Ιστορίες του παλιού κινηματογράφου vol. 87 (pics & vids)
ME THN EΥΓΕΝΙΚΗ ΧΟΡΗΓΙΑ ΤΗΣ Bergmann Kord
Ο όρος «βουκολική περιπέτεια» ίσως να μην είναι γνωστός στις νεότερες γενιές. Ίσως πάλι να προκαλεί χαμόγελα το άκουσμά της, εάν μάλιστα κάποιος δεν αντιλαμβάνεται τον όρο στη σωστή του διάσταση. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο, οι βουκολικές περιπέτειες – οι οποίες εξελίσσονται στα χρόνια μετά την απελευθέρωση, σε ορεινά χωριά της Ελλάδας, αναδεικνύοντας την καθημερινότητα των ανθρώπων σε αυτά –, απασχόλησαν τον ελληνικό κινηματογράφο κυρίως τη δεκαετία του 1950. Η αποδοχή τους από τους Έλληνες ήταν πολύ καλή, ίσως γιατί θύμιζε σε πολλούς κάτι από τα χρόνια της δικής τους αθωότητας ή των γονιών και των παπούδων τους. Μια από τις πιο πολυσυζητημένες βουκολικές περιπέτειες – ίσως η πλέον δημοφιλής – ήταν και η ταινία με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας», απόλυτα ενδεικτικός του περιεχομένου της. Για την ακρίβεια δε, οι ταινίες με τον τίτλο αυτό, αφού δεν ήταν μια, αλλά...τέσσερις! Ναι, καλά καταλάβατε, ο ελληνικός κινηματογράφος έχει να...επιδείξει 4 ταινίες με τον ίδιο τίτλο, την ίδια υπόθεση, αλλά – φυσικά – άλλους ηθοποιούς και συντελεστές. Και οι 4 ταινίες βασίστηκαν στο ομώνυμο δραματικό ειδύλλιο που έγραψε ο Δημήτριος Κορομηλάς το 1891.
Η υπόθεση του έργου
Η υπόθεση των ταινιών ήταν η ίδια: Ένας μεγαλοτσέλιγκας, ο Μήτρος, χαρίζει στην πεντάμορφη Κρουστάλλω ένα χρυσαφένιο σταυρό για να της δείξει τα τρυφερά του αισθήματα. Δεν γνωρίζει όμως πως αυτή είναι ήδη ερωτευμένη με τον Λιάκο, ένα πάμπτωχο τσοπανόπουλο, στο οποίο ο Μήτρος χρωστά τη ζωή του, γιατί παλιότερα τον είχε σώσει από βέβαιο πνιγμό στο ποτάμι. Ο σταυρός στο λαιμό της βοσκοπούλας προκαλεί φιλονικίες ανάμεσα στους δύο άνδρες, ενώ ο Μήτρος ζητάει το χέρι της Κρουστάλλως. Έτσι, δημιουργούνται κι άλλες τραγικές επιπλοκές, που όμως ξεδιαλύνονται σταδιακά, καθώς η σύνεση και η φρόνηση επικρατούν. Η πρώτη ταινία με τον τίτλο «Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας» γυρίστηκε το 1932 σε παραγωγή του Παναγιώτη Δαδήρα, σκηνοθεσία και σενάριο Δημήτρη Τσακίρη και φωτογραφία των Μάνου Τζανετή και Χέρμπερτ Κέρνερ. Σε αυτή πρωταγωνιστούσαν οι Ντίνα Αφεντάκη (στον ρόλο της Κρουστάλλως), Δημήτρης Τσακίρης, Μάνος Κατράκης και Σοφία Ντοβιράλ. Μάλιστα, η συγκεκριμένη ταινία ντουμπλαρίστηκε σε γερμανικά στούντιο και αποτέλεσε την πρώτη ομιλούσα ταινία του ελληνικού κινηματογράφου.
«Αρτιότερη η ταινία της Finos Film»
Η δεύτερη – που θα μας απασχολήσει στην σημερινή στήλη – γυρίστηκε το 1955 σε παραγωγή Finos Film, σκηνοθεσία Ντίνου Δημόπουλου, σενάριο Γιώργου Τζαβέλλα, φωτογραφία Ντίνου Κατσουρίδη και Αριστείδη Καρύδη Φουκς και μουσική Τάκη Μωράκη. Στον ρόλο της Κρουστάλλως στην ταινία αυτή εμφανίστηκε η Αλέκα Κατσέλη, με συμπρωταγωνιστές της τους Γιώργο Φούντα, Κώστα Κακκαβά, Σύλβα Πουλοπούλου, Παντελή Ζερβό, Γεωργία Βασιλειάδου, Χριστίνα Καλογερίκου και Γιώργο Δαμασιώτη. Μάλιστα, η ταινία αυτή αποτέλεσε και την μοναδική φορά που ο Κώστας Κακκαβάς συνεργάστηκε με την Finos Film. Κατά του κριτικούς δε, η συγκεκριμένη αυτή ταινία θεωρείται η κορυφαία από όλες όσες γυρίστηκαν με τον τίτλο αυτόν και την ίδια υπόθεση. Ο παραλογισμός με τις...