Όταν ξέρεις τι φορ ψάχνεις, ξέρεις τι παίρνεις

Το απόγευμα της Κυριακής στο Πανθεσσαλικό, μια ομάδα που δημιούργησε ευκαιρίες ποιότητας που αναλογούσε σε 2+ γκολ κατάφερε να πετύχει 1, και μια ομάδα που δημιούργησε ευκαιρίες ποιότητας στην οποία αναλογούσε 1 γκολ πέτυχε 3. Αυτό είναι ένα σχήμα που υπεραπλουστεύει κάτι τόσο σύνθετο και πολύπλοκο όσο είναι ένας ποδοσφαιρικός αγώνας. Δεν παύει όμως να είναι μια από τις κύριες εξηγήσεις για το αποτέλεσμα ενός αγώνα ποδοσφαίρου.

Στο ποδόσφαιρο το βασικό νόημα της επίθεσης είναι να επιχειρήσει μια ομάδα με όλες τις τακτικές ενέργειες της να δημιουργήσει μια καλή ευκαιρία για τον κεντρικό επιθετικό της. Θεωρητικά αυτή είναι η κύρια αποστολή του προπονητή και αυτός είναι ο βασικός στόχος της δουλειάς που κάνει στον σχεδιασμό της επιθετικής ανάπτυξης.

Στην περίπτωση που συζητάμε ο Τομ Φαν Φέρτ έγινε καθοριστικός δίχως καν να δημιουργήσουν οι συμπαίκτες του την ευκαιρία του. Πέτυχε το πρώτο γκολ χάρη στην οξυδέρκειά του, την εγρήγορσή του, και την ικανότητά του να διαβάζει το παιχνίδι. Προέβλεψε την πιθανότητα να κάνει ο Κότσιρας το λάθος της πίσω πάσας με κατεβασμένο κεφάλι, κινήθηκε, ντρίμπλαρε τον Μπρινιόλι, και πέτυχε ένα γκολ από σημείο και κατάσταση κατά την οποία ο εκτελεστής ευστοχεί μόνο 10 φορές στις 100 (xG: 0.10). Με άλλα λόγια έβαλε ένα πολύ προσωπικό και πολύ δύσκολο γκολ - έβγαλε την ποιότητά του.

Ο Ολλανδός έκανε κάτι παρόμοιο και στη φάση του δεύτερου γκολ, δηλαδή έδειξε την ικανότητά του να προβλέπει την εξέλιξη της φάσης, να τοποθετείται και να ενεργεί στον κατάλληλο χρόνο. Κάπως έτσι κατάφερε να κάνει εκείνος την επαφή με την μπάλα ανάμεσα σε τρεις αντιπάλους του και να αφήσει τον Μπρινιόλι με μια έκφραση που μπήκε στα highlights του πρωταθλήματος. Αυτή ήταν μια θεωρητικά πιο εύκολη δουλειά για τον Φαν Φερτ (xG: 0.25), δηλαδή δεν τα έκανε όλα μόνος του - η ευκαιρία του ήρθε ως αποτέλεσμα της επιθετικής ανάπτυξης του Βόλου και της πάσας του Μπαρτόλο. Και σε αυτή τη φάση όμως ο Φαν Φερτ έκανε παραπάνω από καλά τον ορισμό της δουλειάς του: έφερε τον εαυτό του στη θέση για να εκτελέσει, και εκτέλεσε άψογα σε μια κατάσταση που δεν ήταν ευνοϊκή για τον εκτελεστή δεδομένης της πίεσης που του ασκούσαν τρεις αντίπαλοι.

