Μάρτον Εστερχάζι στο Gazzetta: «Είμαι πολύ μικρός στην ιστορία της ΑΕΚ, αλλά στην Ελλάδα ένιωσα για πρώτη φορά σταρ!»

Μάρτον Εστερχάζι στο Gazzetta: «Είμαι πολύ μικρός στην ιστορία της ΑΕΚ, αλλά στην Ελλάδα ένιωσα για πρώτη φορά σταρ!»

Νότης Χάλαρης

«Βροχή – χαλάζι - Μάρτον Εστερχάζι!». Ένα σύνθημα που έμεινε μέσα στις δεκαετίες και ένα όνομα που κατάφερε να συνδέσει το όνομά του με την ΑΕΚ παρότι δεν έμεινε για πολλά χρόνια στην Ενωση.

Προερχόμενος από την Ουγγαρία ως πρωταθλητής με την Χόνβεντ και διεθνής με την εθνική ομάδα, ο Μάρτον Εστερχάζι προσαρμόστηκε γρήγορα στα νέα δεδομένα και ήταν μέρος της εξαιρετικής επίθεσης της Ένωσης με Θωμά Μαύρο και Χόκαν Σάντμπεργκ.

Ήταν Δεκέμβρης του 1984 όταν η ΑΕΚ κατάφερε να αποκτήσει τον Ούγγρο επιθετικό, ο οποίος πέτυχε συνολικά 16 γκολ σε 54 συμμετοχές με τους «κιτρινόμαυρους» και έγινε ένας εκ των πιο ποιοτικών ποδοσφαιριστών που πέρασαν από τα ελληνικά γήπεδα εκείνη την εποχή.

Το γεγονός ότι τον Δεκέμβρη του 1987 μετακόμισε στον Παναθηναϊκό δεν άλλαξε τίποτα ως προς την αγάπη που ένιωθε εκείνος για την ΑΕΚ και αντίστοιχα οι φίλοι της για εκείνον. Ήταν μέλος της αποστολής της Ουγγαρίας στο Μουντιάλ του 1986 και συνολικά έπαιξε σε 29 παιχνίδια με το εθνόσημο έχοντας 11 τέρματα στο ενεργητικό του.

Το Gazzetta βρέθηκε στην Βουδαπέστη και συνάντησε τον 67χρονο, πλέον, παλαίμαχο ποδοσφαιριστή. Ο ίδιος μίλησε για τη ζωή του, τις εικόνες που έχει στο μυαλό του από την εποχή πριν παίξει στην ΑΕΚ, τον τρόπο που ήρθε στην Ελλάδα αλλά και τις αναμνήσεις που έχει κρατήσει.

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗ ΒΟΥΔΑΠΕΣΤΗ: ΝΟΤΗΣ ΧΑΛΑΡΗΣ

image

«Στην πρώτη μου χρονιά στη Χόνβεντ, η ομάδα κατέκτησε το πρωτάθλημα μετά από 25 χρόνια»

- Πείτε για τα πρώτα σας βήματα στο ποδόσφαιρο...

«Από τότε που γεννήθηκα δεν υπήρχε κάτι άλλο για εμένα. Μόνο το ποδόσφαιρο. Στον δρόμο, στα πάρκα, παίζαμε ποδόσφαιρο. Είμαστε τέσσερα αδέρφια, αγόρια στην οικογένεια και παίζαμε με φίλους. Είχαμε βρει ένα ωραίο σημείο κοντά στο σπίτι μας και όταν μεγαλώσαμε λίγο περισσότερο γραφτήκαμε σε μία τοπική ακαδημία. Κάπως έτσι ξεκίνησα. Εγώ δεν ήμουν ποτέ το παιδί που έλεγε ότι θέλει να γίνει σαν τον Κρόιφ ή τον Μαραντόνα. Απλώς μου άρεσε το ποδόσφαιρο, δεν είχα σκεφτεί κάτι περισσότερο.

Ξεκινήσαμε από χαμηλές κατηγορίες και σιγά-σιγά ανέβηκα. Στα 19 μου έπαιξα στη δεύτερη κατηγορία και τότε σκέφτηκα ότι μπορώ να βγάλω λεφτά από το ποδόσφαιρο. Μέχρι τότε ήμουν ερασιτέχνης. Ακολούθησε η μεταγραφή στην πρώτη κατηγορία και σιγά-σιγά ανέβαινα».

- Είχατε κάποιο είδωλο;

«Δεν είχα κάποιο είδωλο αλλά εντάξει σε όλους άρεσε ο Πούσκας και γενικά αυτή η "Χρυσή ομάδα" που λέμε της Ουγγαρίας. Δεν ήταν μόνο αυτός, απλά εκείνος ήταν ο πιο γνωστός. Αλλά δεν είχα ποτέ κάποιο είδωλο. Τότε δεν είχαμε τηλεόραση ή τηλέφωνο. Ό,τι ξέραμε ήταν από εφημερίδες».

- Επαγγελματικά ποια ήταν η πορεία σας στην αρχή;

«Πήγα στη Φερεντσβάρος, μετά ως δανεικός στη δεύτερη κατηγορία και έπειτα ήρθε η μετακίνηση στη Χόνβεντ. Εκεί αρχίζει για εμένα η καριέρα μου γιατί έπαιξα στη μεγάλη κατηγορία, μετά από πέντε μήνες με κάλεσαν και στην Εθνική Ουγγαρίας και ξεκίνησε η ανοδική πορεία».

