Ο Joker είναι επικίνδυνος, όσο εσύ δεν ακούς (pics & vid)
Ξεκινάς να βρεις λόγια για να μιλήσεις για το "Joker" και το πρώτο συμπέρασμα που βγάζεις κατευθείαν είναι ότι... είναι τόσο μάταιο.
Σκέφτεσαι το βάρος που είχες στο στήθος βγαίνοντας από την αίθουσα του κινηματογράφου και καταλαβαίνεις ότι αυτό το βάρος είναι τόσο μεγάλο που δε γίνεται να το ζυγίσεις σε λίγες μέρες.
Για να σιγουρευτούμε όλοι μας για το "τι ήταν αυτό που είδαμε" θα πρέπει η ταινία να κάνει τον κύκλο της στην παγκόσμια κινηματογραφική κουλτούρα.
Θα περάσουν χρόνια. Χωρίς καμία υπερβολή.
Τι πρέπει να διαθέτει μια ταινία για να την αποκαλέσεις «αριστούργημα»; Σίγουρα όλοι έχουμε τα δικά μας κριτήρια. Ένα όμως είναι κοινό σε όλους. Το συναίσθημα.
Η ιστορία του Arthur Fleck στο "Joker" σου δημιουργεί ένα συναίσθημα το οποίο δεν έχεις ξανανιώσει. Κάπου λυπηρό, κάπου αλλόκοτο, κάπου οδυνηρά γνώριμο και κάπου ένοχο. Κυρίως όμως ήταν ειλικρινές.
Από τη στιγμή που γνωρίζεις τον Arthur μέχρι και το τέλος της ταινίας, σε όλα τα στάδια που περνάει τα συναισθήματα εξελίσσονται μαζί με τον ήρωα και μπερδεύονται μεταξύ τους. Όπου και αν καταλήξεις όμως στο φινάλε, όταν οι τίτλοι πέσουν συνειδητοποιείς ότι σε κάθε περίπτωση... τον νιώθεις. Τον ξέρεις.
Η οδύνη έρχεται όταν αυτός ο γνώριμος άνθρωπος υποφέρει από καταστάσεις που και αυτές είναι γνώριμες γύρω σου. Η ενοχή όταν μετά τη μετάλλαξη του, είσαι ακόμα μαζί του. Αλλά και ακόμα περισσότερο όταν αναλογίζεται τη δική σου ευθύνη στην μετάλλαξη αυτή. Σκέφτεσαι ότι άνθρωποι σαν τον Arthur μπορεί κάποτε να πέρασαν δίπλα σου και εσύ να μην ήσουν στη σωστή πλευρά της ιστορίας τους.
Ο μεγάλος ντόρος που ξέσπασε πριν το "Joker" κάνει επίσημη πρεμιέρα στις αίθουσες είναι για το κατά πόσο η ταινία είναι "επικίνδυνη".
Πολλοί είχαν βγάλει το συμπέρασμα πως η ταινία ωθεί τους καταπιεσμένους ανθρώπους να στραφούν στη βία. Ότι αποτυπώνεται σαν "ήρωας" ένας κακός τύπος που κάνει κακά πράγματα.
* Για καθημερινό γκικάρισμα για Marvel και DC, με πολύ χαβαλέ και ανάλυση για superhero movies και όχι μόνο... κάντε like στο Geeksanity Effect!
Αυτή βέβαια είναι η πολύ κοντόφθαλμη μετάφραση που δεν έχει καμία σχέση με το μήνυμα της ταινίας. Η κοινωνία, που γέννησε αυτόν τον νέο Joker, σαν τα τοξικά απόβλητα που γέννησαν κάποτε έναν άλλον, δεν είναι κάτι γενικό και δεν αφορά το "σύστημα" ή "τους άλλους" Η κοινωνία είμαι εγώ και εσύ. Εμείς που ίσως κάποτε γυρίσαμε την πλάτη σε κάποιον αδύναμο. Που θεωρήσαμε τη ζωή μας πιο σημαντική από αυτή ενός ανθρώπου του περιθωρίου. Που χλευάσαμε τη διαφορετικότητα κάποιου. Που μειώσαμε. Που αδιαφορήσαμε. Που δεν ακούσαμε.
