Σήφης Τζουγανάκης στο Gazzetta: «Ο άνθρωπος που με γέννησε, θέλησε να με αναστήσει»

Όταν ακούμε για έναν αθλητή, συνήθως φανταζόμαστε την εικόνα του πάνω στο βάθρο, με το μετάλλιο στο στήθος και το χαμόγελο της νίκης. Στην περίπτωση του Σήφη Τζουγανάκη, όμως, η ιστορία πίσω από τις επιτυχίες του είναι πολύ πιο βαθιά, πολύ πιο ανθρώπινη. Στα 32 του, αντιμετώπισε την πιο δύσκολη πρόκληση της ζωής του, αφού διαγνώστηκε με νεφρική ανεπάρκεια. Για πολλούς, μια τέτοια διάγνωση θα σήμαινε φόβο, περιορισμούς. Για τον Σήφη, που βραβεύτηκε από την Ahepa-Marathon-Miltiadis όμως, έγινε η αφορμή για μια δεύτερη ζωή, μια νέα πορεία.

Στο Gazzetta μίλησε ανοιχτά για τη μάχη του, για την οικογένεια που στάθηκε δίπλα του, για τη μητέρα του που του έδωσε τη ζωή δύο φορές, για τις ώρες προπόνησης που μετατράπηκαν σε ψυχοθεραπεία και σε όνειρο ζωής. Κάθε βήμα ήταν μια μικρή νίκη απέναντι στη μοίρα. Αλλά αυτός ο μαραθώνιος δεν ήταν μόνο για εκείνον. Ήταν για όλους όσους χρειάζονται έμπνευση, για όσους παλεύουν με τα όριά τους, για όσους ονειρεύονται μια δεύτερη ευκαιρία.

Γιατί όταν η ζωή σου αλλάζει μέσα σε μια στιγμή, το μόνο που μένει είναι η δύναμη να ξανασηκωθείς...

Σήφη, όταν διαγνώστηκες με νεφρική ανεπάρκεια στα 32 σου, ποιο ήταν το πρώτο πράγμα που πέρασε από το μυαλό σου; Πώς ήταν η νέα καθημερινότητά σου;

«Ένα χρόνο πιο πριν και αφού είχα παντρευτεί και είχα και την κόρη μου, πήγαινα για δουλειά και εκεί που ήταν όλα καλά, ξαφνικά έχανα τον κόσμο. Ίδρωνα, ζαλιζόμουν κι έκανα για αρκετή ώρα εμετούς. Μετά συνέχιζα σαν να μην είχε συμβεί τίποτα. Όταν πήγα για εξετάσεις και μου είπαν ότι η πίεση μου είναι πάρα πολλή υψηλή και πρέπει να μπω στην αιμοκάθαρση την ίδια κι όλας μέρα. Ήμουν με την σύζυγο μου η οποία άρχισε να κλαίει. Δεν έπρεπε να λυγίσω, έπρεπε να σταθώ στα πόδια μου. Για την σύζυγο μου, για την κόρη μου, για την οικογένεια και τους φίλους μου.Για εμένα. Η καθημερινότητα μου ήταν μέρα παρά μέρα αιμοκάθαρση για 4 ώρες, συγκεκριμένο διαιτολόγιο και ελάχιστο έως καθόλου νερό. Την ημέρα που έκανα αιμοκάθαρση ήταν ένα μαρτύριο για εμένα, δεν το άντεχα. Αρχισα να μην θέλω να πηγαίνω πουθενά με φίλους,. με συγγενείς, να κλείνομαι στο σπίτι».

Πώς σε βοήθησε η οικογένειά σου να αντιμετωπίσεις την περίοδο της αιμοκάθαρσης και τη διαδικασία της μεταμόσχευσης;