- Και φτάνουμε στη Χόνβεντ όπου ανεβάσατε τις "μετοχές" σας...

«Πάντα κάνουμε πλάκα με τους συμπαίκτες μου από τότε στη Χόνβεντ. Όταν πήγα εγώ, την ίδια χρονιά πήραμε το πρωτάθλημα για πρώτη φορά μετά από 25 χρόνια! Τους έλεγα "εντάξει, κάνατε μία προσπάθεια αλλά όταν ήρθα εγώ το πήρατε" (γέλια). Ήταν κάτι πολύ ξεχωριστό αυτό. Είναι το κάτι άλλο. Είχαμε πολύ καλή ομάδα».

- Περιγράψτε μου πώς ζήσατε εκείνο το πρωτάθλημα...

«Κοίτα, η Χόνβεντ είναι μία από τις μεγαλύτερες και πιο ιστορικές ομάδες της Ουγγαρίας. Η Φερεντσβάρος, η Ουίπεστ, η Βάσας και η ΜΤΚ είναι το ίδιο. Τέτοιες ομάδες είναι κορυφή και έχουν μεγάλη ιστορία. Η Χόνβεντ είχε πάντα εξαιρετικούς παίκτες αλλά δεν μπορούσε να κερδίζει τα πρωταθλήματα. Το 1955 ήταν το τελευταίο. Πρέπει να γνωρίζεις επίσης ότι τότε είχαμε κομμουνισμό και η Χόνβεντ είναι από την πλευρά του στρατού.

Θυμάμαι όταν ήρθαν οι στρατιώτες και ρωτούσαν γιατί δεν κερδίζαμε. Και τους εξηγούσαμε πως αυτό είναι το ποδόσφαιρο. Δεν είχαμε μεγάλη πίεση αλλά έπρεπε να το κατακτήσουμε. Μετά τον πρώτο τίτλο, τον κερδίσαμε άλλες δύο φορές».

image

«Η ΑΕΚ είχε έρθει να δει άλλον παίκτη και από εκείνο το ματς, διάλεξε εμένα»

- Ποιο από τα τρία ήταν το πιο ξεχωριστό για εσάς;

«Το πρώτο, του 1980. Το τελευταία παιχνίδι που νικήσαμε, περίπου 20.000 κόσμος μπήκε στο γήπεδο και έτρεχε παντού να πανηγυρίσει. Έπεφταν πάνω μας, μας έπαιρναν τις φανέλες. Τότε δεν είχαμε άλλες φανέλες κιόλας, παίζαμε με δύο όλο τον χρόνο, μία κοντομάνικη και μία μακρυμάνικη. Δεν είναι όπως τώρα, που για εσάς ακούγεται έκπληξη αλλά τότε είχαμε μάξιμουμ τρεις. Σκέψου ότι αν την έχανες, ο ένας αριθμός από το 1 μέχρι το 11 έλειπε μετά (γέλια)».

- Θυμάστε και τα παιχνίδια κόντρα στη Ρεάλ Μαδρίτης;

«Στο πρώτο παιχνίδι θυμάμαι ήταν με την Σπόρτινγκ Λισσαβόνας που προκριθήκαμε και μετά ήρθε η Ρεάλ Μαδρίτης. Δεν θα ξεχάσω ποτέ μία συγκεκριμένη στιγμή. Ήταν το σκορ 1-0 και είμαι μόνος μου προς την εστία και έρχεται ο Καμάτσο από πίσω και με ένα δυνατό τάκλιν με γκρέμισε στην περιοχή. Και ο διαιτητής... δεν ξέρω, κοιτούσε αλλού μάλλον (γέλια). Είναι το μεγαλύτερο πέναλτι που μου έχουν κάνει στη ζωή μου. Δεν έκανα θέατρο, δεν είναι ότι με χτύπησε λίγο... ήρθε από πίσω και με γκρέμισε. Όλοι περιμέναμε να ακούσουμε το σφύριγμα για πέναλτι και ο διαιτητής δεν έδωσε τίποτα. Το σκορ ήταν 1-0 και εν τέλει χάσαμε 2-0».

- Είχατε παίξει και αντίπαλος με την ΑΕΛ...

«Είχαμε παίξει πολύ άσχημα στο πρώτο παιχνίδι. Όταν χάνεις 2-0 είναι πολύ δύσκολη η ρεβάνς και αν τυχόν φας ένα γκολ στο δεύτερο παιχνίδι, τότε πρέπει να βάλεις τέσσερα. Στην έδρα μας ήταν γεμάτο το γήπεδο, ο Ντάικα έκανε τρομερό παιχνίδι και πέτυχε χατ-τρικ. Δεν ήταν σπουδαίο το γήπεδο της Λάρισας. Ήταν σαν χωριό τότε η περιοχή ενώ εμείς στη Βουδαπέστη είχαμε πολύ καλά γήπεδα».

