To Gazzetta και η Liquid Media στην ημερίδα του ΕΚΠΑ για την ερευνητική δημοσιογραφία

Την Τρίτη 11 Ιουνίου 2024, πραγματοποιήθηκε από το Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης η ημερίδα με θέμα: “Ερευνητική Δημοσιογραφία, Καινοτομία και Παραπληροφόρηση: Νέες Προοπτικές στα ΜΜΕ”. Η ημερίδα είχε ως στόχο να επισημάνει τη σπουδαιότητα της ερευνητικής δημοσιογραφίας, να αναδείξει καινοτόμες προσεγγίσεις που ενισχύουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό στον χώρο των μέσων ενημέρωσης, καθώς και να προτείνει εργαλεία και δημοσιογραφικές πρακτικές για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης. Κατά την έναρξη της ημερίδας, το ευρωπαϊκό έργο IQ Media παρουσιάστηκε από τον Κωνσταντίνο Μουρλά, συντονιστή του έργου και Καθηγητή στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ (ΕΚΠΑ) και από την Κατερίνα Σωτηράκου, Διευθύντρια του IQ Media Hub (ΕΚΠΑ). Το συγκεκριμένο πρόγραμμα στοχεύει στην υποστήριξη του ψηφιακού μετασχηματισμού των ειδησεογραφικών οργανισμών, την αναβάθμιση των ψηφιακών ικανοτήτων των επαγγελματιών στα μέσα ενημέρωσης, και την προώθηση διασυνοριακών συνεργασιών.

Στην συνέχεια, ο Jeff Kelly Lowenstein, ερευνητής δημοσιογράφος, καθηγητής του πανεπιστημίου Grand Valley State University και ιδρυτής του Center for Collaborative Investigative Journalism (CCIJ) παρουσίασε τις δράσεις του CCIJ, καθώς και πληροφορίες για το πρόγραμμα Fulbright. Αποσαφήνισε επίσης τις πολυπλοκότητες της ερευνητικής δημοσιογραφίας αναφέροντας παραδείγματα από διασυνοριακές έρευνες.

Ο Θοδωρής Γιαούζης, Head of Customer Relationship Management στην Καθημερινή, παρουσίασε τα χαρακτηριστικά της συνδρομητικής υπηρεσίας της kathimerini.gr. Ο ίδιος εξήγησε τη διαδικασία ανάπτυξης της πλατφόρμας και διευκρίνισε πώς οι αναγνώστες μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αποκλειστικό περιεχόμενο, εξασφαλίζοντας μια εμπειρία περιήγησης εμπλουτισμένη με τεχνολογία αιχμής.

Στη συνέχεια ακολούθησε πάνελ συζήτησης με θέμα “Ερευνητική Δημοσιογραφία και Καινοτομία”. Συντονιστής του πάνελ ήταν ο Σωτήρης Σιδέρης (Data editor - Reporters United, CCIJ) και ομιλητές οι Jeff Kelly Lowenstein (CCIJ), Μυρτώ Μπούτση (Δημοσιογράφος - Reporters United), Γιάννης Παπαδόπουλος (Δημοσιογράφος - Καθημερινή) και Θάνος Σαρρής (Δημοσιογράφος - Gazzetta.gr). Η συζήτηση επικεντρώθηκε στον ρόλο της έρευνας σε όλους τους τύπους δημοσιογραφίας, τονίζοντας την ουσιαστική σημασία της για την ανάδειξη πολύπλοκων θεμάτων. Οι ομιλητές υπογράμμισαν την χρονοβόρα διαδικασία συλλογής και επαλήθευσης πληροφοριών όπως και την ανάγκη διασταύρωσης των τελικών αποτελεσμάτων.

Η δεύτερη θεματική ενότητα της ημερίδας επικεντρώθηκε στις επιπτώσεις της παραπληροφόρησης και στην ανάγκη εκπαίδευσης των δημοσιογράφων σε πρακτικές fact-checking προκειμένου να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τη διάδοση ψευδών πληροφοριών.

