• Ο ρόλος της Εθνικής Πλατφόρμας Αθλητικής Ακεραιότητας (Ε.Π.ΑΘΛ.Α.), στην αντιμετώπιση της χειραγώγησης των αγώνων

Η Εθνική Πλατφόρμα Αθλητικής Ακεραιότητας είναι η... απάντηση της Πολιτείας και όλων των αρμόδιων Αρχών στην καταπολέμηση των χειραγωγημένων αγώνων. Ο λόγος για την Ε.Π.ΑΘΛ.Α., στην οποία προϊσταται ο Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού και βασικός εμπνευστής της ιδέας, Γιώργος Μαυρωτάς και η οποία έχει μέλη απ' όλες τις Αρχές που συνδέονται με τον τομέα αυτόν.

Η συγκρότηση της Επιτροπής μάλιστα έχει ως εξής:

• Γιώργος Μαυρωτάς, Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού, Πρόεδρος Ε.Π.ΑΘΛ.Α.
• Άγγελος Μπίνης, Διοικητής Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, αντιπρόεδρος Ε.Π.Α.ΘΛ.Α.
• Δημήτρης Ντζανάτος, Πρόεδρος Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων, Μέλος Ε.Π.ΑΘΛ.Α.
• Βασίλης Παπακώστας, Αστυνομικός Διευθυντής Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, Μέλος Ε.Π.ΑΘΛ.Α.
• Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Εισαγγελέας Πρωτοδικών Αθηνών Αθλητικός Εισαγγελέας και Εισαγγελέας ΕΠΟ, Μέλος Ε.Π.ΑΘΛ.Α.

Η Επιτροπή αυτή εκτός από τον συντονισμό με τις αρμόδιες Αρχές έχει τα δεδομένα και τις αναφορές που εισπράττει για χειραγωγημένα ματς. Υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια αξιολόγησης των αναφορών για χειραγωγημένους αγώνες. Όπως επίσης έχουν συγκροτηθεί και ομάδες εργασίας και υπάρχουν συνεργασίες ακόμα και από Πανεπιστήμια (εκτός από τη SPORTRADAR και άλλους φορείς).

Υπάρχει δε και το ποινικό σκέλος αλλά και το πειθαρχικό για τις επιπτώσεις και τους υπαίτιους σχετικά φυσικά με τις ποινές για τέτοιες περιπτώσεις. Εκτός από το ποδόσφαιρο και το μπάσκετ θα υπάρχει σύμβαση και για το βόλεϊ και θα γίνει και για το χάντμπολ. Για όλα δηλαδή τα ομαδικά αθλήματα. Ο ίδιος ο Γιώργος Μαυρωτάς - μιλώντας στη σχετική Ημερίδα όπου παρουσιάστηκε η πλατφόρμα - ανέφερε πως αυτή η Επιτροπή αποτελεί ένα ιδανικό παράδειγμα της συνεργασίας όλων των αρμόδιων φορέων.

• Ο ρόλος της Εθνικής Πλατφόρμας Αθλητικής Ακεραιότητας (Ε.Π.ΑΘΛ.Α.), στην αντιμετώπιση της χειραγώγησης των αγώνων

Ο Μαυρωτάς μίλησε για όλους και για όλα στο Gazzetta και ανέλυσε πλήρως το σκεπτικό της δημιουργίας αυτής της Πλατφόρμας. Μάλιστα εμφανίζεται σίγουρος πως η Πλατφόρμα αυτή θα αποδώσει καρπούς ενώ αποκαλύπτει πως τα τέσσερα χειραγωγημένα ματς που έχουν πάρει τον δρόμο της απονομής δικαιοσύνης αφορούν στο ποδόσφαιρο.

- Κύριε Μαυρωτά πώς προέκυψε η Εθνική Πλατφόρμα Αθλητικής Ακεραιότητας;

Η Εθνική Πλατφόρμα Αθλητικής Ακεραιότητας προβλέπεται από το άρθρο 13 της Σύμβασης Μacolin του Συμβουλίου της Ευρώπης για την αντιμετώπιση της χειραγώγησης αθλητικών αγώνων, που κύρωσε η χώρα μας τον Νοέμβριο του 2019. Βέβαια όπως και άλλες χώρες που έχουν υπογράψει τη Σύμβαση Μacolin από το 2014, θα μπορούσαμε να είχαμε την προβλεπόμενη Εθνική Πλατφόρμα από το 205-2016 αλλά δεν ήταν μέσα στις προτεραιότητες της τότε Κυβέρνησης όπως είναι τώρα.