- Με την ΑΕΚ ποιο είναι το μεταγραφικό story;

«Η ΑΕΚ ήρθε να δει τον Άντραζ Τόροτσικ. Ήταν από τους κορυφαίους παίκτες της ηλικίας μου. Ήταν από τα μεγαλύτερα ονόματα και θυμάμαι ότι η διοίκηση της ΑΕΚ ήρθε στην Ουγγαρία για τον Τόροτσικ ης Ουίπεστ. Παίξαμε ένα τουρνουά στο Ουίπεστ όπου είχε πάρει μέρος η Χόνβεντ. Η Ουίπεστ λοιπόν φορούσε ροζ φανέλες και εμείς είχαμε κόκκινες. Ο Άντραζ έπαιζε φορ όπως και εγώ. Το ματς ήταν Τετάρτη, ο Άντραζ μπορούσε να παίξει μία φορά καλά όλη την εβδομάδα. Τότε δεν ήταν η... μέρα του λοιπόν (γέλια) και αντίθετα εγώ ήμουν εξαιρετικός. Έβαλα δύο γκολ, νικήσαμε και μετά μιλήσαμε. Μου παραδέχθηκαν ότι ήρθαν για τον Άντραζ στην αρχή αλλά τελικά εντυπωσιάστηκαν με εμένα (γέλια). Ήμουν τυχερός γιατί θεωρώ ότι ο Τόροτσικ ήταν από τους κορυφαίους παίκτες και εγώ ούτε τα... παπούτσια του δεν μπορούσα να καθαρίζω. Ήταν μεγάλο αστέρι.

Αλλά εκείνη τη μέρα εγώ έπαιξα καλά, εκείνος όχι. Ευχαρίστησα τους αντίπαλους αμυντικούς κιόλας (γέλια). Και έτσι πήρα στην ΑΕΚ συμβόλαιο για δύο χρόνια. Ήταν έκπληξη για εμένα γιατί τότε είχαμε κομμουνισμό όπως σου είπα. Για να φύγεις από την Ουγγαρία να παίξεις αλλού χρειαζόσουν άδεια. Αρκετοί είχαν φύγει χωρίς και είχαν τιμωρίες από την UEFA. Έπρεπε να είσαι άνω των 30 ετών και με πάνω από 25 συμμετοχές στην εθνική ομάδα. Σιγά-σιγά αυτό κατέβηκε και το 1983 έφυγε ο πρώτος που ήταν 28 ετών.

Οι άλλοι ήταν πάνω από 30 ετών και δεν ήταν εύκολο να αλλάξεις ομάδα γιατί μέχρι να προσαρμοστείς, να καταλάβεις τι γίνεται χρειαζόταν χρόνος. Εγώ ήμουν ο δεύτερος που έφυγα κάτω των 30 ετών (28,5 ετών). Ήταν μεγάλη έκπληξη για εμένα γιατί δεν περίμενα να φύγω. Υπήρχαν αρκετοί παίκτες ακόμα μπροστά μου. Τύχη πρέπει να έχουμε...».

image

«Στην πρώτη μου προπόνηση με την ΑΕΚ δεν είχα ποδοσφαιρικά παπούτσια μαζί μου»

- Ήταν πιο δύσκολα με τον κομμουνισμό...

«Όλα ήταν από το κράτος, ήταν από πάνω... έτσι ήταν βέβαια, δεν μπορώ να πω κάτι πάνω σε αυτό».

- Ήταν εύκολη η απόφαση να έρθετε στην ΑΕΚ;

«Κοίτα, στην αρχή ήμουν μόνος μου. Έμενα σε ένα διαμέρισμα αλλά δεν ήταν δύσκολο να προσαρμοστώ. Έχω ακόμα φίλους στην Αθήνα οι οποίοι τότε με βοήθησαν πολύ και για εμένα μου έκανε καλό που μέσα σε 2-3 μέρες έπαιξα. Θυμάμαι πρώτο παιχνίδι με Εθνικό που παίξαμε στη Ν. Φιλαδέλφεια και είχα φτιάξει και ένα γκολ. Μετά δεύτερο παιχνίδι ήταν το ντέρμπι με τον Ολυμπιακό, κερδίσαμε 1-0 και πάλι με ασίστ δική μου, ο Θωμάς σκόραρε και πήραμε τη νίκη. Είχα παίξει πολύ καλά. Η τύχη για εμένα ήταν ότι δεν τραυματίστηκα ποτέ, είχα πολύ καλή φυσική κατάσταση, ήμουν γρήγορος και έπαιξα σε μία νέα θέση».

- Τι εννοείτε ότι παίξατε σε νέα θέση;

«Εγώ πάντα έπαιζα ως κυνηγός. Πριν το πρώτο παιχνίδι, θυμάμαι ο Μαύρος ήταν αρχηγός και με μεταφραστή με ρώτησε: "Τι θέση παίζεις;" εγώ του απάντησα ότι έπαιζα φορ. Μου απάντησε ότι εκεί έπαιζε ο Σάντμπεργκ. Δεν είχα πρόβλημα και του είπα να παίξω δεξιά. "Α, δεξιά δεν γίνεται γιατί παίζει ο Δίντσικος" μου απαντάει. Μετά κατάλαβα ότι κάτι δεν πάει καλά και τότε για πλάκα του λέω να παίξω αριστερά. Και τότε μου είπε ο Μαύρος ότι έπαιζε εκείνος εκεί (γέλια). Και εγώ γυρνάω και λέω "Γιατί κάνετε αστειάκια με εμένα; Αν όλες οι θέσεις είναι κλεισμένες, γιατί με ρωτάτε;". Και κάπως έτσι έπαιξα ως 10άρι! Δεν είχα ξαναπαίξει σ' αυτή τη θέση αλλά τελικά μου άρεσε πολύ. Ήμουν ελεύθερος, πολύ τρέξιμο, έκανα σουτ, έδινα πάσες. Η πλάκα ήταν όταν γύρισα στην εθνική ομάδα, έπαιζα εκεί ως αριστερός εξτρέμ. Σε άλλη θέση, αλλά εντάξει, δεν είχα πρόβλημα (γέλια)».

