Το εφετινό πρωτάθλημα στην Ισπανία ήταν ένα ωραίο τρόπαιο για τη βιτρίνα της Μπασκόνια. Ο Ντούσκο Ιβάνοβιτς δεν επέτρεψε στους παίκτες του να κάνουν σκέψεις που δεν μπορούν να ελέγξουν και το νικητήριο καλάθι του Λούκα Βιλντόζα στον τελικό με την Μπαρτσελόνα είναι η απάντηση στην ερώτηση «σε 20 χρόνια που θα κοιτάς το παρελθόν, τι θα ήθελες να δεις;».

Οι Βάσκοι έκαναν θόρυβο στο τουρνουά της Βαλένθια και ο Natxo Mendaza του Radio Vitoria καταγράφει την πορεία των Βάσκων ως το τέλος της διαδρομής που κορυφώθηκε με την απονομή του τίτλου:

27 Σεπτεμβρίου, 2019: Κόντρα στην Εστουδιάντες, η Μπασκόνια χάνει τον Τζέισον Γκρέιντζερ για το υπόλοιπο της σεζόν. Ο Γκρέιντζερ πρόλαβε να αγωνιστεί μόλις 1:20 αφού υπέστη ολική ρήξη αχίλλειου στο αριστερό πόδι. Έτσι άρχισε η αγωνιστική περίοδος 2019/20.

30 Ιουνίου, 2020: Κόντρα στην Μπαρτσελόνα, ο Ακίλε Πολονάρα δίνει την ασίστ στον Βιλντόζα για το νικητήριο lay-up ενώ απέμεναν τρία δευτερόλεπτα για το φινάλε. Η Μπασκόνια είναι η νέα πρωταθλήτρια Ισπανίας! Έτσι ολοκληρώθηκε η αγωνιστική περίοδος 2019/20.

Ανάμεσα σε αυτές τις δυο στιγμές, με ό,τι μεσολάβησε αυτούς τους 9 μήνες, ο μέσος οπαδός της Μπασκόνια θα μπορούσε να γράψει βιβλίο! Μια ιστορία τρόμου που εξελίχθηκε σε ένα απίθανο, απροσδόκητο και... θαυματουργό φινάλε! Δίχως την παραμικρή αμφιβολία, η εφετινή σεζόν (από τον Σεπτέμβριο ως τον Μάιο) ήταν μια από τις πιο ταραχώδεις, απογοητευτικές και ασταθείς χρονιές της Μπασκόνια την τελευταία δεκαετία!

Η πτώση

Η Μπασκόνια δεν συμμετείχε στο Copa del Rey μόλις για δεύτερη φορά τα τελευταία 23 χρόνια καθώς βρέθηκε εκτός οκτάδας στο τέλος του α' γύρου της regular season στη Liga Endesa. Επίσης, δεινοπάθησε στην EuroLeague, έχοντας περισσότερες ήττες (16) από νίκες (12) και μένοντας εκτός των θέσεων που οδηγούν στα playoffs στις 24 από τις 28 αγωνιστικές πριν από την οριστική διακοπή.

Από 'κει και πέρα, οι τραυματισμοί εξελίχθηκαν σε σύνηθες φαινόμενο. Εκτός από τη μακρά απουσία του Γκρέιντζερ, οι Βάσκοι έχασαν επίσης τον Βιλντόζα (επέμβαση στον ώμο), τον Πιέρια Χένρι (κάταγμα στο ζυγωματικό) και τον Πατρίσιο Γκαρίνο για αρκετούς μήνες. Η κατάσταση ήταν τόσο δύσκολη που η Μπασκόνια υποχρεώθηκε να δώσει αρκετά παιχνίδια με μοναδικό πόιντ γκαρντ τον Σέρχι Γκαρθία πριν από την άφιξη του Σεμάζα Κρίστον.

Τόσα πολλά προβλήματα για μια ομάδα που είχε μόνο τον Τόκο Σενγκέλια ως σημείο αναφοράς. Ουδείς εκ των νέων παικτών (Φολ, Πολονάρα, Έρικ, Στάουσκας) είχε σημαντική επίδραση στο παιχνίδι της Μπασκόνια ενώ οι «βετεράνοι» όπως ο Ματ Τζάνινγκ και ο Σιλντς παρουσίασαν σημαντική αστάθεια. Σε γενικές γραμμές, τα πράγματα δεν έδειχναν καθόλου καλά. Για την ακρίβεια, η κατάσταση ήταν χάλια!

