Τζέιμς Παλότα: Ο Ντόκτορ Τζέκιλ και Μίστερ Χάιντ της Ρώμης
Την περασμένη Πέμπτη (6 Αυγούστου) οριστικοποιήθηκε η πώληση του 83.3% του μετοχικού κεφαλαίου της Ρόμα στον επιχειρηματία Νταν Φρίντκιν έναντι 591 εκατομμυρίων ευρώ. Μια πώληση που σήμανε το τέλος της εποχής Τζέιμς Παλότα στους Τζιαλορόσι, μια εποχή που ξεκίνησε με βλέψεις και προσδοκίες αλλά η αλήθεια είναι πως τελείωσε πολύ πριν την 6η Αυγούστου. Μια εποχή που είδε τον Αμερικανό επενδυτή, ως άλλο Ντόκτορ Τζέκιλ και Μίστερ Χάιντ, να βιώνει από την αγάπη των φίλων της Ρόμα και τη βουτιά εκστασιασμένος σε σιντριβάνι της Ρώμης μετά την πρόκριση επί της Μπαρτσελόνα, μέχρι και την κατακραυγή στο πρόσωπο του και τα μηνύματα να «πάει σπίτι του». Ένας άνθρωπος που προσπάθησε να δυναμώσει το brand της Ρόμα και να φέρει νέους οπαδούς και νέα έσοδα και παράλληλα, ένας άνθρωπος που άφησε εκτός Ρόμα τον Τότι και τον Ντε Ρόσι και πούλησε τα μεγαλύτερα αστέρια των Τζιαλορόσι.
Το 2011 ο Τζέιμς Παλότα μαζί με άλλους τρεις επιφανείς Αμερικάνους επενδυτές αγόρασαν τη Ρόμα, με τον πρώτο να είναι ήδη μέτοχος από το 2008. Τον Αύγουστο του 2012, ο Παλότα έγινε πρόεδρος των Τζιαλορόσι. Η πώληση στους Αμερικάνους έφερε το τέλος της δυναστείας της οικογένειας Σένσι, η οποία κρατούσε τα ηνία της Ρόμα από το 1993. Ο θάνατος του Φράνκο Σένσι το 2008 και τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα που αντιμετώπιζε η εταιρεία Italpetroli της οικογένειας προμήνυαν το τέλος των Σένσι στο τιμόνι της Ρόμα. Μέχρι το 2004, η Italpetroli είχε συσσωρεύσει χρέος 300 εκατομμυρίων ευρώ με την Ιταλική τράπεζα Unicredit να αποκτά 49% των μετοχών της Ρόμα τη χρονιά εκείνη, ενώ το 2010 έδωσε τελεσίδικο στους Σένσι να αποπληρώσουν το χρέος τους. Έτσι, η οικογένεια που έφερε στη Ρώμη το Σκουντέτο του 2001 αποφάσισε το 2011 να αποχωρήσει από τη Ρόμα με τον Τζέιμς Παλότα να γίνεται ο πρώτος ξένος πρόεδρος στην Serie A ένα χρόνο αργότερα.
Ντόκτορ Τζέκιλ: Κάνοντας τη Ρόμα μια σύγχρονη Αυτοκρατορία
Σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Sports Illustrated το 2013, ο Παλότα περιέγραφε τους στόχους του για τη Ρόμα. Εξηγούσε ότι η ομάδα, αν και διαθέτει τεράστιο αριθμό οπαδών ανά τον κόσμο, εξακολουθούσε να είναι ένας σύλλογος υποτιμημένος όσον αφορά τόσο την αξία του όσο και το brand του. Στόχος του λοιπόν ήταν να χτίσει ένα γερό fanbase, να κάνει τη Ρόμα γνωστή σε όλον τον κόσμο και να εκμεταλλευτεί εμπορικά την ιστορία, το σήμα και το brand της ομάδας. Με τα χρόνια, ο Παλότα επένδυσε πάνω από 250 εκατομμύρια ευρώ μέχρι και το 2019, καταφέρνοντας να κλείσει άκρως σημαντικές και «χρυσές» συμφωνίες με εταιρίες- κολοσσούς όπως η Disney και η Nike.
