Μουντιάλ 2022, Τζάκσον Ιρβάιν: Ένας ακτιβιστής ροκάς με «μεταπτυχιακό» στην Ζανκτ Πάουλι
Η ζωή του είναι γεμάτη αντιθέσεις. Το βλέπει, το αναγνωρίζει. Είναι παθιασμένος με την κλιματική αλλαγή και την προστασία του περιβάλλονοντος, κι ενώ δεν έχει αυτοκίνητο - και έτσι συνήθως περπατά στους δρόμους του Αμβούργου μαζί με υποστηρικτές της ομάδας του, πρέπει να παίρνει τόσες πολλές πτήσεις για ταξίδια σε όλο τον κόσμο ετησίως για να παίζει με την Εθνική Αυστραλίας. «Υπάρχει ένα στοιχείο υποκρισίας σε ό,τι κάνουμε», παραδέχεται ο Τζάκσον Ιρβάιν. Για τον μέσο της Ζανκτ Πάουλι δεν υπάρχει δίλημμα ανάμεσα στο να μην κάνεις κάτι ή να το προσπαθήσεις ατελώς.
Μπορεί ο αθλητισμός και η πολιτική να συνδυαστούν; Θα έπρεπε; Ο Τζάκσον Ιρβάιν, ο ιθύνων νους πίσω από την πρώτη δημόσια αντίδραση ομάδας ενάντια στην καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Κατάρ, έχει απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα. Στο κέντρο του σύμπαντός του κλωτσάει μια μικρή σφαίρα σε έναν καθορισμένο από άσπρες γραμμές ορθογώνιο χώρο, αλλά υπάρχουν πολλά περισσότερα από αυτό για εκείνον.
Αν του δώσεις μια κιθάρα μπορεί να κουνήσει επιδέξια τα δάχτυλά του χαρίζοντάς σου ένα κλασσικό κομμάτι των Led Zeppelin. Αν του ζητήσεις μια φωτογραφία, εκείνος θα ποζάρει με ό,τι ρούχα είναι πεταμένα τριγύρω, συνδυάζοντάς τα υπέροχα και χωρίς να δίνει δεκάρα για τα σχόλια που θα ακολουθήσουν. Έχεις γνώμη για τα ανθρώπινα δικαιώματα; Θα χαρεί πολύ να σε ακούσει και αμέσως μετά να πει τη δική του.
Ο Ιρβάιν παίζει ποδόσφαιρο στην Ζανκτ Πάουλι, την ομάδα που εδρεύει στην ίδια περιοχή του Αμβούργου όπου οι Beatles έκαναν μόδα το διάσημο κούρεμά τους ενώ έπαιζαν κατά μήκος του Reeperbahn, γνωστό και ως το «αμαρτωλό μίλι», μία από τις πιο περιβόητες συνοικίες της Ευρώπης με κόκκινα φανάρια, γεμάτες καταληψίες, μουσικούς του πεζοδρομίου και άλλους «περιθωριακούς». Όταν ένα σωρό ντόπιοι punks, σοσιαλιστές και αναρχικοί άρχισαν να εμφανίζονται στο «Millerntor-Stadion» τη δεκαετία του 1980 και να κυματίζουν τη σημαία του Jolly Roger, το κλαμπ της πόλης μπήκε σε ένα μοναδικό μονοπάτι.
Αφότου ενστερνίστηκε πλήρως τις αξίες της σθεναρής βάσης των αριστερών υποστηρικτών του και υιοθέτησε το κρανίο και τα οστά ως επίσημο σύμβολο, η Ζανκτ Πάουλι έγινε μια υπερήφανα αντιρατσιστική, αντιφασιστική και αντι-ομοφοβική οργάνωση, που έκανε εκστρατεία για κοινωνικούς σκοπούς πολύ πριν γίνει μόδα στον αθλητισμό. Έτσι πέρυσι, όταν υπέγραψε τον Ιρβάιν τον μακρυμάλλη, κιθαρίστα μέσο από τη Μελβούρνη, με μια σειρά από τατουάζ που αποτίουν φόρο τιμής στους Lou Reed, Buffy the Vampire Slayer, Seinfeld και του Moe Szyslak από τους Simpsons, έμοιαζε τόσο νομοτελειακό. Απλώς μοιραίο να συμβεί.
«Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί ο σύλλογος... δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη δομή πίσω από αυτό», είπε ο Ιρβάιν σε συνέντευξή του στους «Herald and The Age». «Φυσικά, οι άνθρωποι στην κορυφή είναι τόσο παθιασμένοι με αυτά τα θέματα όσο οι οπαδοί και η κοινότητα, που είναι το πιο σημαντικό πράγμα και όταν προκύπτουν θέματα ή υπάρχει κάτι στο ποδόσφαιρο ή στην κοινωνία με το οποίο διαφωνούν, είναι πολύ γρήγοροι να μιλήσουν και να ξεκαθαρίσουν τη θέση τους. Αυτό δίνει τον τόνο στον τρόπο που αισθάνονται και αντιδρούν όλοι οι άλλοι. Μόλις δημιουργήσεις αυτό το είδος κουλτούρας, οι αξίες ενσωματώνονται στην κοινότητα και στον ποδοσφαιρικό σύλλογο. Και τότε δεν είναι καν κάτι που πρέπει να συζητηθεί, οι άνθρωποι καταλαβαίνουν ακριβώς τί είναι και τί δεν είναι αποδεκτό. Αυτό είναι το καλύτερο που μπορείς να ελπίζεις στον αθλητισμό, υποθέτω».