«Η οικογένεια μου ήταν συνέχεια στο πλευρό μου, οι εμψυχωτές μου, να με κάνουν να ξεχαστώ, να γελάσω, να περάσουμε μαζί χρόνο παίζοντας επιτραπέζια κλπ. Στον προμεταμοσχευτικό έλεγχο, πήγαν πολλοί να δώσουν στο κέντρο ιστοσυμβατότητας αίμα, χωρίς να το γνωρίζω, ώστε να δουν ποιού το νεφρό είναι καταλληλότερο για εμένα. Τελικά, ο άνθρωπος που με είχε γεννήσει ήδη μία φορά, θέλησε να με ξανααναστήσει. Η μητέρα μου, που δεν πήγαινε ποτέ σε γιατρό και φοβόταν τις ενέσεις, ήταν εκείνη που έκανε τις τόσες εξετάσεις και βρέθηκε συμβατή. Την ημέρα της μεταμόσχευσης έδινε εντολές στους γιατρούς, να μου δώσουν το καλύτερο νεφρό της. Γίνεται η μεταμόσχευση και στις 18 ημέρες ξαναμπαίνω στο χειρουργείο γιατί υπήρχε μία αστοχία. Στους δύο μήνες πάω να πάθω οξεία απόρριψη και θυμάμαι την μητέρα μου να μου χαιδεύει το κεφάλι και να μου λέει, μην ανησυχείς παιδί μου, έχω και άλλο να σου δώσω. Το μεγαλείο της μάνας! Ξεπερνάμε κι αυτή τη σκόπελο και δίνω όρκο στον εαυτό μου, πως δεν θα αφήσω να φανεί κανένα είδος αναπηρίας, καμία αδυναμία και θα επιστρέψβ πιο δυνατός από ποτέ. Αυτή την δεύτερη ευκαιρία ΖΩΗΣ θα την ζήσω όσο πιο έντονα πιο μπορώ. Θα είναι και ένα μάθημα για την κόρη μου, ότι όσες φορές κι αν πέσουμε , οφείλουμε να σηκωνόμαστε πιο δυνατοί».

Πώς έχει αλλάξει η καθημερινότητά σου μετά τη μεταμόσχευση και πώς καταφέρνεις να συνδυάζεις εργασία, οικογένεια και προπόνηση;

«Με την μεταμόσχευση επέστρεψα ξανά στην όμορφη καθημερινότητα. Είμαι λειτουργικός ξανά, μπορώ να προσφέρω στην οικογένεια μου και ταυτόχρονα να βρίσκω χρόνο και για εμένα.. Μπορώ να είμαι και πάλι δραστήριος. Όταν κάνεις αυτό που σε ευχαριστεί, μπορείς να συνδυάσεις και σπίτι και δουλειά και προπόνηση».

Τι σήμαινε για σένα η επιστροφή στην αγωνιστική δράση και πώς αποφάσισες να συμμετάσχεις σε διεθνείς αγώνες μεταμοσχευμένων; Τι είναι ο Σίβος για σένα;

«Είχα πάει για εξετάσεις στο λαικό νοσοκομείο και πέφτει στα χέρια μου ένα αθλητικό περιοδικό, ο ΔΡΟΜΕΑΣ. Ένα περιοδικό του πανελλήνιου αθλητικού συλλόγου μεταμοσχευμένων, όπου μου δίνει μία χαρα απερίγραπτη. Πηγαίνω από τα γραφεία, ενημερώνομαι, γράφομαι και ξεκινάω να κάνω προπονήσεις. Την πρώτη ημέρα που πήγα στο στίβο, αναρωτήθηκα πως θα κάνω έστω και μία στροφή. Τις πρώτες ημέρες περπατούσα με διαλλείματα, μετά άρχισα να κάνω τζόκινγκ και να περπατάω, μετά άρχισα να τρέχω κι από τότε δεν έχω σταματήσει. Την ίδια χρονιά, λίγους μήνες αργότερα πήρα μέρος στους πανελλήνιους αγώνες και πήρα πρόκριση στο άλμα εις ύψος και στα 100 μέτρα για τους πανευρωπαικούς αγώνες στο Δουβλίνο. Στο Δουβλίνο, κερδίζω χάλκινο μετάλιο στο άλμα εις ύψος και 4η θέση στα 100 μέτρα. Από τότε ξεκίνησα καθημερινές προπονήσεις και κατάφερα πολλές φορές να ανέβω στο βάθρο των νικητών, τόσο σε πανευρωπαικούς όσο και σε παγκόσμιους αγώνες. Στο τρέξιμο βρήκα την διέξοδο μου, τη ψυχοθεραπεία μου. Ήταν η ώρα που δεν είχα προβλήματα, δεν έπαιρνα χάπια και ένοιωθα δυνατός».