Σύμφωνα με τα Ιταλικά μέσα, τα εμπορικά έσοδα της Ρόμα δεν έχουν καταφέρει να ξεπεράσουν ποτέ τα 45 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, συγκριτικά με τα 186 εκατομμύρια έσοδα που έφερε πέρυσι η Γιουβέντους. Παράλληλα, το 2014, η διοίκηση Παλότα αποκάλυψε το σχέδιο για το νέο γήπεδο της Ρόμα που επρόκειτο να κατασκευαστεί μέχρι το 2016. Ένα πρότζεκτ που θα κόστιζε περισσότερο από 300 εκατομμύρια δολάρια, άλλα που μέχρι στιγμής έχει κολλήσει στις διαπραγματεύσεις με τον Δήμο της Ρώμης.
«Στόχος μου είναι να γίνει η Ρόμα μία εταιρεία περιεχομένου που θα δραστηριοποιείται στη ψυχαγωγία μέσω των πολυμέσων και του Ίντερνετ» έλεγε ο Παλότα προχωρώντας πάντα με το τρίπτυχο «αθλητισμός, media, ψυχαγωγία» ως τον δικό του σύμβουλο στη διοίκηση της Ρόμα. Το 2015, ο Παλότα έφερε στη Ρώμη τον Πολ Ρότζερς ώστε να διευθύνει το ψηφιακό περιεχόμενο της ομάδας, θέση που κατείχε με τεράστια επιτυχία στη Λίβερπουλ. Το αποτέλεσμα ήταν ο λογαριασμός της Ρόμα σε Twitter και YouTube να προσελκύει τεράστιο πλήθος κόσμου με πολλές δημοσιεύσεις να γίνονται viral. Αυτό ανέβασε κατακόρυφα τη δημοσιότητα της ομάδας και ο δρόμος άνοιξε για ανθρώπους από κάθε γωνιά της γης να γνωρίσουν τη Ρόμα και να την αγαπήσουν αλλά και την Ρόμα να υπογράφει νέες κερδοφόρες συμφωνίες με χορηγούς. Μάλιστα, η επίσημη ιστοσελίδα της ομάδας πήρε το πρώτο βραβείο στο διεθνή διαγωνισμό Interactive Media Awards το 2017 για το περιεχόμενο που παρείχε.
Ο ρόλος του Παλότα στην «αναγέννηση» της Ρόμα δεν περιορίστηκε εκεί. Αναδιοργάνωσε τις ακαδημίες του συλλόγου, οι οποίες έφεραν τεράστιες επιτυχίες και τρόπαια ενώ η Ρόμα τα τελευταία χρόνια είναι σταθερά ανάμεσα στους 2-3 συλλόγους στην Ιταλία που «εξάγουν» του περισσότερους ποδοσφαιριστές στα επαγγελματικά πρωταθλήματα της χώρας. Επιπλέον, ανασύνταξε το τμήμα μάρκετινγκ της ομάδας, προσέλαβε ειδικούς σε θέματα ticketing και branding, κινήσεις πρωτόγνωρες για τη Serie A, ενώ διεξήγαγε κάθε χρόνο περιοδείες της ομάδας τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ασία με στόχο να δυναμώσει το brand της Ρόμα και να ενισχύσει την εμπορικότητα της. Παράλληλα, ο Παλότα αναμόρφωσε και εξόπλισε με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας το τμήμα scouting και analysis του συλλόγου, δημιουργώντας μια ομάδα επιστημόνων, οι οποίοι με έδρα τη Βοστώνη παρείχαν κορυφαία ανάλυση στο προπονητικό team της Ρόμα. Ακόμη και ο ειδικός στο scouting και στην ανάλυση, Μόντσι, όταν συζητούσε με τη Ρόμα, εντυπωσιάστηκε τόσο από τη δουλειά των επιστημόνων που προσέλαβε ο Παλότα.
Μίστερ Χάιντ: Οι συγκρούσεις
Η αλήθεια είναι πως η πλειοψηφία των οργανωμένων οπαδών της Ρόμα, ίσως και όχι μόνο, δεν συμπάθησαν ποτέ την έλευση του Παλότα. Τα μαύρα σύννεφα πάνω από τις σχέσεις τους ξεκίνησαν λίγο μετά την έλευση του.