Η ομάδα βγαίνει στον αγωνιστικό χώρο υπό τον ήχο του «Hells Bells» των AC/DC. Το «Millerntor» λικνίζεται, οι σημαίες του Jolly Roger κυματίζουν στις κερκίδες και αυτές οι μεγάλες συγχορδίες διαπερνούν τη σπονδυλική του στήλη. Τα δύο μεγάλα του πάθη είναι το ποδόσφαιρο και η μουσική, οπότε το να βρίσκεται εκεί έξω με τη φανέλα της της St. Pauli ακούγοντας ένα εμβληματικό ροκ τραγούδι από τη θρυλική αυστραλιανή μπάντα, είναι σίγουρα μια από τις πιο cool εμπειρίες που είχε ως ποδοσφαιριστής. Το έχει εκμυστηρευτεί.
Η Ζανκτ Πάουλι ζει και αναπνέει το ήθος της. Όταν ο σύλλογος δεν μπορούσε να βρει έναν χορηγό ένδυσης με ηθικές, βιώσιμες μεθόδους που τον ικανοποιούσαν, άρχισαν να φτιάχνουν οι ίδιοι τις φανέλες τους. Το περιβραχιόνιο που φοράει ο Ιρβάιν -που προήχθη σε αρχηγό αυτή τη σεζόν- είναι διακοσμημένο με τη σημαία του ουράνιου τόξου, μια σημαία η οποία κυματίζει στο στάδιο κάθε αγωνιστική. Έτσι όταν οι άνθρωποι τον ρωτούν για το εάν ο αθλητισμός και η πολιτική μπορούν να συνδυαστούν με επιτυχία, ξέρει ότι μπορούν.
Δεν προκαλεί έκπληξη, λοιπόν, ότι η κοινωνική συνείδηση του Ιρβάιν έχει στερεοποιηθεί κι ενισχυθεί σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Ο 29χρονος μέσος ήταν πρωταγωνιστής και ιθύνων νους στο τρίλεπτο βίντεο που δημοσίευσαν οι Socceroos πριν το Μουντιάλ του Κατάρ, μιλώντας ανοιχτά για το ιστορικό καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της διοργανώτριας χώρας.
Εργάστηκε μαζί με τον γκολκίπερ Μάτι Ράιαν και τον αμυντικό Μπέιλι Ράιτ, και βρέθηκε επίσης στην πρώτη γραμμή της εκπαιδευτικής διαδικασίας του γκρουπ σε διάφορες συνομιλίες με τη FIFA, τους διοργανωτές του Παγκοσμίου Κυπέλλου, LBGTI+ ομάδων, οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα κ.λπ. με τη διευκόλυνση των Professional Footballers Australia και, αργότερα, της Football Australia, η οποία τους βοήθησε να κατανοήσουν την κατάσταση στο Κατάρ στο βαθύτερο δυνατό επίπεδο.
Σύμφωνα με την FIFPro, την παγκόσμια ένωση παικτών, λίγες εθνικές ομάδες έχουν ασχοληθεί τόσο με το θέμα όσο οι Αυστραλοί. «Η συμμετοχή σε αυτές τις συνομιλίες, και ειδικότερα, απευθείας με τους μετανάστες εργάτες, άλλαξε πολλά πράγματα για μεγάλο μέρος της ομάδας και νομίζω ότι γι' αυτό όλοι ήθελαν να συμμετάσχουν στην απελευθέρωση μιας δημόσιας δήλωσης και στη λήψη σαφής θέσης».
Παράλληλα μίλησε για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων γνωρίζοντας πως στο εμιράτο της Μέσης Ανατολής η ομοφυλοφιλία αντιμετωπίζεται ως ποινικό αδίκημα. «Θα ήθελα να σας μιλήσω για ένα θέμα πολύ κοντά στην καρδιά μου. Έχω οικογένεια και φίλους που ανήκουν στην κοινότητα LGBTQIA+ – μια ομάδα ανθρώπων που, για μεγάλο χρονικό διάστημα, έχουν περιθωριοποιηθεί μαζικά και υφίστανται διακρίσεις. Θέλω να μιλήσω για αυτούς. Ας είμαστε ξεκάθαροι εδώ: η ομοφοβία στο ποδόσφαιρο εξακολουθεί να είναι πρόβλημα. Υπάρχουν πολλά ζητήματα που αντιμετωπίζουν ο αθλητισμός και το ποδόσφαιρο γενικά – και νομίζω ότι κάθε είδους τοξική ανδρική ατμόσφαιρα, που δυστυχώς έχει μερικές φορές το ποδόσφαιρο, δεν κάνει τους ανθρώπους από την ομοφυλοφιλική κοινότητα να αισθάνονται ευπρόσδεκτοι και μέρος του παιχνιδιού. Αυτό πρέπει να αλλάξει – και πρέπει να αλλάξει τώρα. Εμείς ως παίκτες έχουμε μεγάλο ρόλο να παίξουμε. Η εκπαίδευση και η διάθεση πληροφοριών σε όσους ασχολούνται με το ποδόσφαιρο θα διαδραματίσει πολύ σημαντικό ρόλο, όπως και εμείς αν μιλάμε».