- Γενικά τι θυμάστε από την πρώτη σας προπόνηση στην ΑΕΚ;

«Την πρώτη φορά που πήγα για προπόνηση στο γήπεδο, δεν ήξερα αν θα έκανα προπόνηση! Σκέψου, μου το είπαν τελευταία στιγμή ότι θα πάμε. Ήταν περίπου 3 με 4 χιλιάδες φίλαθλοι σ' εκείνη την προπόνηση αλλά δεν είχα ποδοσφαιρικά παπούτσια (γέλια). Δεν μου είχαν πει να έχω μαζί μου! Ευτυχώς, είχα ένα παπούτσια adidas για τρέξιμο και ένα τζιν. Και πήγα στο γήπεδο να κάνω προπόνηση αλλά φορούσα 46 νούμερο. Ο κ. Μιχάλης, ο φροντιστής. τρελάθηκε όταν του είπα το νούμερο και μου έδωσε ένα 44 και τα δάκτυλα ήταν μαζεμένα (γέλια). Τι να έκανα; Έχω φωτογραφίες που έκανα προπόνηση με running shoes. Αυτή ήταν η πρώτη προπόνηση με την ΑΕΚ».

- Πρώτη ελληνική λέξη;

«Μ@@@@ (γέλια). Μέσα στα αποδυτήρια άκουγα συνέχεια αυτή τη λέξη. "Άντε ρε μ@@@" ο ένας, "άσε με ρε μ@@@@" ο άλλος. Έλεγα τι είναι μ@@@@; και έτσι το έμαθα. Δεν το μαθαίνεις από δάσκαλο αυτό, μόνο στα αποδυτήρια και στο δρόμο».

- Με τους άλλους παίκτες πώς ήταν στην αρχή η σχέση σας;

«Δεν είχα τόσο μεγάλο όνομα όπως άλλοι. Με ήξεραν λόγω του ότι είχα πάρει πρωταθλήματα στην Ουγγαρία και επειδή είχα παίξει στην εθνική ομάδα. Εγώ για παράδειγμα ήξερα τον Θωμά Μαύρο αλλά εκείνος δεν με ήξερε. Όμως γρήγορα με έμαθαν. Μετά από δύο προπονήσεις μπήκα και έπαιξα, δεν ήμουν ο παίκτης που χρειάστηκε να περιμένουν. Κερδίσαμε ένα ματς, κερδίσαμε δύο και μετά η ψυχολογία ήταν στα ύψη. Για εμένα έχει έρθει δημοσιογράφος όταν ήμουν στην Ελλάδα και μου έχει πει "δεν νιώθεις άσχημα που εσύ παίζεις και ένας Έλληνας δεν παίζει;". Και του απάντησα: "Θεωρώ πως ο προπονητής δεν είναι τρελός. Αν ο Έλληνας ήταν καλύτερος από εμένα, σίγουρα αυτός θα έπαιζε, όχι εγώ. Αλλά παίζω εγώ και η ΑΕΚ με πήρε γιατί χρειάστηκε έναν παίκτη να βοηθήσει την ομάδα". Τότε επιτρέπονταν μόλις δύο ξένοι, όχι δέκα σε ολόκληρο το ρόστερ».

ελλάδα

image

«Δεν το πίστευα όταν είδα γεμάτο το ΟΑΚΑ για το ντέρμπι με τον Ολυμπιακό με βροχή και κρύο»

- Ποιο ντέρμπι θυμάστε πιο έντονα;

«Είχαμε πολλά ντέρμπι γιατί τα παίξαμε στο ΟΑΚΑ. Το πρώτο μου ήταν με τον Ολυμπιακό και θυμάμαι ότι είχε ρίξει πολύ βροχή. Πάντα μία μέρα πριν το ματς μέναμε στο ξενοδοχείο και την Κυριακή κάναμε μία βόλτα... Και με την βροχή ρώτησα, "πόσα άτομα θα έρθουν στο γήπεδο; Με τόση βροχή δεν αφήνω ούτε τον σκύλο μου να βγει έξω". Είχε και κρύο. Μου είπαν ότι θα είναι γεμάτο και είπα "Είσαι τρελός; Στην Ουγγαρία είναι 1000 άτομα σε τέτοιες συνθήκες". Και τελικά ήταν γεμάτο το γήπεδο! Δεν το πίστευα (Στις 30/12/1984, όταν βρέθηκαν 72.153 οπαδοί στο ΟΑΚΑ και η ΑΕΚ νίκησε με 1-0). Είχαμε παίξει πολύ καλά με Παναθηναϊκό, με Ολυμπιακό. Είχαμε ντέρμπι στη Θεσσαλονίκη με τον ΠΑΟΚ όταν μας είχαν κλέψει το πρωτάθλημα (η βαθμολογία εκείνη την περίοδο ήταν, 1ος ο ΠΑΟΚ με 46 βαθμούς, ισοβαθμία Παναθηναϊκού και ΑΕΚ με 43 βαθμούς και ο Ολυμπιακός με 42 βαθμούς»