Η αρχή έγινε με την αλλαγή το σήματος το 2013 ενώ ακολούθησε η αποχώρηση του θρυλικού Φραντσέσκο Τότι τον Μάιο του 2017, ο οποίος δεν έλαβε ποτέ την πρόταση για νέο συμβόλαιο που τόσο ήθελε. Το ίδιο συνέβη και με τον Ντανιέλε Ντε Ρόσι 2 χρόνια αργότερα. Ο πρώτος συνέχισε για λίγο ως στέλεχος στην αγαπημένη του Ρόμα, όμως αποχώρησε ρίχνοντας κεραυνούς κατά του Τζέιμς Παλότα και του συμβούλου Φράνκο Μπαλντίνι, λέγοντας πως δεν το συμπεριλάμβαναν στις αποφάσεις τους. Τον Ιανουάριο του επόμενου έτους, δεκάδες γράμματα αλλά και πανό έκαναν την εμφάνιση τους έξω από το σπίτι του Αμερικανού, με τα οποία οι οπαδοί εξέφρασαν την δριμεία αντίθεση τους στην κατασκευή του νέου γηπέδου. Βέβαια, οι οπαδοί της Ρόμα εξαπέλυαν συνεχώς κατηγορίες προς τον Παλότα για τον τρόπο που διαχειρίστηκε το αγωνιστικό κομμάτι.
Από το 2011, ο Αμερικανός έδωσε τα ηνία της ομάδας στους Λουίς Ενρίκε και Ζντενέκ Ζίμαν, οι οποίοι χαρακτηρίστηκαν αποτυχίες. Έπειτα ήρθε ο Ρούντι Γκαρσία, με τον οποίο η Ρόμα συγκέντρωσε 85 βαθμούς τη σεζόν 2013-2014, μια από τις καλύτερες συγκομιδές στην ιστορία την ομάδας και τερματίζοντας δεύτερη πίσω από τη Γιουβέντους. Ο Γκαρσία απολύθηκε 2 σεζόν μετά, με τον Λουτσιάνο Σπαλέτι να επιστρέφει στον πάγκο των Τζιαλορόσι για δεύτερη φορά. Από το 2013 έως και το 2018 η Ρόμα δεν τερμάτισε ποτέ κάτω από την 3 η θέση.
Το 2016 ξεκίνησαν ξανά συγκρούσεις του Παλότα με τους οπαδούς της Ρόμα. Η πώληση του Μίραλεμ Πιάνιτς στη Γιουβέντους έκανε έξω φρενών τον κόσμο των Ρωμαίων ενώ ακολούθησε η απόσυρση του Φραντσέσκο Τότι ένα χρόνο αργότερα, ο οποίος ήρθε σε ανοιχτή σύγκρουση με τον Αμερικανό επενδυτή. Ένα χρόνο αργότερα, ο Σπαλέτι έφυγε για την Ίντερ όπως και ο Σαλάχ, κάτι που έφερε νέο κύμα αντιδράσεων προς το πρόσωπο του Παλότα.
Τον ίδιο χρόνο, η διοίκηση Παλότα προχώρησε σε μία κίνηση που ξάφνιασε τον ποδοσφαιρικό κόσμο αποκτώντας τον διάσημο και πολυτάλαντο Μόντσι από τη Σεβίλλη. Η Ρόμα έδωσε ποσό-ρεκόρ για την απόκτηση του Πάτρικ Σικ ενώ τον Απρίλιο του 2018, υπό τις οδηγίες του Εουσέμπιο Ντι Φρανσέσκο, έκανε τεράστια ανατροπή και πήρε την πρόκριση απέναντι στη Μπαρτσελόνα με 3-0 στο παιχνίδι της Ρώμης και φτάνοντας στα ημιτελικά του Champions League όπου αποκλείστηκε από τη Λίβερπουλ.