Γι' αυτό ακριβώς, η απόλυση του Βέλιμιρ Περάσοβιτς στις 20 Δεκεμβρίου δεν προκάλεσε ιδιαίτερη έκπληξη. Η ομάδα είχε χάσει πέντε παιχνίδια με 20+ πόντους (-30 από τη Μακάμπι, -32 από τον Παναθηναϊκό, -25 από την Αναντολού Εφές, -28 από τη Βαλένθια, -22 από τη Ρεάλ) σε λιγότερο από έναν μήνα. Ήταν κάτι παραπάνω από εμφανές ότι η "χημεία" πήγε... περίπατο. Όλοι μηδενός εξαιρουμένου -προπονητές, παίκτες, φίλαθλοι- έδειχναν μελαγχολικοί, δίχως ελπίδα και όραμα. Κάτι έπρεπε να αλλάξει, κάτι έπρεπε να συμβεί, κάτι νέο έπρεπε να έλθει.

Λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, κάτι σπουδαίο συνέβη. Αυτός που ήλθε δεν ήταν κάποιος νέος. Η ισπανική ομάδα ανακοίνωσε την επιστροφή ενός παλιού φίλου για να αντικαταστήσει τον Περάσοβιτς: Ο κόουτς Ντούσκο Ιβάνοβιτς.

Το κρίσιμο σημείο

Αν και το δεύτερο πέρασμα του από τη Βιτόρια την περίοδο 2008-12 ολοκληρώθηκε απότομα (απολύθηκε έπειτα από την εντός έδρας ήττα από την Ομπραδόιρο), ο Ιβάνοβιτς και ο πρόεδρος Χοσεάν Κερεχέτα έδειχναν πάντα την εμπιστοσύνη και την εκτίμηση ο ένας στον άλλον. Ο Ντούσκο ταίριαζε πάντα καλά στη Βιτόρια, είναι εκείνος που καταλαβαίνει το πνεύμα, την κουλτούρα και τη νοοτροπία αυτής της ομάδας καλύτερα από κάθε άλλον!

Παρά το γεγονός ότι έχασε τα πρώτα δυο ματς από την Άλμπα Βερολίνου και τη Σαραγόσα, γνώριζε καλά τι έπρεπε να πει στα media κατά την παρουσίαση του: «Θέλω να αποκαταστήσω τον χαρακτήρα που είχε πάντα η Μπασκόνια! Έχω απόλυτη εμπιστοσύνη σε αυτούς τους παίκτες! Το βασικό μας πρόβλημα έχει να κάνει με τη διάθεση μας, είναι το πρώτο πράγμα που πρέπει να βελτιώσουμε. Η νοσταλγία και η ελπίδα είναι οι δυο πιο σκληροί δολοφόνοι! Σκοτώνουν την πραγματικότητα, σκοτώνουν το παρόν»!

Ο Ιβάνοβιτς ήθελε εξ αρχής να πατήσει το reset κι αυτό έπραξε...

Διαρκής πρόοδος

Η Μπασκόνια δεν άλλαξε εικόνα από τη μια στιγμή στην άλλη. Χρειάστηκε καιρό για να ανακάμψει και να βγάλει αυτή την αλλαγή στο παρκέ. Τα σημάδια γίνονταν θετικά με το πέρασμα του χρόνου. Μολονότι υπήρχαν ακόμα σκαμπανεβάσματα και τα αποτελέσματα δεν ήταν... εκθαμβωτικά στις αρχές, η Μπασκόνια άρχισε να βγάζει συνέπεια και σταθερότητα, πάλευε και ήταν ανταγωνιστική σε κάθε παιχνίδι! Ακόμα και στις ήττες, δεν παραδιδόταν! Αυτό ήταν που περίμεναν οι οπαδοί από την ομάδα: Να παλεύει ως το τέλος, να τους κάνει υπερήφανους ακόμα και όταν χάνει.