Ο τίτλος του παγκόσμιου πρωταθλητή σε 100μ., 200μ. πώς ένιωσες όταν κατάφερες να ξεπεράσεις τα όρια σου;

«Για όλους όσους αγωνιζόμαστε, είναι σημαντικό να βλέπουμε την εξέλιξη μας, ότι οι προπονήσεις με ό,τι καιρό, παρόλη την κούραση, τους πόνους καταφέρνουμε να δίνουμε το παρών σε αγώνες και να ανταγωνιζόμαστε τον καλύτερο μας εαυτό και να κατακτούμε μετάλια»

Θυμάσαι την πρώτη σου συμμετοχή σε αγώνα δρόμου το 2018; Τι ήταν αυτό που σε συγκίνησε;

«Όταν ξεκίνησα να προπονούμαι για αγώνες μεγάλων αποστάσεων, ένας ολότελα νέος κόσμος πρόβαλε στα μάτια μου. Ένας κόσμος που μου ταίριαξε και με δέχτηκε αμέσως κοντά του. Κι αφού τερμάτισα τον ημιμαραθώνιο το 2018, έβαλα στόχο να τερματίσω και την μαραθώνια διαδρομή 42.195 μέτρα. Θα είμαι ο πρώτος Έλληνας μεταμοσχευμένος που το επιχειρεί και ο 2ος στο κόσμο. Θα είμαι το παράδειγμα του θαύματος της μεταμόσχευσης. Πόσο κουράγιο θα δώσω στους συνασθενείς μου.
Άν τα καταφέρω εγώ, μπορούν να το κάνουν όλοι. Ας τους δείξουμε, πως γίνεται. Κάνω μία τρίμηνη προετοιμασία με 80 χλμ την εβδομάδα μέσο όρο. Τις ώρες που ήμουν στη δουλειά, σκεφτόμουν πότε θα πάω να τρέξω. όταν ΄βρισκόμουν σπίτι, τα πόδια μου κουνιούνται ρυθμικά. Κι έρχεται η μέρα της γιορτής. Η μέρα που το χαμόγελο δεν ξεκολλάει από το πρόσωπο μου. Βρίσκομαι και κοιτάζω τους υπόλοιπους δρομείς στο στάδιο του Μαραθώνα εκστασιασμένος. Και ξεκινάω να τρέχω. Κουβαλάω τόσους συνασθενείς μου, την μητέρα μου που μου έδωσε το πιο πολύτιμο δώρο, την Γιώτα μου και την Άλίκη μου. Θυμάμαι από τι συμπληγάδες πέρασα, με τι θεριά τα έβαλα και σκέφτομαι ότι η αιμοκάθαρση, είναι και αυτή ένας μαραθώνιος.Ένας μέσος χρόνος μαραθωνίου είναι 4 ώρες, όσο κρατάει και η αιμοκάθαρση. Ξεκινάς και την πρώτη ώρα όλα δείχνουν μία χαρά, μετά έρχονται οι κράμπες, οι ναυτίες, οι ζαλάδες, η αδυναμία, η κούραση, μα στο τέλος έρχεται η λύτρωση. Στη μία περίπτωση η μεταμόσχευση και στην άλλη ο τερματισμός στο Καλλιμάρμαρο. Τελευταίο χιλιόμετρο, στρίβω στην Ηρώδου Αττικού, έχουν φύγει όλα. Και η κούραση και ο πόνος, όλα. Βλέπω την γυναίκα μου και τη κόρη μου, η οποία έρχεται τρέχοντας, μου σφίγγει το χέρι και πάμε για τερματισμό. Μπαίνουμε στο στάδιο, χαμογελάμε, κοιταζόμαστε στα μάτια σαν να λέμε και οι δύο ταυτόχρονα, τα καταφέραμε. ΝΕΝΙΚΗΚΑΜΕΝ. Τερματίζουμε και δεν μπορώ να συγκρατήσω τα δάκρυα μου. Αγκαλιαζόμαστε και ο χρόνος παγώνει. Από τους δύο μαραθωνίους που έχω ζήσει, αυτόν τον μαραθώνιο θα τον ξανάκανα. Μάνα σ΄ ευχαριστώ».

Ποιο ήταν το πιο δύσκολο κομμάτι της προετοιμασίας σου για τον Αυθεντικό Μαραθώνιο και πώς το ξεπέρασες;

«Το πιο δύσκολο πράγμα στην προετοιμασία αλλά και στον αγώνα, ήταν η άρνηση της ιατρού που με παρακολουθεί, να πάρω μαγνήσιο, ηλεκτρολύτες, αμινοξέα κλπ. Μόνο νερό, τίποτα άλλο αν θέλεις να σου επιτρέψω να πάρεις μέρος. Ήμουν τόσο ψαρωμένος τη πρώτη φορά, που πριν ξεκινήσω εκείνη την ημέρα του αγώνα, ήμουν 64 κιλά
και όταν τερμάτισα, ήμουν 67 κάτι. Είχα πιεί τόσο νερό που είχα πάρει 3 κιλά».

