Όταν η FIFA ποινικοποίησε τα πολιτικά μηνύματα στις φανέλες: Οι 4+1 διάσημοι «παραβάτες» (pics & vids)

Κωνσταντίνος Κωλαΐτης
Όταν η FIFA ποινικοποίησε τα πολιτικά μηνύματα στις φανέλες: Οι 4+1 διάσημοι «παραβάτες» (pics & vids)

bet365

Το ημερολόγιο έδειχνε 28 Φεβρουαρίου του 2000 όταν FIFA και UEFA θεσμοθετούσαν την τιμωρία των παικτών που αποκάλυπταν πολιτικό/εμπορικό περιεχόμενο κάτω από τη φανέλα τους. Το G-Weekend θυμάται τις 4+1 περιπτώσεις που παρέβησαν τον νόμο κι έστειλαν το δικό τους, ηχηρό μήνυμα.

Μπορείς στα αλήθεια να αφαιρέσεις την πολιτική από το ποδόσφαιρο; Μία αχανής συζήτηση, που ξεχωρίζει τους υποστηρικτές του «against modern football» από τους θιασώτες του εκσυγχρονισμού σε όλα τα επίπεδα. Αν υποστηρίζουμε πως το ποδόσφαιρο αποτελεί «τον καθρέφτη της κοινωνίας μας», αυτή η αφαίρεση είναι, μάλλον, ανέφικτη. Σε μια κοινωνία που αλληλοεξαρτάται και εγκυβωτίζεται στο πολιτικό γίγνεσθαι, που υφίσταται αποφάσεις και αυθαιρεσίες από την πολιτική εξουσία και οι ανισότητες εξακολουθούν να εμφανίζονται σε όλο τον πλανήτη, πώς γίνεται να βάλεις σε μία απολιτίκ φούσκα το «όπιο του λαού»;

Η FIFA σε ευθυγράμμιση με την UEFA, πάντως, χάραξε τη δική της στρατηγική, προσπαθώντας να το καταστήσει εφικτό. Από τις αρχές της τρίτης χιλιετίας, η παγκόσμια συνομοσπονδία προχώρησε στην «ποινικοποίηση» των πολιτικών/εμπορικών μηνυμάτων, που συχνά-πυκνά οι ποδοσφαιριστές αποκάλυπταν είτε σε μπλουζάκια κάτω από τις φανέλες, είτε σε αξεσουάρ που φορούσαν, είτε στα… εσώρουχά τους. Είχαν προηγηθεί περιστατικά όπως στο παιχνίδι Ελβετίας-Σουηδίας για τα προκριματικά του Euro 1996, όταν οι ποδοσφαιριστές σήκωσαν αφίσα κατά της χρήσης πυρηνικών όπλων. Το ζητούμενο από εκείνη τη στιγμή για τα αρμόδια όργανα ήταν να πάψουν να χρησιμοποιούνται τα γήπεδα ως πεδίο αντίδρασης, να τα διατηρήσουν άθικτα από δηλώσεις πολιτικών πεποιθήσεων και ιδεών.

Η ανακοίνωση στις 28 Φεβρουαρίου του 2000 ξεκαθάριζε ότι οι παίκτες που θα ενεργούσαν κατ’ αυτόν τον τρόπο, θα έβλεπαν την κίτρινη κάρτα από τον διαιτητή, θα καταγράφονταν στο φύλλο αγώνα και κατόπιν η πειθαρχική επιτροπή θα εισηγούνταν το εύρος της τιμωρίας (χρηματικό/χρονικό).

Μετά από 21 χρόνια, η πολιτική χροιά δεν έχει αλλοιωθεί εξ ολοκλήρου. Τρανά παραδείγματα τα επεισόδια στο παιχνίδι Σερβίας-Αλβανίας το 2016, ή ο στρατιωτικός χαιρετισμός των παικτών της εθνικής Τουρκίας το 2019, υπέρ της εισβολής του στρατού στο Κουρδιστάν, στη βορειοανατολική Συρία. Ίσως τέτοιες περιπτώσεις να ήταν κι εκείνες που ήθελε να κρατήσει μακριά από το ποδόσφαιρο, στα οποία ομολογουμένως καθυστέρησε να πάρει θέση και να εκδώσει ποινές (50.000 ευρώ πρόστιμο στην τουρκική ομοσπονδία ενάμιση μήνα μετά το συμβάν). Στο μεσοδιάστημα, μάλιστα, η FIFA εξέδωσε νέους περιορισμούς, απαγορεύοντας γενικά στους ποδοσφαιριστές να βγάζουν τις φανέλες τους και να δείχνουν το οποιοδήποτε μήνυμα, ακόμη κι αν πρόκειται για στήριξη σε κάποιον συμπαίκτη, στη μνήμη ενός οικογενειακού προσώπου, κλπ. Με αυτόν τον κανονισμό, το περίφημο μπλουζάκι του Κακά «Ανήκω στον Θεό» στον τελικό του Champions League στο ΟΑΚΑ (Μίλαν-Λίβερπουλ το 2007), ή η συγκινητική αφιέρωση του Αντρές Ινιέστα προς τον αδικοχαμένο παίκτη της Εσπανιόλ, Ντάνι Χάρκε στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2010 στη Νότια Αφρική, θα ήταν αξιόποινες, πέραν του μίνιμουμ της κίτρινης κάρτας.

