Τι πραγματικά ενόχλησε την Toyota στη συμμαχία Honda-Nissan

• Η φιλοσοφία Toyoda: Πρώτα το προϊόν
• Όταν το μέγεθος δεν φέρνει δύναμη
• Το οικοσύστημα της Toyota
• Το κρίσιμο ερώτημα: υπάρχουν επιτυχημένες συγχωνεύσεις;

Όταν τρεις από τις ιστορικότερες ιαπωνικές αυτοκινητοβιομηχανίες -Honda, Nissan και Mitsubishi- ανέβηκαν στο ίδιο βήμα στις 23 Δεκεμβρίου 2024, πολλοί περίμεναν μια δυναμική ανακοίνωση. Αντί για αυτό, το κοινό άκουσε για «συνεργίες», «εξέλιξη του βιομηχανικού οικοσυστήματος» και «ενσωμάτωση επιχειρηματικών δομών». Έλειπε κάτι ουσιώδες: τα ίδια τα αυτοκίνητα.

Αυτό ήταν που ενόχλησε βαθιά τον Ακίο Τογιόντα, πρόεδρο της Toyota και εγγονό του ιδρυτή της εταιρείας. «Απογοητεύτηκα όταν άκουσα τι ειπώθηκε. Δεν μίλησαν καθόλου για τα προϊόντα», δήλωσε σε συνέντευξή του στο Automotive News. Και η αλήθεια είναι ότι είχε έναν πολύ συγκεκριμένο λόγο να νιώθει έτσι.

Η φιλοσοφία Toyoda: Πρώτα το προϊόν

Ο Τογιόντα, που εντάχθηκε στην Toyota το 1984 και διετέλεσε CEO για πάνω από μία δεκαετία, δεν βλέπει τις επιχειρηματικές ενώσεις ως σκοπό, αλλά ως μέσο για τη δημιουργία καλύτερων οχημάτων. Για εκείνον, η πραγματική συνεργασία δεν μετριέται σε powerpoints, αλλά στους δρόμους: «Σας έρχεται στο μυαλό κάποιο παράδειγμα συγχώνευσης που κατέληξε σε αυξημένη ανταγωνιστικότητα;», ρώτησε ρητορικά.

Ο ίδιος δεν φαίνεται να εντυπωσιάζεται από την «ποσοτική» λογική. Το μέγεθος, όπως είπε, μπορεί να φέρει προσωρινά οφέλη, αλλά δεν εγγυάται μακροπρόθεσμη επιτυχία – και μπορεί εύκολα να καταλήξει σε βάρος.

Όταν το μέγεθος δεν φέρνει δύναμη

Ο σκεπτικισμός του Τογιόντα δεν είναι θεωρητικός – βασίζεται στην εμπειρία. Ενώ ο Όμιλος Volkswagen κατάφερε σε γενικές γραμμές να ενοποιήσει διαφορετικές εταιρικές κουλτούρες, η Stellantis αντιμετωπίζει ακόμη «παιδικές ασθένειες». Η πρόσφατη παραίτηση του Κάρλος Ταβάρες, που θεωρούνταν το κλειδί για τη συνοχή του γκρουπ, φανερώνει τις εντάσεις που κρύβονται πίσω από τις συγχωνεύσεις-μαμούθ.

Επιπλέον, οι φήμες ότι η Honda δεν ήθελε πραγματική συγχώνευση αλλά εξαγορά της Nissan, επιβεβαιώνουν πόσο δύσκολο είναι να συνυπάρξουν «ίσοι» εταίροι όταν στην πραγματικότητα κάποιος θέλει να κυριαρχήσει.

Το οικοσύστημα της Toyota

Αντί για βίαιες συγχωνεύσεις, η Toyota έχει χτίσει μεθοδικά ένα αρμονικό δίκτυο συνεργασιών. Διατηρεί στρατηγικά ποσοστά σε Mazda (5,1%), Subaru (20%), Suzuki (4,9%) και Isuzu (4,9%), ενώ έχει μετατρέψει σε θυγατρικές της την Daihatsu, τη Lexus και τη Hino. Το κάθε brand διατηρεί την ταυτότητά του, αλλά ακολουθεί κοινούς τεχνολογικούς άξονες.

Το 2024, ανακοίνωσε νέα συμμαχία με Mazda και Subaru για την εξέλιξη αποδοτικότερων θερμικών και υβριδικών κινητήρων. Όχι για να «συγχωνευτούν», αλλά για να ενώσουν δυνάμεις στο τεχνικό επίπεδο.

Το κρίσιμο ερώτημα: υπάρχουν επιτυχημένες συγχωνεύσεις;

Ο Τογιόντα δεν απαντά μονολεκτικά – ρίχνει όμως το φως εκεί που πρέπει. Για εκείνον, η δύναμη δεν βρίσκεται στο κοινό Δελτίο Τύπου, αλλά στο κοινό όραμα για το προϊόν. Το αν η συνεργασία Honda-Nissan θα μπορούσε να φέρει κάτι τέτοιο, δεν θα το μάθουμε. Η συμμαχία έληξε άδοξα, μόλις δύο μήνες μετά την ανακοίνωσή της.

Και η Toyota; Παρά την πτώση 3,7% το 2024, παρέμεινε η κορυφαία αυτοκινητοβιομηχανία παγκοσμίως, με 10,8 εκατομμύρια πωλήσεις. Για μια εταιρεία που διαχειρίζεται πάνω από 10 εκατομμύρια οχήματα τον χρόνο, αυτό δεν είναι εύκολο. Όπως είπε και ο ίδιος: «Το να φτάσεις σε αυτό το επίπεδο παραγωγής και πωλήσεων γίνεται πραγματικά πολύπλοκο».

Το μέλλον της αυτοκινητοβιομηχανίας μπορεί να είναι ηλεκτρικό, αυτόνομο ή συνδεδεμένο. Αλλά για την Toyota, παραμένει και κάτι ακόμη: προϊόντικό. Και αυτό, ίσως, είναι που λείπει από τις περισσότερες «συμμαχίες» εκεί έξω.

Φωτογραφίες: Toyota/Nissan