«Μνήμη/Λήθη», αυτό είμαστε
Ανοίγεις την πόρτα και μπαίνεις. Και ο Χρόνος, η σκόνη και το φως του είναι εκεί. Μια ψηλοτάβανη αίθουσα, ευρύχωρη, με μεγάλα παράθυρα, σε υποδέχεται. Τίγρεις από χαρτί νιαουρίζουν και γρυλίζουν, προειδοποιούν και προετοιμάζουν το έδαφος. Κάθε λεπτό που περνά είναι και μια προσωπική θυσία, μια μάχη που κερδήθηκε και πληρώθηκε ακριβά. Μια καρέκλα σε περιμένει για να συνεχίσεις αυτό που άφησε ο προηγούμενος επισκέπτης. Δεν ξέρεις τι πρέπει να κάνεις μέχρι που βλέπεις τη σκονισμένη, ιδρωμένη, «ζωντανή» σμίλη. Βγάζεις το παλτό και τα παπούτσια σου. Διαισθάνεσαι, ξέρεις, ότι το νερό θα σε βρει και θα σου πει την πορεία του κόσμου, του ανθρώπου. Πιάνεις το εργαλείο και πλησιάζεις του τοίχους που είναι ξεφλουδισμένοι. Συνεχίζεις να «γδύνεις» το «σώμα» του χώρου. Κάθε χτύπημα προκαλεί την αντήχηση της σάρκας. Στόμα δεν υπάρχει, μόνο η καρδιά που πάλλεται και η φύση σου που ζητά την επιστροφή της γέννησης. Έχεις σκοπό να τελειώσεις τη δουλειά και οι φλέβες σου τεντώνονται, το στήθος φουσκώνει κι ένα κερί-δοξάρι, ένα ρόπτρο-χέρι αρχίζουν να παίζουν μουσική με σένα και με τα αόρατα μέλη που έχεις μέσα σου από το πρώτο λεπτό της δημιουργίας σου, αυτά που κληροδοτείς και κουβαλάς μαζί σου: τη Μνήμη και τη Λήθη.
Μια κάθετη γραμμή χωρίζει τη Μνήμη και τη Λήθη
Τα δύο δομικά, πυρηνικά, υπαρξιακά, κοσμογονικά, συστατικά χωρίζονται με μια κάθετη γραμμή και γίνονται κείμενο από τον Δημήτρη Δημητριάδη. Η ματιά του έρχεται από φθαρμένο «χθες» και πάει ως το ρευστό και πολύμορφο «αύριο». Και κάπου εδώ, ενδιάμεσα, μπαίνει το δυναμικό, πανέμορφο, καλλιτεχνικό βλέμμα της Αλίκης Στενού και το «Μνήμη/Λήθη» μεταφέρεται, προσφέρεται ως αντίδωρο, πνευματική τροφή, γνώση παντοτινή, στους φορείς της ζωοδότρα πηγής, στους ανθρώπους που στέκουν πάντα ανάμεσα σε αυτές τις δύο αρχέγονες καταστάσεις.
Η σκηνοθέτιδα, ηθοποποιός συνεργάζεται για δεύτερη φορά με τον συγγραφέα και αυτή τη φορά μας δίνει μια παράσταση τρομερή εσωτερικής έντασης. Την πρώτη φορά, στο Πεθαίνω σαν Χώρα, ήταν η εξωτερική έκρηξη του συναισθήματος που είχε περάσει τα όρια του. Τώρα, είναι το τοπίο εντός που διαλύεται για να φτιαχτεί ξανά και να διαλυθεί ξανά και να φτιαχτεί ξανά…
Η Αλίκη Στενού χρησιμοποιεί τον Λόγο σε κάθε του έκφραση, μορφή, για να αποδώσει σκηνικά το νόημα και την ουσία του ποιητικού, φιλοσοφικού, κειμένου. Η προφορική και γραπτή εκδοχή, η «βλεμματική», η σωματική, η κινητική, της μητέρας φύσης και η του πενταγράμμου. Αυτά τα λόγια συναντούν τα λόγια-θεμέλια της ζωής (μας). Πρέπει να τονιστεί ότι η μουσική είναι η βάση και ο οδηγός, το καταφύγιο των ερμηνευτών, των υπάρξεων που δοκιμάζονται στη σκηνή. Γι’ αυτό και η συμβολή του Νίκου Τουλιάτου (κρουστά) και της Χαράς Γκρέκα (τσέλο) είναι καθοριστική.
