στην οποία ήμουν εγώ, που θέλουν απλά την ευκαιρία. Όλο και περισσότεροι παίκτες αποβάλλονται πρόωρα από το σύστημα. Για μένα, αυτό συνέβη στη Σέφιλντ Γουένστεϊ όταν ήμουν 16 επειδή θεωρούσαν ότι είμαι υπερβολικά μικρόσωμος. Θυμάμαι πως αισθάνθηκα και είναι δύσκολο να επιστρέψεις από κάτι τέτοιο, ακόμα και να σκεφτείς ότι θα παίξει επαγγελματικά», τόνισε το φετινό talk of the town της Premier, μιλώντας για την απόφαση του να δημιουργήσει την ακαδημία V9, προκειμένου να βοηθήσει όσους το χρειάζονται έτσι ώστε να «μάθουν και να καταλάβουν τι χρειάζεται για να είσαι επαγγελματίας σε υψηλό επίπεδο». Το πρότζεκτ θα ξεκινήσει να δέχεται αιτήσεις τον Μάιο και ένα χρόνο μετά θα ανοίξει τις πύλες του. Σύλλογοι της Premier League και των χαμηλότερων κατηγοριών θα προσκαλούνται να παρακολουθούν προπονήσεις και ματς έτσι ώστε να τσεκάρουν τους παίκτες. «Πιστεύουμε ότι υπάρχουν πολλοί ακόμα Τζέιμι Βάρντις εκεί έξω», είπε ο ατζέντης του, Τζον Μόρις, ο οποίος τον συνδράμει στην V9.

Είναι πολλά τα παραδείγματα ποδοσφαιριστών που από τις εκτός επαγγελματικού ποδοσφαίρου κατηγορίες έκαναν αλματώδη καριέρα. Δύο χρόνια πριν ο Σμόλινγκ αποκτηθεί από τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, έπαζε τη Μέιντστοουν. Ο Γιανίκ Μπολάσι που τα πηγαίνει εξαιρετικά στην Κρίσταλ Πάλας ξεκίνησε από τη Χίλινγκτον Μπόροου πριν ξενιτευτεί στη Μάλτα και αρχίσει το μακρύ δρόμο προς την Premier League περνώντας από Πλύμουθ, Μπαρνέτ και Μπρίστολ Σίτι. Ο Τσάρλι Όστιν παιδεύτηκε στη Σουίντον όταν η Ρέντινγκ έκρινε ότι δεν τον χρειάζεται. Ο εκ των κορυφαίων της περσινής Championship με τη φανέλα της Νότιγχαμ Φόρεστ, Μιχάιλ Αντόνιο, που φέτος πήρε μεταγραφή στη Γουέστ Χαμ άρχισε να μπαίνει στα ραντάρ όταν αγωνιζόταν στην Τούτινγκ & Μίτσαμ Γιουνάιτεντ. Ας δούμε τη χαρακτηριστική περίπτωση του Αντρε Γκρέι, πρώτου σκόρερ μέχρι στιγμής στην Chamionship με 11 γκολ. Σε εκείνο το τελευταίο ματς του Βάρντι με τη Φλίτγουντ, έπαιζε αντίπαλός με τη φανέλα της Λούτον. Οι δυο τους, τέσσερα χρόνια μετά, κρατούν την θέση των κορυφαίων σκόρερ στις δύο πρώτες κατηγορίες του Νησιού.

Δεν είναι όμως μόνο το «σνομπάρισμα» στις εκτός επαγγελματικών κατηγοριών ομάδων, αλλά και στη Football League. Το επίπεδο της Championship και της League One ανεβαίνει συνεχώς και οι ποδοσφαιριστές έχουν σαφώς περισσότερες ευκαιρίες για να φανούν, όμως οι μετακινήσεις προς τα πάνω δεν αποτελούν τον κανόνα. Ειδικά η δεύτερη τη τάξει κατηγορία αποτελεί ένα από τα πλέον ανταγωνιστικά πρωταθλήματα της Ευρώπης και βάζει τα γυαλιά σε πολλές πρώτες λίγκες. Ομάδες με τεράστια ιστορία παραμένουν εγκλωβισμένες, ψάχνοντας τρόπο να τα βγάλουν πέρα με τον ανταγωνισμό.