Από τη στιγμή, λοιπόν που έγινε το πρώτο βήμα, ακολούθησε η φυσιολογική ροή των πραγμάτων. Δυο συναρπαστικές νίκες απέναντι στην Μπαρτσελόνα (76-74) και τη Ρεάλ Μαδρίτης (94-95) τον Ιανουάριο ήταν καθοριστικές ώστε άπαντες να πιστέψουν ότι κάτι καλό έρχεται! Η Μπασκόνια άρχισε να βγάζει σιγουριά και αυτοπεποίθηση, έπαιζε καλύτερα, έδειχνε χαρακτήρα και προσωπικότητα, κέρδιζε με στιλ: Δύναμη κι ένταση στην άμυνα, ταχύτητα και γενναιότητα.

Παράλληλα, βελτίωνε σημαντικούς τομείς του παιχνιδιού όπως οι ασίστ, τα κλεψίματα και τα λάθη. Τα ποσοστά σουτ και οι γενικότερες επιδόσεις στην επίθεση δεν ήταν εντυπωσιακά όμως η σκληρή άμυνα, η κυκλοφορία της μπάλας και το γεγονός ότι οι αντίπαλοι της δεν ένιωθαν πλέον... άνετα έδωσαν την ευκαιρία στην Μπασκόνια να βελτιώσει τις πιθανότητες νίκης.

Η αλλαγή ήταν επίσης εμφανής σε αρκετούς παίκτες. Ο Φολ, ο Χένρι και ο Σενγκέλια μείωσαν τις επιδόσεις του στο σύστημα αξιολόγησης (index) έπειτα από την άφιξη του Ντούσκο Ιβάνοβιτς όμως όλοι οι υπόλοιποι τις βελτίωσαν! Ο Μάικλ Έρικ, ο οποίος σούταρε μέχρι πρότινος με 30% στις βολές, ανέβηκε στο 65%! Ο Πολονάρα δεν ήταν πλέον ο τύπος που έδινε ανάσες στον Σενγκέλια αλλά άρχισε να έχει σημαντικό ρόλο ως SF και PF. Ο Σιλντς ανέλαβε ηγετικές ευθύνες, ο Χένρι έμαθε να είναι παραγωγικός χωρίς να πιέζεται για τα στατιστικά του και ο Ντιόπ εξελίχθηκε σε ένα αξιόπιστο αμυντικό όπλο. Παράλληλα, ο Σενγκέλια μείωσε τον χρόνο του στο παρκέ καθώς δεν χρειαζόταν να είναι... πάντα και παντού!

Όλες αυτές οι αλλαγές μπορούν να εξηγήσουν με τον καλύτερο τρόπο το πώς η Μπασκόνια κατάφερε να πετύχει πέντε νίκες στη σειρά από τις 27 Φεβρουαρίου ως τις 8 Μαρτίου, πλησιάζοντας τις θέσεις των playoffs στην EuroLeague και βελτιώνοντας τη θέση της στην κατάταξη της Liga Endesa. Το μόνο που ήθελε ήταν μια ευκαιρία. Αυτή η προσδοκία ήλθε με τον πλέον απροσδόκητο τρόπο, όταν σταμάτησε οποιαδήποτε δραστηριότητα ανά τον κόσμο λόγω της πανδημίας!

Stop & go!

Μολονότι η διακοπή επηρέασε όλες τις ισπανικές ομάδες με τον ίδιο τρόπο (περισσότεροι από δυο μήνες χωρίς προπονήσεις και αγώνες), εντούτοις η Μπασκόνια βγήκε ωφελημένη! Αρχικώς, επειδή η διακοπή επέτρεψε στους Λούκα Βιλντόζα και Τζέισον Γκρέιντζερ να αναρώσουν πλήρως και να ενταχθούν στην ομάδα πριν ολοκληρωθεί η χρονιά. Επίσης, το σύστημα που υιοθέτηση η ισπανική λίγκα ήταν αυτό ακριβώς που ταιριάζει στην κουλτούρα της Μπασκόνια! Να είναι το αουτσάιντερ σε ένα μικρό do-or-die τουρνουά!

