Ο άνθρωπος που κάνει τη μπάλα να τραγουδάει

Θάνος Σαρρής
Ο Αντρέα Πίρλο κλείνει τα 37 του χρόνια και ο Θάνος Σαρρής γράφει για την αέναη αναζήτηση ενός πραγματικού καλλιτέχνη.

Η ατάκα του τίτλου ανήκει στον Κάρλο Ματσόνε, τον προπονητή που αναγνώριζε ότι η τεχνική και η δημιουργικότητα του Αντρέα Πίρλο ασφυκτιούσαν σε θέση δεκαριού. Έτσι, αποφάσισε να τον τραβήξει πιο πίσω, για να έχει τους τόσο πολύτιμους για εκείνον χώρους. Ο 21χρονος τότε Ιταλός κατάλαβε αμέσως την ιδέα του προπονητή του και εξελίχθηκε σε έναν από τους πιο εμβληματικούς μέσους της εποχής μας. Σήμερα κλείνει τα 37 και παρότι πλέον μοιράζει πάσες στις ΗΠΑ, το όνομά του ακούστηκε ξανά για το Euro της Γαλλίας.

To 2014, όταν εκδόθηκε η αυτοβιογραφία του με τίτλο «Σκέφτομαι άρα παίζω», ο Πίρλο είχε ήδη υπογράψει νέο συμβόλαιο με τη Γιουβέντους και όδευε προς τον τρίτο σερί τίτλο του με τα χρώματα της «Κυρίας», καθώς και για την επιλογή του στην καλύτερη 11άδα του Πρωταθλήματος. Έπαιξε 30 φορές στη Serie A και άλλες 13 στην Ευρώπη. Φτασμένος, πολύτιμος και με διάρκεια, δεν είχε αλλάξει κάτι στον τρόπο που έβλεπε την προθέρμανση πριν από τους αγώνες. «Στην πραγματικότητα με αηδιάζει. Δεν είναι τίποτα παρά αυνανισμός για τους γυμναστές. Πρέπει να κάνω κάτι για να αποφύγω την κατάθλιψη. Αν έχεις την Μπαρ Ρεφαέλι (μοντέλο από το Ισραήλ) γυμνή ξαπλωμένη μπροστά σου, δεν μπορείς απλά να της γνέψεις και να πεις: "περίμενε, θα είμαι μαζί σου σε 15 λεπτά". Είναι ακριβώς το ίδιο όταν είσαι έτοιμος να παίξεις με τη Ρεάλ Μαδρίτης, τη Μπαρτσελόνα και όλα τα άλλα μεγαθήρια».

Όταν όλοι προσαρμόζονται στο σύστημα και τον τρόπο που τους θέλει να δουλεύουν για να πάνε μπροστά, ο Πίρλο ανάγκασε όλο το σύστημα να προσαρμοστεί στο δικό του τρόπο. Οι μηχανές του σύγχρονου ποδοσφαίρου καταπίεσαν τη διαρκή αναζήτησή του για λίγο χώρο στο δικό του καμβά, προκειμένου να κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα από κάθε άλλον. Να ζωγραφίσει με τη μπάλα στα πόδια. Εκείνος όμως έβαλε την τέχνη πάνω από τη δύναμη. Την δημιουργία πάνω από την καταστροφή. Και έκανε τους υπόλοιπους να σκύψουν υποταγμένοι. «Είμαι ένα είδος περιπλανώμενου τσιγγάνου στον αγωνιστικό χώρο. Ένας μέσος που ψάχνει μια ελεύθερη γωνία για να κινηθώ ελεύθερα, έστω για μια στιγμή. Το μόνο που αναζητώ είναι λίγα τετραγωνικά μέτρα για τον εαυτό μου. Έναν χώρο όπου μπορώ να συνεχίσω να πρεσβεύω το δόγμα μου: Να πάρω τη μπάλα, να τη δώσω σε έναν συμπαίκτη, ο συμπαίκτης να σκοράρει. Τη λένε ασίστ και είναι ο δικός μου τρόπος για να μοιράζω την ευτυχία».

