• Τα λάθη που... κρύφτηκαν κάτω από το χαλί

«It΄s coming to Rome» βροντοφώναξε με αλαζονική περηφάνεια. Ήταν άλλωστε και η πιο ηχηρή απάντηση στον κομπασμό των Άγγλων που ξελαρυγγιάζονταν σε κάθε περίσταση με το διαχρονικό σύνθημα. Το περιβόητο «it's coming home» έγινε βορά στις ορέξεις της Ιταλίας που επικράτησε των Τριών Λιονταριών στον τελικό του «Wembley» και στέφθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης μέσα στο άντρο του εχθρού.

Η αυθόρμητη ατάκα του Μπονούτσι και η έκρηξη χαράς μπροστά στην κάμερα λειτούργησε σαν μια καθολική κραυγή εξιλέωσης. Εκείνη που θα τους απελευθέρωνε μια για πάντα από την ιστορική αποτυχία πριν από μια τετραετία, από τον εφιάλτη στα προκριματικά που τους εξόρισε από τελική φάση Μουντιάλ για πρώτη φορά έπειτα από 60 χρόνια. Ο ερχομός του Ρομπέρτο Μαντσίνι στην τεχνική ηγεσία αναγέννησε την Σκουάντρα Ατζούρα, την οδήγησε σε τίτλο και αδιανόητο αήττητο 36 αγώνων κι όλα αυτά τη στιγμή που οι Ιταλοί έμοιαζαν παγιδευμένοι σε έναν ατελεύτητο λαβύρινθο.

Η μαγεία του ποδοσφαίρου ωστόσο κατάφερε να εκπλήξει και πάλι. Μόλις μερικούς μήνες μετά την κατάκτηση της πνευματικής γαλήνης, οι Ιταλοί χαροπαλεύουν ξανά με εφιάλτες. Η γιορτή του ποδοσφαίρου μετατράπηκε σε Κολαστήριο για την Σκουάντρα, με τις διαφορές αυτή τη φορά να εντοπίζονται μονάχα στον θύτη. Τέσσερα χρόνια μετά το καταδικαστικό αποτέλεσμα κόντρα στη Σουηδία που τους άφησε εκτός του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Ρωσίας, οι Ιταλοί δεν έμαθαν από το πάθημα και επανέλαβαν το θανάσιμο αμάρτημα που τους άφησε ξανά εκτός πυλών.

Τι κι αν επιστράτευσαν κατοχή και επιθετική πρωτοβουλία, τι κι αν εμφανίστηκαν παραγωγικοί μπροστά από τα αντίπαλα καρέ; Οι Ιταλοί δεν κατάφεραν να βρουν την πεμπτουσία μέσα σε 32 τελικές και ο άγραφος νόμος του ποδοσφαίρου έμελλε να τους τιμωρήσει. Στο 90+2΄η θεϊκή επιφοίτηση του Τραϊκόφσκι ολοκλήρωσε το πεπρωμένο και χάρισε την πιο απρόσμενη νίκη στη Βόρεια Μακεδονία. Μια νίκη που της παρέχει ελπίδα για παρουσία στα γήπεδα του Κατάρ και που αναμφίβολα αποτελεί ένα νέο, λαμπρό κεφάλαιο στην παραμυθένια της ιστορία.

Τα λάθη που... κρύφτηκαν κάτω από το χαλί

Για την Ιταλία ωστόσο αρχίζει ένας νέος φαύλος κύκλος εσωστρέφειας και αυτοκριτικής. Δυο στοιχεία που πιθανότατα αν είχαν έρθει λίγο νωρίτερα θα μπορούσαν να είχαν σώσει τους Ατζούρι από αυτόν απρόσμενο εφιάλτη. Ο τελικός του Euro άλλωστε ήταν το σημείο της κορύφωσης, αλλά ύστερα άρχισαν να γίνονται αισθητά τα πρώτα σημάδια μιας νομοτελειακής κατηφόρας. Από τη φάση των προκριματικών κιόλας, αυτή η δίψα για την κορυφή έδειχνε να φθείρεται. Ήταν ο Αρίγκο Σάκι που με μια κραυγή αγωνίας προσπαθούσε να κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου. «Η κατάκτηση του Euro κατά κάποιο τρόπο τους άδειασε» μονολογούσε μπροστά από τον τηλεοπτικό φακό μετά το φινάλε του προκριματικού γύρου.