Δείτε για παράδειγμα τον 18χρονο Τζο Γκόμες που πήρε μεταγραφή από την Τσάρλτον στη Λίβερπουλ και βούτηξε απευθείας στα βαθιά, πριν τραυματιστεί. Η ΜΚ Ντονς, στην οποία αναδείχθηκε ο Ντέλε Άλι, μπορεί να είναι ένα κακέκτυπο συλλόγου, χωρίς ιστορία και οπαδική βάση, όμως σε ποδοσφαιρικό επίπεδο δείχνει ότι λειτουργεί εκπληκτικά. Ο Μπρένταν Γκάλογουεϊ που πλέον αγωνίζεται στην Έβερτον έγραψε ιστορία κάνοντας ντεμπούτο σε ηλικία 15 ετών στους Ντονς, ο Σαμ Μπάλντογκ πωλήθηκε στη Γουέστ Χαμ, ο Σέγι Ότζο πολιορκήθηκε από την Τσέλσι για να επενδύσει τελικά σε αυτόν η Λίβερπουλ.

Οι δανεισμοί, όπως στην περίπτωση του Ότζο, αλλά και σε παίκτες όπως ο Ντέλε Άλι και ο Τζόρντον Άιμπ είναι μια λύση για να πάρουν παιχνίδια οι ταλαντούχοι νέοι των μεγάλων ομάδων και ορισμένες φορές λειτουργούν καταλυτικά, αλλά το παιδομάζωμα από τα μεγάλα κλαμπ επίσης μειώνει τις ευκαιρίες. Χρείαζεται πραγματική εμπιστοσύνη, διαχείριση ανάλογη με αυτή που κάνει ο Ποκετίνο στον Ντέλε Άλι. Ο 18χρονος Λιούις Κουκ της Λιντς, το όνομα του οποίου ακούστηκε για πολλά κλαμπ της Premier League μετά το εκπληκτικό τουρνουά που έκανε με την Αγγλία στο Euro U-17 του 2014, όταν τα «λιονταράκια» κατέκτησαν τον τίτλο, παραμένει στο Γιόρκσαϊρ.

Η μεγάλη πλειοψηφία από τους τότε συμπαίκτες του ανήκει σε συλλόγους της Premier League όμως η απόφασή του να μείνει στα «Παγόνια» των χιλίων προβλημάτων τον βοήθησε να καθιερωθεί, να εξελιχθεί παίζοντας κάθε βδομάδα σε real time συνθήκες και όχι να είναι ένα γκλάμουρ ταλέντο σε κορυφαία ομάδα, που πιθανόν θα πρέπει να ζει σε διαφορετική πόλη ανά εξάμηνο ως δανεικός. Το ίδιο και ο Σαμ Μπάιραμ, ο εξαιρετικός μπακ που πλέον είναι πιθανόν να ανοίξει τα φτερά του, καθώς αρνείται να υπογράψει νέο συμβόλαιο στο Elland Road. Είναι όμως, 22 ετών και έτοιμος για την επόμενη πρόκληση. Οι Εθνικές της Βορείου Ιρλανδίας, της Ουαλίας και της Ιρλανδίας που προκρίθηκαν στην τελική φάση του Euro έχουν στις τάξεις τους πολλούς παίκτες που αγωνίζονται στην Championship.

Είναι δεδομένο πως στους γηγενείς παίκτες δημιουργούνται υπεραξίες και ότι τα κλαμπ θα προτιμήσουν να αποκτήσουν με σαφώς λιγότερα χρήματα έναν μη Άγγλο που θα κάνει τη δουλειά εξίσου καλά, ίσως και καλύτερα. Όμως τα τηλεοπτικά χρήματα είναι τόσο πολλά (σύμφωνα με την έρευνα της Ομοσπονδίας Φιλάθλων οι σύλλογοι θα είχαν κέρδη ακόμα κι αν δεν έκοβαν ούτε ένα εισιτήριο την επόμενη σεζόν), που το οικονομικό μπορεί να ξεπεραστεί. Aν δείτε, άλλωστε, υπάρχουν σε πολλές μεταγραφές νυν διεθνών παικτών τα χρήματα που δαπανήθηκαν για την απόκτησή τους μόνο πολλά δεν ήταν. Θα βοηθηθούν οι πάντες. Οι ομάδες που ασφυκτιούν στα χαμηλά στρώματα, η ανάπτυξη των εγχώριων ταλέντων και τελικά η εθνική και η ίδια η αγορά. Αρκεί φυσικά να υπάρχει η κατάλληλη διαχείριση, προκειμένου σταδιακά η επένδυση να οδηγεί στην καθιέρωση και το κατάλληλο timing στην μεταγραφή. Όπως είπε και ο Μόρις, υπάρχουν πολλοί Βάρντις εκεί έξω...