Με αφορμή, λοιπόν, την 21η επέτειο από την επίσημη σύνταξη των FIFA-UEFA κατά των πολιτικών ή εμπορικών μηνυμάτων κάτω από τις φανέλες, το Gazzetta Weekend Journal σας θυμίζει 4+1 περιπτώσεις παικτών/προπονητών/ομάδων που παρέβησαν τον κανονισμό και επιπλήχθηκαν ή τιμωρήθηκαν με βαριά χρηματικά πρόστιμα.

Μοχάμεντ Αμπουτρίκα

Μοχάμεντ Αμπουτρίκα

Ρόμπι Φάουλερ

Ρόμπι Φάουλερ

Πεπ Γκουαρδιόλα

Πεπ Γκουαρδιόλα

Νίκλας Μπέντνερ

Νίκλας Μπέντνερ

Το φαινόμενο της παπαρούνας

Το φαινόμενο της παπαρούνας

Ο εκ των θρυλικότερων μορφών στην ιστορία της κραταιάς Αλ Αχλί, βρέθηκε στο μάτι του Κυκλώνα το 2008, μετά το γκολ που πέτυχε με την Αίγυπτο κόντρα στο Σουδάν στο Κύπελλο Εθνών του 2008. Ο λόγος ήταν το T-Shirt που εμφάνισε κάτω από τη φανέλα του, με σλόγκαν «Συμπαράσταση στη Γάζα». Ήταν μία κίνηση διαμαρτυρίας και στήριξης προς την Παλαιστίνη, ενάντια στον 10ημερο αποκλεισμό από προμήθειες που είχε επιβάλει το Ισραήλ. Αφού δέχθηκε την κίτρινη κάρτα, όπως προέβλεπε ο κανονισμός της FIFA που παραβίασε, η υπόθεσή του πέρασε στα χέρια της αφρικανικής ομοσπονδίας (CAF), η οποία τελικά δεν τον τιμώρησε.

Αν και αρχικά απέφευγε να τεθεί επί του ζητήματος, ο Αμπουτρίκα έλυσε τη σιωπή του στο Al Jazzera καιρό αργότερα, ξεκαθαρίζοντας ότι η πρόθεσή του ήταν να συμπαρασταθεί στα παιδιά της Γάζας που πέθαιναν από την πείνα και τις κακουχίες, μία ενέργεια η οποία τον κατέστησε λαϊκό ήρωα στους κατοίκους της Παλεστίνης. Αντίθετα, οι σχέσεις του με την πατρίδα του έφτασαν σε ακραίο σημείο το 2017, όταν το κράτος τον συμπεριέλαβε στη λίστα τρομοκρατών, καθώς το όνομά του συνδέθηκε με την παράνομη οργάνωση της Μουσουλμανικής Αδερφότητας.

Η Λίβερπουλ αντιμετωπίζει τη νορβηγική Μπραν, για το Κύπελλο Κυπελλούχων και ο Ρόμπι Φάουλερ σκοράρει. Ήταν, όμως, ο τρόπος που επέλεξε να πανηγυρίσει που τον έβαλε για τα καλά στο προσκήνιο, αφού το ένστικτο του γνήσιου σκόρερ τον είχε ήδη καταστήσει αντικείμενο λατρείας στις τάξεις των οπαδών. Ο πρώτος σκόρερ των Reds στην Premier League σήκωσε τη φανέλα του κι εμφάνισε το περίφημο μπλουζάκι με τα αρχικά των «Dockers», ως στήριξη στους 329 λιμενεργάτες του Λίβερπουλ που απολύθηκαν μαζικά εκείνη την περίοδο.