- Τι έχει αλλάξει σε παγκόσμιο επίπεδο στην αντιμετώπιση της χειραγώγησης των αγώνων;

Να πούμε καταρχήν ότι η αντιμετώπιση της χειραγώγησης αθλητικών αγώνων είναι πολύ ψηλά στη διεθνή ατζέντα ως ένα βασικό ζήτημα ακεραιότητας που πλήττει σοβαρά τον αθλητισμό. Έχει διαπιστωθεί ότι το αθλητικό κίνημα από μόνο του δεν μπορεί να ανταπεξέλθει σε αυτήν την απειλή η οποία πολλές φορές έχει να κάνει με παράνομα κυκλώματα ανά τον κόσμο. Επίσης μια χώρα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα μόνο στα εθνικά της σύνορα, γιατί με την παγκοσμιοποίηση των στοιχηματικών αγορών χρειάζεται ένας παγκόσμιος συντονισμός, συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών. Η Σύμβαση Macolin κάνει αυτό ακριβώς, δηλαδή δημιουργεί το πλαίσιο εκείνο για συνέργειες μεταξύ κρατικών φορέων, αθλητικού κινήματος και εταιριών στοιχηματισμού προκειμένου να υπάρχει μια συντονισμένη προσπάθεια. Όπως ακριβώς πριν από 20 χρόνια είχε αρχίσει η δημιουργία του πλαισίου για το παγκόσμιο αντιντόπινγκ στο ίδιο στάδιο είμαστε τώρα για στη δημιουργία του παγκόσμιου πλαισίου για τη χειραγώγηση των αγώνων.

- Τι αλλάζει με την Ε.Π.ΑΘΛ.Α. σε εθνικό επίπεδο;

Η Ε.Π.ΑΘΛ.Α. είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα συνεργασίας εγχώριων φορέων. Ο στενός πυρήνας αποτελείται από τον Γενικό Γραμματέα Αθλητισμού, τον Διοικητής της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, τον πρόεδρο της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων, τον Διευθυντή τη Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος από την Ελληνική Αστυνομία και τον Αθλητικό Εισαγγελέα, ενώ σε έναν εξωτερικό κύκλο συμμετέχουν στις ομάδες εργασίας η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή, οι Ομοσπονδίες, οι Σύνδεσμοι αθλητών, προπονητών και διαιτητών, Πανεπιστήμια καθώς και οι στοιχηματικές εταιρίες.

Η Ε.Π.ΑΘΛ.Α. σε εθνικό επίπεδο, συντονίζει τους εγχώριους φορείς και συνεργάζεται με αντίστοιχους φορείς στο εξωτερικό. Επίσης είναι σημαντικό ότι με την Ε.Π.ΑΘΛ.Α. πλέον υπάρχει αποτελεσματική διαχείριση των αναφορών που έρχονται από εταιρίες ανάλυσης στοιχηματισμού αλλά έχει και δημιουργηθεί πλατφόρμα ανώνυμων καταγγελιών οι οποίες επεξεργάζονται με την τεχνογνωσία που ήδη υπάρχει στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας. Δημιουργείται αντίστοιχη βάση δεδομένων με αποτέλεσμα να γίνεται ουσιαστική επεξεργασία και αξιοποίηση της κάθε πληροφορίας και όχι απλώς μια αρχειοθέτηση όπως γινόταν στο παρελθόν. Αποτέλεσμα της εισήγησης της ΕΠΑΘΛΑ ήταν και τα όρια στοιχηματισμού που τέθηκαν από την ΕΕΕΠ για προληπτικούς λόγους στην Super League 2.

