Το τίμημα της επιβίωσης

Η περσινή σεζόν ολοκληρώθηκε με την Έβερτον να διεκδικεί μέχρι τέλους την 4η θέση και τελικά να τερματίζει στην 5η με ρεκόρ βαθμών. Φέτος, τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Με μόλις μία νίκη στα τελευταία 10 ματς, βρίσκεται στο +6 από την ζώνη του υποβιβασμού και με τα επόμενα δύο παιχνίδια να είναι στο Λονδίνο με την Άρσεναλ και στο Στόουκ, είναι πολύ πιθανό να βρεθεί ακόμη πιο κοντά στην τελευταία 3άδα.

«Όσο και να γνωρίζουμε τη δύσκολη θέση που βρισκόμαστε, δεν βλέπουμε τους εαυτούς μας να είναι στη μάχη της παραμονής αυτή τη στιγμή», τόνισε ο Γιαγκιέλκα, όμως εδώ και καιρό ο ίδιος ο Μαρτίνεθ έχει παραδεχθεί ότι η Έβερτον έχει φτάσει σε αυτό το σημείο. «Κάθε ματς είναι τελικός», είχε πει στα τέλη του Ιανουαρίου, όταν και έθεσε ως στόχο για την παραμονή τους 40 βαθμούς, όμως από τότε η μοναδική νίκη ήρθε στο ματς με την Κρίσταλ Πάλας.

Μία μόλις ημέρα μετά τη δημοσίευση του video για την καμπάνια ανανέωσης των εισιτηρίων διαρκείας για την επόμενη σεζόν (οι πωλήσεις ξεκίνησαν στις 23) οι οπαδοί είδαν την ομάδα τους να σώζει την παρτίδα στο τέλος και να παίρνει ισοπαλία 2-2 στο Goodison Park απέναντι στην τελευταία Λέστερ. Έχουν ήδη ξεχάσει το «κάστρο» που ήταν η έδρα τους, καθώς έχουν δει όλες κι όλες 3 νίκες... Η φετινή Έβερτον είναι αίνιγμα και σε σχέση με το ίδιο σημείο της προηγούμενης σεζόν στο -17.

Ο ιδιοκτήτης Μπιλ Κένραϊτ είχε περιγράψει την πρώτη του συνάντηση με τον Μαρτίνεθ τον Μάιο του 2013. Ο Ισπανός τον είχε ρωτήσει τι θέλει. «Ως οπαδός θέλω το Champions League». «Έχεις εκπληκτικές ακαδημίες», του απάντησε ο Μαρτίνεθ και άρχισε να λέει ένα-ένα τα ονόματα των νεαρών παικτών, ενώ στη συνέχεια του ανέλυσε το πλάνο του και το πώς κέρδισε την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ τον Απρίλιο του 2012 και τι οραματίζεται για το μέλλον.

«Μπορείς να κρατήσεις το ρόστερ;» ήταν η τελευταία του ερώτηση. «Έχουν όλοι πολυετή συμβόλαια», απάντησε ο Κένραϊτ και μία εβδομάδα αργότερα ο Μαρτίνεθ ήταν και επίσημα ο αντικαταστάτης του Μόγιες. «Δε θα σας πω ότι μου πήρε 30'' για να με πείσει, όπως είχε γίνει με τον Μόγιες. Μου πήρε 45'' μέχρι να αποφασίσω. Ο Μόγιες μου είχε πει: Δε θα πέσουμε. Ο Μαρτίνεθ: Θα μας βγάλω στο Champions League», αποκάλυψε ο Άγγλος παράγοντας, που το περασμένο καλοκαίρι του πρότεινε νέο συμβόλαιο μετά την εντυπωσιακή σεζόν.

