Η χαρά, η υπερηφάνεια, ο Στέφανος, ο Γιάννης, οι χαμένες ευκαιρίες...

Βασίλης Τσίγκας
Πρέπει να νιώθουμε υπερηφάνεια για τις επιτυχίες του Τσιτσιπά; Ή του Γιάννη; Ή μήπως είναι λίγο μεγάλη αυτή η λέξη για να εξηγήσει την πραγματική βοήθεια που πήραν από τη χώρα;

Υπάρχει ένα περίεργο debate τις τελευταίες ώρες στο ελληνικό ίντερνετ, με αφορμή την κατάκτηση του ATP Finals από τον Στέφανο Τσιτσιπά. Πρέπει να είμαστε υπερήφανοι για τις επιτυχίες του ή όχι; Οφείλουμε να είμαστε χαρούμενοι ή όχι; Δικαιούμαστε, ως χώρα, μερίδιο από την χαρά του ή όχι;

Η κουβέντα είναι πολύ εύκολο να ξεφύγει από τον Τσιτσιπά και να μεταπηδήσει και στον Γιάννη. Ή την Κατερίνα. Ή τον Κριστιάν. Παραδείγματα ελληνικών αθλητικών επιτυχιών μπορούμε να βρούμε μπόλικα, ακόμα και στις μέρες μας, τις πλήρους ηθικής, κοινωνικής και οικονομικής εξαθλίωσης.

Το θέμα δεν είναι το πρόσωπο. Είναι η αντιμετώπιση σε πρώτο και δεύτερο βαθμό. Στα άμεσα αντανακλαστικά που δείχνουμε για να εκμηδενίσουμε πρόσωπα και καταστάσεις.

Το πρόβλημα είναι η εύκολη και τεμπέλικη ανάγνωση των γεγονότων. Θα πρέπει να μπλέξουμε σε εννοιολογικές κι ετυμολογικές διαφορές για να βρούμε μια άκρη στον κυκεώνα απόψεων, χωρίς και πάλι να βγάλουμε κάποιο συμπέρασμα, μιας και η υποκειμενικότητα της αντίληψης των εννοιών είναι απροσπέλαστο φράγμα.

Μπορούμε, όμως, να βάλουμε κάποια στεγανά. Πχ. η εύκολη λέξη που χρησιμοποιείται μετά από μια οποιαδήποτε αποτυχία είναι «ντροπή». «Ντροπιαστική ήττα», «ντροπιαστική εμφάνιση» κλπ. Τίποτα -μα τίποτα απολύτως- δεν μπορεί να λογίζεται ως ντροπή στον αθλητισμό. Τίποτα! Ντροπή δεν πρέπει να αισθάνεται κάποιος επειδή έχασε σε ένα σπορ. Ή επειδή έχασε η ομάδα που υποστηρίζει.

Ντροπή είναι να έχεις στη Βουλή σου φασιστές και νεοναζί. Ντροπή είναι να πεθαίνουν άνθρωποι γύρω σου επειδή είσαι σκατάνθρωπος, που κοιτάς μόνο τον εαυτούλη σου. Ντροπή είναι να διοργανώνεις μπάρμπεκιου έξω από καταυλισμό προσφύγων, που δεν έχουν να φάνε, για να τους ευτελίσεις.

Αυτά είναι ντροπή. Δεν είναι αν ο Ολυμπιακός, ο Παναθηναϊκός, ο ΠΑΟΚ και η ΑΕΚ έχασαν ένα ντέρμπι. Θα περίμενε κανείς να είναι δεδομένο σε μια κοινωνία εν έτει 2019, αλλά φευ…

Πάμε στο αντίθετο συναίσθημα τώρα, την υπερηφάνεια. Μπορούμε να κοιτάξουμε σε λεξικά, μπορούμε να σπαταλήσουμε ώρες, αναλύοντας ο καθένας μας πώς αντιλαμβάνεται τον όρο και πάλι να μην συμφωνήσουμε.