Τι σημαίνουν τα προηγούμενα; Αδιάκοπη κίνηση, επικοινωνία, ανάγνωση -παντού βιβλία, μια και εκεί καταγράφεται η Μνήμη/Λήθη- ροή, ξεγύμνωμα ψυχικό, σαρκικό.
Μνήμη-Λήθη-Άνθρωπος
Η Αλίκη Στενού, που υπογράφει τη σκηνοθεσία, την κίνηση και τη διαμόρφωση του σκηνικού χώρου, έκανε το εξής για να δώσει σκηνική υπόσταση στο βαθύ κείμενο του Δημητριάδη: δημιούργησε το δικό της τριαδικό σχήμα που δεν σταματά να κινείται, αλληλεπιδρά, μεταλλάσσεται. Το Μνήμη-Λήθη-Άνθρωπος πέρασε στις ερμηνεύτριες Αντωνία Μαθιουλάκη, Αθηνά Μαρία Παυλή και στην ίδια (τρίτη ερμηνεύτρια) τη σκηνοθέτιδα. Με το τέταρτο πρόσωπο των μουσικών, παρουσίασε αυτόν τον εσωτερικής δύναμης αποκαλυπτικό λόγο.
Στο «Μνήμη/Λήθη» έρχεται πρώτα η Μνήμη. Όλα ξαναζούν, όλα βιώνονται ξανά και όλα φεύγουν για να μείνει η αγάπη που είναι πάνω απ’ όλα τα ζωντανά. Η Λήθη είναι το σημείο μηδέν που προετοιμάζει την κοσμογονία. Και είναι το σώμα που θυμάται και επιλέγει να ξεχάσει. Όλα ενώνονται και χωρίζουν, είναι κοντά και μακριά και μόνο το δέντρο -μια γλάστρα στο βάθος της αίθουσας- της ζωής στέκει ακίνητο και δέχεται το ύδωρ, τη ζωή, τον άνθρωπο. Στα 60 λεπτά που διαρκεί η παράσταση, η καθολική εμπειρία που κουβαλά και εκπέμπει το κείμενο μεταδίδεται ατόφια, ουσιαστικά, απέριττα. Σε αυτόν τον τόνο λειτουργούν οι φωτισμοί του Θωμά Οικονομάκου και τα κοστούμια της Μαίρης Λημνιού.
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
«Μνήμη/Λήθη», του Δημήτρη Δημητριάδη
Στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά [έως 11/1]
Συντελεστές:
Σκηνοθεσία – Κίνηση – Σκηνικός χώρος: Αλίκη Στενού
Μουσική: Χαρά Γκρέκα (τσέλο), Νίκος Τουλιάτος (κρουστά)
Κοστούμια: Μαίρη Λημνιού
Σχεδιασμός φωτισμού: Θωμάς Οικονομάκος
Βοηθοί σκηνοθέτιδας: Αθηνά Μαρία Παυλή, Marie Walker
Φωτογραφίες / Trailer: Ιωάννης Κωνσταντινίδης
Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη
Παραγωγή: Non Linear A.M.K.E.
Ερμηνεύουν (αλφαβητικά):
Αντωνία Μαθιουλάκη, Αθηνά Μαρία Παυλή, Αλίκη Στενού
Μουσικοί επί σκηνής: Χαρά Γκρέκα (τσέλο), Νίκος Τουλιάτος (κρουστά)
Διάρκεια: 60 λεπτά.
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Παρ., Σάβ. 8.30 μ.μ., Κυρ. 7 μ.μ.
Εισιτήρια ΕΔΩ
