Χωρίς όριο ταχύτητας - αλλά με όριο ευθύνης
Μια πρόταση νόμου στην Αριζόνα φέρνει ξανά στο προσκήνιο ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα της οδικής ασφάλειας: την κατάργηση του ανώτατου ορίου ταχύτητας σε (κάποιους) δημόσιους δρόμους. Το νομοσχέδιο, με την ονομασία Reasonable and Prudent Interstate Driving Act (RAPID Act) και κωδικό HB 2059, κατατέθηκε από τον Ρεπουμπλικανό βουλευτή Νικ Κάπερ και προβλέπει τη δοκιμαστική άρση των ορίων ταχύτητας κατά τη διάρκεια της ημέρας σε επιλεγμένα τμήματα αγροτικών αυτοκινητοδρόμων (Interstate) της πολιτείας.
Σύμφωνα με την πρόταση, τα λεγόμενα derestricted speed zones θα μπορούν να εφαρμοστούν μόνο σε πολύ συγκεκριμένους δρόμους (rural interstates), εκτός αστικών περιοχών με πληθυσμό άνω των 50.000 κατοίκων και αποκλειστικά κατά τη διάρκεια της ημέρας. Τη νύχτα, το όριο ταχύτητας θα παραμένει στα 80 mph (129 km/h), όπως ισχύει σήμερα.
Πιλοτικό πρόγραμμα και αυστηρές προϋποθέσεις
Η εφαρμογή του μέτρου δεν θα είναι αυτόματη. Το Υπουργείο Μεταφορών της Αριζόνας (ADOT) θα πρέπει να εγκρίνει κάθε τμήμα ξεχωριστά, αφού προηγηθούν κυκλοφοριακές και τεχνικές μελέτες, οι οποίες θα εξετάζουν:
αν ο δρόμος πληροί προδιαγραφές υψηλών ταχυτήτων,
αν τα ποσοστά ατυχημάτων είναι χαμηλότερα από τον μέσο όρο της πολιτείας τα τελευταία πέντε χρόνια,
αν η χάραξη και η ορατότητα το επιτρέπουν.
Το πιλοτικό πρόγραμμα προβλέπεται να ξεκινήσει στον Interstate 8, έναν από τους πιο αραιοκατοικημένους και ευθύγραμμους αυτοκινητοδρόμους της Αριζόνα.
Σημαντική λεπτομέρεια: τα βαρέα και επαγγελματικά οχήματα (φορτηγά κ.λπ.) εξαιρούνται από το μέτρο και θα συνεχίσουν να υπόκεινται στο ισχύον όριο των 129 km/h, ανεξαρτήτως ώρας.
Το παράδειγμα της Μοντάνας
Ο Κάπερ επικαλείται ως βασικό επιχείρημα το παράδειγμα της πολιτείας της Μοντάνας, η οποία στο παρελθόν είχε εφαρμόσει καθεστώς «λογικής και συνετής ταχύτητας» (reasonable and prudent) κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Σύμφωνα με στοιχεία που επικαλείται τοπικός νομοθετικός έλεγχος, παρότι οι μέσες ταχύτητες αυξήθηκαν, τα ποσοστά ατυχημάτων και θανατηφόρων περιστατικών ανά διανυθέν χιλιόμετρο μειώθηκαν και παρέμειναν συγκρίσιμα με γειτονικές πολιτείες. Το συμπέρασμα δεν ήταν ότι η ταχύτητα είναι αδιάφορη, αλλά ότι η οδηγική συμπεριφορά (χρήση ζώνης, εγρήγορση, συνθήκες) παίζει μεγαλύτερο ρόλο από τον αριθμό στην πινακίδα.
«Οι περισσότεροι οδηγοί μπορούν να καταλάβουν τη διαφορά ανάμεσα σε έναν αστικό αυτοκινητόδρομο και σε ένα ανοιχτό, αγροτικό τμήμα. Ο νόμος RAPID λαμβάνει υπόψη αυτή τη διαφορά» , δήλωσε ο Κάπερ.
Γιατί ανοίγει ξανά η συζήτηση
Η πρόταση δεν έχει ακόμη εγκριθεί και θα συζητηθεί επίσημα με την έναρξη της νομοθετικής περιόδου του 2026. Ωστόσο, το γεγονός ότι επανέρχεται σοβαρά στο τραπέζι δείχνει μια ευρύτερη τάση επανεξέτασης των ορίων ταχύτητας, ειδικά σε περιοχές με χαμηλή κυκλοφορία και σύγχρονες υποδομές.
Το ερώτημα δεν είναι αν όλοι πρέπει να οδηγούν γρηγορότερα. Είναι αν, σε συγκεκριμένες συνθήκες, η ευθύνη του οδηγού μπορεί να μετρήσει περισσότερο από έναν γενικό κανόνα που έχει σχεδιαστεί για τους λιγότερο ικανούς. Και αυτή ακριβώς η συζήτηση είναι που κάνει την πρόταση της Αριζόνας να ξεχωρίζει ως πείραμα εμπιστοσύνης.
Ακολουθήστε την σελίδα του gMotion στο Facebook!
