Τι βρήκαν κάτω από τη Σελήνη: Η αποστολή Chang’e-4 ξεκλείδωσε τα μυστικά της
Για πρώτη φορά στην ιστορία, η αποστολή Chang’e-4 μάς φέρνει τόσο κοντά στα αρχαία γεωλογικά μυστικά που κρύβει η σκοτεινή πλευρά της Σελήνης.
Η σκοτεινή πλευρά της Σελήνης αποκαλύπτεται
Η Σελήνη, ο αιώνιος δορυφόρος της Γης, έχει αποτελέσει αντικείμενο μυστικισμού και επιστημονικής περιέργειας για χιλιετίες. Ωστόσο, μια επαναστατική διαστημική αποστολή της Κίνας έφερε στο φως ευρήματα που αλλάζουν όσα γνωρίζαμε για τη γεωλογική ιστορία του φεγγαριού.
Το διαστημικό σκάφος Chang’e-4, της Κινεζικής Εθνικής Υπηρεσίας Διαστήματος (CNSA), έγινε το 2018 το πρώτο που προσεδαφίστηκε ποτέ στη σκοτεινή πλευρά της Σελήνης — ένα επίτευγμα που άνοιξε τον δρόμο για την εξερεύνηση άγνωστων περιοχών κάτω από την επιφάνειά της.
Τι βρήκαν οι επιστήμονες κάτω από την επιφάνεια του φεγγαριού;
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που δημοσιεύτηκαν το 2023 στο Journal of Geophysical Research: Planets, οι επιστήμονες κατέγραψαν στρώματα βάθους έως 40 μέτρων που αποτελούνται από σεληνιακή σκόνη, πέτρες και θραύσματα.
Ανάμεσα σε αυτά τα στρώματα, ανακαλύφθηκε ένας τεράστιος κρατήρας, ο οποίος προκλήθηκε από την πρόσκρουση ουράνιου σώματος πριν από δισεκατομμύρια χρόνια. Κάτω από τον κρατήρα, οι ερευνητές εντόπισαν πέντε διακριτές στρώσεις αρχαίας λάβας, που απλώθηκαν στην επιφάνεια της Σελήνης μετά από ηφαιστειακές εκρήξεις.
Η Σελήνη σχηματίστηκε από σύγκρουση με τον Άρη;
Οι ειδικοί εκτιμούν πως η Σελήνη σχηματίστηκε πριν από 4,51 δισεκατομμύρια χρόνια, όταν ένας πλανήτης μεγέθους Άρη συγκρούστηκε με τη Γη και απέσπασε υλικό που αργότερα μετατράπηκε στον φυσικό μας δορυφόρο.
Κατά τα επόμενα 200 εκατομμύρια χρόνια, η επιφάνεια της Σελήνης βομβαρδίστηκε από μετεωρίτες και άλλα διαστημικά αντικείμενα, σχηματίζοντας ρωγμές και κρατήρες, ενώ μάγμα από το εσωτερικό της διείσδυσε στην επιφάνεια.
Η ηφαιστειακή δραστηριότητα της Σελήνης «ξεθύμανε»
Σύμφωνα με τον γεωλόγο Jianqing Feng, από το Planetary Science Institute στην Αριζόνα, η ηφαιστειακή δραστηριότητα της Σελήνης σταδιακά εξασθένισε. Όσο πιο κοντά στην επιφάνεια ήταν τα στρώματα λάβας, τόσο λεπτότερα γίνονταν — ένδειξη ότι το εσωτερικό της Σελήνης έχανε τη θερμική του ενέργεια.
Η τελευταία ηφαιστειακή δραστηριότητα στο φεγγάρι εκτιμάται ότι συνέβη πριν από περίπου 1 δισεκατομμύριο έως 100 εκατομμύρια χρόνια, καθιστώντας τη Σελήνη γεωλογικά νεκρή — ή σχεδόν.
Οι ερευνητές δεν αποκλείουν την ύπαρξη υπολειμμάτων μάγματος βαθιά στο υπέδαφος, κάτι που μπορεί να προσφέρει νέες απαντήσεις για την εσωτερική δομή του φεγγαριού.Η αποστολή Chang’e-4 συνεχίζει να συλλέγει δεδομένα, και οι επιστήμονες ελπίζουν πως αυτά είναι μόνο τα πρώτα βήματα μιας πλήρους χαρτογράφησης του γεωλογικού «αρχείου» της Σελήνης.
Η αποκάλυψη της γεωλογικής ιστορίας της Σελήνης δεν αφορά μόνο το φεγγάρι, αλλά και την πρώιμη ιστορία της ίδιας της Γης. Η μελέτη των σεληνιακών στρωμάτων μπορεί να προσφέρει μοναδικές ενδείξεις για τις κοσμικές συνθήκες που επικρατούσαν στο ηλιακό μας σύστημα πριν από δισεκατομμύρια χρόνια.
- Όλα όσα γνωρίζουμε για το περιστατικό του «porta potty party»: Το μοντέλο που έμεινε σε κώμα μιλάει για πρώτη φορά
- Ζούσε μόνο με μπύρα για 30 ημέρες: Πατέρας βρέθηκε νεκρός δίπλα σε 100 άδεια μπουκάλια
- Γιατί ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός δεν πέφτει ποτέ στη Γη: Η viral προσομοίωση που εξηγεί το «θαύμα» της NASA (vid)