Για την προσωπικότητα του Arthur Fleck θα γραφτούν πολλά στο μέλλον. Αυτό όμως που πρέπει να μας διδάξει η ιστορία του είναι ότι άνθρωποι σαν και αυτόν χρειάζονται μια διέξοδο την οποία πρέπει να τους δώσουμε εμείς. Η ιστορία αυτή σε σκουντάει, βασικά... σε χαστουκίζει και σου λέει «Κοίτα τον Arthur δίπλα σου. Δώστου την ευκαιρία. Βοήθησέ τον». Τι απαιτήσεις έχουμε από έναν άνθρωπο που έχει μεγαλώσει στο σκοτάδι και όλοι εμείς αδιαφορούμε να του δείξουμε το φως;
Η ταινία μας θυμίζει το χρέος μας. Το χρέος να μην αφήσουμε τον Arthur Fleck της δικής μας κοινωνίας, να μεταμορφωθεί σε Joker.
Αρκεί όμως ένα τόσο βαρυσήμαντο και επίκαιρο στον δικό μας κόσμο μήνυμα για να μας κάνει να χαρακτηρίσουμε την ταινία «αριστούργημα»; Ε ναι παίζει ρόλο και το καλλιτεχνικό, αλλά και το τεχνικό κομμάτι.
Ο Todd Phillips παραδίδει μια ΜΑΓΙΚΗ σκηνοθεσία. (Ο τύπος των Hangover ρε φίλε...). Ονειρική και ταυτόχρονα, με τόση ζωντάνια και ρεαλισμό. Με πανέμορφα πλάνα, με εικόνες που σε χτυπούν στο στομάχι. Θα πούμε μετά για τον Joaquin Phoenix, αλλά πρέπει να αναγνωριστεί ο εκπληκτικός τρόπος που ο Phillips τον εκμεταλλεύτηκε και αποτύπωσε κάθε σπιθαμή της ασύλληπτης παράστασής του.
Ο Todd Phillips παρέδωσε επίσης και ένα σενάριο που με μαθηματική ακρίβεια οδήγησε από το Α στο Ω κάνοντας μια ανάπτυξη χαρακτήρα που σε κάθε του βήμα ήταν εκπληκτική. Ένα σενάριο με ανατροπές, με σοκαριστικές στιγμές με... ΕΠΙΚΟ φινάλε.
Να μιλήσουμε για το score της Hildur Guðnadóttir; Δέος...
Οπότε; «Αριστούργημα»;
Είπαμε είναι και τα προσωπικά κριτήρια στη μέση.
Σαν superhero movie fan, είχα πριν την ταινία την έντονη περιέργεια (και όχι αναγκαστικά επιθυμία) να διαπιστώσω αν η ταινία αυτή θα έχει έστω και την παραμικρή αίσθηση του Joker που όλοι ξέρουμε και έστω σε κάποιο επίπεδο, το comic book αίσθημα.
Με όλη αυτή την κουβέντα για το κατά πόσο αυτό το project μπορεί να επηρεάσει τις superhero movies μελλοντικά, η δική μου σκέψη ήταν ότι... θα τις επηρεάσει μόνο αν τελικά έχει και η ίδια μια οποιαδήποτε σχέση με το είδος. Κάτι στο οποίο δεν έδινα πολλές πιθανότητες.
Βγαίνοντας από την αίθουσα λοιπόν πρέπει να ομολογήσω ότι το δικό μου σοκ, ήταν διπλό μετά το φινάλε. Χωρίς να είναι καθόλου Spoiler αυτό που θα πω γιατί δεν βασίζεται σε κάποιο γεγονός... ο Joker αυτής της ταινίας είναι... ο Joker. Είναι μια νέα μορφή του χαρακτήρα, με άλλο ύφος και backround που όμως καταλήγει να είναι τόσο μέσα στη κουλτούρα του ήρωα όπως τον ξέρουμε. Για εμένα... η τελειότερη μορφή του που έχει υπάρξει.
Στα μάτια τα δικά μου, αυτό είναι συγκλονιστικό. Η ταινία δημιούργησε μια ιστορία ενός ήρωα που μπορεί να αγγίξει και να συγκλονίσει κάποιον που δεν έχει καμία επαφή με το comic book είδος ταινιών και το έκανε δημιουργώντας μια από τις καλύτερες εκδοχές ενός αυθεντικού comic book villain που κάλλιστα όπως είναι ακριβώς θα μπορούσε να λειτουργήσει σε ένα αντίστοιχου ύφους franchise υπερωικών ταινιών. Και δεν είναι μόνο ο χαρακτήρας.
