• Η μεταμόρφωση και τα άλματα προόδου
• Οι «εσωτερικοί» εξτρέμ και τέχνη του οφσάιντ
• Το... καμπανάκι και η ελαστικότητα των ορίων της

Παρέλαβε ένα σύνολο που, υπό τις οδηγίες του Τζέραρντ, θύμιζε περισσότερο... συνονθύλευμα, παρά ομάδα, και βρισκόταν χωμένη στη ζώνη του υποβιβασμού. Περίπου 14 μήνες μετά, η Άστον Βίλα του Ουνάι Έμερι διανύει μια από τις καλύτερες περιόδους της σύγχρονης ιστορίας της και... ονειρεύεται πιο τολμηρά από ποτέ. Οι Βίλανς κάνουν πρωταθλητισμό στην Premier League και οι μεγάλες νίκες τους κόντρα στη Μάντσεστερ Σίτι και την Άρσεναλ αποτελούν τις σπουδαιότερες αποδείξεις, όχι τόσο λόγω αποτελεσμάτων, μα αύρας και εμφανίσεων.

Άλλωστε, μέσα στο 2023 η μοναδική ομάδα που έχει μαζέψει περισσότερους βαθμούς από τη Βίλα είναι η πρωταθλήτρια και τρεμπλούχος Σίτι. Ο Έμερι επανεφηύρε βασικές πτυχές του προπονητικού του εαυτού, η Άστον Βίλα μεταμορφώθηκε, βελτιώθηκε τρομακτικά και πιστεύει πως μπορεί να ξεπεράσει τα όριά της. Το Gazzetta με τη βοήθεια του Wyscout, της κορυφαίας πλατφόρμας ποδοσφαιρικής ανάλυσης, ρίχνει το βλέμμα του στη φοβερή πορεία της ομάδας από το Μπέρμιγχαμ, μιας ομάδας που δείχνει έτοιμη να ορίσει η ίδια τα όρια του δυνατού για τον εαυτό της.

Η μεταμόρφωση και τα άλματα προόδου

Είναι αλήθεια πως η πολύ καλή δουλειά του Βάσκου τεχνικού στη Βίλα είχε φανεί από την περυσινή σεζόν. Άλλωστε, από εκεί που... βολόδερνε στην ουρά, μπόρεσε να τερματίσει 7η και να βγει στην Ευρώπη. Αλήθεια όμως είναι επίσης πως τα κατάφερε... καβαλώντας το κύμα. Τι εννοούμε; Ότι την περυσινή σεζόν είδε την τύχη να της χαμογελά ουκ ολίγες φορές και αυτό άλλωστε, αποτυπώνεται στο ότι συγκέντρωσε συνολικά 7,2 περισσότερους βαθμούς από ό,τι θα έπρεπε με βάση τα Expected Points που είχε (προσδοκώμενοι πόντοι που υπολογίζονται με τη βοήθεια των υπέρ και κατά Expected Goals). Υπήρχαν ερωτηματικά αναφορικά με το αν η Βίλα είναι όντως καλύτερη από τους αντιπάλους της ή αν απλά έχει ρέντα.

Φέτος όμως, αυτά εξαφανίστηκαν. Γιατί η βελτίωσή της δεν αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης. Η ομάδα του Έμερι έχει ξεπεράσει κατά πολύ τον περυσινό της εαυτό, τόσο επιθετικά όσο και αμυντικά.

Πλέον δημιουργεί φάσεις αντάξιες με 1,98 Expected Goals ανά 90 λεπτά και δέχεται τελικές αξίας 1,10 xG. Ενώ πέρυσι τα ίδια νούμερα βρίσκονταν στο 1,34 και 1,31! Η διαφορά είναι απίθανη και ταυτόχρονη. Η Βίλα απειλεί αισθητά περισσότερο και απειλείται αισθητά λιγότερο και αυτό, σε σχέση με τις περυσινές της, επιδόσεις είναι εντυπωσιακό. Δεν είναι τυχαίο δε, πως αυτή τη στιγμή βρίσκεται στην 4η θέση του πίνακα και των υπέρ και των κατά της xG, ενώ το 2022/23 στις σχετικές κατατάξεις βρισκόταν κάτω από την πρώτη δεκάδα.

