Δερματοστιξία. Τατουάζ ή σωστότερα, tatau. Ο ήχος που έκαναν τα παραδοσιακά εργαλεία δερματοστιξίας των Πολυνησίων, καλάμια συνήθως που χτυπώντας το ένα πάνω στο άλλο παρήγαγαν χαρακτηριστικό επαναλαμβανόμενο ήχο "τα".

Η τέχνη του tattoo από κάποιους θεωρείται απλώς μια μόδα, είναι όμως όσο παλιά είναι και τα πρώτα δείγματα της ύπαρξης του ανθρώπινου πολιτισμού. Αγαλματίδια και εικόνες σε αγγεία μαρτυρούν ακριβώς αυτό, όπως και η εύρεση μούμιων με τατουάζ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο 5.000 ετών "Οτζι" που βρέθηκε στον πάγο τo 1991 στις Αλπεις. Είχε τατουάζ: μερικές απλές γραμμές, πίσω από τα γόνατα. Εχουν επίσης βρεθεί μούμιες εκατοντάδων ή χιλιάδων ετών με tattoo στο Σουδάν, στην Αίγυπτο, στην Κίνα, την Ελλάδα και σε αρκετά ακόμα μέρη του κόσμου. Δεν είναι μόνο οι Maori με τα απίστευτα περίτεχνα σχέδια σε σώμα και πρόσωπο, δεν είναι μόνο οι Ιάπωνες και σαφέστατα δεν ήταν μόνο "οι ναυτικοί και οι εγκληματίες". Τατουάζ έκαναν και κάποιες Αιγύπτιες ιέρειες, μέλη της αριστοκρατίας, σταυροφόροι, στρατιώτες, άτομα όλων των κοινωνικών στρωμάτων. Το μόνο που αλλάζει είναι η κουλτούρα, οι κοινωνικές συνθήκες και οι λόγοι απόκτησης του τατού.

Κάποιοι πολιτισμοί έκαναν τατουάζ για προστασία ή πίστευαν οτι κάποια σύμβολα είχαν θεραπευτικές ιδιότητες, άλλοι τα χρησιμοποιούσαν ως σύμβολο status, άλλοι για να εκφράσουν την αφοσίωση τους σε κάποιον ή κάτι, άλλοι για να σηματοδοτήσουν το πέρασμα στην ενηλικίωση και την σεξουαλική ωριμότητα κι άλλοι απλώς για να διακοσμήσουν το σώμα τους. Το μόνο σίγουρο είναι πως αυτή η μορφή αυτοέκφρασης πάει χιλιάδες χρόνια πίσω κι έχει μέσα της ζουμί πολλών πολιτισμών, σύγχρονων και αρχαίων.

Είναι μια τέχνη που έχει περάσει από το στάδιο της περιθωριοποίησης και του ταμπού, και τα τελευταία χρόνια ανθίζει. Σήμερα ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν να κάνουν tattoo κι ολοένα και περισσότεροι ταλαντούχοι καλλιτέχνες εμφανίζονται στον χώρο, με αποτέλεσμα να γεννιούνται συνεχώς νέες "τάσεις" και στυλ. Το ανθρώπινο σώμα γίνεται ένας ζωντανός καμβάς πάνω στον οποίο αποτυπώνουμε την ιστορία μας. Εκφράζουμε πλέον άφοβα το ποιοι είμαστε ή το ποιοι θα θέλαμε να είμαστε, το τι περάσαμε, τι αγαπάμε, τα πάντα. Εκφράζουμε την προσωπικότητα μας με τρόπο μοναδικό.

Αυτό, μεταξύ άλλων, είναι που με τράβηξε στον χώρο του τατού. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου ζωγράφιζα σε χαρτί και καμβά. Το πρώτο "τατού" το σχεδίασα μάλλον στο σχολείο, είχα την τάση να ζωγραφίζω πάνω σε όποιον καθόταν, αλλά δεν σκεφτόμουν οτι αυτό θα το έκανα κάποια στιγμή επάγγελμα. Ενα μεσημέρι ζωγράφιζα με στυλό μια Χαλογουιν κολοκύθα στο πόδι ενός φίλου κι αποφάσισε να πάμε κατ'ευθείαν στο κοντινότερο studio tattoo να το χτυπήσει. Ακολούθησαν κι άλλα σχέδια για τατού φίλων και fast forward μερικά χρόνια αργότερα, ένας φίλος καλλιτέχνης έδειξε σχέδια μου στο studio στο οποίο εργαζόταν, άρεσαν κι έτσι μου προτάθηκε apprenticeship στο Athens Tattoo studio στο κέντρο της Αθήνας. Μαθήτευσα δίπλα στον Paul και στο πρώτο δίμηνο χτύπησα το πρώτο μου tattoo. Συνέχισα να εργάζομαι στο studio του Συντάγματος κι αργότερα στο studio του Αιγάλεω.

