ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

Η αρχή που δεν γνωρίζεις (vid)

Αλέξανδρος Στεργιόπουλος 25 Μαΐου 2022 - 13:03

Το Gazzetta παρακολούθησε την παράσταση -αδιανόητη εμπειρία!- «Πεθαίνω σαν χώρα» στο «Bios». Εξαιρετική σκηνοθεσία, δυνατές ερμηνείες.

Κάθε λέξη…
Ενέργεια, πάθος, ορμή

Το κείμενο αυτό είναι προειδοποίηση και ευχή και απευθύνεται στο αγέννητο παιδί. Τα λόγια ταξιδεύουν για να βρουν τις ανήσυχες ψυχές και τις καρδιές που ζουν στο σκοτάδι. Οι δονήσεις φανερώνουν τη λεπτή κόκκινη γραμμή που αφήνει πίσω του το δίποδο. Οι λέξεις γίνονται ρούχο αδιάβροχο για να πραγματοποιηθεί το μοιραίο πέρασμα. Το πιο βαθύ ποτάμι είναι πάντα μπροστά μας, είναι πάντα εκεί και περιμένει να το περπατήσουμε. Και το άφυλο ον που δεν ξέρει να κάνει τίποτε άλλο παρά να περπατά, να πηγαίνει μπροστά, θα μπει στο ποτάμι, θα κατέβει τα υδάτινα σκαλιά και στην αρχέγονη μήτρα θα ξαναμπεί. Δεν θα έχει τίποτα πάνω του. Τα ρούχα, οι φωτογραφίες, τα γράμματα, οι ώρες, τα λεπτά, θα έχουν γίνει λεπτές, διάφανες, γραμμές πάνω στο ασύνορο, κρυστάλλινο, πεδίο. Και όταν το σκοτάδι καλύψει τα πάντα και το τελευταίο φως σβήσει, οι νεκροί θα σηκωθούν και θα φωτίσουνε με το αίμα τους το ενδιάμεσο διάστημα. Θα πουν σε όσους ετοιμάζονται να εξέλθουν ότι ο πόλεμος τελείωσε και να ψάξουν δουν πώς και πότε θα ξεκινήσει ο επόμενος, να μάθουν την αρχή του πολέμου, αυτό είναι το κρίσιμο, το καθοριστικό ερώτημα. Μέχρι τότε η χώρα θα πεθαίνει, μέχρι τότε παιδί μου «Θα πεθαίνω σαν χώρα».

Κάθε λέξη…

Τα συναισθήματα και σκέψεις που γεννά το έργο του Δημήτρη Δημητριάδη είναι τόσο έντονα που σε πάνε μια αρχή που δεν γνωρίζεις! Κάθε λέξη του κείμενου εκτοξεύει αίμα, σάρκα, σάλιο, σπέρμα, δάκρυα και γέλια πληγωμένα. Κάθε λέξη βοηθά τα μάτια να συλλαμβάνουν τις αστραπές. Κάθε λέξη πέφτει σαν ευχή και κατάρα. Κάθε λέξη σαν όξινη βροχή και σαν πεντακάθαρα νερό. Κάθε λέξη κι ένας γκρεμός. Κάθε λέξη κι ένας χαμένος εαυτός. Κάθε λέξη και μια άναρθρη κραυγή. Κάθε λέξη και μια ανατροπή. Κάθε λέξη και μια επανάσταση. Κάθε λέξη και μια ανάσταση. Κάθε λέξη απελπισία. Κάθε λέξη και μια ελπίδα. Κάθε λέξη του «Πεθαίνω σαν χώρα» να τρυπά τον προσωπικό χρόνο και να διαλύει τον συλλογικό. Κάθε λέξη του «Πεθαίνω σαν χώρα» κι ένας σεισμός που γκρεμίζει, μια άγνωστη δύναμη που χτίζει. Κάθε λέξη του «Πεθαίνω σαν χώρα» να απελευθερώνει την ψυχή, κάθε λέξη να τη γονατίζει. Κάθε λέξη του «Πεθαίνω σαν χώρα» να αποχαιρετά τη ζωή και κάθε λέξη να την εξυψώνει στα ουράνια. Αυτό το ασταμάτητο, αδιανόητο, σύμπαν παρουσιάστηκε στο «Bios» και σε μία ώρα οι εσωτερικές εκρήξεις ήταν απανωτές. Η παράσταση σε καθηλώνει, σε κάνει χίλια κομμάτια, σε απελευθερώνει και σου δείχνει αυτό που μόνο οι νεκροί βλέπουν: τον κόσμο να γεννιέται ξανά και ξανά!

Ενέργεια, πάθος, ορμή

Το έργο «Πεθαίνω σαν χώρα», γραμμένο το 1978 από τον Δημήτρη Δημητριάδη, μας κάνει μάρτυρες μιας χώρας που καταρρέει, σε έναν χρόνο όπου καμιά γυναίκα δεν φέρνει πια παιδί στον κόσμο. Μετά από χίλια χρόνια πολέμου και ενώ ο εχθρικός στρατός πρόκειται να περάσει από ώρα σε ώρα τα σύνορα, βλέπουμε το έθνος να διαλύεται, εξουθενωμένο από την ίδια του την ιστορία και ανίκανο να αντισταθεί. Τις στιγμές εκείνες επαληθεύονται οι πιο δυσοίωνες προβλέψεις και περνάμε σε έναν νέο ιστορικό κύκλο. Το τέλος μιας εποχής έχει έρθει όπως ο προμελετημένος θάνατος μιας αθεράπευτης αρρώστιας. Αυτό είναι το πλαίσιο που έπρεπε να κινηθούν οι ηθοποιοί, σε αυτό έπρεπε να ακουμπήσει η σκηνοθετική ματιά της Αλίκης Στενού… Το αποτέλεσμα ήταν εκρηκτικό, μια ασταμάτητη δύναμη που σάρωνε τα πάντα στη σκηνή του «Bios». Οι ερμηνευτές -Λίνα Κομνηνού, Σίμος Κωστάκογλου, Δήμητρα Νταντή, Αντώνης Σανιάνος, Αλίκη Στενού- εκμεταλλεύτηκαν και το τελευταίο τετραγωνικό του χώρου, αξιοποίησαν κάθε λεπτό και τα σώματα τους δεν έπαψαν να εκπέμπουν ενέργεια, πάθος, ορμή. Η κίνηση (Λίνα Κομνηνού) ήταν καθοριστική για τη σκηνική συμπεριφορά, ενώ σημαντικό ρόλο παίζει η φωνητική διδασκαλία της Γεωργίας Κατσίβελου. Δεν πρέπει να παραλείψουμε τη άψογη «συνομιλία» του Νίκου Τουλιάτου (μουσικός επί σκηνής, κρουστά) με τους ηθοποιούς. Η σκηνοθεσία της Αλίκης Στενού κινείται στην ίδια ταχύτητα με το κείμενο του Δημητριάδη και μας δίνει ένα εκθαμβωτικό αποτέλεσμα.