Εκτός αυτού βέβαια, έχει μπορέσει να γίνει και πιο κυριαρχική. Έχει κατοχή στο 58% (51% πέρυσι), αλλάζει περισσότερες πάσες (490 έναντι 416 πέρυσι) και δείχνει να «μεγαλώνει» ως ομάδα στο χορτάρι. Η σκληρή και συχνά πολυπρόσωπη άμυνα - χαρακτηριστική του Έμερι - είναι ακόμα εκεί, αλλά ο Βάσκος έχει μπορέσει να βάλει κι άλλα στοιχεία στο δικό του δημιούργημα και να το φτάσει ένα βήμα παραπέρα.

Οι «εσωτερικοί» εξτρέμ και τέχνη του οφσάιντ

Αξίζει πάντως να σταθούμε σε δύο - από τα πολλά - τρικ του Έμερι που έχουν φέρει την Άστον Βίλα στη θέση που είναι. Η ομάδα του Βάσκου φέρει την ταυτότητά του και η συνέπεια με την οποία παρουσιάζει μοτίβα και καταστάσεις στο χορτάρι είναι δηλωτική της δουλειάς που γίνεται. Μια από τις ιδιαίτερες σφραγίδες του, αφορά και τον τρόπο με τον οποίο αγωνίζονται οι εξτρέμ του.

Ο Έμερι έχει στη διάθεσή του παίκτες σαν τον Μούσα Ντιαμπί και τον Λίον Μπέιλι, κορυφαία εκρηκτικά εξτρέμ δηλαδή, αλλά επιλέγει μια διαφορετική οδό. Στα φτερά του δικού του 4-4-2 συχνά τοποθετεί τους... ΜακΓκιν και Τίλεμανς. Δύο οκτάρια δηλαδή και στην κορυφή ή πίσω από τον Γουότκινς έναν εκ των Μπέιλι ή Ντιαμπί. Ο στόχος ωστόσο είναι ξεκάθαρος. ΜακΓκιν και Τίλεμανς δεν κινούνται ως εξτρέμ, συγκλίνουν εσωτερικά με συνέπεια και αποδιοργανώνουν τον αντίπαλο δημιουργώντας: 1) υπεραριθμίες στο κέντρο για εξασφάλιση της κατοχής και της σωστής κυκλοφορίας, 2) χώρο στην πλάτη και στα πλάγια για τους δύο επιθετικούς που λατρεύουν να τρέχουν όπου υπάρχει αυτός.

Αυτό ακριβώς συνέβη και σε μια από τις καλύτερες στιγμές της Άστον Βίλα κόντρα στη Μάντσεστερ Σίτι, όπως φαίνεται παρακάτω. Οι παίκτες της κυκλοφορούν με υπομονή και χτίζουν την επίθεσή τους από πίσω, προκαλώντας την πίεση με... «Ντε Τσερμπικό» τρόπο. Οι Πολίτες πιέζουν και αφήνουν χώρο πίσω τους, τον οποίο ο Πάου Τόρες εκμεταλλεύεται, τροφοδοτώντας τον ΜακΓκιν που έχει έρθει εσωτερικά. Δείτε πόσο μέσα έχουν συγκλίνει τόσο ο Σκωτσέζος... εξτρέμ όσο και ο ομόλογός του, Τίλεμανς.

Ο Στόουνς αναγκάζεται να ακολουθήσει την, από έξω προς τα μέσα, κίνηση του ΜακΓκιν, ο οποίος τον αποφεύγει και παίζει τη μεγάλη μπαλιά στον χώρο, το ιδανικό σενάριο για Μπέιλι και Γουότκινς που έχουν βρεθεί σε μια κατάσταση 2v2. Και κάπως έτσι, ο Τζαμαϊκανός βγαίνει φάτσα με τον Έντερσον.

