«Σκοτώνετε τα μικρά κλαμπ!»
Ο Ρίτσαρντ Σκάνταμορ, εκτελεστικός διευθυντής της Λίγκας, αναμφίβολα θα χαμογελάει μετά τις ανακοινώσεις του νέου τηλεοπτικού συμβολαίου της Premier League την προηγούμενη εβδομάδα, το οποίο άφησε πολύ κόσμο με το στόμα ανοιχτό. Στη Γιέοβιλ, την Άκρινγκτον και σε αμέτρητες άλλες ομάδες χαμηλότερων κατηγοριών, το νέο συμβόλαιο επίσης άφησε κόσμο με το στόμα ανοιχτό, αλλά για διαφορετικούς λόγους.
Ο Τζον Φράι, πρόεδρος στην τελευταία της League One Γιέοβιλ έχει δει πολλά κατά τη διάρκεια των 23 ετών του στην ηγεσία του συλλόγου. Την προηγούμενη σεζόν, έπαιζε στην ίδια κατηγορία με τη Λέστερ και την ΚΠΡ, δύο ομάδες που μπορούν να επωφεληθούν από την νέα εισροή των τηλεοπτικών δισεκατομμυρίων. O Φράι, μιλώντας σ το FFT, τονίζει ότι τα πράγματα δεν είναι καλά για όλους.
«Είμαι πρόεδρος αυτού του συλλόγου τα τελευταία 23 χρόνια. Ήταν δύσκολα τότε και είναι ακόμα πιο δύσκολα τώρα», λέει ο Φράι. «Ακούμε για αυτά τα ποσά και όλοι οι παίκτες μας κοιτάζουν ψηλά και βλέπουν απίστευτους αριθμούς χρημάτων. Γίνεται όλο και πιο δύσκολο το να παραμείνεις πραγματικά λογικός με τα δικά σου μπάτζετ. Τα περισσότερα από τα έσοδα που υπάρχουν στην Premier League διατίθενται για μισθούς. Αυτό δεν σημαίνει μόνο ότι καταναλώνουν τα χρήματά τους, αλλά επίσης αναιρούν αυτό που κάνουμε εμείς στις χαμηλότερες λίγκες, γιατί προσπαθούμε να πληρώσουμε με αυτά που βγάζουμε.
Αυτό οδηγεί σε μεγαλύτερη ανεργία και σκοτώνει το μέγεθος των ρόστερ και την προοπτική για τους νέους Άγγλους ποδοσφαιριστές. Δεν νομίζω ότι το elite player system* λειτουργεί. Ίσως για ομάδες στην πρώτη κατηγορία, αλλά όχι για τις υπόλοιπες». Αν συμβεί το δυσάρεστο και η Γιέοβιλ συνεχίσει τους διαδοχικούς υποβιβασμούς, του χρόνου θα συναντήσει στη League Two την Άκρινγκτον Στάνλεϊ.
Η λύπη της Στάνλεϊ
Ο Φράι μπορεί να πιει μια μπύρα με τον πρόεδρο της Στάνλεϊ, Πίτερ Μάρσντεν, ο οποίος, όπως ο ομόλογός του, είναι απογοητευμένος με την την κατάσταση που δίνει χρήματα σε ομάδες και παίκτες, οι οποίοι έχουν ήδη αρκετά. «Δεν θα με ένοιαζε αν αυτά τα χρήματα χρησιμοποιούνταν σωστά και είχαν αποτέλεσμα στο ποδόσφαιρο, αλλά δεν θα έχουν. Απλά δεν θα έχουν», τονίζει προβληματισμένος.
«Το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων θα πάει σε παραφουσκωμένους μισθούς, επειδή από τη στιγμή που οι σύλλογοι θα πάρουν τα λεφτά απλά θα προσπαθήσουν να αγοράσουν κάποιον πιο ακριβό. Οι καλύτεροι παίκτες ζητούν περισσότερα λεφτά και οι περισσότεροι ποδοσφαιριστές θα έρχονται ξανά εκτός Μεγάλης Βρετανίας, κάτι που θα σταματήσει την ανέλιξη των νεαρών». Η Στάνλεϊ επιβιώνει με μέσο όρο εισιτηρίων λίγο πάνω από 1500 και εξαρτάται από αυτά. Είναι ένας σύλλογος που αποτελεί συνώνυμο με το αγγλικό ποδόσφαιρο και ο πρόεδρός δεν φοβάται μόνο για το μέλλον του, αλλά για την κοινωνία ως σύνολο.
«Είναι πολύ σημαντικό να κρατήσουμε το ποδόσφαιρο στην κοινότητα, πρέπει να είναι πηγή υπερηφάνειας για την πόλη, για όλες τις περιοχές που διαθέτουν επαγγελματικό σύλλογο», τονίζει. «Νομίζω ότι οι περισσότεροι από τους οπαδούς ούτε καν ενδιαφέρονται για το αν ο σύλλογος δεν αποδίδει σούπερ και κυνηγάει κάθε χρόνο την άνοδο. Νοιάζονται περισσότερο για το ότι μπορούν να έρθουν στο γήπεδο και να πάρουν μαζί τα παιδιά τους, με τον ίδιο τρόπο που τους είχαν πάρει οι πατέρες τους.