- Δηλαδή;

«Αυτό το θυμάμαι ακόμα. Ήταν το 1985, ήμασταν μπροστά στο σκορ με 1-0, έβαλα κανονικό γκολ και ξαφνικά... οφσάιντ. Μετά έγινε 1-1 και αν ήταν 2-0 για εμάς, τότε θα μπορούσαμε να πάρουμε το πρωτάθλημα. Αλλά δεν πειράζει. Είναι κρίμα που δεν κερδίσαμε το πρωτάθλημα με αυτή την ομάδα τότε. Παίξαμε UEFA Cup αλλά καμία από τις δύο φορές δεν ήμασταν τυχεροί (γέλια)».

- Θα αναφέρεστε στις Ρεάλ Μαδρίτης και Ίντερ...

«Ε, ναι (γέλια). Δεν υπήρχαν pots τότε και τη μία πέσαμε πάνω στη Ρεάλ Μαδρίτης και την άλλη στην Ίντερ. Ήταν μεγάλες ομάδες, με μεγάλα ονόματα που ήρθαν. Είναι διαφορετικό και λίγο περίεργο. Χωρίς να θέλω να προσβάλλω την ΑΕΛ ή τον Διαγόρα αλλά την Κυριακή παίζεις με τη Ρόδο και την Τετάρτη με τη Ρεάλ Μαδρίτης. Ένας ποδοσφαιριστής περιμένει τέτοια παιχνίδια. Όπως περίμενα και εγώ να φτάσω μέχρι το Μουντιάλ... Ο στόχος κάθε παίκτη».

- Πείτε μας για το Μουντιάλ. Πώς ήταν να παίζετε σε τέτοια διοργάνωση;

«Για έναν ποδοσφαιριστή να παίξει στο Μουντιάλ είναι πάρα πολύ δύσκολο. Προκριματικά, πολλές ομάδες, λίγες χώρες που θα περάσουν και μετά να είσαι και στις κλήσεις. Και τώρα ακόμα είναι πολύ δύσκολο. Τότε στα προκριματικά είχαμε κάνει εντυπωσιακή πορεία στον όμιλο με Αυστρία, Ολλανδία και Κύπρο. Είχαμε νικήσει σε όλα, τερματίσαμε πρώτοι και χάσαμε μόνο στην τελευταία αγωνιστική από τους Ολλανδούς και με συνολικό σκορ 10-2. Ήταν όνειρο που έγινε πραγματικότητα γιατί για έναν ποδοσφαιριστή το να παίζει στο Μουντιάλ είναι η μεγαλύτερη επιτυχία. Είχαμε πολύ καλή ομάδα τότε από το 1984. Είχαμε νικήσει τη Γερμανία, την Ολλανδία, την Ισπανία, το Βέλγιο, τη Βραζιλία. Στα στατιστικά από πλευράς αποτελεσμάτων το 1985 ήμασταν πρώτοι στην Ευρώπη και τρίτοι στον κόσμο. Έτσι πήγαμε στο Μουντιάλ. Είχαμε ατυχία γιατί λόγω του σεισμού άλλαξε η χώρα που θα γινόταν η διοργάνωση και πήγαμε στο Μεξικό. Δεν ήταν εύκολο τόσο ψηλά και με τόση ζέστη στις 12 το μεσημέρι να παίξουμε, ήταν 40 βαθμοί. Ότι έγινε, έγινε βέβαια. Μόνο και μόνο η συμμετοχή ήταν κάτι μεγάλο».

- Εκείνη την περίοδο, πρόεδρος στην ΑΕΚ ήταν ο Αντρέας Ζαφειρόπουλος. Πώς ήταν ως χαρακτήρας;

«Ηταν ένας πολύ σωστός κύριος. Όταν έπαιξα πρώτη φορά, κατέβηκε στα αποδυτήρια και είχε ένα δώρο για τον καθένα για τα Χριστούγεννα. Ήταν ένα καλάθι με ποτό, φρούτα, καφέ... διάφορα. Μετά δεν τον ξαναείδα για δύο μήνες. Δεν ήταν ένας πρόεδρος που κατεβαίνει στα αποδυτήρια και φωνάζει. Δεν μπερδευόταν. Ήταν ο πρόεδρος. Ηξερε την αγορά αλλά δεν ήταν... μάστορας στο ποδόσφαιρο. Γι' αυτό είχαμε προπονητή, τεχνικό διευθυντή... αυτοί κάνουν κουμάντο και εκείνος ήταν πρόεδρος. Νομίζω μέσα σε δύο χρόνια να τον είδα 3-4 φορές... Μία φορά μας έκανε και το τραπέζι σε όλους τους παίκτες και μία φορά πήγαμε και στα μπουζούκια με άδεια μαζί.