Η ίδια η ταινία στη συγκλονιστική τελευταία πράξη της δημιουργεί ένα περιβάλλον με το συναίσθημα και τις αναφορές της που σε κάνει σε κάποιες στιγμές να σκέφτεσαι ότι όντως βλέπεις μια comic book movie για τον Joker. Ακόμα και ότα γυρίζεις πίσω και σκέφτεσαι την ταινία σαν σύνολο σε πείθει ότι θα μπορούσε να είναι ένα origin story για τον χαρακτήρα που θα ήταν μέρος ενός κινηματογραφικού franchise.
Το «Joker» μέσα σε όλα αυτά που είναι, είναι και μια ταινία που έχει τη δυναμική να φέρει μια νέα εποχή, τόσο στις comic book ταινίες, όσο και στους κανονες του blockbuster κινηματογράφου, όσο... και στον κινηματογράφο γενικά.
«Αριστούργημα» δηλαδή;
Αφήσαμε το σημαντικότερο για το τέλος. Τον άνθρωπο της ταινίας. Τον Joaquin Phoenix.
Θα έχετε ακούσει ήδη πολλά κοσμητικά επίθετα για την ερμηνεία του. Εγώ θα πω ότι η ερμηνεία αυτή θα μνημονεύεται... στους αιώνες του κινηματογράφου. Είναι μια ερμηνεία που το μέγεθός της, είναι δύσκολο και να το προσεγγίσεις.
Καλά όλα αυτά αλλά το Όσκαρ θα το πάρει φέτος; Θα μιλήσω προσωπικά. Βλέπω φανατικά τα Oscars εδώ και χρόνια. Για κάποιον που παρακολουθεί φανατικά κινηματογράφο και σπορ, αυτό το πάντρεμα τέχνης και ανταγωνισμού είναι πάντα σε ιντριγκάρει. Ποιος το πήρε πότε, ποιος έχει τα περισσότερα, ποιος θα το πάρει φέτος.
Κάθε χρόνο, μετά από μια μεγάλη ερμηνεία, η κλασική κουβέντα στη δική μου παρέα είναι το «αν αυτός/αυτή μπορεί να το πάρε εκείνη τη χρονιά». Και δώστου στοιχήματα και προγνωστικά.
Τον Joaquin Phoenix πρέπει να ομολογήσω με ειλικρίνεια ότι τον θεωρούσα πάντα «γραφικό» όσον αφορά τον τρόπο που στη καριέρα του έχει σνομπάρει τα βραβεία. Ήμουν της άποψης ότι «αν σου αναγνωρίζεται η δουλειά σου, γιατί να μην το δεχτείς»;
Με την ερμηνεία του στο Joker... με δίκασε. Γιατί με έκανε ο ίδιος να καταλάβω. Τι μπορεί να πει ένα αγαλματίδιο μπροστά σε αυτό που έκανε αυτός ο άνθρωπος; Τι μπορεί να πει η επιβράβευση της Ακαδημίας μπροστά σε αυτό που εγώ ένιωσα; Πόσο φτωχά είναι τα ίδια τα Oscars σαν θεσμός μπροστά στο μεγαλείο της ίδιας της τέχνης; Πόσο αδιάφοροι είναι οι τίτλοι και οι ταμπέλες μπροστά σε αυτό που μπορεί να δώσει σε καθέναν από εμάς ένας τέτοιος καλλιτέχνης με μια του παράσταση. Πόσο δεν πρέπει να σε αφορά η αναγνώριση της πλειοψηφίας, αν ένα δημιούργημα σημαίνει τόσα για σένα τον ίδιο.
Όταν βγήκα με τους φίλους από την αίθουσα, μετά από λίγο η κουβέντα έπεσε στο πιθανό Oscar του Joaquin και για πρώτη φορά δεν την είχα ξεκινήσει εγώ. «Εντάξει δε γίνεται να μην το πάρει αυτός φέτος».
Η σκέψη μου ήταν η ίδια με αυτή που μου έρχεται τώρα για το αν η ταινία ήταν τελικά «αριστούργημα».
Και τι σημασία έχει...
* Για καθημερινό γκικάρισμα για Marvel και DC, με πολύ χαβαλέ και ανάλυση για superhero movies και όχι μόνο... κάντε like στο Geeksanity Effect!