- Γιατί δεν προχωράνε τα πράγματα στην ποινική διαδικασία παρόλο που υπάρχουν σχετικοί Νόμοι;

Γιατί η ποινική διαδικασία έχει υψηλότερο βαθμό απόδειξης («πέραν εύλογης αμφιβολίας») σε σχέση με τις πειθαρχικές ή διοικητικές διαδικασίες που ο βαθμός απόδειξης έχει να κάνει με το «ισοζύγιο πιθανοτήτων». Ο υψηλότερος βαθμός απόδειξης είναι πιο δύσκολο να επιτευχθεί και χρειάζεται να υπάρξουν πολύ συγκεκριμένες πληροφορίες ή και ομολογίες. Επίσης αυτό που γίνεται τώρα είναι να επεξεργάζονται οι αναφορές πριν πάνε στον αθλητικό εισαγγελέα ώστε να πηγαίνουν για περαιτέρω διερεύνηση όσες περνούν ένα κατώφλι αξιολόγησης από τα μικτά κλιμάκια που τις αξιολογούν. Η ιεράρχηση των υποθέσεων ανάλογα με τα στοιχεία και τη σοβαρότητα περιλαμβάνει πλέον και εξειδικευμένη τεχνογνωσία σε σχέση με τα στοιχηματικά δεδομένα. Αισιοδοξούμε πλέον ότι η ομάδα αξιολόγησης της ΕΠΑΘΛΑ θα μπορεί να «φιλτράρει» σωστά και να εφοδιάζει τον Αθλητικό Εισαγγελέα με ουσιαστικά στοιχεία ώστε να μπορεί να διερευνά στοχευμένα σε συνεργασία με την Ελληνική Αστυνομία.

- Υπάρχει συνεργασία σε διεθνές επίπεδο;

Μπορώ να πω ότι η Ελλάδα πρωταγωνιστεί σε διεθνές επίπεδο στα θέματα χειραγώγησης αθλητικών αγώνων. Είναι ενδεικτικό ότι τον Ιούνιο εκλέχθηκα ως Πρόεδρος της Επιτροπής Παρακολούθησης της Σύμβασης Μacolin ενώ η Μαρία Δημοπούλου από την ΕΕΕΠ εκλέχθηκε στην 5μελή εκτελεστική επιτροπή του Δικτύου Εθνικών Πλατφορμών. Η προσπάθεια που γίνεται σε διεθνές επίπεδο είναι να διευρυνθεί το πεδίο εφαρμογής της Σύμβασης Macolin δηλαδή να κυρωθεί από περισσότερες χώρες. Κάποιες διαδικαστικές δυσκολίες που τίθενται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω των αντιρρήσεων της Μάλτας στην οποία εδρεύουν πολλές διαδικτυακές στοιχηματικές εταιρίες, ελπίζω ότι σύντομα θα ξεπερασθούν.

Πολύ καλή συνεργασία υπάρχει με τις άλλες εθνικές πλατφόρμες με τις οποίες έχουμε δημιουργήσει το δίκτυο εθνικών πλατφορμών («Group of Copenhagen»). Επίσης συνεργασία υπάρχει και με το αθλητικό κίνημα (ΔΟΕ, FIFA, UEFA κλπ), την Interpol που έχει ειδική σχετική μονάδα για match fixing καθώς και με άλλους διεθνείς οργανισμούς όπως UNODC, UNESCO από τα Ηνωμένα Έθνη.

- Τι έχει γίνει τον τελευταίο χρόνο;. Τι θα λέγατε για έναν μικρό απολογισμό;

Έχουν γίνει αρκετά πράγματα τον τελευταίο χρόνο, μεταξύ των οποίων:

• Δημιουργήθηκε η Ιστοσελίδα www.epathla.gov.gr και η πλατφόρμα αναφορών
• Έγινε η συμφωνία με την FIFPRO για την εξασφάλιση της εφαρμογής RED BUTTON για ανώνυμες αναφορές από αθλητές
• Έγινε συμφωνία με την εταιρία Sport Radar για την προμήθεια αναλύσεων στοιχηματικών δεδομένων εκτός από ποδόσφαιρο και για μπάσκετ και βόλεϋ.
• Συγκροτήθηκαν οι 3 ομάδες εργασίας (εκπαίδευση/ευαισθητοποίηση, ανάλυση/αξιολόγηση αναφορών και παρακολούθηση πλαισίου)
• Δημιουργήθηκε εκπαιδευτικό υλικό (φυλλάδιο, παρουσίαση, τηλεοπτικό spot) ενώ έχουν γίνει ήδη και οι πρώτες επισκέψεις σε ομάδες.
• Ελήφθησαν διοικητικές αποφάσεις με βάση τις εισηγήσεις της ΕΠΑΘΛΑ όπως ο καθορισμός ορίων στοιχηματισμού.
• Έχει συνταχθεί ο κανονισμός αναφορών και ήδη έχουν επεξεργασθεί 29 αναφορές (19 από sport radar, 3 από την πλατφόρμα της ΕΠΑΘΛΑ και 7 από το δίκτυο εθνικών πλατφορμών)