«Δεν υπάρχει κανένα μαγικό συστατικό για αυτό που κάνουμε στην Έβερτον. Είμαστε ένας ποδοσφαιρικός σύλλογος και αναγνωρίζουμε τη θεμελιώδη σημασία που έχει ο προπονητής μας», είχε σχολιάσει τότε ο Κένραϊτ. Από την πρώτη στιγμή ο Μαρτίνεθ είχε όνειρα και δεν φοβήθηκε να τα μοιραστεί δημόσια. Παραλίγο, μάλιστα, να τα πετύχει από την πρώτη του κιόλας σεζόν. Ακόμη και αν πήρε τα εύσημα νωρίτερα από ό,τι έπρεπε, η αλήθεια είναι ότι δεν έμοιαζε με υπερβολή.

«Δεν μπορείς να ανταγωνιστείς οικονομικά τους μεγάλους. Θα πρέπει να είσαι δημιουργικός», είχε πει όταν ανέλαβε, όμως δυστυχώς αυτό δε συμβαίνει φέτος. Παρά το γεγονός ότι η κατοχή είναι στα ίδια επίπεδα και το ποσοστό επιτυχίας στις πάσες καλύτερο, λείπει ο έλεγχος στη μεσαία γραμμή. Ξεχάστε τα προβλήματα στην άμυνα και στο σκοράρισμα. Όλα είναι απόρροια της κακής λειτουργίας της μεσαίας γραμμής, με τους τραυματισμούς να παίζουν σημαντικό ρόλο.

Στο ματς με την Λέστερ οι αμυντικοί της Έβερτον για πολλή ώρα έμοιαζαν να αλλάζουν πάσες μεταξύ τους, μόνο και μόνο επειδή δεν υπήρχε κάποιος να ζητήσει και να κουβαλήσει την μπάλα. Το περασμένο καλοκαίρι ο Μαρτίνεθ αποφάσισε να ξοδέψει 28 εκατ. λίρες για τον Λουκάκου και άφησε χωρίς ενίσχυση τη γερασμένη του άμυνα. Γνώριζε ότι αυτό θα έπαιζε τον ρόλο του, όμως πίστευε πολύ στους μέσους και στις ιδέες του. Η Έβερτον έχει 13 λάθη που οδήγησαν σε γκολ, τα περισσότερα με διαφορά στην Premier League, και στο τελευταίο ματς το πρώτο γκολ της Λέστερ ξεκίνησε από λάθος του Άτσου στη μεσαία γραμμή. Την αχίλλειο πτέρνα της φέτος.

«Νομίζω ότι είναι συνδυασμός πραγμάτων. Οι αντίπαλοι έρχονται στο Goodison Park με ξεκάθαρη ιδέα και οργάνωση. Νωρίς στη σεζόν χάσαμε βαθμούς στα παιχνίδια με τη Λέστερ και την Άρσεναλ, απόρροια της προσπάθειάς μας να φτάσουμε στη νίκη. Πρέπει αρχίσουμε να διασκεδάζουμε και πάλι με το παιχνίδι μας, κάτι που δείχνουμε στο Europa League», σχολίασε ο Μαρτίνεθ, που στάθηκε και στον χαρακτήρα που έδειξε η ομάδα του για να φτάσει στο τέλος στην ισοφάριση. Μικρή παρηγοριά αν κοιτάξεις τη γενικότερη εικόνα και ειδικά αν αναλογιστεί κανείς ότι έχει χάσει 17 ολόκληρους βαθμούς σε ματς στα οποία προηγήθηκε και ότι στα τελευταία 591' στην Premier League έχει σκοράρει μόλις 2 γκολ...

Η αστάθεια της Έβερτον είναι εκπληκτική. Υπάρχουν ματς στα οποία οι παίκτες σκυλιάζουν (έστω και λίγα) και άλλα στα οποία μοιάζουν ανήμποροι να πιέσουν, να κυριαρχήσουν. Ο Μαρτίνεθ άλλαξε πολλά πέρυσι. Αναζωογόνησε τα ζαχαρωτά. Το ρεαλιστικό ποδόσφαιρο του Μόγιες αντικαταστάθηκε από το επιθετικό, το δημιουργικό του Ισπανού. Ο πρώτος γνώριζε πώς να φτάσει σε «άσχημες» νίκες και ο δεύτερος πώς να ρισκάρει για να φτάσει σε θεαματικές. Ίσως είναι υπερβολή, όμως σε μία σεζόν το ποδόσφαιρο της Έβερτον εξελίχθηκε όσο δεν είχε εξελιχθεί σε 11 χρόνια με τον Σκωτσέζο στον πάγκο.