Μιας αλληλουχίας αγώνων που τους βρήκε να τερματίζουν δεύτεροι πίσω από την Ελβετία και να τους οδηγεί στον δύσβατο και λιτό από τυμπανοκρουσίες, δρόμο των μπαράζ. Στην πραγματικότητα, τα σημάδια είχαν γίνει πρόδηλα από το δεύτερο μισό του 2021. Ακόμα κι αν ήταν υφέρποντα. Αδιόρατα προς το γυμνό μάτι και ιδίως των Ιταλών που ήταν ακόμα μεθυσμένοι από το νέκταρ της επιτυχίας. Ο κυνισμός ωστόσο που προτάσσει το σύγχρονο ποδόσφαιρο προειδοποιούσε για ορισμένες δυσλειτουργίες που δυνητικά θα μπορούσαν να φέρουν Ιταλία προ των ευθυνών της. Δυσλειτουργίες που εντοπίζονταν κυρίως στην επιθετική γραμμή της ομάδας, η οποία αδυνατούσε να μετατρέψει την υπεροχή της σε γκολ.

Τα περιβόητα χαμένα πέναλτι του Ζορζίνιο στα δυο ματς με την Ελβετία είναι ένα μέρος της αλήθειας, όμως δεν εξηγούν καθολικά την κατάρρευση. Αντιθέτως, ολόκληρη η έκθεση του αποκλεισμού φάνηκε και συνάμα ξεγύμνωσε τις ανασφάλειες των Ιταλών απέναντι στη Βόρεια Μακεδονία. Εκεί όπου αδιαμφισβήτητα κυριάρχησαν, απείλησαν, άγγιξαν γκολ και πρόκριση, δίχως ωστόσο κανένα αποτέλεσμα. Αυτό το contrast όμως παραδόξως έχει αιτιολογία. Στην Ιταλία λείπει η λάμψη του παρελθόντος, εκείνο το ασυγχώρητο πόδι που θα έστελνε τη μπάλα στα δίχτυα, με τέχνη, δύναμη ή ξερή ορμή. Ιμόμπιλε, Μπεράρντι, Ινσίνιε, Ρασπαντόρι αποδείχθηκαν κατώτεροι των περιστάσεων και σε συνδυασμό με τον τραυματισμό του Φεντερίκο Κιέζα, οι συνέπειες ήταν καταστροφικές.

Για κάθε τέλος ωστόσο ξημερώνει και μια αυγή. Ένα νέο ξεκίνημα που συγκεντρώνει πολλά ερωτηματικά αλλά και ισάριθμες ελπίδες. Σε αντίθεση με το χάλι που παρέλαβε ο Μαντσίνι τον Μάιο του 2018, η Ιταλία πλέον έχει καταφέρει να δομηθεί πάνω σε σταθερές αρχές. Αποτελεί μια ομάδα με αρχή, μέση και τέλος, ικανή να σηκώσει κεφάλι και να επιστρέψει ξανά στη διεκδίκηση στόχων. Αρκεί να προβεί στις απαραίτητες τομές και διορθωτικές κινήσεις. Αρκεί να σηκώσει και πάλι το βλέμμα της ψηλά. Και είναι στο χέρι του οραματιστή της να αποτρέψει ανάλογες ηττοπαθείς δηλώσεις αλά... Ζορζίνιο και να δείξει το δρόμο για μια νέα εποχή. Είτε εκείνος θα λέγεται Ρομπέρτο Μαντσίνι, είτε το όνομα του ακόμα περιμένει να αποκαλυφθεί...