- Ποια είναι τα επόμενα άμεσα βήματα;

Κάποια από τα επόμενα βήματα είναι τα ακόλουθα:

• Θα γίνει συμφωνία προκειμένου να προμηθευτεί η Ε.Π.ΑΘΛ.Α. αναφορές/ αναλύσεις και για άλλα αθλήματα
• Σε συνεργασία με την ΕΕΕΠ θα υπάρξει αυτοματοποίηση της διαδικασίας λήψης πληροφοριών από στοιχηματικές εταιρίες, ώστε να εξοικονομείται χρόνος.
• Θα γίνει εμπλουτισμός εκπαιδευτικού υλικού και επέκταση ενημερώσεων σε προπονητές, διαιτητές
• Τέλος, θα υπάρξει εντατικοποίηση της συνεργασίας με άλλες εθνικές πλατφόρμες ή οργανισμούς για ανταλλαγή τεχνογνωσίας και εφαρμογής των προβλέψεων της Σύμβασης Macolin.

- Ποιό είναι το μήνυμα προς τους αθλητές, προπονητές και διαιτητές;

Σκοπός της Ε.Π.ΑΘΛ.Α. είναι να προστατεύσει τους συντελεστές των αγώνων (αθλητές, προπονητές και διαιτητές) από πειρασμούς ή και απειλές. Να μπορούν να αναγνωρίζουν ύποπτες προσεγγίσεις και να ξέρουν πώς θα αντιδράσουν. Να γνωρίζουν τα 4 βασικά παραπτώματα που σχετίζονται με τη χειραγώγησης των αγώνων (μη στοιχηματίζεις στο άθλημά σου, μη συμμετέχεις στο στήσιμο οποιουδήποτε μέρους του παιχνιδιού, μην διαρρέεις εσωτερική πληροφόρηση της ομάδας, μην αμελείς να αναφέρεις αν κάτι πέσει στην αντίληψή σου). Τώρα πλέον υπάρχουν τα κανάλια επικοινωνίας με την ΕΠΑΘΛΑ που είναι ασφαλή, αξιόπιστα και εξασφαλίζουν την ανωνυμία των καταγγελόντων, έτσι ώστε να προστατεύουν το άθλημά τους με το να αναγνωρίζουν τις απειλές, να αντιστέκονται σε αυτές και να τις αναφέρουν.

- Τι σας κάνει να θεωρείτε ότι αυτή η προσπάθεια θα φέρει το κάτι διαφορετικό σε σχέση με τη χειραγώγηση των αγώνων; Ότι δεν θα είναι απλά μία ονομασία μίας πλατφόρμας;

Το γεγονός ότι γίνεται για πρώτη φορά μια συστηματική συνεργασία των εμπλεκόμενων φορέων, το γεγονός ότι υπάρχει συνεργασία με διεθνείς φορείς στην ανταλλαγή πληροφοριών και πρακτικών καθώς και το γεγονός ότι υπάρχουν τα εργαλεία για να γίνονται ανώνυμες αναφορές και να επεξεργάζονται με ασφάλεια και εμπιστοσύνη, μας κάνει αισιόδοξους ότι βάζουμε τα σωστά θεμέλια για ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο. Επίσης η συνεργασία με τις στοιχηματικές εταιρίες για την παροχή στοιχείων γίνεται πλεόν σχεδόν σε καθημερινή βάση. Το γεγονός ότι σαν χώρα είμαστε υποχρεωμένοι να εφαρμόσουμε τις προβλέψεις της σύμβασης Macolin που κυρώσαμε πριν δύο χρόνια και πρωταγωνιστούμε στα σχετικά κέντρα λήψης αποφάσεων, δείχνει ότι υπάρχει και η πολιτική βούληση και η επιχειρησιακή δυνατότητα να αντιμετωπιστεί το θέμα χρησιμοποιώντας όλα τα διαθέσιμα μέσα.