Όταν αυτό τίθεται σε κίνδυνο επειδή οι ομάδες "καίγονται" ή γίνονται ημιεπαγγελματικές, τότε όχι απλά σκοτώνεις το ποδόσφαιρο, αλλά σκοτώνεις μέρος της βρετανικής ζωής. Έχω προβληματιστεί τόσο, που θεωρώ ότι η κυβέρνηση πρέπει να επέμβει. Γιατί, αφημένο στους δικούς του μηχανισμούς, το ποδόσφαιρο δείχνει να χάνει το δρόμο του».
«Κοροϊδεύουν τον μέσο οπαδό»
Αυτό για το οποίο δεν χωρεί ερώτημα είναι η ικανότητα της Premier league να βγάζει χρήματα. Και πολλά χρήματα. Η ασθένεια για τους συλλόγους χαμηλότερων κατηγοριών είναι ότι, παρά τις πληρωμές αλληλεγγύης που γίνονται από την πρώτη κατηγορία, μόνο ένα μικρό ποσοστό από αυτά τα μετρητά φτάνει στα κλαμπ που τα χρειάζονται απεγνωσμένα.
«Υπάρχει ένα μικρό ποσοστό από τα "Parachute Payments" που φτάνουν από την Championship στη League One», τονίζει ο Φράι. Λαμβάνουμε περίπου 120.000, αλλά τα έσοδά μας πέφτουν περίπου 5 εκατομμύρια. «Σε αυτή την κατάσταση έχουμε περιέλθει. Είμαι στα 70 μου και πολλοί από την παλιότερη γενιά υποστηρίζουν ομάδες από τις χαμηλότερε κατηγορίες. Όταν θα πεθάνουν, ποιος θα μείνει να υποστηρίζει συλλόγους όπως η Γιέοβιλ; Για πολλά από τα παιδιά εδώ γύρω η Τσέλσι ή η Γιουνάιτεντ είναι η πρώτη τους ομάδα και μετά έρχεται η Γιέοβιλ.
Όσο περισσότερο βάζεις παιχνίδια της Premier League στην τηλεόραση, σκοτώνεις τους οπαδούς μας. Όταν στην τηλεόραση παίζει Champions League και είναι την ίδια ώρα με αγώνα της ομάδας μας, τότε υπάρχει δραματική πτώση εσόδων από τα εισιτήρια. Θα επιβιώσουν οι χαμηλότερες κατηγορίες; Οι ομάδες σαν τις δικές μας; Νομίζω πως ένας συγκεκριμένος αριθμός συλλόγων θα μαραθούν και θα πεθάνουν. Σε 10 χρόνια από τώρα η πυραμίδα του επαγγελματικού ποδοσφαίρου θα είναι τελείως διαφορετική. Σίγουρα θα υπάρχει το πάνω ράφι της Premier League και πιθανότατα μια δεύτερη κατηγορία και μετά το χάος».
Ο Μάρσντεν, στο μεταξύ, πιστεύει ότι η τελευταία συμφωνία απλά ρίχνει αλάτι στις πληγές των συλλόγων και των οπαδών, που μόνο να ονειρευτούν μπορούν τις ομάδες τους να κονταροχτυπιούνται με μεγέθη όπως η Τσέλσι, η Μάντσεστερ Σίτι και η Άρσεναλ.
«Είμαστε μέρος του πλούσιου μωσαϊκού του αγγλικού ποδοσφαίρου», λέει. «Η Άκρινγκτον ήταν μία από τις 12 ιδρυτικές ομάδες του Πρωταθλήματος. Η μόνη λέξη που μου έρχεται στο μυαλό είναι "ανήθικο" όταν σκέφτομαι πόσα χρήματα πηγαίνουν στην Premier League και πόσα στις μικρές ομάδες. Απλά δεν καταλαβαίνω πως ο μέσος οπαδός δεν μπορεί να καταλάβει ότι τον κοροϊδεύουν. Θα μπορούσαν να αφήνουν τον κόσμο ακόμα και δωρεάν χωρίς να υπάρχει διαφορά για τις ομάδες, αλλά δεν θα το κάνουν. Και όλα τα χρήματα που βγάζουν απλά θα εξαφανιστούν στις τσέπες παικτών και των ατζέντηδων».
Ο χρόνος θα δείξει αν αυτή η πρόβλεψη είναι σωστή. Αλλά η ιστορία δείχνει ότι μάλλον δεν θα πέσει και πολύ έξω...
*Πλάνο για την ανάπτυξη των τμημάτων υποδομής στην Premier League, που στόχο έχει να βελτιώσει την ποσότητα και την ποιότητα των γηγενών ποδοσφαιριστών που "παράγουν" τα μεγάλα αγγλικά κλαμπ.