Αυτή η ενέργειά του επέφερε πρόστιμο από την Αγγλική Ομοσπονδία, το οποίο ορίστηκε στις 900 λίρες, συν την απαγόρευση να μιλήσει δημόσια για το συμβάν. Ποινή και ποσό αμελητέο για το κασέ ενός παίκτη όπως ο Φάουλερ, ο οποίος είχε προσφέρει πολλαπλάσια χρήματα στην εργατική κοινότητα του Μέρσεϊσαϊντ, της οποίας υπήρξε σύμβολο στη διάρκεια της καριέρας του. Το ίδιο μπλουζάκι είχε φορέσει και ο Στιβ ΜακΜάναμαν, αλλά πέρασε απαρατήρητος από τον διαιτητή και το φύλλο αγώνα.

Λίγοι ίσως θυμούνται ότι τα πρώτα χρόνια του στη Μάντσεστερ Σίτι, ο Πεπ Γκουαρδιόλα συνήθιζε να παρουσιάζεται στους πάγκους με μία καρφιτσωμένη κίτρινη κορδέλα. Ήταν η περίοδος που στην Ισπανία, η κυβέρνηση είχε προφυλακίσει πολιτικούς αρχηγούς, κατόπιν του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Καταλονίας. Ως Καταλανός και ο ίδιος, ο τεχνικός των Πολιτών έδειξε τη στήριξή του προς τους πολιτικούς κρατούμενους, αλλά η δράση του τον έφερε προ της πειθαρχικής επιτροπής της FA. Ο Πεπ δέχθηκε ότι παραβίασε τον κανονισμό για «ένδειξη πολιτικού μηνύματος», εμμένοντας, όμως, ότι δεν φόρεσε την κίτρινη κορδέλα με στόχο να εκφράσει ο ίδιος κάποιο πολιτικό μήνυμα. Τελικά, δεν γλίτωσε το πρόστιμο από την αγγλική ομοσπονδία, που ορίστηκε στις 20.000 λίρες.

Υπάρχουν και οι τιμωρίες για πολιτικά μηνύματα, υπάρχει και ο… Λόρδος. Ο Νίκλας «Lord» Μπέντνερ δεν θα μπορούσε να παραβεί τον νόμο με συμβατικό τρόπο κι έμεινε πιστός στο προφίλ του cult ήρωα της ποδοσφαιρικής κοινότητας. Στο ματς της Δανίας κόντρα στην Πορτογαλία για το Euro 2012, ο τότε στράικερ της Άρσεναλ σκόραρε και στον πανηγυρισμό του κατέβασε το σορτσάκι. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να φανεί το εσώρουχό του, που έφερε το σήμα εμπορικής φίρμας, γεγονός που παραβίαζε τον κανονισμό FIFA-UEFA. Έτσι, η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία τον τιμώρησε με το ιλιγγιώδες πρόστιμο των 100.000 ευρώ (!) και ένα ματς αποκλεισμό. Στη συνέχεια, όμως, η ίδια η φίρμα, «Paddy Power» ανέλαβε να πληρώσει εξ ολοκλήρου το πρόστιμο, στηρίζοντας τον… τρελοΔανό.

Η περίπτωση αυτή είναι ξεχωριστή. Γιατί αφορά ένα λεπτό ζήτημα ενός ολόκληρου έθνους, γιατί επηρέασε τέσσερις εθνικές ομάδες, γιατί η FIFA υποχρεώθηκε να θέσει εξαίρεση στον αυστηρό κανονισμό της. Κατά τη διάρκεια των αγώνων στα μέσα Νοεμβρίου του 2016 για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου, Αγγλία, Σκωτία, Ουαλία, Βόρειος Ιρλανδία θέλησαν να τιμήσουν τη «Remembrance Day», που αφιερώνεται κάθε χρόνο στους πεσόντες στρατιώτες στις μάχες του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Άπαντες οι ποδοσφαιριστές φορούσαν περιβραχιόνιο με το χαρακτηριστικό έμβλημα της παπαρούνας, γεγονός που η FIFA δεν συγχώρησε σε πρώτο χρόνο και τιμώρησε με πρόστιμο και τις τέσσερις χώρες: Την Αγγλία με 40.000 ευρώ, Σκωτία και Ουαλία με 18.000 ευρώ και τη Βόρειο Ιρλανδία με 14.000 ευρώ. Για το περιστατικό, ο επικεφαλής της πειθαρχικής επιτροπής της FIFA, Κλαούντιο Σούλσερ είχε δηλώσει πως «σέβεται απόλυτα» τις εκδηλώσεις μνήμεις των θυμάτων, αλλά τόνισε πως ο κανονισμός πρέπει να εφαρμόζεται ισότιμα σε όλες τις χώρες-μέλη. Ωστόσο, έναν χρόνο μετά, η FIFA κατανόησε το αδιέξοδο και το αντιφατικό στοιχειο στην προκειμένη περίπτωση, εξαιρώντας κι επίσημα την απαγόρευση στον συμβολισμό της παπαρούνας.