Ο επίλογος μιας τρομερής ευρωπαϊκής πορείας της φοβερής και τρομερής ομαδάρας του ΠΑΟΚ, γράφτηκε στις 20 Μαρτίου του 1974. Σαν σήμερα πριν από 46 χρόνια η σπουδαία Μίλαν της εποχής έβαζε ένα τέλος στα όνειρα των ΠΑΟΚτσήδων.

Οι ιστορικές προκρίσεις επί της Λέγκια Βαρσοβίας (1-1, 1-0) και της Λυών (3-3, 4-0) στους προηγούμενους γύρους (στο κύπελλο Κυπελλούχων, εκείνης της εποχής, με τέσσερις προκρίσεις έφτανες στον τελικό, απόδειξη η συμμετοχή και η κατάκτηση του, από τη Μαγδεμβούργο, μια ομάδα που σήμερα δεν υπάρχει στον ποδοσφαιρικό χάρτη…) έκαναν τους «ασπρόμαυρους» να πιστεύουν σε κάτι πολύ σπουδαίο.

Η συμμετοχή και μόνο στα προημιτελικά μιας ευρωπαϊκής διοργάνωσης ήταν από μόνο της μια επιτυχία. Αν και η ήττα με 3-0 στο «Σαν Σίρο» μια εβδομάδα νωρίτερα έμοιαζε αποτρεπτική, η Τούμπα ήταν κατάμεστη στη ρεβάνς, που έγινε σε μια σημειολογική ημέρα, 20/4, καθώς 45 χρόνια πριν, η ΑΕΚ Θεσσαλονίκης είχε προσχωρήσει ολοκληρώνοντας εν έτη 1929 (μετά από πρωτοβουλίες του γιατρού Καραμαούνα) το κεφάλαιο της δημιουργίας του Πανθεσσαλονίκειου Αθλητικού Ομίλου Κωνσταντινουπολιτών.

• ΠΑΟΚ-Μίλαν 2-2: Όταν ο Σαράφης ισοπέδωνε την ιταλική άμυνα! (pics)
• ΠΑΟΚ: Όταν η Μίλαν τρόμαξε μέσα στην Τούμπα (pics)

Η Μίλαν γνώρισε «από πρώτο χέρι» τι εστί γεμάτη Τούμπα. Εκείνο το βράδυ κόπηκαν 43.882 εισιτήρια και ο «Δικέφαλος» δυσκόλεψε αρκετά την πανίσχυρη αντίπαλο του. Η οποία σώθηκε χάρη στη διαιτησία! Στο Μιλάνο ήταν ο Μαλτέζος Μπονέτι, ο Βέλγος Λορό στην Τούμπα, «σύμμαχοι» των «ροσσονέρι».

Οι παλιότεροι θυμούνται πολύ καλά ότι δέκα μήνες πριν στον τελικό του Κυπελλούχων κόντρα στη σπουδαία Λιντς, που είχε γίνει στο Καυτανζόγλειο Στάδιο της Θεσσαλονίκης, η Μίλαν έφτασε στην κατάκτηση του τροπαίου, χάρη στα… διαιτητικά όργια του Ελληνα διαιτητή Μίχα, άλλωστε ο πρώτος ευρωπαϊκός τελικός σε ελληνικό έδαφος έμεινε στην ιστορία ως «ο τελικός του Μίχα»!

Οι Ιταλοί ήταν πανίσχυροι εντός και εκτός των γηπέδων, κάτι που το κατάλαβε πολύ καλά ο Σταύρος Σαράφης προτού ανοίξει το σκορ ανοίξει το σκορ «και ανεβάσει τους παλμούς στην καρδιά του Μαλντίνι», όπως σημείωναν οι εφημερίδες της εποχής, ο Δημήτρης Παρίδης σκόραρε, αλλά όπως θυμάται ακόμη και σήμερα ο Καίσαρας» του ΠΑΟΚ, το γκολ δεν μέτρησε:

«Πριν το 1-0, ο συγχωρεμένος ο Μήτσος, έπιασε ένα δυνατό σουτ και έστειλε την μπάλα να χτυπήσει στο οριζόντιο δοκάρι της εστίας, αυτής που είναι μπροστά από τη θύρα 7, η μπάλα έσκασε κάτω, είχε περάσει πεντακάθαρα τη γραμμή αλλά το γκολ δεν το μέτρησε ο διαιτητής Λορό», θυμάται ακόμη και σήμερα ο «Καίσαρας» του ελληνικού ποδοσφαίρου.

Στο 27^ο λεπτό ο Σαράφης με -τι άλλο;- εντυπωσιακή κεφαλιά άνοιξε το σκορ για τον ΠΑΟΚ. Η φάση έχει αποτυπωθεί από το φωτογραφικό φακό και δείχνει το μεγαλείο του Ελληνα μεσοεπιθετικού, που σαν… τανκ πήρε παραμάζωμα δύο Ιταλούς αμυντικούς.

Ο «Δικέφαλος» έχασε κι άλλες ευκαιρίες μέχρι τελικά να ισοφαρίσει σε 1-1 στο 64’ ο μετέπειτα προπονητής και του Ολυμπιακού, Αλμπέρτο Μπιγκόν. Ένα γκολ για το οποίο έφερε τεράστια ευθύνη ο τερματοφύλακας του ΠΑΟΚ, Σάββας Χατζηϊωάννου, καθώς όσοι ήταν στο γήπεδο είδαν να χάνει την μπάλα μέσα από τα χέρια του!

Στο 72' ο Σαράφης και πάλι με κεφαλιά έδωσε το προβάδισμα στον «Δικέφαλο» και πέντε λεπτά (77’) αργότερα ο Τρεσόλντι διαμόρφωσε το τελικό 2-2.

ΠΑΟΚ: Χατζηϊωάννου, Χατζηαντωνίου, Πέλλιος, Τσιλιγκιρίδης, Ιωσηφίδης, Τερζανίδης, Αποστολίδης, Σαράφης, Κούδας, Ασλανίδης (66’ Κερμανίδης), Παρίδης.

ΜΙΛΑΝ: Βέκι, Ανκουϊλέτι, Σαμπατίνι, Σνέλλινγκερ, Μαλντέρα, Μπιάζολο, Μπεργκαμάσκι (74’ Τρεσόλντι), Ριβέρα, Μπιγκόν, Κιαρούτζι.