Αλβανία - Σερβία: Οταν το εκρηκτικό μείγμα ξεχειλίζει στο ποδόσφαιρο!

Tα Τίρανα βράζουν από προσμονή για έναν αγώνα που θα μπορούσε να γεμίσει το εθνικό στάδιο δέκα φορές. Οπως αναφέρει και ο Guardian, δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα να εντοπίσει κανείς τη σημαία της Αλβανίας με τον μαύρο δικέφαλο αετό σε στέκια κοντά στο γήπεδο. Μα το δεύτερο πανό που εμφανίστηκε, ήταν ακόμα πιο ηχηρό. Παρουσίαζε εκείνον τον χάρτη της «Μεγάλης Αλβανίας», το σύμβολο που, το 2014, έσπειρε διπλωματικό σεισμό κατά τη διάρκεια ενός αγώνα ποδοσφαίρου. Μέχρι το πρωί της Παρασκευής, εκείνη η σημαία είχε κατέβει από το club των οργανωμένων. Ίσως οι αρχές πέρασαν από το σημείο και προσπάθησαν να σβήσουν κάθε σπίθα πριν γίνει φωτιά, πριν επαναληφθεί η απόλυτη καταστροφή που ξέσπασε στο Βελιγράδι πριν από 11 χρόνια. Οι συνέπειες εκείνης της νύχτας ξεπέρασαν κατά πολύ τα σύνορα του ποδοσφαίρου· και όταν ο επαναληπτικός στην Ελμπασάν πέρασε ήρεμα, όλος ο κόσμος ανάσανε.

Όμως, το Δεκέμβριο, ήρθε το ταρακούνημα. Όταν η κλήρωση των προκριματικών του Μουντιάλ 2026 έφερε ξανά αντιμέτωπες τη Σερβία και την Αλβανία, τα πρόσωπα έπεσαν στις παλάμες. Παρά το βίαιο παρελθόν, και τις φρέσκες πληγές του πολέμου στο Κοσσυφοπέδιο, δεν υφίσταται ενεργή σύγκρουση. Ήταν, σχεδόν με μαθηματική βεβαιότητα, θέμα χρόνου να έρθει ξανά το ποδόσφαιρο να ταράξει τα νερά.

Και τώρα; Τώρα ρίχνουν στη μάχη τα πάντα. Περίπου 2.000 αστυνομικοί, ανάμεσά τους ειδικές δυνάμεις και αντιτρομοκρατικές μονάδες, θα βρίσκονται παρόντες στον πρώτο αγώνα του Ομίλου το Σάββατο το βράδυ. Επιπλέον, σύμφωνα με πηγές, 500 αστυνομικοί με πολιτικά θα είναι ανακατεμένοι με τους 22.500 θεατές. Οπαδοί της φιλοξενούμενης ομάδας; Απόντες. Αντι-drone εξοπλισμός εγκαθίσταται γύρω από το στάδιο, και οι «εφευρέτες» έχουν ήδη προειδοποιηθεί: «Αν σηκώσετε drone, θα καταρριφθεί».

Η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της Αλβανίας δεν έδωσε εισιτήρια σε οργανωμένους οπαδούς, αντί γι’ αυτό, έκανε κλήρωση ανάμεσα σε πάνω από 200.000 αιτήσεις και ανέβασε τις τιμές. Καθαρή προσπάθεια να εξουδετερώσουν την ένταση. Η ομάδα «Tifozat Kuq e Zi», oι Ultras της εθνικής, εξοργίστηκαν. Κατήγγειλαν «οργανωμένη φάρσα εναντίων των μη προνομιούχων…». Θα κάνουν δική τους συγκέντρωση στον Πύργο των Τιράνων, 400 μέτρα από το στάδιο, όπου θα στηθεί γιγαντοοθόνη. Στη μαύρη αγορά, τα εισιτήρια… ξεπέρασαν τα 1200 ευρώ. Το μεσημέρι της Παρασκευής, οι παίκτες της Σερβίας έφτασαν στο ξενοδοχείο τους, ένα χιλιόμετρο από το κέντρο των Τιράνων. Ένοπλοι της RENEA, της αλβανικής αντιτρομοκρατικής, φρουρούσαν τα λεωφορεία που έφτασαν συνοδεία από το αεροδρόμιο. Το πρώτο βήμα ενός επιχειρησιακού σαββατοκύριακου ολοκληρώθηκε ομαλά.