Κι όμως, αυτή η τόσο απλή αναζήτηση του Αντρέα δεν ήταν ποτέ εύκολη, παρά το ανείπωτο ταλέντο του. Ένα ταλέντο που μπορούσε να διακρίνει ο καθένας όταν στα τέσσερα του χρόνια άλλαζε πάσες με τον αδερφό του στην αμμουδιά. Η μπάλα ήταν τα πάντα από τότε. Έβαζε ακόμα και τα αγαπημένα του παιχνίδια, τους ήρωες της παιδικής του ηλικίας, να κλοτσούν το τόπι. Όταν στα 15 του οι υπόλοιποι παίκτες των νέων της Μπρέσια δεν τον... έβλεπαν, ξεκίνησαν να βγάζουν ζήλια προς το πρόσωπό του. Δεν του έδιναν τη μπάλα προκειμένου να μην φανεί, έπεφταν με μίσος στα τάκλιν των προπονήσεων. Ο Μιρτσέα Λουτσέσκου όμως εντόπισε το ταλέντο του και σύντομα ο νωθρός πιτσιρικάς με το μαγικό πόδι έκανε τους ενήλικες των Μπιανκοατζούρι να αναρωτιούνται πώς διάβολο χαϊδεύει τη μπάλα με τέτοιο τρόπο.

Τα προβλήματα του Πίρλο συνεχίστηκαν και στις υπόλοιπες ομάδες. Ο Ταρντέλι τον χρησιμοποίησε ελάχιστα στους πρώτους 6 μήνες στην Ίντερ. Ο Λουτσιάνο Καστελίνι δεν τον εμπιστευόταν, ενώ ο Ρόι Χόντσον τον φώναζε Πίρλα, δηλαδή ηλίθιο. Όταν επέστρεψε στη Μπρέσια δανεικός και ο πολύπειρος Ματσόνε τον έβαλε σε θέση deep lying playmaker, λέγοντας στους υπόλοιπους ότι όλο το παιχνίδι θα περνάει από τα πόδια του, οι συμπαίκτες του γέλασαν. Και στη Μίλαν, τόσο με τον Φατίχ Τερίμ όσο και στην αρχή με τον Κάρλο Αντσελότι δυσκολευόταν να πάρει τη φανέλα του βασικού σπίτι του. Ο Μπερλουσκόνι αδυνατούσε να κατανοήσει πως αυτός ο... μη αθλητής δύναται να είναι επαγγελματίας ποδοσφαιριστής. Ο Καρλέτο όμως σύντομα κατάλαβε το λάθος του. Κατανόησε πλήρως πως: «Ο Πίρλο είναι από τους λίγους παίκτες που χρειάζεται να του πεις λίγα ή τίποτα. Καταλαβαίνει τα πάντα μόνος του». Και καθιέρωσε εκείνο που πρωτοδοκίμασε ο Ματσόνε, τον αρτίστα του δηλαδή σε ρόλο «regista», απογειώνοντας την δημιουργία. Ακόμα και έτσι, το 2011 κρίθηκε ότι οι ροσονέρι δεν χρειάζονται πλέον της υπηρεσίες του, βοηθώντας τη Γιουβέντους να φτιάξει νέα αυτοκρατορία.

Ο αέρας της υπεροψίας και της έλλειψης εργατικότητας που διακρίνουν αρκετοί λόγω του στιλ δεν είναι κομμάτι του χαρακτήρα του. Ο Ρομπέρτο Κλερίτσι, τότε προπονητής στην ερασιτεχνική Κ-15 της Βολούντα, θυμάται έναν 13χρονο να βγαίνει μπροστά στους κατά δύο χρόνια μεγαλύτερους του πριν το Ντάνα Καπ, ένα τουρνουά στη Δανία στο οποίο συμμετέχουν 25.000 παιδιά και αν τους λέει: «Δεν είναι σχολική εκδρομή. Είμαστε εδώ για να νικήσουμε». Θυμάται επίσης τον πιτσιρικά να εκτελεί πέναλτι με τις... ώρες μετά την προπόνηση, αφού η συμφωνία ήταν πως όποιος αστοχήσει πάει για ντους. Όταν έκανε ντεμπούτο στην πρώτη ομάδα, είπε στον Μάρκο Σκενάρντι που βγήκε πως είναι τιμή του που παίρνει τη θέση του.