Θα σου πω και μία ιστορία με τα μπουζούκια. Ήταν Δευτέρα. Απαγορευόταν κανονικά να είμαστε έξω μετά τις 11 το βράδυ και στα μπουζούκια το πρόγραμμα άρχιζε στις 11:30 (γέλια). Και πήγαμε έξω με κάποιους ποδοσφαιριστές και πήγαμε σε ένα μαγαζί όπου ο ιδιοκτήτης ήταν ΑΕΚτζής. Μόλις μας είδε, αμέσως ήρθε και μας χαιρέτησε. Αμέσως πήρε τηλέφωνο τον γενικό αρχηγό της ομάδας και του είπε ότι ήμασταν εκεί κατά τις 12.

Φαντάσου εκείνος ήρθε από το μαγαζί αλλά δεν τον είδαμε. Το επόμενο πρωί είχαμε προπόνηση στις 9. Εγώ είχα πάει από τις 8:30. Με φώναξαν να πάω στο γραφείο του Γκμοχ. Με ρωτούν λοιπόν πού ήμουν το περασμένο βράδυ. Η απάντησή μου ήταν λίγο αστεία. Τους είπα "Τσίτσικα μίτσικα", είναι ένα ουγγρικό τραγούδι για νανούρισμα (γέλια) δηλαδή ότι κοιμήθηκα. Και τότε απάντησε κάποιος που δεν θέλω να πω το όνομά του: "Άστο, ξέρουν τα πάντα". Δηλαδή γνωρίζουν πόσο ήπιαμε και πού ήμασταν. Και τότε νευρίασα και λέω: "Τότε γιατί με κοροϊδεύετε; Αφού ξέρετε, γιατί με ρωτάτε; Είμαστε μικρά παιδιά;". Μου έβαλαν πρόστιμο 10 χιλιάδες δραχμές, τη δεύτερη φορά θα πλήρωνα 100 χιλιάδες δραχμές και την τρίτη φορά... τέλος, θα έφευγα. Έτσι δεν ξαναπήγα στα μπουζούκια. Μόνο με άδεια μαζί με την ομάδα».

image

«Για αυτό έφυγα από την ΑΕΚ...»

- Γενικά κάνατε καλή ζωή;

«Έκανα καλή ζωή, ήμουν sportsman. Για παράδειγμα ήρθε ο προπονητής τερματοφυλάκων στο σπίτι μου μία Παρασκευή όταν έπρεπε στις 10 να είσαι σπίτι. Εγώ μετά την προπόνηση πήγα για να φάω και στις 6 ήμουν στο σπίτι, πού να πάω κιόλας; Έρχεται εκείνος ντροπαλός και του είπα: "Στον λόγο μου, εγώ είμαι πάντα σπίτι. Όχι απλώς στην ώρα μου αλλά και πιο πριν. Δεν θα με δεις ποτέ πιο αργά έξω". Και μετά του είπα πως όταν είναι να έρθει ξανά για να με δει, να μου το πει για να έχω παραγγείλει (γέλια). Δεν ξαναήρθε από τότε. Ήθελαν να μου κάνουν έλεγχο γιατί δεν είχα παιδί και γυναίκα εδώ».

- Πείτε μου για τη σχέση με τον Γκμοχ...

«Πάντα φώναζε πολύ. Εμένα μου έλεγε "kurwa Magyar" που σημαίνει "π@@@@" που είναι η ίδια βρισιά σε Πολωνία, Ουγγαρία και τις γύρω χώρες. Στην προετοιμασία του καλοκαιριού, είχαμε τρεις προπονήσεις κάθε μέρα ακόμα και αν παίζαμε το απόγευμα ματς. Ούτε ρεπό είχαμε, κάθε μέρα για τρεις εβδομάδες! Μία Κυριακή λοιπόν, του είπα: "Εσύ καθολικός, εγώ καθολικός, είναι Κυριακή και πρέπει να πάμε στην εκκλησία". Γύρισε και μου είπε: "Kurwa Magyar, αυτό είναι εκκλησία!" και μου έδειξε το γήπεδο. Είχαμε πολύ καλή επικοινωνία. Δουλέψαμε πολύ μαζί αλλά μπορώ να πω πως μετά από εκείνη την προετοιμασία, το καλοκαίρι του 1985, ήταν πολύ μεγάλη έκπληξη ότι δεν τραυματίστηκε κανείς. Σοβαρά το λέω αυτό... κάναμε προπόνηση στις 6:30 το πρωί, βάρη, μετά κάναμε πάλι στις 10 και το απόγευμα είχαμε φιλικό ή προπόνηση. Στις 8 το βράδυ είχα ξεραθεί (γέλια). Ήταν έκπληξη που δεν τραυματίστηκε κανείς εκείνη την περίοδο».

ελλάδα

- Μετά ήρθε η μετακίνηση στον Παναθηναϊκό. Δεν ήταν λίγο περίεργο για εσάς;

«Θα σου πω, κάποιες φορές με ψιλοέβριζαν γιατί δεν ήξεραν την ιστορία. Εγώ έμεινα για δύο χρόνια στην ΑΕΚ και ήθελα να μείνω και για περισσότερα χρόνια. Αλλά η ΑΕΚ με άφησε ελεύθερο τον Δεκέμβριο του 1986 και δεν ξεχνάω πως ο Γκμοχ πριν το Μουντιάλ μου είπε να μιλήσουμε για το συμβόλαιο και επειδή σε έξι μήνες τελείωνε, να υπογράφαμε για ακόμα δύο χρόνια. Και του εξήγησα πως ο στόχος ήταν να παίξω καλά στο Μουντιάλ και ή να μείνω εδώ με καλά λεφτά ή να πάω κάπου αλλού στο εξωτερικό σε κάποια μεγαλύτερη ομάδα και σε καλύτερο πρωτάθλημα. Μετά γύρισα στην ΑΕΚ το καλοκαίρι του 1986 μετά το Μουντιάλ και τον Δεκέμβρη του 1986 μου είπαν ότι δεν θα ανανεώσουμε».

