Σαράντα και μία πιστολιές

Νίκος Παπαδογιάννης
Ο Νίκος Παπαδογιάννης, έχοντας μόλις «γευτεί» τους ήχους του νέου άλμπουμ του «Αφεντικού», High Hopes, γυρίζει το χρόνο πίσω στο 2010 και θυμάται την εμπειρία της live εμφάνισης του Bruce Springsteen στο Δουβλίνο.

Στο Δουβλίνο, τον Ιούλιο του 2010. Δύο Ελληνες, δύο εισιτήρια, η πολύωρη αναμονή για το βραχιολάκι που εξασφαλίζει είσοδο στη ζώνη των εκλεκτών, μία ομπρέλα. Η ζεστή βροχή της Ιρλανδίας, η ζεστή προσμονή που συνοδεύει τις συναυλίες του Μπρους. Η κοινότητα, το τελετουργικό. Η συζήτηση με αγνώστους, οι γνωριμίες, τα ραντεβού για την επόμενη περιοδεία, «μακάρι να έρθει κάποτε και στην Αθήνα».

Ο μαύρος μαρκαδόρος, τα χαρτονάκια που βρήκαμε έξω από κάποιο σούπερ μάρκετ. Οι παραγγελίες, οι παστίλιες για τον λαιμό. Οι ιδέες, οι προτάσεις. Εγώ ήθελα το Point Blank που μου θυμίζει με χαμηλό βλέμμα τη νιότη μου, η Ε το πήγε πιο μακριά.

«Εγώ θα ζητήσω το 41 Shots», αποφάσισε.
«Μα, έχει να το παίξει έξι χρόνια», πετάχτηκε ο αντιρρησίας, ο κυνικός. «Και δεν το έχει ηχογραφήσει ποτέ». Οι συναυλίες του Μπρους Σπρίνγκστην δεν έχουν θέση για αντιρρησίες, για κυνικούς.

Το γράψαμε με χοντρά, κεφαλαία γράμματα για να αντέχουν και τη βροχή: "41 SHOTS". Και το ζητήσαμε, μαζί, με τα χέρια ψηλά, με την ελληνική σημαία να ανεμίζει, με όλη τη δύναμη της φωνής. Το τραγούδι που γράφτηκε ως διαμαρτυρία για την τυφλή αστυνομική βία, όταν μπάτσοι της Νέας Υόρκης τράβηξαν πιστόλια και πυροβόλησαν 41 φορές έναν μετανάστη από τη Γουινέα.
«Από λάθος κύριε δικαστά, συμπαθάτε μας, παιδιά του λαού είμαστε κι εμείς».

Ο Αμαντού Ντιαλό άφησε την τελευταία του πνοή έξω από το φτωχικό διαμέρισμα στο Μπρονξ. Τον πυροβόλησαν, επειδή έβαλε το χέρι του στην τσέπη. «Κύριε δικαστά, νομίζαμε ότι οπλοφορούσε». Αποδείχθηκε ότι προσπαθούσε να βγάλει το πορτοφόλι του, να δείξει την ταυτότητά του.
Σαρανταένας πυροβολισμοί.

Οι τέσσερις φονιάδες αθωώθηκαν. «You can get killed just for living, in your American skin». Μπορείς να σκοτωθείς, μόνο και μόνο επειδή φόρεσες αμερικάνικο πετσί. Μαύρο πετσί. Γι'αυτό, να μάθεις να ακολουθείς τους κανόνες, να τους θυμάσαι από παιδί: «Εάν σε σταματήσει αστυνομικός, γιε μου να είσαι πάντοτε ευγενικός. Μου το υπόσχεσαι; Ποτέ να μη γυρίσεις την πλάτη, ποτέ να μη τρέξεις μακριά. Και πάντοτε, πάντοτε, να έχεις τα χέρια σου έξω από την τσέπη».
Σαν πιστολιά στην καρδιά.

Όταν ο Μπρους λανσάρισε το τραγούδι στις συναυλίες του, μιλάμε για την εποχή μετά την 11η Σεπτεμβρίου, το αστυνομικό σώμα της Νέας Υόρκης του κήρυξε μποϊκοτάζ. Τόσο το καλύτερο. Γιατί να συγχρωτίζεται κάποιος με δολοφόνους; Ο Σπρίνγκστην δεν είναι ένας Αμερικανός σαν όλους τους άλλους. Είναι ο Αμερικανός που σιχαίνονται οι γιάνκηδες. Το Born In The USA δεν είναι ύμνος στην πατρίδα, αλλά το ακριβώς αντίθετο. Νυστέρι στην άψυχη ψυχή της.

Ημασταν στην τρίτη σειρά, μουσκεμένοι, στριμωγμένοι μέσα στο πλήθος. Των Ιρλανδών, των Αγγλων, των Αμερικανών, των Ιταλών, των Σκανδιναυών, των δύο Ελλήνων. «Bruuuuuce! To χαρτονάκι που έγραφε '41 SHOTS' ψηλά, μήπως το δει και το αρπάξει, μέσα στη χαρτοθάλασσα της λαοθάλασσας. Δεν το πήρε. Το είδε όμως. Ημουν σε απόσταση 5 μέτρων και θυμάμαι το βλέμμα του καρφωμένο πάνω στα μουσκεμένα μας γράμματα. «Το είχα ξεχάσει το 41 Shots», έμοιαζε με σκέφτεται. Για μερικά δευτερόλεπτα, ο Μπρους Σπρίνγκστην κοίταξε την παραγγελία μας και τη ζύγισε στο μυαλό του. Προσπέρασε και προχώρησε παρακάτω. «Σιγά που θα το έπαιζε», είπε ο κυνικός, ο αντιρρησίας. «Αμφιβάλλω αν το θυμάται κιόλας». Το επόμενο πρωί, φύγαμε. Δεν μας έπαιρνε να μείνουμε για τη δεύτερη συναυλία του Σαββατοκύριακου.

Μετά από μερικές ώρες, μάθαμε το setlist της Κυριακής, αυτό που χάσαμε. Το 41 Shots καμάρωνε σε περίοπτη θέση! Ο Μπρους διάβασε το χαρτονάκι των τρελοελλήνων, πήγε στο ξενοδοχείο, ανέσυρε το ξεχασμένο αριστούργημα από το συρτάρι, το πρόβαρε με τη μπάντα το μεσημέρι, το έπαιξε για χατίρι μας την επόμενη μέρα. «Ελπίζω να είστε ακόμη εκεί έξω». Αλλά εμείς ήμασταν στο αεροπλάνο.
«Σκέφτηκα ότι έχουν μείνει εκτός επίσημων ηχογραφήσεων μερικά από τα καλύτερα τραγούδια μου», γράφει ο Μπρους στις σημειώσεις για το νέο άλμπουμ, High Hopes, που θα κυκλοφορήσει την ερχόμενη εβδομάδα και παρουσιάζεται κατ' αποκλειστικότητα από το Gazzetta.

Το Ηigh Hopes είναι το δικό μου άλμπουμ. Το Αmerican Skin (41 Shots) είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του. Η προσευχή για τον Αμαντού Ντιαλό θα μπορούσε να αφορά τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου, και τόσες άλλες.
Άλλος καλλιτέχνης θα το είχε μετατρέψει σε τραγούδι καριέρας - δείτε το βίντεο και θα με θυμηθείτε. Ο Σπρίνγκστην το παράτησε σ'ένα συρτάρι, μέχρι που του το θύμισαν οι τρελοέλληνες του Δουβλίνου.