Κόντρα στη χοληστερόλη: Ένας αγώνας διαφορετικός από τους άλλους!
Στο πρωτάθλημα για μια υγιή καρδιά, τα ντέρμπι είναι πολλά! Αυξημένα λιπίδια, αρτηριακή υπέρταση, κάπνισμα, σακχαρώδης διαβήτης και παχυσαρκία είναι μερικοί από τους πιο ισχυρούς αντιπάλους, που ανταγωνίζονται να μας στερήσουν το πιο σημαντικό έπαθλο: την καρδιαγγειακή μας υγεία.
H χοληστερόλη (όπως είναι η ορθή ονομασία της αποκαλούμενης «χοληστερίνης») είναι μαζί με τα τριγλυκερίδια τα πιο γνωστά λιπίδια του οργανισμού μας. Η χοληστερόλη είναι χρήσιμη όταν διατηρείται σε φυσιολογικά επίπεδα, ωστόσο η περίσσεια της στο αίμα προκαλεί ζημιές στα αγγεία της καρδιάς, του εγκεφάλου και άλλων οργάνων, αυξάνοντας τον κίνδυνο για έμφραγμα και εγκεφαλικό.
Ας γνωρίσουμε όμως καλύτερα την αντίπαλη ομάδα: Η LDL (σύντμηση της επιστημονικής ονομασίας «χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη») αποτελεί την λεγόμενη «κακή χοληστερόλη», που προκαλεί ζημιά στα αγγεία. Η HDL («υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη») εκφράζει την «καλή» χολστερόλη, που φαίνεται να έχει προστατευτικό ρόλο για τα αγγεία μας.
Επομένως, η HDL («καλή» χοληστερόλη) θέλουμε να βρίσκεται ΠΑΝΩ από κάποιο όριο, ώστε να λειτουργεί προστατευτικά (από 40 mg/dL για τους άνδρες και από 50 mg/dL για τις γυναίκες). Αντίθετα, η LDL («κακή» χοληστερόλη) θέλουμε να είναι ΚΑΤΩ από κάποιο όριο. Εδώ δεν υπάρχει ενιαίο όριο για όλους, διότι εξατομικεύεται με βάση την κατηγορία «καρδιαγγειακού κινδύνου» που ανήκει ο καθένας μας. Για πολλούς, ιδανική τιμή LDL θεωρείται κάτω των 100 mg/dL. Αν ωστόσο κάποιοςέχει περάσει έμφραγμα, εγκεφαλικό ή πάσχει από στεφανιαία νόσο ή σακχαρώδη διαβήτη, το όριο βρίσκεται κάτω από πολύ χαμηλότερες τιμές LDL.
Ας δούμε μερικούς ποδοσφαιρικούς παραλληλισμούς στον αγώνα ενάντια στη χοληστερόλη:
1. Ο αντίπαλος παίζει «ύπουλο» παιχνίδι: Η υψηλή χοληστερόλη δεν παρουσιάζει συμπτώματα! Όταν βρίσκεται σε αυξημένα επίπεδα, η χοληστερόλη αρχίζει να «χτίζει» τη λεγόμενη «αθηρωματική πλάκα» στα τοιχώματα των αγγείων της καρδιάς, του εγκεφαλου κ.α. Συνήθως όταν αρχίσουν τα συμπτώματα, η ζημιά έχει προχωρήσει σε σημαντικό βαθμό.
2. Ο προληπτικός έλεγχος είναι σημαντικός! Η αυξημένη LDLαποκαλύπτεται με απλή εξέταση αίματος.
3. Η διατροφή έχει τη δική της βαρύτητα, αλλά επειδή η χοληστερόλη παράγεται κυρίως στο ήπαρ (συκώτι) και δευτερευόντως επηρεάζεται από το τί τρώμε, η τροποποίηση της διατροφής από μόνη της οδηγεί συνήθως σε μείωση της χοληστερόλης κατά 10-20% μόνο.
4. Η φυσική μας κατάσταση επίσης βοηθά, αυξάνοντας την HDL.
5. O coach παίζει καθοριστικό ρόλο! Ο γιατρός μας καθορίζει τους στόχους της LDL ανάλογα με το προφίλ μας (τυχόν ιστορικό αυξημένης πίεσης, σακχαρώδη διαβήτη και ανάλογα με το κάπνισμα, το βάρος, την ηλικία, το κληρονομικό ιστορικό κ.α.), Συνήθως, ο γιατρός εστιάζει αρχικά στη μεταβολή των συνηθειών της ζωής και όπου απαιτείται ακολουθεί φαρμακευτική αγωγή – κάποιες φορές χρειάζεται συνδυασμός φαρμακευτικών λύσεων ώστε ο στόχος της LDL να επιτευχθεί.
6. Η τροποποίηση του «συστήματος» παιχνιδιού γίνεται μόνο σε συνεννόηση με τον γιατρό / coach. Αν κανείς τροποποιήσει μόνος του τη φαρμακευτική του αγωγή, θα οδηγηθεί σε λίγο καιρό σε εκ νέου αύξηση της LDL. Θα είναι σαν να αποχωρήσει μέρος της ενδεκάδας ξαφνικά από τον αγωνιστικό χώρο!
Όπως και στο ποδόσφαιρο, ο αγώνας κατά της χοληστερόλης χρειάζεται σταθερότητα, μεθοδικότητα και ευφυϊα. Ωστόσο σήμερα διαθέτουμε την επιστημονική γνώση και τις κατάλληλες λύσεις ώστε να βγούμε νικητές στο σημαντικό αυτό αγώνα για την προστασία της υγείας μας!
Η Amgen Hellas δημιούργησε την εκστρατεία «LDL Alert» με στόχο να ενημερώσει το κοινό σχετικά με την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και τη σωστή αντιμετώπιση της υψηλής LDL χοληστερόλης. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα: http://www.ldlalert.com/.
Αριθμός έγκρισης: GR-AMC-0422-00002
*Ο Περικλής Γιόβας είναι Ειδικός Παθολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Παν.Αθηνών και Ιατρικός Διευθυντής της Amgen Hellas.
**Τα σκίτσα του άρθρου έχει φιλοτεχνήσει ο διεθνώς διακεκριμένος σκιτσογράφος Μιχάλης Κουντούρης και προέρχονται από την έκδοση «Συνήθεις Ύποπτοι της καρδιάς και των αγγείων» (2020).
