Ένα ταξίδι στο φως
Όλα τα φώτα έσβησαν και οι καλλιτέχνες βγήκαν στη σκηνή. Για μια φορά, ήταν ο τυφλός αυτός που βοηθούσε τον αρτιμελή, για να μη σκοντάψει. Τα μάτια του Αλκίνοου Ιωαννίδη δεν χρησίμευαν σε τίποτε. Ο Θοδωρής Τσάτσος δεν έχει μάτια. Το σκοτάδι στην κατάμεστη αίθουσα ήταν απόλυτο. «Ελάτε, να βγούμε όλοι μαζί στο φως», ήταν το πρόσταγμα προς τους θεατές.
Την ιδέα την είχε ο οργανισμός Διαβάζω Για Τους Άλλους: «Να κάνουμε μία συναυλία με σβηστά τα φώτα». Όλα τα φώτα, με μοναδική εξαίρεση τα ελάχιστα πράσινα και κόκκινα λαμπάκια της κονσόλας. Και τις οθόνες των κινητών, βεβαίως βεβαίως. Για να συναισθανθεί ο θεατής, πόσο δύσκολη είναι η ζωή των τυφλών και πόσα από τα δικά μας αυτονόητα είναι για εκείνους ακατανόητα. Στους τυχερούς που βρέθηκαν στο χώρο δόθηκε μόνο ένας μικρός φακός, για ώρα ανάγκης.
«Το ίδιο σκεφτόμασταν κι εγώ με τους συνεργάτες μου εδώ και πολλά χρόνια», είπε ο Αλκίνοος. Κάποια παράξενη ώσμωση έφερε τους εμπνευστές της πρωτοβουλίες σε επαφή με τον ευαίσθητο καλλιτέχνη. Ο Αλκίνοος αποδέχθηκε την πρόταση χωρίς δεύτερη κουβέντα, εννοείται αφιλοκερδώς.
Μαζί του ανέβηκε στη σκοτεινή σκηνή του σκοτεινού αμφιθεάτρου ο Θοδωρής, που είναι καλός τραγουδιστής, καλός τραγουδοποιός, καλός λογοτέχνης, καλός επιστήμονας με ειδίκευση στην Ψυχολογία και καλός φίλος όσων είχαν την τύχη να τον γνωρίσουν. Ο Θοδωρής γεννήθηκε τυφλός. Δεν έχει δει ποτέ τα χρώματα και τη θάλασσα. Δεν ξέρει με τι μοιάζει ο άνθρωπος, ο δρόμος, ο κιθάρα.
Όπως σχεδόν όλοι οι τυφλοί που έχω γνωρίσει, αυτοσαρκάζεται με φράσεις τύπου «εις το επανιδείν» και εντάσσει το κοφτερό χιούμορ στη δουλειά του. «Λογικός Εκ Γενετής», λέγεται ένα από τα έντεχνα τραγούδια στον πρώτο δίσκο του, «Το Πιο Δικό Μου Ψέμα». «Εκτός Οπτικού Πεδίου», τιτλοφορείται η συλλογή διηγημάτων του, που θα παρουσιάσουμε μαζί τη Δευτέρα 6 Ιουνίου, στη «Θρυαλλίδα», στο Θησείο. Παλιά, είχε και συγκρότημα χέβι μέταλ με τους φίλους του. Λησμόνησα να σας πω ότι έχει και πτυχίο από τη Νομική Αθηνών.
Το ζητούμενο, προφανώς, ήταν η συμπερίληψη και η ενσυναίσθηση. Η πεποίθηση, ότι όλοι ζούμε στον ίδιο κόσμο, επί ίσοις όροις. Και ας μη το καταλαβαίνουμε. Όταν κάλεσα τον Θοδωρή και την τυφλή φίλη μου Χρυσέλλα Λαγαρία στην παρουσίαση του δεύτερου βιβλίου μου στο Ζάππειο, η Χρυσέλλα ξεκίνησε να έρθει με το τραμ, αλλά αυτό δεν εμφανίστηκε ποτέ, επειδή οι κεντρικοί δρόμοι ήταν κλειστοί λόγω του Athens Pride.
Και τι έκανε αυτή η εκπληκτική κοπέλα, με τις ουρανομήκεις ανησυχίες και τις ατέλειωτες δραστηριότητες; Ήρθε από την Καλλιθέα με τα πόδια. Ναι, μέσα στην κόλαση για άτομα με αναπηρία, που λέγεται Αθήνα. Μόνη. Θα μπορούσα να μιλάω επί ώρες για αυτούς τους ανθρώπους, αλλά λέξεις όπως «λύπηση» και «οίκτος» δεν θα βγουν ποτέ από τα χείλη του. Εάν μου επιτρέπετε το αστειάκια, ο Θοδωρής, η Χρυσέλλα και όλοι οι φίλοι από το Διαβάζω μας βάζουν τα γυαλιά. Μας κάνουν να βλέπουμε ξεκάθαρα τη στραβομάρα μας.
Ο Αλκίνοος Ιωαννίδης είναι ένας υπέροχος άνθρωπος, με ευαισθησίες που δεν έχουν τελειωμό. Μαζί με τον Θανάση Παπακωνσταντίνου είναι ίσως τα σημαντικότερα κεφάλαια που έχει το μουσικό μας στερέωμα, αλλά αυτό το γνωρίζατε ήδη. Το σκοτάδι δεν του είναι άγνωστος τόπος: «Στο σπίτι μου στο Πήλιο σβήνω πολλές φορές τα φώτα και δημιουργώ στα σκοτεινά», λέει. «Στο σκοτάδι βλέπω άλλα πράγματα».