βοσκοπούλες και την συγκεκριμένη υπόθεση ωστόσο δεν είχε τέλος, αφού την ίδια χρονιά γυρίζεται και η τρίτη μεταφορά του έργου, αυτή τη φορά σε παραγωγή της Ολύμπια Φιλμ, σκηνοθεσία Ντίμη Δαδήρα, σενάριο του ίδιου και του Ηλία Λυμπερόπουλου, φωτογραφία των Βαγγέλη Καραμανίδη και Γιώργου Τσαούλη και μουσική της Μαργαρίτας Καστέλλη. Φυσικά, το «βαρύ χαρτί» της συγκεκριμένης ταινίας ήταν η πρωταγωνίστριά της, η Αλίκη Βουγιουκλάκη, που υποδύθηκε την Κρουστάλλω. Μαζί της πρωταγωνιστούσαν οι Θάνος Κωτσόπουλος, Ανδρέας Ζησιμάτος, Ελένη Χατζηαργύρη, Χρήστος Ευθυμίου, Αθανασία Μουστάκα, Κώστας Χατζηχρήστος. Θα περίμενε κανείς η Βουγιουκλάκη να πρωταγωνιστούσε στην μεταφορά του έργου από την Finos Film και όχι της Ολύμπια Φιλμ, ωστόσο οι πληροφορίες λένε ότι ακόμα δεν είχε αναπτυχθεί μεταξύ Βουγιουκλάκης και Φίνου η σχέση εκείνη εκτίμησης, που θα επέτρεπε μια τέτοια συνεργασία. Κάτι τέτοιο συνέβη κάποια χρόνια αργότερα. Μπορεί βέβαια οι κριτικοί της εποχής να έκριναν ως αρτιότερη κινηματογραφική μεταφορά του «Αγαπητικού της Βοσκοπούλας» την ταινία της Finos Film, ωστόσο εμπορικότερη αποδείχθηκε η ταινία της Ολύμπια Φιλμ, στην οποία πρωταγωνιστούσε η Βουγιουκλάκη. Έκοψε τα περισσότερα εισιτήρια από όλες τις άλλες. Τέλος, έναν χρόνο αργότερα, το 1956, θα γυριστεί η τέταρτη και τελευταία μεταφορά του έργου, σε παραγωγή Γιάννη Δριμαρόπουλου, σενάριο και σκηνοθεσία Ηλία Παρασκευά, φωτογραφία Δήμου Σακελλαρίου και μουσική Ανδρέα Κόκκινου. Στην εκδοχή αυτή, τον ρόλο της Κρουστάλλως ενσάρκωσε η Καίτη Λαμπροπούλου, με συμπρωταγωνιστές της τους Δημήτρη Παπαμιχαήλ (στον ρόλο του Λιάκου), Ανδρέα Φιλιππίδη, Στέλλα Γεωργιάδη, Χριστόφορο Νέζερ, Μερόπη Ροζάν και Μιχάλη Μπούχλη. Η συγκεκριμένη ταινία ήταν η πρώτη έγχρωμη ταινία στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου.
Oι κριτικές της ταινίας της Finos Film
Iδιαίτερα ενδιαφέρουσες ήταν οι κριτικές της εποχής για την κινηματογραφική μεταφορά της «Βοσκοπούλας» από την Finos Film. Ο Αχιλλέας Μαμάκης, κριτικός της εφημερίδας Έθνος, έγραψε τον Οκτώβριο του 1955: «Ο κ. Δρίτσας, που “γύρισε” τον Aγαπητικό με τον κ. Φίνο, ακολούθησε τον σωστό δρόμο, τον κινηματογραφικώτερο: από την παλιά θεατρική επιτυχία, την γεμάτη συμβατικότητα, επήρε το κύριο υλικό μέσω της έμπειρης σεναριογραφικής δεξιοτεχνίας του Γιώργου Τζαβέλλα. Το υλικό αυτό δίνεται με ελευθερία, και ο Ντίνος Δημόπουλος το παρουσιάζει σε εξαίρετες (πολλές φορές) εικόνες, ωραία φωτογραφία, έκτακτες ποιμενικές σκηνές και με μια προσπάθεια συγκερασμού της συμβατικότητος του μύθου και του ρεαλισμού που, αυτή είναι βέβαια φυσικό να δίνει μια κάποια γλυκερότητα στην εκτύλιξη της πλοκής». Από την πλευρά του ο Κώστας Σταματίου, κριτικός της εφημερίδας «Η Αυγή» έγραφε την ίδια περίοδο: «Πολλοί εζήλεψαν την (ταμειακήν) δόξαν της ασπούδαχτης Γκόλφως. Το αποτέλεσμα είναι να βλέπουμε τούτη τη βδομάδα δύο Αγαπητικούς της βοσκοπούλας και να μας απειλεί εντός των ημερών και τρίτος! Ανεξάρτητα απ΄την αντίθεσή μας απέναντι στην προσπάθεια που γίνεται ν΄ αγνοηθεί η σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα, για χάρη της αναβίωσης των φτηνών κωμειδυλλίων (που, ωστόσο, γεμίζουν τον μπεζαχτά, γιατί ο κοσμάκης διψάει για ρωμέικη λεβεντιά, κορφοβούνι, κοπάδι και κλαρίνο), δεν διστάζουμε να διαλέξουμε ανάμεσα στους δύο Αγαπητικούς: δίνουμε την ψήφο μας ανεπιφύλακτα στον Ντίνο Δημόπουλο και στους συνεργάτες της Φίνος Φιλμ». Η ταινία της Finos Film έκανε πρεμιέρα στους κινηματογράφους στις 10 Οκτωβρίου του 1955 και έκοψε 57.514 εισιτήρια. Αξίζει να σημειωθεί δε, ότι στην συγκεκριμένη ταινία τις χορογραφίες είχε κάνει η Δώρα Στράτου.
Περιμένουμε σχόλια, απόψεις και παρατηρήσεις στο mail μας.