Η ομάδα του Ιβάνοβιτς άνοιξε το τουρνουά της Βαλένθια με την πειστική νίκη επί της Μπιλμπάο (+23), με τους Γκρέιντζερ και Βιλντόζα να συνδυάζουν 9/11 τρίποντα! Στο δεύτερο παιχνίδι ο Τόκο Σενγκέλια διέλυσε τις ελπίδες της Τενερίφης για το comeback με ένα καθοριστικό τρίποντο ενώ είχε αστοχήσει σε πέντε τρίποντα πριν από δυο μέρες. Ακολούθησε ο αγώνας με την Μπαρτσελόνα, το μεγάλο φαβορί και παρά το γεγονός ότι οι Βάσκοι ηττήθηκαν με 81-75, εντούτοις ήταν ξεκάθαρο ότι ήταν καλά προετοιμασμένοι και κυρίως πεινασμένοι!

Ζώντας στο όριο

Το παιχνίδι στο οποίο η Μπασκόνια επιβεβαίωσε την αποφασιστικότητα της ήταν το τέταρτο, αυτό στο οποίο κλείδωσε την πρόκριση στα ημιτελικά, επικρατώντας της Μάλαγα με 87-86 στην παράταση. Αυτή η νίκη ήταν η απόδειξη της πίστης, καθώς οι Βάσκοι έχασαν προβάδισμα 15 πόντων στο πρώτο ημίχρονο και βρέθηκαν πίσω στο σκορ με 70-75 στο τελευταίο λεπτό! Εν τέλει ο Πολονάρα έστειλε τον αγώνα στην παράταση έπειτα από ένα απίστευτο comeback και πέτυχε τη νικητήρια βολή αφού ο Μπουτέιγ αστόχησε σε ένα... τρελό μακρινό τρίποντο. Ουδείς μπορούσε να πιστέψει ότι η Μπασκόνια κέρδισε αυτό το ματς! Ούτε οι ίδιοι οι άνθρωποι της Μπασκόνια!

Αυτό το φινάλε - θρίλερ δεν ήταν τίποτα άλλο από... spoiler για ό,τι επρόκειτο να ακολουθήσει κόντρα στη Βαλένθια και την Μπαρτσελόνα! Σε αυτά τα δυο ματς, η Μπασκόνια ήταν πίσω στο σκορ για μεγάλο διάστημα, έπρεπε να προσαρμοστεί και να παλέψει για να γυρίσει την κατάσταση. Μολονότι κάποιοι παίκτες ήταν τραυματίες και κουρασμένοι, οι Βάσκοι έδειξαν τεράστια διάθεση στην άμυνα. Περιόρισαν τους σουτέρ της Βαλένθια και δέχτηκαν μόλις 67 πόντους στον τελικό από την ομάδα με την καλύτερη επίθεση στο ισπανικό πρωτάθλημα!

Όταν, λοιπόν ο Κόρι Χίγκινς αστόχησε στο τρίποντο at the buzzer -όπως ο Τζόρνταν Λόιντ στο προηγούμενο παιχνίδι, η χαρά που πήραν οι Βάσκοι ήταν κάτι που δύσκολα μπορείς να περιγράψεις! Πριν από 10 χρόνια, η ομάδα της Βιτόρια ήταν ξανά πρωταθλήτρια Ισπανίας. Τα δάκρυα του Λούκα Βιλντόζα όταν πήρε στα χέρια του το βραβείο του MVP ή οι κουβέντες του Σενγκέλια για τον Γκαρίνο, τον Στάουσκας, τον Κρίστον και τους παίκτες που βοήθησαν μέσα στη χρονιά αλλά δεν ήταν εκεί, συνοψίζουν τέλεια όλη τη δουλειά που έγινε φέτος!

Πριν από το πρώτο τζάμπολ στο τουρνουά της Βαλένθια, οι παίκτες και οι προπονητές δεν ήταν φειδωλοί στις δηλώσεις τους. «Πάμε εκεί για να κερδίσουμε τον τίτλο»! Δεν παραπονέθηκαν για το παρελθόν, δεν ασχολήθηκαν με το μέλλον, συγκεντρώθηκαν μόνο στο παρόν. Πάλεψαν, μόχθησαν, άντεξαν στον πόνο διότι ήξεραν πως αυτός ήταν ο μοναδικός τρόπος για να πετύχουν τον στόχο. Εξάλλου, το ανέφερε ο Ντούσκο Ιβάνοβιτς στις δηλώσεις του μετά από τον τελικό:

«Αν αντιλαμβάνεσαι τη στιγμή που πονάς, δεν είναι πόνος. Είναι κίνητρο, είναι ευχαρίστηση...»

Twitter @Giannis_Stavr

Φωτογραφίες: ACB Media