Ο καθένας, προφανώς, μπορεί να νιώθει ό,τι θέλει για τη νίκη του Στέφανου στο Λονδίνο ή τα έπη του Γιάννη στις ΗΠΑ. Και στην τελική, δεν χρειάζεται να λογοδοτήσει και σε κανέναν. Το να νιώθει, όμως, κάποιος υπερηφάνεια για τον Στέφανο, τον Γιάννη ή οποιοδήποτε άλλο παιδί για τις επιτυχίες τους, επιτυχίες που το ελληνικό κράτος δεν έχει συνεισφέρει τίποτα απολύτως για να έρθουν, είναι -θεωρώ- υπερβολικό.

Χαρά; Ατελείωτη! Ευτυχία; Όση θέλετε! Υπερηφάνεια; Ναι, αλλά… Εγώ θα ένιωθα πραγματική υπερηφάνεια, αν ήξερα πως ως κράτος έχουμε βοηθήσει αυτά τα παιδιά να αναπτυχθούν, να βελτιωθούν, να προοδεύσουν. Αντιθέτως, το ελληνικό κράτος κάνει σχεδόν ό,τι μπορεί για να βάλει εμπόδια στην αθλητική ανάπτυξη.

Από την μείωση των μορίων στους αθλητές για εισαγωγή στα πανεπιστήμια, μέχρι τις μειώσεις των επιδοτήσεων, την τελευταία δεκαετία το ελληνικό κράτος λέει ανοικτά σε όλους, ότι ο αθλητισμός δεν είναι προτεραιότητα. Γι’ αυτό και τα ρεκόρ υποκρισίας σπάνε κάθε φορά που πολιτικοί πανηγυρίζουν τις επιτυχίες του Στέφανου ή του Γιάννη ή οποιουδήποτε άλλου.

Ο Στέφανος έπρεπε να φύγει στο εξωτερικό από μικρή ηλικία για να αναπτύξει το ταλέντο του. Ο Γιάννης το ίδιο. Η Κατερίνα μένει μόνιμα στις ΗΠΑ, ο Κριστιάν ήταν στο κολέγιο της Αλαμπάμα και θα προετοιμαστεί φέτος στο Σαν Ντιέγκο. Ο Λευτέρης έχει μείνει να παλεύει σε ένα παγωμένο γυμναστήριο στον Αγ. Κοσμά. Ο Εμμανουήλ και ο Κώστας προπονούνται σε ένα κλειστό στο ΟΑΚΑ που μέχρι προσφάτως έσταζε όταν έβρεχε και είχε τρύπες στο ταρτάν του.

Κι αυτοί είναι οι γνωστοί πρωταθλητές μας. Την ίδια ημέρα που ο Τσιτσιπάς νίκησε τον Τιμ στο Λονδίνο, ο Πάνος Τριανταφύλλου κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στο Παγκόσμιο Κύπελλο ξιφασκίας με αμαξίδιο στο Ρότερνταμ. Προ μηνών, η Χριστίνα Βραχάλη είχε μια συζήτηση μαζί του (δείτε την εδώ) όπου εξηγούσε ο άνθρωπος πως τα καταφέρνει να συνεχίζει να παλεύει. Και στη θέση του Πάνου υπάρχουν χιλιάδες ακόμα άνθρωποι με την ίδια μοίρα.

Υπερηφάνεια, λοιπόν, να νιώσουν οι άνθρωποι του Στέφανου. Και το ίδιο το παιδί. Που στερήθηκαν απ’ τη ζωή τους. Που ξόδεψαν ατελείωτες ώρες, μετρώντας μέχρι και το τελευταίο σεντ για να δουν αν θα καταφέρουν να αντεπεξέλθουν.

Εγώ θα νιώσω χαρά κι ευτυχία που βλέπω σε ένα πάρα πολύ δύσκολο άθλημα όπως το τένις, έναν Έλληνα στους κορυφαίους του πλανήτη! Όχι απρόσμενα, όχι ξαφνικά. Με σκληρή δουλειά, με κόπο, με θυσίες. Με δικές τους, όμως, θυσίες. Με τον δικό τους κόπο. Ας τους ευχαριστήσουμε, λοιπόν, για τις στιγμές χαράς που μας προσφέρουν. Κι ας μην προσπαθήσουμε να τις καπηλευτούμε, στο όνομα της χώρας. Γιατί η χώρα τους απογοήτευσε, όταν την χρειάστηκαν. Πριν τις επιτυχίες. Μετά, είναι αργά…