Όταν μάλιστα οι διεθνείς Αυστραλοί επικρίθηκαν έντονα για την επιλογή τους και χαρακτηρίστηκαν από πολλούς υποκριτές πάλι ο Ιρβάιν βγήκε μπροστά και σε συνέντευξή του έδωσε μια ειλικρινή απάντηση. «Ως Αυστραλοί, έχουμε ένα απολύτως τρομερό ιστορικό της μεταχείρισής μας σε αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες και η μεταχείρισή μας προς τον αυτόχθονα πληθυσμό είναι ιστορικά απαράδεκτη. Δεν θα μιλήσω ποτέ εκ μέρους μιας ομάδας ή ενός οργανισμού, αλλά ελπίζω ότι είναι κάτι στο οποίο όλοι οι αθλητές ασχολούνται περισσότερο και μπορούμε να είμαστε μέρος περισσότερων συζητήσεων. Πολλά από αυτά τα ζητήματα είναι πιο κοντά από ό,τι πιθανότατα καταλαβαίνουμ».
Ο Ιρβάιν παραδέχεται με χαρά, ότι η ζωή του είναι γεμάτη αντιφάσεις και ότι δεν είναι παράδειγμα αρετής. Πιστεύει ωστόσο ότι κάθε ομάδα, κάθε παίκτης στο Παγκόσμιο Κύπελλο συνδέονται εγγενώς με τους θανάτους, τους τραυματισμούς και την κακομεταχείριση μεταναστών εργατών που έχουν φτιάξει τα στάδια, τα ξενοδοχεία και τις υποδομές που θα τους φιλοξενήσουν τον επόμενο μήνα και με τον οποιονδήποτε τρόπο πρέπει να βοηθήσουν.
Πίσω, το 2008, ο 15χρονος τότε Τζάκσον Ιρβάιν έπαιζε για το Richmond Soccer Club στα ανατολικά προάστια της Μελβούρνης. Ή, μάλλον, δεν έπαιζε. Ήταν ένα από τα νεότερα μέλη της ομάδας της Κ21 του συλλόγου, οπότε τον περισσότερο χρόνο τον περνούσε στον πάγκο. Μερικές φορές δεν έφτανε καν εκεί και αναγκαζόταν να παρακολουθήσει το παιχνίδι από την κερκίδα. Ήταν ανήσυχος και δυσκολευόταν να αποδεχτεί την κατάσταση. Ήξερε τι ήθελε. Έπρεπε να είναι εκεί έξω στο γήπεδο, να παίζει, να έχει αντίκτυπο. Έτσι, μια μέρα, κάλεσε τον προπονητή.
«Θέλω να παίξω», του είπε. «Πρέπει να παίζω ποδόσφαιρο».
«Κοίτα, γιε μου», απάντησε ο προπονητής, «απλά δεν είσαι ακόμα σε αυτό το στάδιο. Δεν είσαι έτοιμος»
«Λοιπόν, είπε ο Ιρβάιν, πρέπει να φύγω. Πρέπει να πάω κάπου αλλού».
Και έκλεισε το τηλέφωνο.
«Κοιτάω πίσω σε αυτό το περιστατικό και είμαι σαν, "αναιδές μικρό @ρχ*δ#», γελάει ο Ιρβάιν καθώς αφηγείται το παραπάνω σκηνικό. Πρόκειται όμως μια καθοριστική στιγμή για τον μεσοεπιθετικό της Αυστραλίας, με περισσότερους από έναν τρόπους. Η απομάκρυνση από τη Ρίτσμοντ όχι μόνο τον είδε να συνεργάζεται με ένα Σκωτσέζο προπονητή με διασυνδέσεις με τη Σέλτικ - όπου υπέγραψε λίγα χρόνια αργότερα - αλλά τον οδήγησε επίσης να γίνει, με τον καιρό, πιο σίγουρος για τη φωνή του, πιο συνειδητοποιημένος για το τι πιστεύει, πιο σίγουρος για να το εκφράσει.
Έχει περάσει πάνω από μια δεκαετία από αυτό το «αναιδές» τηλεφώνημα και η φωνή του Ιρβάιν έχει γίνει πιο δυνατή...
Διάβασε όλα τα τελευταία νέα της αθλητικής επικαιρότητας. Μάθε για όλους τους live αγώνες σήμερα και δες τις αθλητικές μεταδόσεις της ημέρας και της εβδομάδας μέσα από το υπερπλήρες Πρόγραμμα TV του Gazzetta.