- Γιατί όμως;

«Δεν ξέρω... δεν έπαιζα τόσο καλά εκείνη την περίοδο. Μάλλον η ΑΕΚ δεν ήθελε να πληρώσει ξανά για εμένα γιατί τότε είχε δώσει 300 χιλιάδες δολάρια για να με πάρει. Λόγω του κομμουνισμού στην Ουγγαρία, μόλις ολοκλήρωσα το συμβόλαιο με την ΑΕΚ ήμουν ξανά παίκτης της Χόνβεντ. Δεν ήταν ακριβώς δανεισμός, απλώς η ΑΕΚ έπρεπε να πληρώσει εκ νέου τη Χόνβεντ για το νέο συμβόλαιο, όχι τόσα λεφτά όσα στην αρχική συμφωνία αλλά έπρεπε πάλι να πληρώσει την πρώην ομάδα μου».

- Είχατε προτάσεις από άλλες ομάδες και στον Παναθηναϊκό τι πήγε στραβά;

«Είχα αρχικά πρόταση από τον Διαγόρα αλλά επέλεξα τον Παναθηναϊκό γιατί θεωρούσα ότι μπορώ να παίξω εκεί. Ήμουν άτυχος γιατί δεν είχα ποτέ πρόβλημα με τους προπονητές αλλά με τον κ. Δανιήλ... άστο. Πάντα μου έλεγε ότι ήταν 100 χρόνια μπροστά αλλά όταν κάναμε προετοιμασία στη Γερμανία, ήταν κάποιες ασκήσεις που δεν έκανα ακριβώς ό,τι έλεγε εκείνος. Για παράδειγμα μου είπε να δώσω πάσα δεξιά, έκανα αριστερά, αυτός σταμάτησε την προπόνηση και άρχισε να φωνάζει: "Είπα δεξιά και δίνεις αριστερά, τι κάνεις εκεί; Τι ξέρεις από ποδόσφαιρο;". Εγώ απάντησα: "Μίστερ, εγώ δεν ξέρω τίποτα από ποδόσφαιρο". Και η πλάκα είναι πως έφυγα, πήγα στην Αυστρία τον Δεκέμβριο και μετά από δύο εβδομάδες με πήρε ένας φίλος τηλέφωνο και μου είπε ότι τον έδιωχναν!».

- Αλλά είστε ΑΕΚ μέσα σας...

«Είχα ένα βραχιόλι της ΑΕΚ, τώρα έσπασε βέβαια. Ήταν ένα δώρο από την μπουτίκ. Εγώ είμαι ΑΕΚ αλλά ήμουν επαγγελματίας, ήθελα να παίξω. Στον κ. Βαρδινογιάννη αυτό είπα. Είμαι 31-32 ετών και θέλω να παίξω ποδόσφαιρο. Είμαι ποδοσφαιριστής και μαζί με τον Ζάετς ήμασταν οι δύο ξένοι του ρόστερ. Του εξήγησα ότι δεν μπορώ να μην παίζω. Αλλά οι ΑΕΚτζήδες ξέρουν πως είμαι ΑΕΚ».

image

«Αγάπησα την ΑΕΚ, το μόνο μου παράπονο είναι που μας "έκλεψαν" τότε στον ΠΑΟΚ»

- Την αγαπήσατε την ΑΕΚ;

«Ναι την αγάπησα την ΑΕΚ και την αγαπώ».

- Έχετε πάει στο νέο γήπεδο;

«Πήγα πέρσι στην τελευταία αγωνιστική με τον Βόλο όταν πήραμε το πρωτάθλημα. Φανταστικό γήπεδο και μετά από δύο μέρες μου έκαναν τουρ στο γήπεδο. Είναι υπέροχο ότι μέσα υπάρχουν 3-4 φωτογραφίες μου. Στην ιστορία της ΑΕΚ είμαι πολύ μικρός, γιατί δεν κερδίσαμε τίποτα τότε, όταν αγωνιζόμουν εγώ. Αν παίρναμε το πρωτάθλημα θα ήμασταν πιο ψηλά αλλά για εμένα είναι υπέροχο ότι είμαι μέρος της ιστορίας αυτής της ομάδας».

