Ο Χάτσικο και η ιαπωνική ευγένεια

Η έκφραση που έχω ακούσει περισσότερες φορές από τότε που βρίσκομαι στο Τόκιο είναι το «arigato gozaimasu». Όσοι δεν έχετε βρεθεί στην Ιαπωνία, φαντάζομαι παρ’ όλα αυτά ότι γνωρίζετε, από ταινίες και αναζήτηση στο Διαδίκτυο, το παραδοσιακό «arigato», το οποίο σημαίνει «ευχαριστώ».

Η συγκεκριμένη έκφραση, όμως, είναι πιο... χαλαρή, πιο του δρόμου, παραπέμπει περισσότερο στο «’στω». Γι’ αυτό και κυριαρχεί το «arigato gozaimasu», το οποίο είναι ευχαριστώ ευγενείας και το χρησιμοποιούν κατά κόρον οι Ιάπωνες στα λεωφορεία, στα καταστήματα, στην ρεσεψιόν, παντού.

Η ευγένεια των Ιαπώνων είναι εντυπωσιακή, ειδικά για κάποιον που ζει στην Ελλάδα της... μούντζας και της (εύκολης) αντιπαράθεσης. Άκουσα το πρώτο κορνάρισμα την 13η ημέρα της παρουσίας μου εδώ (χωρίς υπερβολή) και, μέχρι τώρα τουλάχιστον, δεν έχω ακούσει πουθενά μια φωνή να υψώνεται.

Η ευγένεια και ο σεβασμός είναι μέρος της κουλτούρας των Ιαπώνων, οι οποίοι βεβαίως δεν είναι τέλειοι, αφού είναι εκνευριστικά πιστοί στους κανόνες (εντάξει, μερικές... ντρίμπλες χρειάζονται που και που), αλλά σε κερδίζουν με το πώς σε αντιμετωπίζουν.

Ελάχιστοι μιλούν αγγλικά, πιθανόν να χρειαστεί να συνεννοηθείς μαζί τους με νοήματα ή με εφαρμογές που μεταφράζουν φράσεις από τα αγγλικά στα ιαπωνικά, αλλά είναι πάντα διατεθειμένοι να βοηθήσουν.

Όχι επειδή είσαι ξένος και φέρνεις στην χώρα τα καλά σου λεφτάκια, όπως ενδεχομένως να σκέφτονται αρκετοί στην Ελλάδα (και δεν τους ψέγω γι’ αυτό, απλώς το αναφέρω), αλλά από σεβασμό που έχουν μάθει να δείχνουν στον συνάνθρωπό τους.

Το άγαλμα του Χάτσικο

Το Τόκιο είναι λίγο μεγαλύτερο σε έκταση από τον νομό Αττικής, αλλά ο πληθυσμός του ξεπερνάει τα 38 εκατομμύρια κατοίκους! Έχει, δηλαδή, τρεις φορές (και κάτι) τον πληθυσμό όλης της Ελλάδας συγκεντρωμένο σε πολύ, πολύ μικρότερη έκταση.

Παρά τον κορονοϊό, ο κόσμος κυκλοφορεί κανονικά στους δρόμους (πάντα με μάσκα), το μετρό είναι γεμάτο και το πιο δημοφιλές σημείο συνάντηση των κατοίκων της ιαπωνικής πρωτεύουσας είναι ένα άγαλμα που βρίσκεται έξω από τον σταθμό Σιμπούγια.

Ένας από τους πλέον πολυσύχναστους σταθμούς στον κόσμο, αφού καθημερινά περνούν από αυτόν πάνω από δύο εκατομμύρια άνθρωποι, οι οποίοι δεν ξεχνούν να χαιρετούν τον αγέρωχο Χάτσικο, ο οποίος βρίσκεται έξω από τον σταθμό.

Όχι, βεβαίως, ο ίδιος ο σκύλος, αλλά ένα άγαλμα που τιμάει την συγκλονιστική ιστορία του, η οποία δεν θα μπορούσε να αφήσει ασυγκίνητη την βιομηχανία ονείρων του Χόλιγουντ. Αν δεν έχεις δει την ταινία «Χάτσι» με πρωταγωνιστή τον Ρίτσαρντ Γκιρ, αναζήτησε την και έχε δίπλα σου ένα κουτί χαρτομάντιλα. Θα το χρειαστείς σίγουρα.

Ο Χάτσικο αποτελεί το διαχρονικό παράδειγμα φιλίας και αφοσίωσης. Ένα πανέμορφο σκυλί της ιδιαίτερης ράτσας Ακίτα, ήταν η μασκότ του καθηγητή πανεπιστημίου Χιντεσαμπούρο Ουένο, τον οποίο περίμενε κάθε μέρα έξω από τον σταθμό του τρένου (τότε, το πολύ μακρινό 1924), να επιστρέψει από την διδασκαλία του.

Ο καθηγητής, όμως, πέθανε στις 21 Μαΐου του 1925, από εγκεφαλική αιμορραγία ενώ δίδασκε στο πανεπιστήμιο. Ο Χάτσικο, όμως, δεν σταμάτησε να πηγαίνει έξω από τον σταθμό Σιμπούγια για να τον περιμένει.

Και δεν το έκανε μια - δύο μέρες ή μια εβδομάδα, αλλά για δέκα (!) ολόκληρα χρόνια (παρά δύο μήνες), μέχρι δηλαδή τον θάνατό του, στις 8 Μαΐου του 1935. Η απίστευτη αφοσίωση του Χάτσικο στον αφέντη - φίλο του συγκλονίζει μέχρι και σήμερα και αποτελεί τρανό παράδειγμα για την ευγένεια, τον σεβασμό και την αφοσίωση των ίδιων των Ιαπώνων, έστω και αν προκειμένω μιλάμε για σκύλο και όχι για άνθρωπο.

Όσοι εξακολουθούν να αμφιβάλλουν ότι ο σκύλος είναι ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου, δεν έχουν παρά να πληκτρολογήσουν «Hachiko» σε μια μηχανή αναζήτησης. Ή, βεβαίως, εφόσον βρεθούν στο Τόκιο, να επισκεφτούν το άγαλμά του στον σταθμό Σιμπούγια.

Ο Χάτσικο, βεβαίως, θάφτηκε δίπλα στο αφεντικό του. Και, εδώ και λίγα χρόνια, ένα άγαλμα που αναπαριστά το «αιώνια» αντάμωμα του Χάτσικο με τον Χιντεσαμπούρο Ουένο βρίσκεται έξω από το πανεπιστήμιο από το οποίο ο καθηγητής έφευγε κάθε μέρα, γνωρίζοντας ότι έξω από τον σταθμό Σιμπούγια τον περίμενε ο (πιο) πιστός του φίλος.