Άλλο πράγμα το σκοτάδι, άλλο το έρεβος της ζωής μας. Η φωνή του, μέσα στο μαύρο της αίθουσας, ήταν σαν ακτίνα φωτός. Όταν έκαναν ντουέτο με τον Θοδωρή, στο «Αδιέξοδο» και στο «Θα ‘μαι Κοντά Σου», η συνύπαρξη έμοιαζε με βάλσαμο για τις ψυχές.
«Μόνο το Φως», ήταν οι τελευταίες λέξεις της συναυλίας (από το τραγούδι «Πέρασμα»). Με συνέλαβα μέσα στο σκοτάδι να δακρύζω συνεχώς. Έκλεινα και τα μάτια, για να πλησιάσω ακόμα περισσότερο στον κόσμο των τυφλών.. «Όποιος θέλει, μπορεί να χαλαρώσει και να κοιμηθεί», αστειεύτηκε ο Αλκίνοος: «Έτσι κι αλλιώς, δεν θα το καταλάβει κανείς»!
Τα τραγούδια του Αλκίνοου ανέπνεαν ακόμα καλύτερα μακριά από το φως. Υπάρχουν, βέβαια, και εκείνα (όπως η ανατριχιαστική «Πατρίδα»), που ακούγονται μόνο με την ανάσα κομμένη. Στο «Πάντα Θα Ξημερώνει», γραμμένο για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, ο καλλιτέχνης μιλάει για «φωσάκι αγέννητο», που θα γεννηθεί από μέσα μας και θα μας ανοίξει τα μάτια. Ναι, ακόμα και αυτών που στερήθηκαν την όραση. Εγώ ένιωσα ότι έβλεπα καλύτερα, όταν ξαναβγήκα στον έξω κόσμο.
Ο υποτίθεται εσωστρεφής και μονήρης Αλκίνοος δεν αντέχει να αφήσει για πολύ στην άκρη το ξεκαρδιστικό χιούμορ του. «Το επόμενο τραγούδι είναι δύσκολο και αποκλείεται να το καταφέρω στα σκοτεινά. Εδώ κάνω λάθη όταν βλέπω! Ξέρετε, ξεχνάω και τους στίχους μου και τους έχω πάντα γραμμένους σε ένα χαρτί. Όταν βέβαια λέω τραγούδια άλλων, φροντίζω να τους μαθαίνω απ’ έξω, επειδή ντρέπομαι…».
Φεύγοντας, εξόρκισα τον Αλκίνοο και τα παιδιά του Διαβάζω να επαναλάβουν σύντομα το εγχείρημα, το οποίο είχε ήδη αναβληθεί δύο φορές λόγω κορονοϊού. «Για εκπαιδευτικούς λόγους», εξήγησα. Εμείς θελήσαμε να φέρουμε μαζί τα έφηβα ανιψάκια για να ζήσουν μία βραδιά στον κόσμο των αναπήρων, αλλά τα εισιτήρια των δύο παραστάσεων εξαφανίστηκαν πριν προφτάσουμε να οργανωθούμε. Η ιδέα ήταν απλή, αλλά η εμπειρία συγκλονιστική.
Προσωπικά αισθάνομαι υπερήφανος και ευγνώμων, που οι συντελεστές της συναυλίας με αποκαλούν φίλο τους. Τον Αλκίνοο τον γνωρίζω χρόνια με αφετηρία μία ολονυχτία στο μπαράκι της Γωγώς δίπλα στον «Σταυρό του Νότου» (όπου τη γνωριμία έκανε ο κοινός φίλος και συνεργάτης Φώτης Σιώτας), ενώ το Διαβάζω Για Τους Άλλους είναι πλέον μόνιμο κομμάτι της ζωής μου.
Όταν οι εκδότες των βιβλίων μου (Κey Books, Βλάσης Μαρωνίτης και Βασίλης Βαρδάκας) μου μίλησαν για έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που φροντίζει ώστε να φτάνει το λογοτεχνικό περιεχόμενο στα αυτιά τυφλών, ασθενών, ηλικιωμένων και ανήμπορων, έσπευσα με ξεχωριστή χαρά να μετατρέψω το Ο Νίκος Λείπει και κατόπιν Τα Ματς Της Ζωής Μας σε audiobooks με τη φωνούλα μου.
Τα παιδιά μου είπαν ότι με γνώριζαν από τις τηλεοπτικές περιγραφές μου και από τότε έγινα λιγότερο ανέμελος μπροστά στα μικρόφωνα. Και όταν ο ανιψιός μου ο Θάνος δήλωσε στα 17 του εθελοντής για να πηγαίνει σε νοσοκομεία και να διαβάζει βιβλία σε αρρώστους, είναι αδύνατο να σας περιγράψω τη ζεστασιά που ένιωσα. Δεν γεννηθήκαμε όλοι τυχεροί, σε αυτή τη ζωή.
• Οι συναυλίες έγιναν στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, υπό τη φροντίδα των Σπουδαία Events. Τον Αλκίνοο και τον Θοδωρή συνόδευσε με την κιθάρα του ο Δημήτρης Ιλεμόσογλου. Όποιος ενδιαφέρεται να ενώσει τις δυνάμεις του με την ομάδα του Διαβάζω Για Τους Άλλους θα βρει όλες τις λεπτομέρειες εδώ. Ο αριθμός των μελών πανελλαδικά ξεπερνάει τα 5.000, ενώ οι ενεργοί εθελοντές είναι ήδη 487 και οι σελίδες προσβάσιμου ακουστικού υλικού αισίως 13.632.