Πλέον, όμως, όλοι γνωρίζουν το πλάνο των ζαχαρωτών και έχουν βρει τρόπο να το αντιμετωπίσουν. Το «σύνδρομο της δεύτερης χρονιάς» έχει χτυπήσει και τον Μαρτίνεθ. «Προέρχομαι από μία φιλοσοφία, σύμφωνα με την οποία πάντα η επίθεση σου δίνει τη νίκη. Αν αυτό σημαίνει ότι θα έχει επίπτωση στην άμυνα, τότε απλά πρέπει να σκοράρεις περισσότερα γκολ από τον αντίπαλο», είχε πει, ενώ επιμένει ότι ο δικός του τρόπος είναι και ο καλύτερος, όχι μόνο για να βγει η ομάδα από το αδιέξοδο, αλλά και να πορευτεί στο μέλλον. Στο μυαλό του δεν υπάρχει επιστροφή στις παλιές συνήθειες. Δεν υπάρχει συμβιβασμός.

«Δεν κερδίζεις παιχνίδια αλλάζοντας το στυλ. Κερδίζεις παιχνίδια, όταν είσαι πολύ καλός σε αυτό που κάνεις. Η αλλαγή θα φέρει μόνο αμφισβήτηση. Έχω βρεθεί πολλές φορές σε αυτή την κατάσταση. Η βραχυπρόθεσμη επιτυχία δε θα σου φέρει την μακροπρόθεσμη. Είναι σημαντικό να ξέρουμε πώς θέλουμε να παίζουμε και αυτό δεν πρέπει ποτέ να αλλάξει», είχε τονίσει στα τέλη του Δεκεμβρίου. Ο Ισπανός δε θέλει σε καμία περίπτωση να αλλοιώσει την ταυτότητα που ο ίδιος έχει δώσει στην Έβερτον. Το μεγάλο ερώτημα, όμως, είναι αν η θυσία του όμορφου ποδοσφαίρου είναι η λύση, τουλάχιστον για φέτος, τη στιγμή που ο ενθουσιασμός έχει χαθεί.

Κανένας δεν πρόκειται να διαφωνήσει ότι τα μακροπρόθεσμα πλάνα είναι πιο σημαντικά από τα βραχυπρόθεσμα. Αυτό, όμως, πάντα ισχύει υπό κανονικές συνθήκες. Και αν η Έβερτον συνεχίσει να σκορπάει βαθμούς, τότε η κατάσταση μπορεί να ξεφύγει από τον έλεγχο. Ο Μαρτίνεθ έχει μάθει να ζει με την πίεση του υποβιβασμού από τις μέρες του στην Γουίγκαν. Ποτέ του, όμως, δεν τον φοβήθηκε. Κι ας έπρεπε να φτάσουμε στις τελευταίες αγωνιστικές για να καταφέρει. Αυτή τη φορά ίσως ο φόβος του κάνει καλό.

Οι έκτακτες συνθήκες απαιτούν και έκτακτα μέτρα και αν μία ή δύο «άσχημες» νίκες είναι αυτό που χρειάζεται η ομάδα του, για να βρεθεί ξανά στο σωστό δρόμο, τότε το τίμημα είναι μικρό. Είναι δεδομένο ότι το καλοκαίρι ο Κένραϊτ θα στηρίξει μεταγραφικά τον άνθρωπο που κατάφερε να αναβιώσει το «School of Science». Πρώτα, όμως, θα πρέπει να ξεφύγει από τη μάχη του υποβιβασμού, κάνοντας μία υποχώρηση που δε θα συνεπάγεται και προδοσία των αρχών του.

Follow me @entanovasilis