Ποιο μήνυμα θέλεις να περάσεις για τη δωρεά οργάνων και πώς πιστεύεις ότι η συμμετοχή σου στον Μαραθώνιο βοηθάει σε αυτό; Αν μπορούσες να μιλήσεις στον νεαρό Σήφη πριν από τη μεταμόσχευση, τι θα του έλεγες;

«Η Ελλάδα μας το 2019 που έτρεξα τον πρώτο μου μαραθώνιο, ήταν στις τελευταίες θέσεις στη δωρεά οργάνων Δεν υπήρχε καμια ενημέρωση και οι γελοιότητες περί αρπαγής οργάνων, πώληση και διακίνηση οργάνων στην χώρα μας έκανε ακόμη πιο δύσκολο να πείσεις κάποιον να σε ακούσει. Έτσι πήρα την απόφαση να λάβω μέροςσε μαζικούς αγώνες, όπως ο μαραθώνιος, γιατί τα μυαλά είναι πιο ανοικτά. Δεν έμεινα όμως μόνο εκεί. Είμαι ο εμπνευστής του VIRTUAL RUN AONM, την περίοδο του κόβιντ όπου έλαβαν μέρος 2.500 άνθρωποι από όλο τον κόσμο. Μετά την μαραθώνια διαδρομή ΙΑΣΩΝ 23, από το Καλιμάρμαρο έως το μουσείο μαραθωνιου δρόμου στον Μαραθών καθώς και 2 ORGAN DONATION RUN. Ξαφνικά άρχισα να δέχομαι μηνύματα που με ευχαριστούσαν για τους αγώνες και πως μέσω των αγώνων ενεημερώθηκαν και μου έστελναν τις αιτήσεις που έκαναν να γραφτούν δωρητές οργάνων, στα αρχεία του Ελληνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων.Τα μηνύματα είναι απλά.ΖΗΣΕ- ΑΓΑΠΗΣΕ - ΔΩΡΙΣΕ και Άν πρέπει να θάψουμε κάτι, αυτά να είναι τα λάθη μας. Αν μπορούσα να μιλήσω στον νεαρό εαυτό μου, θα του έλεγα πόσο τυχερός είναι και τη τόσο πολλή αγάπη που θα λάβει, να την επιστρέψει στο εκατονταπλάσιο».

Τι σημαίνει για σένα η λέξη «ζωή» μετά από όλη αυτή την εμπειρία και πώς ελπίζεις να εμπνεύσεις όσους αντιμετωπίζουν δυσκολίες;

«Πειράζοντας μία γνωστή μαντινάδα στο πρώτο Organ Donation Run, ο φίλος Γιώργος
μου έστειλε μετά από λίγο,

Ζωή, δεν είναι να ξυπνάς......
να τρως, να θέτεις πάλι.....
Ζωή ¨ναι νά ΄σαι δυνατός....
όντε λυγίζουν οι άλλοι....

Ζωή είναι και οι χαρές, μα είναι και οι λύπες.
Να πάψουμε να μεμψιμοιρούμε και να πιούμε κάθε σταγόνα της.
Δεύτερη ζωή δεν έχει.....εκτός αν είσαι τυχερός σαν εμένα.

Ο Καζαντζάκης λέει, πως αν πονείς, νοιώθεις ζωντανός.
Άν πονείς με τον πόνο του άλλου, λέγεσαι Άνθρωπος.
Ένας τέτοιος άνθρωπος και φίλος, ο Γιάννης Βενέτης,
που με έχει βοηθήσει στους αγώνες που προανέφερα,
τώρα ήρθε με την Αhepa Marathon Miltiadis που είναι υπεύθυνος να με υιοθετήσουν
αθλητικά για τα επόμενα δύο χρόνια.
Ο στόχος είναι να ξαναβρεθώ σε Πανευρωπαικούς και Παγκόσμιους αγώνες, πετυχαίνοντας
ό,τι καλύτερο μπορούμε.
Τους ευχαριστώ από τα βάθη της καρδιάς μου.

Τέλος λόγω της καταγωγής μου, τη Κρήτη θα σας πω,

Όντε θα ν΄ έρθει η στιγμή.....
κι απόθανα, σας πούνε.....
τα όργανα μου, δώσετε.....
Άνθρωποι να σωθούνε.....

Όπως κι εμένα η μάνα μου.....
μου ΄δωσε το νεφρό της....
για δεν μπορούσε να θωρρεί....
να σιγοσβήνει ο γιός της.....»