Ο Φαν Φερτ, σήμερα πρώτος σκόρερ στο πρωτάθλημα, έχει δημιουργήσει την δυναμική για να ολοκληρώσει μια υπερβατική σεζόν στο κομμάτι της εκτέλεσης, δεδομένου ότι σε 15 ματς έχει προλάβει να πιάσει τον μέσο όρο των γκολ που πετυχαίνει ανά σεζόν (10) στην διάρκεια των τελευταίων ετών. Όμως είναι ένας τέτοιος - δηλαδή ένας σέντερ φορ των 10 γκολ ανά σεζόν. Αυτό “αγόρασε” ο Βόλος όταν έκανε το περασμένο καλοκαίρι την επιλογή για τον αντικαταστάτη του Τάσου Δουβίκα: έψαξε έναν φορ των 10 γκολ και πήρε έναν φορ των 10 γκολ. Και δεν έκανε μόνο αυτό. Έψαξε να βρει έναν σέντερ φορ με στοιχεία συμβατά στο αγωνιστικό μοντέλο που είχε. Και γι’ αυτό σήμερα παίρνει αυτό για το οποίο πλήρωσε. Οι φετινές επιδόσεις του Ολλανδού είναι όμοιες με αυτές που είχε πέρσι με την Ααλμποργκ στην Δανία, μόνο που με τον Βόλο παίζει περισσότερο (93’ λεπτά ανά ματς φέτος / 52’ λεπτά ανά ματς πέρσι) και γι’ αυτό σκοράρει περισσότερο (0.64 γκολ ανά ματς φέτος / 0.49 γκολ ανά ματς πέρσι).

Ο Φαν Φερτ ήταν μια επιτυχημένη κίνηση για τον Βόλο από την στιγμή της μεταγραφής του: συμβατός με το αγωνιστικό μοντέλο του, με 10 γκολ ανά σεζόν στο βιογραφικό του. Ήταν μια επιτυχημένη κίνηση διότι προφανώς ο Βόλος έβαλε τα κατάλληλα κριτήρια και φίλτρα στην αναζήτησή του κεντρικού επιθετικού. Δεν έψαξε κάποιον για τις εντυπώσεις, για ένα “βαρύ” ονοματεπώνυμο που θα ενθουσίαζε τους ποδοσφαιρόφιλους στο άκουσμά του. Αυτή την επιλογή την έκαναν άλλες ελληνικές ομάδες, οι οποίες είτε αδιαφόρησαν είτε απλώς ακύρωσαν τα προνόμια που δίνει το technical scouting, που σου επιτρέπει να δημιουργήσεις μια data - driven λίστα ποδοσφαιριστών που ταιριάζουν στα κριτήρια αναζήτησης που σχετίζονται με τα χαρακτηριστικά που θέλεις να έχει ο ποδοσφαιριστής που χρειάζεσαι. Αυτές οι ομάδες, που γύρεψαν “ονόματα” ή αποφάσισαν να επιλέξουν με βασικό κριτήριο το - χαμηλό - κόστος σήμερα ψάχνουν να βρουν τον σέντερ φορ τους στην λίστα των πρώτων σκόρερ. Και τον ψάχνουν είτε επειδή δεν είναι συμβατός με το μοντέλο παιχνιδιιού τους είτε επειδή απλώς βάζει όσα - λίγα - γκολ έβαζε και στο παρελθόν του.

Απέναντι στον Παναθηναϊκό ο Φαν Φερτ φάνηκε ότι είχε υπερβατική απόδοση στο κομμάτι της εκτέλεσης, δεδομένου ότι πέτυχε 2 γκολ σε 3 εκτελέσεις (67% των σουτ βρήκαν εστία) και με ποιότητα ευκαιριών που αντιστοιχούσε σε 0.35 γκολ στο ματς. Όταν όμως κοιτάζει κανείς την ανάλυση της απόδοσής του, διαπιστώνει ότι πρόκειται για έναν φορ που βάζει περισσότερα γκολ (0.64 ανά ματς) από αυτά που “αναλογούν” στις ευκαιρίες που του παρουσιάζονται (xG: 0.46). Και βρίσκει τέρμα (56.3% on target) πιο συχνά από όσο αστοιχεί.

Σε αυτό το ματς ο αντίπαλος σέντερ φορ, ο Φεντερίκο Μακέντα δεν πέτυχε γκολ στις 3 εκτελέσεις του. Είχε 33% ευστοχία, και xGoals 0.27. Στην φετινή σεζόν, ο Μακέντα σκοράρει (0.48 γκολ ανά ματς) λιγότερο από όσο αναλογεί στις ευκαιρίες του (xG: 0.55). Και ευστοχεί (45%) πιο σπάνια από όσο ευστοχεί στα σουτ του.