Αυτή η λειτουργία των ακραίων της Άστον Βίλα είναι ένα από τα πιο βασικά χαρακτηριστικά του παιχνιδιού της δημιουργικά φέτος. Αντίστοιχα, εντυπωσιακός είναι και ο συγκεκριμενοποιημένος τρόπος με τον οποίο παίζει την άμυνά της. Έτσι ώστε να κάνει αυτό που της αρέσει πιο πολύ από κάθε τι αμυντικά: Να βγάζει τον αντίπαλο οφσάιντ.

Για την ακρίβεια, η Άστον Βίλα είναι η ομάδα που βγάζει πιο συχνά από κάθε άλλη στην Ευρώπη τους αντίπαλους επιτιθέμενους οφσάιντ (4,6 φορές ανά 90 λεπτά). Και το κάνει γιατί παίζει εξαιρετικά τη γραμμή της. Δεν έχει την πιο υψηλή γραμμή, αλλά έχει την πιο... ευθεία και αυτό είναι που μετράει. Οι αμυντικοί της είναι άριστα προπονημένοι στο συγκεκριμένο κομμάτι και λειτουργούν άψογα, όπως στο παρακάτω παράδειγμα κόντρα στην Άρσεναλ, όπου η γλώσσα του σώματός τους μαρτυρά το εκούσιο της κατάστασης που αφήνει τους επιθετικούς των Κανονιέρηδων εκτεθειμένους.

Με αυτόν τον τρόπο, η Βίλα καταφέρνει να αδρανοποιεί τις επιθέσεις που δέχεται, να μικραίνει τους χώρους του γηπέδου και να πιέζει αποτελεσματικά και να πνίγει τους αντιπάλους. Είναι μια τακτική που έχει μεγάλο ρίσκο - πλέον μικρότερο λόγω του VAR - αλλά και μεγάλη επιβράβευση και η ομάδα του Έμερι την έχει... μαστεράρει. Τόσο που αποτελεί ένα από τα βασικά και πιο πολύτιμα χαρακτηριστικά του παιχνιδιού της.

Το... καμπανάκι και η ελαστικότητα των ορίων της

Είναι αναμφίβολα μια από τις πιο εντυπωσιακές ομάδες της φετινής σεζόν. Όμως αν υπάρχει κάτι γύρω από την Άστον Βίλα το οποίο δημιουργεί προβληματισμό, αυτό είναι η εικόνα και τα αποτελέσματά της μακριά από το «σπίτι» της. Το «Βίλα Παρκ» έχει μετατραπεί σε πραγματικό φρούριο. Η Βίλα τρέχει το μεγαλύτερο νικηφόρο σερί της ιστορίας της εντός έδρας (14 ματς) αλλά εκτός έδρας τα πράγματα είναι διαφορετικά.

Κάθε φετινό ανεπιτυχές αποτέλεσμά της έχει έρθει μακριά από το γήπεδό της και γενικότερα η εικόνα της δεν αποπνέει την ίδια κυριαρχικότητα και ισχύ εκτός έδρας. Ίσως αυτό να είναι ένα από τα ελάχιστα πράγματα, τα οποία ο Έμερι και οι παίκτες καλούνται να διορθώσουν αν θέλουν να φτάσουν όσο ψηλά ονειρεύονται.

Βέβαια τούτο είναι το φοβερό στην περίπτωση αυτής της ομάδας. Το γεγονός ότι μπορεί να στοχεύσει όσο ψηλά θέλει. Γιατί έχει αποδείξει πως ανάμεσα στα «θα ξεφουσκώσει» και τα «δεν μπορεί να το πάει μέχρι τέλους», εκείνη είναι που ορίζει τι είναι δυνατό για τον εαυτό της και τι όχι. Εκείνη τεντώνει τα όριά της και τα φτάνει εκεί που θέλει, σαν να είναι... ελαστικά, δίχως να διαλύονται. Και οι στόχοι και τα «μπορώ» της εξαρτώνται από την ίδια. Ίσως πρωταθλητισμός, ίσως έξοδος στο Champions League ή κατάκτηση ενός τροπαίου. Το σίγουρο πάντως είναι πως για αυτή την έκδοση της Άστον Βίλα του Ουνάι Έμερι δεν υπάρχουν πολλά πράγματα που φαντάζουν αδύνατα.