Το χειμώνα του 2018 και σε ένα ματς απέναντι στη Τζένοα, επανεμφανίστηκαν τα πανό που πρότρεπαν στον Παλότα να «πάει σπίτι», όπως χαρακτηριστικά αναγραφόταν. Παράλληλα, μετά το τελευταίο σφύριγμα, ο κόσμος γιούχαρε και φώναξε συνθήματα κατά του Αμερικανού, παρά τη νίκη. Μέρος της κριτικής αποτελούσε το γεγονός ότι, σύμφωνα με τους Ιταλούς, ο Παλότα περνούσε περισσότερο χρόνο στη Μασαχουσέτη παρά στη Ρώμη ενώ του ασκούσαν έντονη κριτική για την φράση του το 2012 ότι η Ρόμα θα κατακτούσε το Σκουντέτο μέσα σε 5 χρόνια. Παρά τα έσοδα εκείνης της χρονιάς από την πορεία στο Champions League, η Ρόμα προχώρησε στις πωλήσεις των ακρογωνιαίων λίθων του άξονα της, Ράτζα Ναϊγκολάν, Κέβιν Στρόουτμαν και του φοβερού Άλισον, ενώ ξόδεψε πάνω από 150 εκατομμύρια ευρώ σε παίχτες όπως οι Χαβιέ Παστόρε, Στίβεν Ν’Ζονζί και Τζάστιν Κλάιφερτ.
Παράλληλα, ένα χρόνο αργότερα, το 2019, ο Μόντσι αποχώρησε λέγοντας χαρακτηριστικά πως «η διοίκηση ήθελε να πάμε δεξιά και εγώ αριστερά», δείχνοντας την χαοτική απόσταση στις απόψεις των δύο πλευρών. Το καλοκαίρι του 2019, ο Σικ έφυγε δανεικός στη Γερμανία ενώ η Ρόμα συνέχισε τις πωλήσεις δίνοντας στην Νάπολι τον Κώστα Μανωλά και στη Γιουβέντους τον ταλαντούχο Λούκα Πελεγκρίνι.
Τον Μάιο του 2019, οι οπαδοί της Ρόμα επιτέθηκαν μέσω Facebook στον Παλότα ζητώντας του να αποχωρήσει. Η αντίστροφη μέτρηση είχε ξεκινήσει. Ο ισολογισμός της Ρόμα για τους πρώτους 9 μήνες της σεζόν 2019-20 έκλεισε με χρέος 278 εκατομμυρίων ευρώ και το χειμώνα ο Παλότα έφτασε κοντά στο deal με τον Φρίντκιν, όμως λόγω και της πανδημίας, συμφωνία δεν επετεύχθη. Αυτό έγινε πριν από λίγες με τoν Φρίντκιν να γίνεται ο νέος μεγαλομέτοχος της Ρόμα και να θέλει να συνεχίσει και να ολοκληρώσει το έργο του Παλότα. Στόχος του, σύμφωνα με την Ιταλική οικονομική εφημερίδα Calcioefinanza, είναι να ολοκληρωθεί (επιτέλους) η κατασκευή του γηπέδου αλλά και να ανοίξει τις πόρτες του συλλόγου στις αγορές της Ασίας.
Για πολλούς, ο Τζέιμς Παλότα άφησε ένα ιδιαίτερο στίγμα στην Ρόμα. Ήρθε με φιλοδοξίες, πλάνο και στόχους για τους Τζιαλορόσι, θέλοντας να ενισχύσει το brand της ομάδας και να κάνει το σύλλογο περισσότερο προσβάσιμο στην αγγλόφωνη και ασιατική αγορά ενώ αναδιοργάνωσε τις ακαδημίες και τα τμήματα του συλλόγου. Στόχευσε στην κατασκευή του Stadio Della Roma όπου βρήκε απέναντι του τόσο τους οπαδούς όσο και την ιταλική γραφειοκρατία. Από την άλλη, αποσταθεροποίησε το σύλλογο πουλώντας παίκτες-κλειδιά ενώ ο πολυπόθητος τίτλος «στα επόμενα πέντε χρόνια», όπως είπε το 2012, δεν ήρθε ποτέ. Ο κύκλος του Παλότα έκλεισε και ένας νέος ξεκινάει για τη Ρόμα, η οποία ψάχνει την αγωνιστική και διοικητική της αναγέννηση με την έξοδο του Παλότα αλλά και την πιθανή αποχώρηση του Πάολο Φονσέκα.