Eρωτεύτηκα την τέχνη και τη διαδικασία, από την σύλληψη του concept, την εφαρμογή, μέχρι το "μεγειά". Είναι χρονοβόρα διαδικασία και προϋποθέτει υπομονή και αγάπη για αυτό που κάνεις. Το στυλ μου θα το ονόμαζα "creepy cute", με γοητεύει ο σουρεαλισμός του Mark Ryden, η αισθητική του Tim Burton κι ο συνδυασμός σκοτεινιάς κι αθωότητας, συνδυασμός που λίγο-πολύ όλοι έχουμε. Τελευταία με ελκύουν περισσότερο blackwork και designs πιο ελεύθερα, ωστόσο μ'αρέσει να πειραματίζομαι και να συνδυάζω τεχνικές και στυλ. Στο tattoo δεν παύεις ποτέ να μαθαίνεις, δεν σταματάς σε κάποιο point, δεν λες "εδώ είμαστε, φτάσαμε", εξελίσσεσαι μαζί με την τέχνη. Πάντα υπάρχει κάτι καινούριο να ανακαλύψεις.

Μαζί με κάθε πελάτη επιλέγουμε αυτό που θα ταιριάξει περισσότερο στο προσωπικό του στυλ και το σημείο του σώματος στο οποίο θα μπει το tattoo. Όσον αφορά σχέδια και στυλ σήμερα, οι επιλογές είναι απεριόριστες. Από watercolour, black and grey, sacred geometry, 3d σχέδια, old school, παραδοσιακά πολυνησιακά και ιαπωνικά μέχρι έγχρωμο ή μη φωτορεαλισμό, τα πάντα υπάρχουν. Είναι θέμα γούστου και προσωπική υπόθεση του καθενός, άσχετα από το αν θα επιλέξει να το έχει σε εμφανές σημείο ή οχι. Αρκεί να ψάξει πρώτα κανείς και να απευθυνθεί σε καλλιτέχνες που ειδικεύονται στο συγκεκριμένο στυλ, ή που τουλάχιστον έχουν γνώσεις επ' αυτού.

Είναι σημαντικό να βλέπει κανείς δουλειές ενός καλλιτέχνη προτού καθίσει κάτω απ'τη βελόνα και ιδανικά να συζητήσει λίγο πρώτα μαζί του το σχέδιο και τις ιδέες του, άλλωστε αυτό που θα δημιουργηθεί, θα είναι -θεωρητικά- μόνιμο. Πέρα από την τέχνη την ίδια, αυτό που βρίσκω ιδιαίτερο κι ενδιαφέρον είναι η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ του πελάτη και του καλλιτέχνη. Το tattoo ενός ανθρώπου είναι μια ιστορία του. Είναι τιμή να είσαι αυτός που θα την αποτυπώσει μόνιμα πάνω του, είτε πρόκειται για μια μικρή γραμμούλα είτε ενα ολόκληρο μανίκι. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για δικό σου ντιζαϊν, για κάτι που έχει αγγίξει έναν άλλον άνθρωπο ο οποίος θα εκφρασει αντίστοιχα κάτι δικό του μέσω αυτού. Και νομίζω αυτός είναι ο σκοπός της τέχνης: επικοινωνία και έκφραση.

Ταυτόχρονα το tattoo μπορεί να λειτουργήσει και προς όφελος του ψυχολογίας και της αυτοπεποίθησης του ατόμου, μέσω του αισθητικού τατουάζ, όπως σε περιπτώσεις μαστεκτομής όπου μπορεί να δημιουργηθεί με tattoo η θηλή, ή μπορεί να διακοσμηθεί το σημείο με όμορφα σχέδια. Το τατουάζ μαστεκτομής γίνεται μια ακόμα επιλογή για τις πρώην καρκινοπαθείς ασθενείς ώστε να ανακτήσουν τον έλεγχο πάνω στα σώματά τους μετά τον καρκίνο. Μπορούν επίσης να καλυφθούν σημάδια εκ γενετής, από τραυματισμό ή από τομές κι εκεί που κάποτε υπήρχε ανασφάλεια από άποψη αισθητικής, να υπάρχει πλέον ένα όμορφο σχέδιο. Για όποιον λόγο κι αν επιλέξει κανείς να κάνει tattoo, με τις σύγχρονες μεθόδους εφαρμογής του και με τη σωστή εκπαίδευση, το tattoo είναι πιο ασφαλές και πιο όμορφο από ποτέ.

- Η Ειρήνη Παξινού είναι τα τελευταία 6 χρόνια freelancer tattoo artist και μαζί με το tattoo έχει συνεργαστεί με ελληνικές και ξένες μπάντες για band merch και λογότυπα, αφίσες συναυλιών κ.α. Θα την βρείτε στην σελίδα της στο fb: Blackbird Art by Irene P..