Ο Φράνκο Κολόμπα, που τον απέκτησε δανεικό από την Ίντερ στην Ρετζίνα θυμάται ακόμα ότι έπρεπε να σβήσει ο ίδιος τα φώτα για να τελειώσει την προπόνησή του, ενώ όταν του είπε μετά την πρώτη γνωριμία τους ότι δεν είναι καλή ιδέα να πηγαίνει στην προπόνηση με Πόρσε, το πολυτελές αμάξι την επόμενη είχε επιστρέψει στο Μιλάνο. «Μακάρι περισσότεροι παίκτες να ήταν σαν αυτόν. Και δεν μιλώ για τα τεχνικά του χαρακτηριστικά, αλλά ως άνθρωπος», είχε δηλώσει στο αγγλικό FFT ο βοηθός του Λουτσέσκου στη Μπρέσια, Αντέλιο Μόρο.

Ο Πίρλο επίσης δεν είναι αντικοινωνικός. Μιλάει λίγο, αλλά όταν το κάνει οι υπόλοιποι ακούν. «Σιωπηρό ηγέτη», τον είχε χαρακτηρίσει ο Τσέζαρε Πραντέλι. Το χιούμορ του είναι πάντα εκεί, καλά κρυμμένο κάτω από το cool ύφος του. Από όταν δήλωνε πάνω-κάτω πως «αν υπάρχει Θεός σίγουρα δεν είναι Γάλλος, άρα το Μουντιάλ είναι δικό μας» μέχρι όταν έπαιρνε το κινητό του Γκατούζο και έστελνε στον γενικό διευθυντή της Μίλαν ότι αν του δώσει όσα χρήματα ζητά για να ανανεώσει το συμβόλαιό του, μπορεί να κοιμηθεί με την αδερφή του.

Στο Τορίνο δεν τον λάτρεψαν μόνο για τους τίτλους που έφερε και για το «Fino alla fine» με το οποίο αποχαιρέτησε την Ιταλία, τονίζοντας ότι θα έχει πάντα τα χρώματα της Γιούβε στην καρδιά του. Τον αγάπησαν για το απαράμιλλο στιλ του, το οποίο πάντα φρόντιζε να μην μένει στο φαίνεσθαι, αλλά να έχει και ουσία. Για τον τρόπο που χαιρόταν το παιχνίδι, σε αντίθεση με εκείνους που περιορίζονταν στο να το καταστρέψουν. «Ζω κάθε μία από αυτές τις στιγμές ως μια αηδιαστική αδικία. Υπάρχουν παίκτες, μάλλον άνθρωπο, που τους ζητούν να βγουν εκεί έξω και να πράξουν χωρίς αξιοπρέπεια, καταστρέφοντας αντί να δημιουργούν. Είναι χαρούμενοι να γίνουν ένα με τα σκατά, αρκεί να με κάνουν κι εμένα να δείχνω κακός», γράφει στην αυτοβιογραφία του για τον τρόπο που τον αντιμετώπισε ο Παρκ απέναντι στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.

Ο τραυματισμός του Βεράτι και του Μαρκίζιο επανέφερε στην Ιταλία την κουβέντα για πιθανή συμμετοχή του Πίρλο στο ρόστερ των Ατζούρι για το Εuro, έστω κι αν φέτος κάνει... πλάκα στα γήπεδα των ΗΠΑ. Παρότι οι περισσότεροι απορρίπτουν το σενάριο, βαθιά μέσα τους δεν μπορεί να μη θέλουν να ξαναβιώσουν την αλεγρία που φέρνει το άγγιγμα του «Μότσαρτ». Το συναίσθημα της αποθέωσης από τον αντίπαλο, όπως έγινε στον περσινό τελικό του Champions League από τους Καταλανούς. Την αυτοπεποίθηση που φέρνει μόνο και μόνο η παρουσία του, καθώς και την νοσταλγική διάθεση για εκείνους οι οποίοι, στην εποχή που κυριαρχούν τα ασφυκτικά πρέσινγκ, τα γρήγορα τρανζίσιον και τα χιλιόμετρα που καταπίνονται, με ένα τους άγγιγμα αλλάζουν τα πάντα.