- Σας έχει μείνει ως παράπονο που δεν κατακτήσατε κάποιον τίτλο;

«Όχι ακριβώς. Το παράπονο είναι αυτό το παιχνίδι με τον ΠΑΟΚ που σου είπα. Που μας το έκλεψαν. Δηλαδή αν μετρούσε το 2-0, παρότι ποδόσφαιρο είναι, ποτέ δεν ξέρεις, θα κερδίζαμε το παιχνίδι και μάλλον θα κερδίζαμε και το πρωτάθλημα. Αντί για 2-0 έγινε 1-1 αλλά γενικά δεν κρατάω άσχημα πράγματα. Για εμένα ήταν πολύ παράξενο και έχω και μία ιστορία. Όταν έγινε φασαρία στο γήπεδο για τον διαιτητή και είχε μπει η αστυνομία να τον προστατέψει, ήταν ο αδερφός μου στο γήπεδο που ήταν διαιτητής στην Ουγγαρία. Οταν τελείωσε το ματς με ρώτησε γιατί μπήκε η αστυνομία στον αγωνιστικό χώρο. Του εξήγησα τι γινόταν στην Ελλάδα και με ρώτησε “γιατί δεν λήγει το παιχνίδι τότε;”. Και ξέρετε τι του απάντησα; “Αν γινόταν αυτό, μετά το 60' θα έπρεπε να διακόπτονται σχεδόν όλα τα παιχνίδια!».

ελλάδα

- Ποιος ήταν ο δυσκολότερος αντίπαλος που είχατε;

«Με τον Παναθηναϊκό θυμάμαι για παράδειγμα τον Καρούλια ή τον Σαραβάκο, στον Ολυμπιακό ο Μίχος και ο Αναστόπουλος. Είχα συναντήσει αρκετούς καλούς αντιπάλους. Όταν έπαιζα καλά όλοι προσπαθούσαν να με κόψουν... Χτυπούσαν, αλλά κανένας δεν ήθελε να με τραυματίσει. Θυμάμαι ένα ματς με τον ΟΦΗ, δεν θυμάμαι ποιος ήταν ο αντίπαλος, έφυγα στην αντεπίθεση μόνος μου και ήρθε εκείνος από πίσω και με έκοψε με δύναμη. Νευρίασα τόσο που σηκώθηκα κατευθείαν, τον έριξα κάτω και ξαφνικά έπεσαν όλοι ο ένας πάνω τον άλλον... μπουνιές, σπρωξίματα. Ο διαιτητής δεν έδωσε τίποτα (γέλια). Κόκκινη έπρεπε και για εμένα και για εκείνον. Δεν έδωσε τίποτα, ούτε τώρα δεν το πιστεύω!

Η πλάκα είναι πως δύο εβδομάδες μετά, κάπου παίζαμε για το Κύπελλο και εγώ πάω στο γήπεδο κανονικά και μου λέει ο Γκμοχ: "τι θες εσύ εδώ;". Αναρωτήθηκα γιατί το είπε, ξαφνιάστηκα και μου εξήγησε ότι δεν θα παίξω. Τον ρώτησα γιατί και μου είπε ότι είχα τιμωρηθεί (γέλια). Με τιμώρησαν για ένα ματς γιατί είδαν τη φάση από την τηλεόραση και το αποφάσισαν. Δεν ξέρω αν τιμωρήθηκε και ο διαιτητής τότε... (γέλια). Σε όλη την καριέρα μου είχα δύο με τρεις φορές κίτρινες κάρτες μέχρι τότε. Δεν τσακωνόμουν, δεν έκανα επικίνδυνα τάκλιν. Πολλές φορές ήθελα, αλλά δεν τραυμάτισα κανέναν».

- Η καλύτερη στιγμή της καριέρας σας;

«Η ΑΕΚ και η εθνική ομάδα της Ουγγαρίας».

- Μία συγκεκριμένη στιγμή;

«Η στιγμή που πήραμε το "οκ" για να έρθω να παίξω στην Ελλάδα. Λόγω του κομμουνισμού δεν περίμενα να πάρω την άδεια. Και θυμάμαι πως όταν ήρθα, ήταν όλα πολύ διαφορετικά. Αλλά το καλύτερο ήταν έξι μήνες αφότου ήρθα, δεν μπορούσα να... περπατήσω στην Αθήνα ή στη Ρόδο. Είχα φτάσει στα Μετέωρα που είναι ψηλά και μέχρι και εκεί με αναγνώρισαν! Ήταν κάτι τόσο ιδιαίτερο για εμένα. Μέχρι και σήμερα με θυμούνται, δεν ξέρω γιατί βέβαια (γέλια). Στην Ουγγαρία δεν άφηναν να υπάρχουν αστέρια, σε κρατούσαν... κάτω. Μετά από ένα-δύο γκολ στην Ελλάδα, με έβλεπα σε όλες τις εφημερίδες μπροστά, στο εξώφυλλο. Με έγραφαν "Έστερ" θυμάμαι. Μετά από επτά μήνες μιλούσα και ελληνικά ζωντανά στην τηλεόραση!».

- Ελληνικά πώς μάθατε τόσο γρήγορα;

«Μου αρέσει πολύ να μαθαίνω γλώσσες. Όταν ήμουν μικρός έμαθα γερμανικά, μετά αγγλικά και μετά όταν γνωρίστηκα με μία κοπέλα Ελληνίδα και μιλούσαμε ουγγρικά και ελληνικά. Εμαθα γρήγορα, τα εξασκούσα συνεχώς. Είχα μάθει και γαλλικά αλλά αφού δεν τα εξασκούσα, δυσκολεύομαι. Αλλά με τα ελληνικά είναι διαφορετικά...».

@Photo credits: INTIME, eurokinissi