Ο συντονιστής του ευρωπαϊκού έργου ANALYSIS, Κωνσταντίνος Μουρλάς παρουσίασε τους στόχους του προγράμματος. Πρόκειται για μια συνεργατική κοινοπραξία, που προσφέρει εκπαίδευση σε προηγμένες τεχνολογίες στους επαγγελματίες των μέσων ενημέρωσης με στόχο την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης στην Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Αυστρία. Ο Αιμίλιος Περδικάρης, Πρόεδρος και Γενικός Διευθυντής του Αθηναϊκού - Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων (ΑΠΕ - ΜΠΕ) και επίσης εταίρος του έργου ANALYSIS, αναφέρθηκε στο παγκόσμιο ζήτημα της εξάπλωσης των ψευδών ειδήσεων. Ο ίδιος τόνισε την επείγουσα ανάγκη για την επανεκπαίδευση των δημοσιογράφων με τα απαραίτητα τεχνολογικά εργαλεία για την αποτελεσματική καταπολέμηση της παραπληροφόρησης.

Ο Νίκος Σαρρής, συνεργαζόμενος ερευνητής στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ) και στην Athens Technology Center, παρουσίασε τις δράσεις του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ψηφιακών Μέσων (EDMO) και του παραρτήματος, του Μεσογειακού Παρατηρητηρίου Ψηφιακών Μέσων (MedDMO), το οποίο καλύπτει την Ελλάδα, την Κύπρο και τη Μάλτα. Ο ίδιος εξήγησε τις fact-checking υπηρεσίες και τα τεχνολογικά εργαλεία που είναι διαθέσιμα για την επαλήθευση των ειδήσεων.

Στην συνέχεια ακολούθησε πάνελ συζήτησης με θέμα “Fact-Checking and the New Faces of Disinformation”. Το πάνελ συντόνισε ο Χρήστος Γαβαλάς, Fact Checking Manager (ATC) και ομιλητές ήταν οι Νίκος Σαρρής (ΕΚΕΤΑ, ATC), Αιμίλιος Περδικάρης (ΑΠΕ - ΜΠΕ), Νίκη Παπάζογλου (Δημοσιογράφος - Insider.gr) και Ηλίας Αναστασιάδης (Διευθυντής Περιεχομένου - Reader.gr). Η συζήτηση επικεντρώθηκε στις προκλήσεις της καταπολέμησης των ψευδών ειδήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στην έλλειψη επαγγελματιών fact-checkers και στη διάδοση των παραποιημένων πληροφοριών, η οποία συχνά είναι ακούσια και οφείλεται σε ανθρώπινο λάθος.

Η ημερίδα ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση με τίτλο “New York Times κατά OpenAI & Microsoft: μάχη μεταξύ copyright και καινοτομίας;”. Οι δικηγόροι Νίκος Γρηγοριάδης και Γιώργος Πανταζής από το δικηγορικό γραφείο “NGLaw”, ανέλυσαν τη διαμάχη που αφορά στη χρήση υλικού των New York Times, το οποίο προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα, από εταιρείες τεχνολογίας με σκοπό την εκπαίδευση μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης. Οι δύο δικηγόροι παρείχαν επίσης διευκρινίσεις σχετικά με τη νομοθεσία περί πνευματικών δικαιωμάτων, υπογραμμίζοντας τις ευρύτερες επιπτώσεις της και την ανάγκη προσαρμογής της νομοθεσίας στις ιδιαιτερότητες των νέων τεχνολογιών.

Η παραπάνω δημοσίευση συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του προγράμματος "trAiNing mediA professionals on appLYing advanced, high-impact digital technologieS to combat dISinformation" - ''ANALYSIS'' με ΑΡΙΘΜΟ ΣΥΜΒΑΣΗΣ 2022-1-EL01- KA220-VET-000086883.

Αποποίηση Ευθυνών: Η υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την παραγωγή της παρούσας έκδοσης δεν συνιστά αποδοχή του περιεχομένου, το οποίο αντανακλά τις απόψεις μόνον των δημιουργών, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν φέρει ουδεμία ευθύνη για οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών που εμπεριέχονται σε αυτό.