- Στην Ημερίδα έγινε μνεία για τέσσερις χειραγωγημένους αγώνες που έχουν πάρει τον δρόμο της δικαιοσύνης. Μπορούμε να πούμε κάτι παραπάνω σε αυτό;

Έχουμε αποφασίσει στην Ε.Π.ΑΘΛ.Α. και με τη σύμφωνη γνώμη του Αθλητικού Εισαγγελέα, να μην αναφερόμαστε σε συγκεκριμένες ομάδες, αλλά μόνο σε αθλήματα, έτσι ώστε να προφυλάσσεται η μυστικότητα της διαδικασίας. Οι 4 υποθέσεις αυτές στην αξιολόγηση ξεπέρασαν ένα συγκεκριμένο κατώφλι (χαρακτηρίστηκαν «πορτοκαλί» ή «κόκκινες», δηλαδή υψηλής και άμεσης προτεραιότητας), ώστε να προχωρήσουν για περαιτέρω διερεύνηση. Οι 4 αναφορές αφορούν στο ποδόσφαιρο, αυτό μόνο μπορώ να σας πω.

- Ο ποδοσφαιρικός εισαγγελέας της ΕΠΟ στην Ημερίδα της ΓΓΑ τόνισε πως υπάρχει έλλειψη σε εξειδικευμένο προσωπικό και έτσι χάνονται υποθέσεις για αγώνες που είτε φέρεται να έχουν χειραγωγηθεί είτε χειραγωγήθηκαν. Επίσης στάθηκε στη δυσκολία εύρεσης αποδείξεων λόγω κινητών - μαϊμού. Πως μπορούν να αλλάξουν αυτά τα δεδομένα;

Ο κ. Σπυρόπουλος αναφέρθηκε στην έλλειψη τεχνογνωσίας που υπάρχει στη διαδικασία της προανάκρισης, αφού δηλαδή αναλάβει πλέον την υπόθεση ο Αθλητικός Εισαγγελέας και αυτό είναι ένα ζήτημα που προσπαθούμε στην ΕΠΑΘΛΑ να καλύψουμε. Τα μικτά κλιμάκια αξιολόγησης δημιουργήθηκαν με αυτό το σκοπό, δηλαδή να υπάρχει ανταλλαγή τεχνογνωσίας ανάλογα με την ειδικότητα. Υπάρχουν εμπειρογνώμονες σε στοιχηματικές αναλύσεις και αθλητικές διοργανώσεις ώστε να «εκπαιδεύουν» και τα στελέχη από τους άλλους φορείς (ΕΑΔ, ΕΕΕΠ και ΕΛΑΣ). Η διάχυση της τεχνογνωσίας θα δημιουργήσει στελέχη ικανά να «αποκωδικοποιούν» εξειδικευμένες πληροφορίες και να «δένουν» υποθέσεις. Όπως είπα και πριν η ποινική διαδικασία απαιτεί υψηλότερο βαθμό απόδειξης και δεν είναι τυχαίο ότι από την Ελληνική Αστυνομία ο εκπρόσωπος στην ΕΠΑΘΛΑ είναι ο Διευθυντής της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος ο κ. Παπακώστας. Ο Αθλητικός Εισαγγελέας σε συνεργασία με την Ελληνική Αστυνομία θα έχουν με την ΕΠΑΘΛΑ περισσότερες πληροφορίες και τεχνογνωσία στη διάθεσή τους.

- Η FIFA, η UEFA αλλά και η ΔΟΕ σας έχουν βοηθήσει σε επίπεδο τεχνογνωσίας; Και εάν ναι τι έχετε αποκομίσει από τη συνεργασία μαζί τους;

Ναι, μας έχουν βοηθήσει τόσο στο επίπεδο ανταλλαγής πληροφοριών όσο και στο επίπεδο δημιουργίας εκπαιδευτικών – ενημερωτικών εργαλείων τα οποία αξιοποιούμε. Συνεργαζόμαστε μαζί τους και πριν την τέλεση μεγάλων διοργανώσεων για συγκέντρωση και ανταλλαγή σχετικών πληροφοριών από την κάθε χώρα που έχει εθνική πλατφόρμα Το βασικό πάντως που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι η χειραγώγηση είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα που χρειάζεται δυνατούς «συμπαίκτες» και στο διεθνή χώρο, γιατί δεν αντιμετωπίζεται μόνο μέσα στα εθνικά σύνορα.