Αν όλα συνεχίσουν έτσι, ίσως το φάντασμα της 14ης Οκτωβρίου 2014 αρχίσει να ξεθωριάζει. Tι είχε συμβεί τότε;

Η πιο εκρηκτική στιγμή αυτής της έντονης αντιπαλότητας εκτυλίχθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2014, σε έναν προκριματικό αγώνα του Euro 2016 στο Βελιγράδι. Σε έναν ήδη φορτισμένο και γεμάτο ένταση αγώνα, ένα drone έκανε την εμφάνισή του, μεταφέροντας μια σημαία που απεικόνιζε τον χάρτη της «Μεγάλης Αλβανίας», ένα εθνικιστικό, προκλητικό σύμβολο, πυροδοτώντας μνήμες και πάθη.

Η εισβολή του drone σήμανε την αρχή ενός αληθινού χάους. Όταν έφτασε αρκετά χαμηλά, ο Στέφαν Μίτροβιτς, κατάφερε να το πιάσει, και ο συμπαίκτης του, Νεμάνια Γκούντελι, άρπαξε τη σημαία και την κατέβασε. Η ενέργεια αυτή, όμως, εξόργισε τους Αλβανούς παίκτες, που «όρμησαν» στον Μίτροβιτς. Ξέσπασαν βίαιες συγκρούσεις μεταξύ των παικτών, οι οπαδοί των Σέρβων κατέκλυσαν τον αγωνιστικό χώρο, εκτοξεύτηκαν φωτοβολίδες και ο αγώνας διακόπηκε βίαια στο 41ο λεπτό, μέσα σε ένα κλίμα πλήρους αναταραχής και φόβου.

Ποιος θα ξεχάσει το όνομά του Ισμαήλ Μορίνα, του «εκτελεστή του σχεδίου», που όταν παραδέχτηκε την ευθύνη για το περιστατικό του 2014, στέφθηκε ήρωας του έθνους. Κι όμως, δεν ήταν μόνος. Είχε συνεργό, έναν τύπο που μέχρι σήμερα προτιμάει τη σιωπή και τη σκιά. Η δημόσια εξομολόγηση του Μορίνα είχε τίμημα. Τον συνέλαβαν λίγο πριν την επίσκεψη της Σερβίας το 2015 για παράνομη κατοχή όπλων. Μετά φυλακίστηκε σε Κροατία και Ιταλία, όπου έχει άδεια παραμονής, με ένταλμα από τη Σερβία μέσω Interpol. Μα ξαναγύρισε. Το 2023, στον αγώνα με την Τσεχία, τον σήκωσαν ψηλά στις εξέδρες, άλλαξε φανέλα με τον σκόρερ Γιασίρ Ασάνι. Πρόσφατα τον είδαν σε ματς εντός συνόρων. Τώρα; Στο κατώφλι του Σαββάτου, τα social του έχουν εξαφανιστεί. Αν τον ξέρει κάποιος, δεν λέει τίποτα. Λογικά δεν θα τολμήσει καν να πλησιάσει το γήπεδο.

Η Έρευνα του Gazzetta για τον Χουλιγκανισμό

Η UEFA, θέλοντας να τιμωρήσει την όλη κατάσταση, αρχικά κατέγραψε νίκη 3-0 υπέρ της Σερβίας, αλλά επέβαλε αυστηρότατες κυρώσεις, μεταξύ των οποίων αφαίρεση βαθμών και αποκλεισμό φιλάθλων από τα επόμενα παιχνίδια, αποτέλεσμα της ανεξέλεγκτης βίας.

Εννέα μήνες αργότερα, το Διαιτητικό Δικαστήριο Αθλητισμού (CAS) ανέτρεψε τα δεδομένα: καταλόγισε ευθύνες στη Σερβία για αποτυχία στη διασφάλιση της ασφάλειας και έδωσε τη νίκη στην Αλβανία με 3-0, πυροδοτώντας νέες αντιδράσεις. Η σερβική ηγεσία καταδίκασε την απόφαση ως αντιφατική και άδικη, ενώ οι Αλβανοί οπαδοί την υποδέχτηκαν με πανηγυρισμούς, ως μια συμβολική, πολιτική νίκη.

Το περιστατικό με το drone ήταν η ζωντανή απόδειξη ότι οι ποδοσφαιρικές αναμετρήσεις ανάμεσα σε Σέρβους και Αλβανούς δεν είναι απλά αθλητικά γεγονότα, αλλά πεδία αιχμηρής εθνοτικής σύγκρουσης, πολιτικής προπαγάνδας και συμβολικής βίας, που θρέφουν και αναπαράγουν την τοξική αντιπαλότητα ανάμεσα στις δύο πλευρές.